Vísir - 23.05.1952, Blaðsíða 4

a
V 1 S I B
Föstudaginn 23. maí 195Í
wism
DAGBLAÐ
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur Ingólfsstræti 3.
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Heimsókn danskra leikara.
Fyrsti leikflokkur frá ,,dramatiskum“ leikhúsum á Norður-
löndum er kominn hingað til lands, en hann er frá Kong-
lega léikhúsinu í Kaupmannahöfn. Hefur Þjóðleikúsið notið
)>ar margskonar fyrirgreiðslu og vinsældar, en auk þess sæmir
vel, sökum náins menningarsambands Dana og íslendinga og
sameiginlegrar sögu, að danskir leikendur hafi hér fyrstu er-
lendu „dramatisku“ sýninguna í Þjóðleikhúsinu. Dönsk leiklist
stendur á mjög háu stigi, og til skóla konunglega leikhússins i
Kaupmannahöfn hefur fjöldi íslenzkra leikenda sótt menntun
sína að verulegu leyti. Leikflokkurinn danski er skipaður úr-
valsleikendum, sem íslenzkum leikhúsgestum er mikill' fengur
að kynnast, en fyrsta sýning flokksins í Þjóðleikhúsinu verður
annað kvöld.
í hinum danska leikflokki, sem hér er staddur, er hvert rúm
vel skipað, enda hefur Bröndsted, æðsti stjórnandi konunglega
leikhússins, þar forystuna. Leikhús á Norðurlöndum hafa tekið
upp þann lofsverða sið, að fá leikendur frá frændþjóðunum til
þess að halda þar gestasýningar, enda má segja að í rauninni
sé þetta einn þáttur norrænnar samvinnu og innbyrðis kynn-.
ingar. í leiklistinni og með henni er ekki einvörðungu sýnt
sumt það bezta, sem finnst í bókmenntum þjóðanna, heldur og
tungu, siðir og alhliða menning hlutaðeigandi þjóðar, eins og'
þetta er túlkað af nútímanum, þótt efni leikritanna kunni að
heyra fortíðinni til. Fle’stir íslenzkir leikunnendur munu þekkja
flesta þá, sem danska leikflokkinn skipa og leikferil þeirra í verzlun, er hann rak um skeið
MINIXIJXGA H OHÐ :
Theodór Árnason
iiðluloikíii'i.
Theodór Arnason fiðluleikari
lézt 7. þ. m. á Patreksfirði og
í dag fer útför hans fram frá
Fossvogskirkju. Theodör var
fæddur 10. des. 1889, Seyðfirð-
ingur að ætt, en faðir hans, Árni
Jóhannsson, var leng'i banka-
starfsmaður hér í Reykjavík,
og bæjarbúum kunnur.
Eg, sem þessar línur rita, var
lítið kunnugur starfsferli Theo-
dórs á því sviði, sem honúm
var hjartfólgnast, tónlistar-
sviðinu. Aftur á móti kynntist
eg all vel manninum Theodór
Árnasyni og þá einkum rithöf-
undinum.
Fróður tónlistarmaður hér í
Er. Theodór hafði að mestu
lagt tónlistina á hilluna sneri
hann sér að ritstörfunum. Skrif
aði hann fjölda blaðagreina og
stundaði svonefnda frjálsa „free
lance“ blaðamennsku. Ferðaðist
hann gjarnan um og skrifaði
greinar fyrir dagblöðin. .Birtust
margar greinar h'ans í Vísi og
voru mikið lesnar af almenn-
ingi. Bezt lét honum að skrifa
um líf sjómanna og atvinnulífið
vfirleitt. Tók hann sér oft ferð
með fiskiskipum annaðhvort á
rhiðin eða til markaðslandanna
og sagði síðan frá í greinum
þessum.
Það fór ekki mikið fyrir
bæ, sem var Theodór kunnugur Theodór Árnasyni j daglegu
frá æsku, hefir tjáð mér, að
hann hafi snemma verið mjög
og ánægjulegri, en hann átti
í hérvist sinni.
Theodór var kvæntur Hans-
ínu Þórðardóttur frá Hól. Þhu
slitu samvistum fyrir allmörg-
um árum, en Hansína lézt árið
1946. Þau eiguðust einn son,
Árna.
K. J.
Qœfan tvlgir hrlngunum fré
SIGURÞÖR, Hafnarstræti 4,
Margar geröir fyrirliggjandi.
efnilegur sem fiðluleikari og
gefið góðar vonir um mikinn
frama á þeirri braut. Lærði
Theodór fyrst fiðluleik hjá
Oskar Johsmnsson, eins og
fleiri kunnir, eldri tónlistar-
menn okkar. Lék hann hér í
hljómsveitum, en fór síðar vest-
ur um haf til Winnipeg og lék
á ýmsum veitingastöðum þar
vestra.
