Vísir - 29.05.1952, Page 4

V l'S I E
Fimmtudaginn 29. maí 1952
DAGBLAÐ
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Fálsson.
Skrifstofur Ingólfsstræti 3.
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VtSIR H.F.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 1 króna. v
Félagsprentsmiðjan h.f.
Arnðurinrt unt forsetahförið:

11
U
SigurSur og „Sívali tuminn."
'IT'ararstjóri verkalýðsnefndar þeirrar, sem til Ráðstjórnar-
*“ ríkjanna fór, gerðist fréttaritari Vísis þar eystra, er hann
réðist til fararinnar og gaf um það skriflega yfirlýsingu til
frekari tryggingar. Engar fréttir bárust hinsvegar frá honum
að austan og ekki hefur fréttaþjónustu hans orðið vart til þessa,
en hætt er við að nú taki að slá í fréttirnar og verði þær þvi
lítils, eða einskis virði. Annaðhvort hefur póstþjónusta Ráð-
stjórnarríkjanna því ekki sinnt hlutverki sínu, eða þá frétta-
xitarinn sjálfur, sem að óreyndu verður að telja ólíklegra.
Nokkrir molar hafa fallið af borðum sendinefndarinnar, sem
almenningur verður að gera sér að góðu.
Formaður Dagsbrúnar skýrði svo frá á fundi, sem haldinn
var í fyrradag í því félagi, að í Ráðstjórnarríkjunum væri slík
ást og virðing borin fyrir lífinu og fullkomnum mannréttindum,
að þar væri enginn munur gerður á sterkum né veikum með-
bróður. í þessu felzt vafalaust að Stalin marskálkur njóti sömu
virðingar og ástar einstaklinganna og mennirnir í fangabúð-
omum norður við Hvítahaf, en talið er að nokkrar milljónir
manna ali nú aldur sinn í þrælkun, hraktir til vinnu með svip-
um og sporðdrékum. En fangabúðirnar kváðu vera víðar en
norður í íshafsauðnum Rússlands og Síberíu, og' þar er vinnu-
krafturinn sagður ódýr, þótt miklu fái hann afkastað, án þess
ao um nokkra tegund ákvæðisvinnu sé að ræða. Þeir kunna
lagið á veikum meðbróður í Sovétríkjunum og vita hvað honum
og' múgríkinu er þénanlegt. Þar lifa þeir svo sem ekki á vinnu
meðbróður síns. Nei og sussu nei. Þar virðist hver og einn
sjálfum sér nógur.
Svo mátti heyra saumnál detta, meðan Sigurður talaði og
þeir félagar, svo að ekki hafa þeir dregið andann djúpt, né
haft í frammi hávaða í málhrotunum. Þetta hafa þeir lært i
Sovétríkjunum, — að tala með þögninni af eintómi virðingu
tvrir veikum meðbróður, sem ekki hefur átt þess kost að komast
til Sovétríkjanna og standa við grafhýsi Lenins á hátíðadegi
verkalýðs og öreiga allra landa, meðan friðarenglarnir sveim-
nðu í skýjunum, hjúpaðir gráu járni, og eitthvað, sem minnti á
iallbyssukjafta hrærðist á skriðbeltum eftir' götum stórborgar-
innar Moskvu. Allt ljómaði þarna af ást og virðingu fyrir mann-
lífinu, svo stórfenglega sem mynd af Stalin marskálki, eða
augun í hundinum hans Hans, sem voru eins stór og „Sívali
turninn", en að visu séð í utanferð.
Vandamál skólafólks.
TTm þessar mundir hverfur skólaæskan sem óðast frá nánfi,
og tekur þá að leita sér sumaratvinnu, sem oftast hefur
xeynzt nokkrum erfiðleikum bundið, en fer þó stöðugt versandi.
Erlendis tíðkast það ekki að skólafólk stundi erfiðisvinnu yfir
sumarmánuðina, enda sumarfrí styttra þar en hér. Bezti skóii
margra námsmanna og gagnlegasta lífsuppeldið hefur þó verið
kynning sú sem íslenzk skólaæska hefur hlotið við erfiðisvinnu
af atvinnuháttum þjóðarinnar og því fólki, sem þar leggur
fram krafta sína. Þær stundir gleymast ekki þeim, sem reynt
hafa, en glæðir skilning góðra manna á þörfum og kröfum
láglaunamanna.
Verkalýðssamtökin hafa lagt ríkt kapp á, að semja svo við
atvinnurekendur, að félagsbundnir verkamenn á hverjum stað,
skyldu sitja fyrir atvinnu. Af þessu leiðir aftur að skólafólk
mætir afgangi eða verður afskipt þegar vinna gefst, en at-
vinnulaust öðrum frekar séu verkefni lítil eða stopul. Margur
fátækur námsmaður hefur getað staðist námskostnaðinn, ein-
göngu sökum góðrar sumaratvinnu, þótt oft hafi menn orðið að
leggja hart að sér og svelta heilu hungri Við að klifa þrítugan
hamarinn til námsloka.
