Vísir - 14.08.1954, Blaðsíða 4

vtsiR
Laugardaginn 14. ágúst 1954.
VÍSXR
9&GBLAÐ
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson.
Skrifstofur: Ingólfsstraeti 3.
Ctgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VlSIR H.T.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Sími 1660 (fimm línur).
Lausasala 1 krána,
Félagsprentsmiðjan h-í.
1
VIÐSJA VISIS:
Skjót viðbrögð, ef rauðliðar
í Kina hafa ofbeldi í frammi
— annars grelnir fleiðtogana
á um
LítiH vinningur.
Þrír fjórðu hluta venjulegs síldveiðitíma eru nú á enda, og
hefur vertíðin að þessu sinni verið mjög keimlík þeim,
sem komið hafa í nær heilan áratug — það er að segja afli
hefur verið sáralítill, flestir bátar orðið fyrir einhverju tapi
og sumir mjög miklu, en fjölmargir einstaklingar standa uppi
að heita má slyppir og snauðir. Er nú svo komið, að fáeinum
bátum hefur verið stefnt til heimahafna, þar sem eigendunum
finnst ekki ájtæða til að hafa þá lengur fyrir norðan.
Að þessu sinni hafa Islendingar leitast við að fylgjast meira
með göngum síldarinnar en nokkru sinni fyrr, og hefur verið
til þess betra tækifæri en áður, þar sem Ægir hefur verið
búinn tæki einu, sem ,,sér“ neðansjávar, segir til um það, hvort
þar eru fiskitorfur eða ekki. Hafa athuganir þessar
leitt í ljós, að aflatejsiJ stafar ekki af því, að ekki sé um mikla
síld í sjónum að ræða, við landið eða ekki mjög fjarri því.
Var skýrt frá því í útvarpi í fyrrakvöld, að tiltekinn dag í
.síðasta mánuði hefði Ægir orðið var við um 1000 síldartorfur
á hluta úr sólarhring, og sést af því, að síldarmagnið er nóg, en
því miður verður enginn 'feitur á þeim fiski sem er í sjónum
en næst þaðan ekki.
í þetta sinn eins og um mörg undanfarin sumur hefur verið
ætlunin að ausa mörgum milljónum úr sjónum, en svo hefur
farið, að miklu fé hefur verið varpað í sjóinn, ef svo má að
orði kveða, þar sem síldin hefur brugðizt. Að lokinni lélegri
síldarvertíð hafa víst margir strengt þess heit, að leggja ekki í
slíkt happdrætti framar, og sumir staðið við það, þar sem
þeir hafa orðið að hætta útgerð vegna mikils tapreksturs. En
er vorað hefur á ný, hefur síldarfirðingur farið um menn sem
fyrr, og traustið á happið orðið til þess, að gert hefur verið
út á síld sem áður. Er ekki hægt að ligga mönnum á hálsi
fyrir það þótt þeir tefli í tvísýnu í þessu, því að segja má, að
teflt sé í tvísýnu í öllum atvinnuvegum landsmanna, þar sem
afraksturinn byggist á sjávarfangi.
Þjóðin mundi einnig telja það ábyrgðarleysi eða eitthvað
annað verra, ef meirihluti útgerðarmanna ákvæði eitthvert sum-
árið, að senda báta sína ekki til síldveiða, en það ár yrði
uppgripaafli, sem nýttist svo ekki nema að litlu leyti sakir þess,
að menn hefðu ekki verið viðbúnir til að koma síldinni á land.
Sjá menn af þessu, að mjög er úr vöndu að ráða fyrir útgerð
armenn og aðra, sem hafa þessi mál á sinni könnu, þegar
síldarvertíðin nyrðra nálgast hverju sinni og taka skal ákvörðun
um það, hvort hrökkva skuli eða stökkva, og er þar enginn
öfundsverður.
Meðan nákvæm tæki sýna, að síldin er í sjónum umhverf-
is landið, munu menn ekki gefast upp við tilraunir til að ná
henni, jafnvel þótt þeir leggi sig í mikla fjárhagslega hættu við
það. Og jafnvíst er, að við verðum að gera tilraunir til að
finna veiðitæki eða aðferðir til þess að ná til síldarinnar,
þótt hún sé ekki við yfirborðið, og er hér tækifæri fyrir hug-
vitsmennina til að sýna, að þeir geti leyst þenna vanda.
Hættuleg farartæki.
X7'msir bæjarbúar hafa komið að máli við blaðið upp á síð-
kastið, og þakkað það, að drepið var á það ekki alls fyrir
löngu, hversu hættulegur bifhjólaakstur unglinga á götum
bæjarins væri fyrir þá sjálfa og aðra. Undanfarið hafa tugir
og jafnvel hundruð unglinga gerzt bifhjólaknapar og þeysast
þeir um götur bæjarins eins og þeir eigi lífið að leysa. Eru þó
margir þessarra riddara vart af óvitaaldri, en þeim leyfist að
nota þessi ökutæki, af því að lögreglusamþykkt eða lög krefj-
ast ekki sérstaks ökuskírteinis við notkun þeirra.
