Vísir - 28.07.1954, Blaðsíða 4

VÍSIR
Miðvikudaginn 28. júlí 1954.
DAGBLAÐ
Bitstjóri: Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónseon.
Skrifstofur: Ingólfsstræti 8.
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSm HJt.
AfsreiSsla: Ingclfsstræti 3. Simi 1660 (fimm linur).
Lausasala 1 króna,
Félagsprentsmiðjan h.f.
Niðurjöfnun lokið.
TVTiðurjöfnunarnefnd Reykjavíkur hefur lokið störfum sínum
■i-að þessu sinni, og er það heldur seinna en venjulega, en
það stafar af því, að gerðar hafa verið ýmsar breytingar á
niðurjöfnuninni, svo sem á útsvarsstiganum, í samræmi við
aðgerðir síðasta alþingis, og miðar þetta allt að því að létta
gjöldin verulega.
t»ótt byrði opinberra gjalda sé víða þungbærari en hér,
hefur þó verið svo langt gengið, að ekki hefur þótt fært að
ætla mönnum meiri greiðslur, og raunar talið óhjákvæmilegt
að, létta byrðarnar til muna. Þegar Sjálfstæðisflokkurinn tck
að sér að mynda núverandi ríkisstjórn, var það eitt af mark-
miðum hennar að finna leiðir til þess að létta skattbyrðarnar
með einhverju móti. Á hitt var bent í því sambandi, að mikill
hluti útgjaldanna vsej i ákveðinn með sérstökum lögum, svo
ekki yrði hróflað \ upphæð þeirra nema gerð væri breyting
á lögunum, og er þar um margskonar þjónustu að ræða, ser.i
menn vilja ekki, að felld verði niður. Var þetta Verkefni því
erfiðara að mörgu leyti í framkvæmd, en þó er nú svo komið,
að breytingarnar eru að koma í ljós.
Það er vissulega mikil fjárhæð, sem bæjarbúum er ætlað
að greiða — eða þeim þriðjungi þeirra, sem hafa tekjur til að
greiða í bæjarsjóð. Er um rúmar níutíu milljónir að ræða að
þessu sinni, og hefur upphæð útsvaranna aldrei verið hærri.
Þarf ekki að efa, að margur muni verða óánægður með það,
sem honum er gert að greiða, en á hitt er einnig að líta, að
bæjarbúar gera miklar kröfur til bæjarfélagsins um allskyns
þjónustu, og það eru að miklu leyti borgararnir, sem ákveða
útgjöldin með kröfum sínum x því efni.
Reykvíkingar hafa haft næga atvinnu að undanförnu, svo að
gjaldþol manna er með mesta móti. Mun því ekki verða veru-
legum erfiðleikum bundið að ná þessari fjárhæð í bæjarsjóðinn.
Hitt er ekki eins víst, að bæjarbúar hafi alltaf jafn-mikil
auraráð, og þess vegna er ekki nema rétt að bæjaryfirvöldin
geri gagnskör að því að athuga, hvar meiri hagsýni í rekstri
geti leitt til meiiú sparnaðar. Og á það raunar að vera megin-
regla, hvernig sem f járhagsástæður manna eru, hvort sem út-
svarsgreiðendur hafa mikið fé milli handa eða ekki.
Fyrir fáum árum var fenginn erlendur maður til skrafs og
ráðagei’ða við bæjai’yfirvöldin. Mun hann hafa verið talinn
séi’fræðingur í allskyns rekstri, og var tilgangurinn með för
hans hingað að leita álits hans um; hvernig unnt væri að haga
rekstri bæjarfélags og stofnana þess á þann hátt, að ekki
þyrfti að seilast. eins djúpt í pyngju borgaranna og áður, er
maður þessi hefðj skilað áliti sínu. Því miður hefur ekkert
heyrzt frá störfum þessa manns síðan, en væntanlega er það
ekki ;sök bæjars^jórnarinnar, að hún telji ekki ástæðu til að
fara éftir tillögum.þessa sérfræðings, ef einhverjar hafa borizt
hennj í hendur. Það væri höfuðsynd. En þótt engar slíkar tii-
lögur'.hafi borizt, ættj bæjai’stjprnin sjálf að hafa aöstöðu til
að sjá, hvar umbóta sé þörf og hvað hægt sé að gera. til þess
að drága úr útgjöldum bæjarins og álögurn á almenning.