Nú í vetur lýstu stúdentar þessu svo í blöðum, að dýrtíðin
hefði leitt til þess að sumir stúdentar yrðu að láta sér nægja
eina máltíð á degi, með því að efnahagurinn leyfði ekki frekari
útgjöld. Slíkt eru neyðarkjör, sem geta leitt til heilsutjóns, sem
ekki verður bætt og margur ber sem kross alla æfi. Nauðsyn
ber til að greitt verði fyrir námsfólki í atvinnuleit, eftir því sem
f rekast er kostur. Þótt Stúdentaráð hafi slíkt starf með höndum,
nær það til takmarkaðs hóps og er heldur ekki fullnægjandi
að öðru leyti. Námsfólkið þarf að mæta skilningi atvinnxL-
rekenda og verkamanna, þannig að. námsferiil þess. raskist ekki
sölcum fjárskorts, eða að það þurfi að búi við sult og .seyrtt
rneðan þeir stunda námið.
Alþýðublaðið og flokkur þess hefir tekið upp þann áróður
fyrir frambjóðanda sínum,. að .flokkarnir eigi ekki að „skipa
fyrir“ um það hver eígi að vera í kjöri við forsetakosningar,
heldur eigi þjóðin að gera það.
Það virðist nú koma úr hörðustu átt þegar minnsti
flokkurinn í landinu fer að státa af bví, að hans fram-
bjóðandi sé valinn af bjóðinni til framboðsins. Og enn
fjarstæðukendara er bað, er málgagn hans er að reyna
að telja mönnum trú um, að framboð séra Bjarna Jóns-
sonar sé aðeins síutt af innsta hring Sjálfstæðisflokks-
ins, eða jafnvel aðeins af formönnum hessara flokka.
Það er og næsta broslegt þegar Alþýðublaðið fimbulfambar
um það af miklu yfirlæti, að það sé þjóðin, en ekki flokkarnir,
sem eigi að bjóða fram forseta og flokkarnir eigi ekki að skipta
sér af þessu „einkamáli“ þjóðarinnar. Þetta er að sjálfsögðu
góðar röksemdir í augum AB-málgagnsins meðan þær beinast
ekki gegn frambjóðanda Alþýðuflokksins.
Þessi áróður er hafður í frammi í bví skyni, að telja
Sjálfstæðismönnum og Framsóknarmönnum trú um að
flokksstjórnir þeirra séu að „kúga“ þá til að kjása eins
og þær vilja. Framboð séra Bjarna Jónssonar sé stutt
af „fámennri klíku“ innan flokkanna, en framboð Ásgeirs
Asgeirssonar sé stutt „af þjóðinni“.
Slíkur áróður sem þessi er settur fram í því skyni eingöngu
að sundra fylgi Sjálfstseðismanna við þann mann, sem flokkur
þeirra hefir lýst eindregnum stuðningi sínum við. Flokkssam-
tök Sjálfstæðismanna hér í bænum og víða um land hafa lýst
yfir ákveðnu fylgi sínu við séra Bjarna Jónsson. Hér er því
ekki um ákvörðun fárra manna að ræða, eins og Alþ.bl. viil
vera láta, heldur er mikill hluti þjóðarinnar að láta hér álit
sitt í ljós.
Sjálfstæðismenn æt-tu ekki að láta blekkjast af þessum
áróðri, heldur ganga einhuga og sameinaðir til kosningarinnar.
Öll sundrung og deilur innan flokksins um forsetakjörið mundu
veikja samtakamátt hans við næstu kosning'ar.
Ef framboð nokkurs ínanns getur talist hafa stuðning þjóð-
arinnar, þá er það framboð séra Bjarna Jónssonar.
3
u
J\rÍ5tjaiicL
*itein
Sveðja.
Nú syrgja þig allir, með söknuð
i lund,
er svífur þú héðan og hverfur
um stund.
Þín göfuga sál var með göfgandi
mætti,
sem geislaði frá sér og
umhverfið bætti.
Með þakklæti kveðja þig allir
af ást,
því aldrei í lífinu neinum þú
brást.
Þú elskaðir kvæði og áíít, sem
var list
og ástvini þína, er hafa þig'
misst.
Einar Markan.
Sigurgeir Sigurjónsson
hœstaréttarlögmaOuT.
Skrifstofutíml 10—12 og 1—5.
Aðalstr. 8. Sím' 1043 og 80950.
t Reykjavík eru 1046
verzlunarfyrirtæki.