Það er á allra vitorði, hve hætturnar af umferðinni eru
geysimiklar á götum borgarinnar, og þær hafa ekki minnkað við
tilkomu bifhjólanna, þvert á móti. Á næstunni mun bifreiðum
sennilega fjölga ehn til muna, og með þeim fer hættan í vöxt.
Virðist því ekki úr vegi, að einhver leið sé reynd til að dragá
úr þeim, og mætti gjarnan byrja á þeim farartækjum, sem
Rninnst er þörfin fyrir.
Verður barizt við kommún-
istaríkin í austri, Ráðstjómar-
ríkin og hið kommúnistiska
Kína, annaðhvort eða bæði,
meðan Bandarikin hafa foryst-
una í framleiðslu kjarnorku-
vopna, eða — beðið þar til
kommúnistar hi)ada af stað
styajöld? Um þetta er ágrein-
ingur meðal æðstu manna
Bandaríkjanna á sviði stjórn-
mála og hermála.
Sumir herferingjanna eru
hlynntir því, að láta til skarar
skríða meðan aðstaða Banda-
ríkjanna er sterkari af ofan-
nefndum orsökum, — stjórn-
málamennirnir, sem mestu ráða
um stefnuna nú, Eisenhower og
Dulles, eru á öðru máli.
Eitt af vikuritum Bandaríkj-
anna segir um þetta atriði
að ekkert sé eðlilegra en að
ágreiningur komi fram um
stefnuna, þegar eins sé ástatt
og nú, að norðurhluti Indókína
sé genginn úr greipum frjálsu
þjóðanna, eða þegar eitthvað
annað mikilvægt gerist, sem
knýi fram, að þessi mál sé end-
urskoðuð. Ágreinings um þetta
verði vart í ríkisstjórninni, á
þingi og í herstjórninnni. En
hvað sem öllum ágreiningi
líði, verði forsetinn og utan-
ríkisráðtierra hans að maijka
stefnuna.
Ættu Bandaríkin
að hefjá styröld?
Það er ekki farið neitt dult
með það vestra, að sú stefna á
sér talsvert fylgi bæði meðal
hershöfðingja og á þingi, að:
hefja styrjöld gegn Ráðstjórn- 1
arríkjunum, meðan Bandaríkin
hafa forystuna um framleiðslu
kjarnorkuvopna. Þessa aðstöðu
bei'i að nota nú. -"fnvel þótt
hefja yrði styrjöld, því „að
slíka styrjöld gæti Banda-
ríkjamenn unnið og upprætt
þar með þær hættur sem ógna
tilveru Bandaríkjanna. Hér er
átt við það, sem Bandaríkja-
menn kalla styrjöld til þess að
afstýra enn ægilegri styrjöld
\ síðar (a preventive war).
Þessi stefna á sér einkum
I mai<ga fylgismenn í flugher
Bandaríkjanna.
Skoðun Eisenhowers
og John Foster Dulles.
Þeir eru þeirrar skoðunar,
að ef ekki verði komizt hjá
heimsstyrjöld, megi ekki til
þess koma, að Bandaríkin eigi
upptökin. Ennfremur telja þeir
heimsstyrjöld ekki, óumflýjan-
lega, og allt verði að gera, sem
unnt sé til þess að koma í veg
fyrib hana. Forsetinn kvað
hafa gefið strangar fyrirskip-
anir um, að landher, flugher
og sjóher forðist eftir megni
allt, sem til árekstra gæti leitt.
Á öðru máli —
En það eru ýmsir leiðtogar í
Bandaríkunum á öðru máli,
menn, sem telja heppjlegra, að
í odda skerist fyír en seinna,
ef ekki við Ráðstjórnarríkin,
þá við hið kommúnistiska
Kína. Höfuðmaður þessarar
stefnu er Radford flotaforingi,
formaður hins sameinaða her-
foringjaráðs. Hann hefir stöð-
ugt haldið því fram, að ekki
verði hægt að koma á öruggum
friði í Indókína, meðan komm-
únistar fara með völdin í Kína.
Hann mundi ekki vera mót-
fallinn „takmarkaðri styrjöld"
við Kína, þ. e. að beitt yrði
flugher og flota gegn kínversk-
um kommúnistum. Leiðtogar
landhersins hallast á sömu
sveif, en yfirmaður landhersins,
Matthew B. Ridgway er þeirr-
ar skoðunar, að ekki verði hjá
því komizt, að beita landher. í
flughernum ríki sú skoðun, að
engai| hömlur yrðu lagðar á
sprengjuárásir og gæti því ekki
orðið um langvinna styrjöld
að ræða.
Afleiðingarnar
gætu orðið
víðtækar.
En afleiðingarnar gætu orð-
ið víðtækar og það gera þeir
Eisenhower og Dulles sér
Ijóst, það er:
1. Bandaríkin kynnu að
verða að heyja slíka styiíj-
öld án bandamanna.
2. Jafhvel liótanir að ems
um slíka styrjöld kynnu að
leiða til þess, að kínverskir
kommúnistar treystu sam-
vinnuna við Rússa.