VÍÐSJX VÍSIS:
Varnarstöðvar á Suezeiði
gagnslausar í atomstríði.
Það er mteginorsök breyttrar
afstöðu Breta í málinu.
Litlar síldveiisr.
T> jartsýni manna um síldveiðarnar á þessu sumri hafay ekki
rætzt, því að aflinn er um það bil eins mikiil að vöxtunx
og hann var í fyrra um sama leyti, en verðmæti hans er hins-
vegar miklu minna, því að nú hefur miklu minna verið saltað
en þá. Eru víst ekki miklar hoi’fur á því, að verulega rætist úr
veiðunum úr þessu, enda er venjulegur veiðitimi nú um það
bil hálfnaður..
Þess var getið um helgina, að mikill hluti þess afla, sem á
land hefði borizt upp á síðkastið, hefði verið svo misjafn, a'J
ekki hefði verið hægt að salta nema lítinn hluta hnas, megnið
hefði orðið að fara í bræðslu, en verðmæti afurða verksmiðj-
anna er mun minna en söltuðu síldarinnar. Hlýtur sú spurning
óhjákvæmilega að vakna í sambandi við þetta, hvort ekki
hefði mátt sjóða eitthvað niður af slíkri síld og auka þar með
verðmæti hennar. Okkur er nauðsynlegt að ganga úr skugga
um það, hvort verulegur niðursuðuiðnaður geti ekki dafnað
hér á iandi eins og annars staðar, þar sem hann gefur mikið í
aðra hönd.
Samkomulag hefur náSzt i
deilunni nm SuezeiSi. Eftirfar-
andi grein er skrifuð er dró að
samkomulaginu. Sbr. skeyti i
blaðinu í dag.
Líkur eru nú meiri en nokk-
urn tíma áður fyrir samkomu-
lagi. Oi’sök þess er að á kjarn-
orkuöld er hægt að tortíma því
liði, sem Bretar hafa þarna
(85.000 manns) með einni
sprengju. þykir því allt of á-
hættusamt, að hafa jafnmikið
lið langdvölum á tiltölulega litl-
urn bletti.
Segir um þetta í grein í merku
tímariti, að eftir 72 ár virðist
Bretar nú loks geta sætt sig við
að flytja burt herlið sitt þaðan.
Orsökin er sú, sem að ofan get-
ur, a. m. k. meginorsökin, en
kostnaðurinn við þetta lið er líka
mikill, og að mörgu óhentugt að
liafa langdvölum svo mikið lið
á aðeins 5000 fermílna svæði,
þar sem er hvert virkið er við
annað. Herliði Breta á eiðinu
mundi verða dreift, ef samkomu-
lag næst, sumt sent til Libyu,
sumt til Jordaniu og loks sumt
til eyjarinnar Kýpur.
Hvað líður skjaldarmerkinu?
Frá O. Þ. hefúr Bergmáli borizt
éftirfarandi hi-éf: „Kæra Berg-
iriál. Fyrir nokkru siðan var í
dálknni þessum spurzt fyrir uni
þar.næst stóð upp Butler fjár- ÞaS> hvað liði samkeppni þeirri
. er efnt var til — að mig minnir
malaraðherra og kvaðst ekkii
, , , ■— fyrir um það bil tveunur ar-
vilja verja 50 millj. stpd. arlega I um ti]]ögur ag skja,d.
til að halda eiðinu sem minnis-1 armerjjj Reykjavíkurbæ,jar.
merki fyrir Bretaveldi.
Ósæmileg framkoma.
í sambandi við ofangreinda
fyrirspurn var réttilega bent á
Röðin kom að gamla
manninum.