Síðar fluttist hann aftur
hingað heim og stofnsetti nótna
aðalatriðum. Mun ekki að því vikið frekar að þessu sinni, en
það eitt látið nægja að bjóða leikflokkinn allan velkominn tii
íslands, og megi dvölin verða hér ánægjuleg, þótt veðrið væri
lakara við hingað komuna, en æskilegt hefði verið og landtakan
því leiðari en er landið tjaldar fegursta skrúði.
Starfsemi Hringsins.
í dag er skýrt frá því hér í blaðinu, að líkur eru til að hafizt
verði handa á næsta ári um stækkun Landspítalans, en þess
hefur verið full þörf, þótt ekki hafi orðið af framkvæmdum
sökum fjárskorts. Ber öðru frekar að þakka það dugnaði kven-
félagsins Hringsins við fjársöfnun til barnasjúkrahúss og fram-
.lagi þess félags til stækkunarinnar, að unnt verður að ráðast í
hana. Framlag Hringsins mun nema rösklega tveimur milljónum
króna, en því fé hefur félagið safnað á tíu árum og er þar vel
að verki verið. í þessu sambandi ber þess einnig að minnast
að íslenzku kvenþjóðinni og' þá Hringnum fyrst og fremst, ber
að þakka það að í upphafi var ráðist í byggingu Landspítalans,
en það sýnir stórhug kvenþjóðarinnar að hrinda af stað slíkri
'bvggingu á þeim tíma, sem getuleysi var þröskuldur í veg'i allra
framfara og framkvæmda. Ætti þá hlutar arftakanna að verða
góður, er slíks stórhugar og kjarks gætir hjá mæðrunum.
Kvenfélagið Hringurinn taldi verkefni sínu á engan hátt
lokið, þótt Landspítalanum væi'i komið upp og hann fullnægði
þá í svip brýnustu þörfinni. Félagið setti sér það markmið, að
Tbyggja einnig barnaspítala, með því að ekki er talið henta að
sjúkradeild fyrir börn sé að öllu undir sama þaki og aðrar
sjúkradeildir, bæði vegna eðlis þeirra sjúkdóma, sem börn
eru tíðast haldin af, en aðallega sökum ókyrrðar og óróa, sem
fylgir tíðast hálffrískum börnum, sem þó þarfnast sjúkrahúss-
vistar. Börn þarfnast einnig sérstakrar hjúkrunar og umönnunn-
ar, sem er frábrugðin þörfum fullorðinna og er því eðlilegt að
sérfrótt starfslið sinni þörfum þeirra, svo sem gerist á öllum
slíkum sjúkradeildum erlendis.
Tilfinnanlegur skortur. hefur verið á húsrúmi í sjúkrahúsum
hér'í bænum, en svo sem kunnugt er leita hingað sjúklingar af
landinu öllu, með því að hér er helzt að leita til sérfræðinga í
hverri grein. Hefur lengi verið í ráði, að byggt yrði hér bæjar-
sjúkrahús, og framkvæmdir við þá byggingu eru þegar hafnar
og fjárfestingarleyfi fengið. Breytir það í engu þörfinni fyrir
sjúkradeild barna við Landspítalann, sem kvenfélagið Hring-
urinn hefur barizt fyrir, en þegar báðar byggingarnar hafa risið
aí' grunni og verið teknar í notkun, má gera ráð fyrir að brýn-
ustu þörfinni sé fullnægt, að minnsta kosti í bráð. Allt til þess
hefur ástandið verið slíkt, að fársjúkir menn hafa orðið að bíða
sjúkrahússpláss dögum og vikum saman, og getur hver maður
gert sér í hugarlund, hverjar afleiðingar slíkt getur haft í för
með sér. Orðið hefur að senda sjúklinga af spítölum miklu fyrr,
en æsikiegt hefði verið, þótt það komi síður að sök, en hvort-
tveggja er illt og því úrbóta þörf. Ber að þakka kvenfélaginu
^Hringnum framlög þess til iíknarmálanna fyrr og nú.
Theodór bar þó ekki gæfu til
að halda áfram í þeirri grein,
em hann hafði hlotið sérmennt-
un og var honum hugstæðust.
Hann reit þó talsvert um tón-
list og um skeið birtist eftir
hann í vikublaðinu Fálkanum
greinaflokkur um tónskáld og
tónlistarfrömuði. og ýmsar
bækur þýddi hann um
efni. Theodór var fjölhæfur
maður og átti einkar létt með
að skrifa, og þýðingar hans eru
liprar og lifandi.
lífi. Hann var með afbrig'ðum
hlédrægur maður, allt að því
feiminn. Þannig kom hann mér
fyrir sjónir að minnsta kosti.