I árslok sl. árs voru 1046
verzlanir í Reykjavík.
Af þeim voru 840 smásölu-
verzlanir og 206 heildverzlanir
og umboðsverzlanir. Voru '28
verzlanir íleiri í Reykjavík þá
heldur en í lok næsta árs á
undan, en 70 fleiri heldur en í
árslok 1949.
Smásöluverzlanirnar skiptast
í síðustu árslok sem hér segir:
Matvöruverzlanir 181, vefn-
aðarvöruverzlanir 167, skófatn-
aður 21, bækur og pappír 43,
skartgripaverzlanir 56, járn- og
byggingavörur 22, raftækja- og
bifreiðavarahlutaverzlanir 33,
verzlanir með ýmsan varning
165, fiskbúðir 59 og brauð- og
mjólkurbúðir 93.
VÍDISSÓDI
í 50 — 127 - - 180 kg.
tunnum. Verðið mjög hag-
stætt.
Verzlun
0. Eliingsen h.f.
Hið óviðjafnanlega
IMESCAFÉ
komið aftur.
(UUelOtdi
*BERGMAL♦
Eitt nýmæli er nú á döfinni,
sem áreiðanlega mun eiga mikl-
um vinsældum að fagna er því
verður hrundið í framkvæmd,
en það er hin væntanlega sam-
göngumiðstöð, sem sérleyfis-
hafar á langleiðum hafa í
hyggju að koma sér upp. Alls-
herjarmiðstöð fyrir alla bila,
er aka á sérleyfisleiðum, hefir
lengi verið mikið nauðsynjmál
og er það vonum síðar að hug-
myndin kemst í framkv-æmd.. ,
Mjólkurstöðin
gamla.
Val samgöngumiðsöðvarinn-
ar virðist einnig hafa tekizt vel,
því að í ráði er, ef samningar
takast, að fá gömlu mjólkur-
stöðina og gera hana að þessari
samgöngumiðstöð.'Þar eiga all-
ir langferðabílar að mætast,
þaðan verður lagt af stað til
allra þeirra staða á landinu, ér
bundnir eru sérleyfum og þang-
að koma bílamir, er þeir koma
í bæinh. Þegar gert hefir verið
við húsið, sýnist það vel full-
nægja kröfunum fýrst í stað,
og í kringum það er nokkur
lóð, þar sem margir langferða-
bílaf geta staðið.
Einn ákveðinn
staður. —
Það verður til stóraukinna
þæginda fyrir allan almenning
í bænum að geta snúið sér að
einum ákveðnum stað, sem bíl-
ar fara frá í allar áttir, svipað
og er á brautarstöðvum erlend-
is. Eins og kunnugt er koma
hér á landi eingöngu bílar í
stað járnbrautarlestanna í öðr-
um löndum, og er því nærtækt
að hafa svipaðan hátt á, sem
vitað er að gefizt hefir vel. Það
er aftur aukaatriði, að sérleyf-
ishafar munu hafa í hyggju, að
sjá um ferðir úr fjarlægum
bæjarhlutum til þessarar al-
mennu samgöngumiðstöðvar.
Biðsalur og
önnur þægindi.
Nauðsynlegt er að í húsa-
kynnum samgöngumiðstöðvar-
innar verði ýmisleg þægindi
fyrir ferðafólk, eins og tíðkast
með öðrum menningarþjóðum.
Til dæmis þyrfti þar að vera
rúmgóður og vistlegur biðsalur.
fyrir fólk, er væri að hinkra
eftir að tíminn sé kominn til að
leggja af stað eða bíllinn, er
það ætlai- með, leggi úr hlaði
Ennfremur ætti að vera þar
fullkomin upplýsingaskrifstofa
um allar ferðir, jafnvel auglýs-
ingar um hentugar skemmti-
ferðir eða hópferðir, er farnar
væru við og.við.
Nálægt
flugvelli.
Þessi staður, sem í fljótu
bragði virðist mjög vel fallinn
til þess að yera samgöngumið-
stöð, verður það þó aðeins til
bráðabirgða. í framtíðinni er
ætlunin að samgöngumiðstöðin
verði rekin í nágrenni og sam-
bandi við flugvöll, og er það
skiljanlegt. Eg spái því, að þetta
sameiginlega átak sérleyfis-
hafa muni eiga miklum og sí-
Vaxandi vinsældum allra að
fagna. Og eiga forgöngumenn-
irnir þakkir skilið fyrir fram-
kvæmdasemina. — kr.
Gáta dagsins.
Nr. 132:
Tvo við kofa hýrist hann,
hrundum gulls er tryggur;
flestir múnu þekkja hánn
með þolinmæði liggur.
Svar við gátu nr. 131: f
Hvað. j