Hann kvað svo að orði, að ekki
tjóaði að hugsa um virðinguna þá ósæmilegu framkomu þeirra,
einungis og berja höfðinu við ] er að samkeppninni stóðu, að láta
steininn og neita staðreyndum., elilterl ira ser heyra mánuð-
um og jafnvel árum saman; og
þar sem enn er hljótt um málið,
væri ekki úr vegi að ympra á
þá var farin seinasta von upp-
reistarmanna um, að þeir hefðu
Churchill með sér. En þeir vildu þyi enn ejnu sinni
þó ekki beygja sig og einn þeirra,.
Edward Legge-Bui-ke, fyrrv. höf-1
uðsmaður, sagði sig úr flokkn- Almenningur á að dæma.
um í mótmælaskyni. „Við höl'-j ^11® gmnar, segir bréfritari
um hörfað frá Palestínu, Burma, «nn *remur “ f erfilt vcrði að
, ,, ,, ,, , , . fa teiknara tu að taka þatt í slÍKri
samkeppnx framvegis, ef shk
Egyptalandi. Alls staðar undan- afgreiðsla á að verða á mál.
hald. Hvaðan hypjum við okkur unum _ og hlýtur það að vera
burt næst?“
En hvað sem þessum blæstri
Jiinna óánægðu íhaldsmanna líð-
ur á Churchill víst, að samkomu-
lag flýgur í gegn um þingið, þvi
að jafnaðarmenn eru sömu skoð-
unar og meiri hluti íhaldsflokks-
ins í þessu máli.
Tilslakanir.
í þetta skipti buðust brétar
til þess að flytja allt herlið
burtu, nú vildu þeir fallast á, að
aðeins 1000 yrðu skildir eftir,
tæknilega þjálfaðir menn, sem
klæddust að þarlendum sið, en
bæru ekki brezka einkennisbún-
inga. Abdel Nasser forsætisráð-
Herra Egvptalands hefur að sögn
líka slakað til. Áður vildu þeir
aðeins leyfa Bretum að hernema
eiðið af nýju, ef ráðist yrði á
Arabaríki, — nú er einnig
talið með þeim Tyrkland,
sem er Natoríki. Önnur deilu-
atriði munu leysast, ef vinsam-
leg sanibúð tækist. Bretar vildu
fá 2 ár til bi-ottflutniiigs og inni-
fela Iran á „hættusvæðinu", en
Egyptar vildu að brottflutningi
yrði lokið á þremur misserum.
Egyptar eru ekki ánægðir yfir
tiliögunni- uni Iran og’þeir vilja
semja til 7 ára, en Bretar til 20.
En þrátt fyrir ágreining um sum
atriði, hefúr dregið mjög úr hon-
um. Og báðir aðilar hafa slakað j
til.
Lögreglumaður
fremur 60 innbrot.
Nýlega var maður nokkur,
belgískur að ætterni, fluttir úr
landi i Bandaríkjunum og til
heimalands síns, eftir að hafa
afplánað 9 ár af 20 ára refsi-
úómi fyrir þjófnað.
Maður þessi heitir Paul H.
Maenlioudt, 52,ja ár að áídri. —
Hann fluttist til Bandaríkjánna
sex ára að áldri, og gei'ðist lög-
reglumaður í Baitimore áriö
1939.
Sanaöist á hann, að Iiann
hefði frámið um 60 innbrots-
þjófnaði og stolið ýmsum varn-
ingi að verðmæti 27.000 dollui-
um. Hann lét af störfúm sem
lögregluniaður árið 1945, en síð-
an sannaðist á Iiann mikill
gæpafeiill, en eirikum bafði
hann stolið peningum, gim-
steinum, ýmsum. listmunum o.
fl. Mesti fengui- hans í einu og
sama innbroti . vai; 11.715
krafa þeirra, er hlut eiga að máli,
að einhver niðurstaða verði gerð
heyrum kunn. — Nú vildi ég
stinga upp á þeirri lausn í þessu
vandamáli, að þar sem dómend-
ur gefa sýnilega ekki gert upp
við sig', hver þeirra teikninga, er
borizt hafa, sé makleg verðlaun-
anna, verði almenningur látinn
dæma, og verði teikningarnar
hafðar lil sýnis opinberlega, og
að atkvæðagreiðsla verði látin
skera úr uni hver bezt er talin.