Kannske hefir hlédrægnin
éinnig stafað af þeirri uppgjafar
tilfinningu er grípur menn, or
þeir telja að líf þeirra hafi far-
ið öðruvísi en þeir hefðu kosið.
Þótt Theodór væri þannig lítt
úm það gefið að safna að sér
þýjum kunningjum, gat hann
verið kátur og skemmtilegur
ineðal þeirra, sem hann vildi
Omgangast. Hann var gæddur
sikemmtilegri en þó græzku-
lausri kímni, sem hann þó beitti
sparlega nema helzt við skál
meðal góðra kunningja. Hann
var bæði greindur vel og fróð-
ur um margvísleg efni. Á ég
margar góðar minningar um
samverustundir okkar.
Theodór var sjúklingur sein-
ustu árin og fluttist vestur til
sama Patreksfjarðar til vinafólks þar,
og þar lézt hann. Æviskeiðinu
hérna megin er lokið og nú er
hann farinn til þeirra heima,
iþar sem bíða hans betri dagar
Til leigu
í næsta mánuði gott lager
pláss 75 fermetrar. Upph'rs-
ingar i sima 1928 eftir kl. 5.
Karlmanna-
strigaskórnir
með þykku gúmmísólun-
um, nýkomnir.
Skóverzl. Framnesveg 2.
Sími 3962.
Pappírspokagerðin h.f.
Vitastig 3. Allsfc. pappírspokar
MARGT Á SAMA STAÐ
LAUGAVEG 10 - SIMl 3367
♦BERGMAL♦
Það má teljast mikill íþrótta-
viðburður, að hingað til lands
er væntanlegur brezkur knatt-
spyrnuflokkur, sem mun vera
sterkari en nokkur annar, sem
hingað hefir áður komið. Knatt-
spyrnulið þetta er brezkt at-
vinnulið, kennt við Brentford,
sem er í annari deild brezkra
atvinnuliða.
Brezk
knattspyrna.
Eins og kunnugt er má segja,
að knattspyrna sé þjóðaríþrótt
Breta og er óvíða annars stað-
ar fylgst með henni af jafn
miklum áhuga og í Bretlandi.
Mörgum þykir líka brezka
knattspyrnan glæsilegri en
knattspyrna með öðrum þjóð-
um. En Bretarnir leggja meira
upp úr einstaklingnum en til
dæmis knattspyrnulið megin-
landsþjóðanna, þar sem allt
veltur á heildinni og keðju-
leiknum.
Dýrir menn.
Brezku knattspyrnuliðsmenn-
irnir, sem hingað koma, eru 15
að tölu, og eru á meðal þeirra
nokkrir mjög frregh’ knaft^
spyrnumenn, sem hafa farið
kaupum og sölum milli knatt-
spyrnufélaga og sumir á geipi
háu verði. Einn liðsmanna í
Bentford-liðinu cr til dæmis í
20 þús. punda ilokkinum, ef
svo mætti til orða taka. Það
hefir nefnilega vorið boðið í
hann 20 þús. sterlingspund til
þess að fá hann keyptan yfir til
annars liðs. Venjulega munu
það vera liðin, sem semja sín á
milli um kaupverðið, en ekki
mennirnir sjálfir.
Háar
tryggingar.
Það vitnaðist í viðtali við
forráðamenn íslenzku knatt-
spyrnufélaganna Frams og
Víkings, sem standa að boði
þessa brezka liðs hingað, að
samanlagðar tryggingar á öllu
liðinu væru um 10 milljónir.
Það er mikill peningur. Þar er
talin trygging liðsins með flug-
vél milli landa og auk þess
aukati-ygging hvers einstaks
leikmanns á leikvelli, en hún
er 10 þús. pund. Það myndi því
dýi’t fyrir eitthvert vátrygg-
ingarfélagið, ef brezkur leik-
tnaðtíi’ slasaðist á knattspyrnu-
vellinum hér, fótbrotnaði eða
því um líkt. Vonandi kemur
ekkert slíkt fyrir.
Ein stjarna
með?
Með knattspyrnuliðinu er
væntanlegur Tom Lowton, sem
er mjög þekktur knattspyrnu-
maður í Bretlandi, og kannske
einhver sá kunnasti nú sem
stendur. Þó er ekki alveg af-
ráðið hvort hann getur komið
af heimilisástæðum. En hvað
um það. Allir liðsmennirnir
eru þekktir í sínum flokki og
munu knattspyrnuunnendur
hér fagna því, að svo skuli hafa
tekizt til, að þessu liði var boð-
ið hingað til leiks, og að það sá
sér fært að koma. — kr.
Gáta dagsins.
Nr. 128.
Sá eg á suðúrvegi
svartan göltinn vaga,
hærra ber hann hné en maga.
Svar við gátu nr. 127:
Bók í tréspjöldum, sem
vantaði í.