Klofningur í
íhaldsflokknum.
Allmargir þingmenn íhalds-
flokksins af gamla skólanum eru
mótTaUnir samkomulagi og virt-
ustitil áils búnir, en „uppreist
ir“ i íhaídsfTokknum eí’u fátíð-
ar. Uppreistarriiennirnir höfðu
alltaf talið Eden andstæðan sér,
og að Churchill, sem ávallt hef-
ur viljað veldi Breta sém mest,
sinn leynilega vin í þessu rnáli.
— Churchill fór'á fund með þess-
um gunnreifu íhaldsmönnum og
sat baka til, meðan Anthony
Head hermálaráðherra útskýrði
málið með kort fyrir framan
sig.
Hann sýndi fram á, að i
mikilli styrjöld, þar sem
vetnissprengjum yrði varp-
að, væri ekki hægt að halda
varnarstöðunum á eiðinu.
Skylda að leyfa almenn-
ingi að fylgjast með.
Annars ætti það að vera höf-
uðskylda þeirra, sem stofna til
slíkrar samkeppni, að gefa al'-
menningi kost á að sjá tillögur
þær, serri berast. Það er flestum
I'óst, að samkeppni — á listrænix
eða verklegu sviði — eru þroskr
andi og nauðsynlegar, en því að-
eins má gera ráð fyrir þátttöku,
áð sú háttvísi sé höfð, að birtá
strax úrslit að auglýstum tim»
Iiðnum.“
Samkeppni milli karla
og kvenna.
Á það var roinrizt í Bergmáli
fyrir skömmu, að allt útlit værí
fyrir að minni þátttaka myndi
verða hér í norrænu sundkeppn-
inni, en siðast þegar efnt var til
slikrar keppni og íslendingar
báru sigur af hólmi. Og virðist
útlitið í; þessu efni litið hafa
‘breytzt síðan, jafnvel þótt efni
doli- llali vel'ið til þátttökukeppni milli
arar I einxtakra bæjarfélaga. Hins vegar
Maenhoudt þessi hafði þann er,Það ko'111? á daginn, að þátt-
. , v , . , taka kvenna er almennari ent
undarlega vana að hnngja til , , . . . . ,
, , , x , , j. , , karla í keppnmm, og mega karl-
mennirnir því fara að spreyta sig
ef þeir vilja reka af sér sliðru-
örðið. En hvérnig væri nú að efna
til þátttökukeppni milli karla og
kyenna og vita hvórt það hleypti
ekki lífi í þátttökuna? Sannar-
léga mætti líta á slíka kqppni sent;
niitlirikjakeppni, það er að segja
milli karl- og kvenþjóðarinnar, en
þessar tvær „þjóðir" hafa löngum
deilt um yfirburði livor annarr-
ar, og gæti það orðið metnaðar-
mál milli þessaa „þjóða“, hvor
skaraði fram úr i sundkeppninni.
daghlaðanna og skýra frá „af-1
rekum sínum", þar sem hann
langaði tj) að sjá frásagnir af
þeirn ;á pnenti. Machoudt var
fluttúi! 4. skipi til vestur-þýzkrai.
hafnar, en þaðan fór hann með
járnbrautaiTest heim til Belgiu.
Rita Hayworth og
Hayrces eru guðrækin.
Sagt er, að Rita Hayworth
og Dick Haymes, maður henn-
ar, njóti guðfræðilegrar til-
sagnar á laun hjá presti einum
í Brooklyn til að sættast við
kaþólsku kirkjuna.
Bæði eru þau kaþólsk, og
gekk Haymes í Jesúítaskóla á
sínum tíma. Samtals hafa þau
verið gift sjö sinnum, ávallt
borgaralega. Þá er hjónaband
Ritu og Ali Khans talið ógiit
samkvæmt kaþólskri venju,.
þar sem hann er Muhameðs-
trúar.
KADPHÖLLIN
er miðstöð verðbréfaskipt-
anna. -— Sími 1716.