3. Styrjöld gegn Kína
kynni að hafa jiær afleið-
ingar að allar Asíuþjóðir
yrðu fjandsamlegar Banda-
ríkjunum.
Skjótar gagnráðstafanir.
Það hefir orðið ofan á, að
fara þá leið, að grípa til gagn-
ráðstafana tafarlaust, ef ti1
I einhverra ýfingar kemur sem
andstæðingarnir eiga upptök
að. Til dæmis, ef kommúnistar
skjóta niður bandaríska flugvél
yrði þeim goldið líku líkt vic
fyrsta tækifæri. Jafnframt yrð:
miðað við,a ð sannfæra and-
miðað við að sannfæra and-
ágengni borgi sig ekki, og leið’
til gagnráðstafana. Er þess
skammt að minnast, sem gerð-
: ist við Hainman-ey, er tvær
flugvélar voru . skotnar niður
fyriii kommúnistum. Þar með
var þeim gefið til kynna, að
frekari ofbeldi myndi leiða til
gagnráðstafana, og Bandaríkin
taka afleiðingunum, jafnvel
þótt þær yrðu heimsstyrjöld.;
Sveigt til suðurs. s V
Mikla athygli vekur í þessu
sambandi, að Bandaríkin eru
farin að láta flugvélaskip sín
sigla reglulega um Suður-
Kínahafið. Á Subicflóa á Fil-
ipseyjum eij verið að koma upp
mikilli flota og flugstöð, og þar,
en ekki á Japanseyjum vei'ður
meginflotastyrkur Bandaríkj-
anna við Austur-Asíu. Flotinn
hefir herskip stöðugt til eftir-
lits á Formosasundi. Jafnframt
hafa þóðernissinnar sig meira
í frammi með skyndiárúsum á
meginlandtð og flugferðum yf-
í dag fer fram mikil hátíð í
Tivoli, en efnt er til fegurðar-
samkeppni blómarósa íslenzkra.
Fegurðarsamkeppnin er orðin
fastur liður í skemmtunum
Tivoligarðsins á hverju sumri,
og virðist hún eiga síauknum vin-
sældum að fagna. Að þessu sinni
verður þátttaka meiri en nokkru
sinni og fjölbreyttari, því von er
á nokkrum blómarósum utan af
landi, sem taka ætla þátt. Er
það í fyrsta skipti, sem stúlkur
utan Reykjavíkur taka þátt í feg-
urðarsamkeppni í Reykjavík og
mun víst mörgum leika forvitni
á því, hvaða sýsla eða bær ber
sigur úr býtum.
Eykur fjölbreytnina.
Auðvitað er það miklu skemmti
legra, að kvenfólk utan Reykja-
víkur komi einnig og taki þátt
í fegurðarsamkeppninni. Það eyk
ur á fjölbreytnina og mun áreið-
anlega verða til þess að gera
þessa saklausu skemmtun vin-
sælli. Annars er það mjög ein-
kennilegt, hve margt fólk, einkum
þó utan Reykjavíkur, hefur á
móti því, að efnt sé til fegurðar-
samkeppni kvenna hér á landi.
Þó er slík samkeppni alls
staðar háð og þykir ekki mikið
að því. Víðast er hún þannig,
að konurnar sýna sig á sundföt-
um, en sá háttur hefur elcki ver-
ið hafður á hér, svo á engu er
í sjálfu sér að hneykslast.
Góð verðlaun.
Og vinningar fegurðai'dísanna
hafa alltaf verið all-verulegir.
Að þessu sinni munu vera þrir
vinningar, eins og skýrt hefur
verið frá í auglýsingum og skrif-
um um þessa árlegu skemmtun.
Sú, sem hlutskörpust verður, fær
ferðalag til tízkuborgarinnar
Parísar, en tvær aðrár blómarós-
ir eiga líka von á góðum vinn-
ingurn, dýrum og glæsilegum fatn
aði. Það er þvi til nokkurs að
vinna að taka þátt í fegurðar-
samkeppninni. Það er heldur ekki
að efa, að verði fagurt og hlýtt
veður fjölmenna Reykvíkingar í
skemmtigarðinn um helgina.
Góðir kraftar.
Það er sjálfsagt að geta þess,
sem vel er gert ekki síður en að
gagnrýna það, er aflaga fer. —
Óhætt er að fullyrða, að for-
ráðamenn Tivoli eru mjög dug-
legir að útvega góða skemmti-
krafta til þess að koma fram í
skemmtigarðinum. Á hverju ári
koma hingað margir þekktir lista-
menn á ýmsum sviðum, sem
skemmta gestum Tivoli með list-
um sínum. Með þessari fjöl-
breytni hefur skemmtigarðurinn
stöðugt aukið á vinsældir sínar.
En skemmtanir þar fara mjög
eftir því, hvernig viðrar og velt-
ur auðvitað mest á því. Vonandi
viðrar vel um helgina, því miklu
hefur verið tilkostað til þess að
gera fegurðarsamkeppnina sem
bezt úr garði. — Bergmáli lýkur
svo í dag. — Kr.
ir borgir Suður-Kína. Nýlega
var flogið yfir Canton og varp-
að niður flugmiðum og menn
hvattir til þess að i*isa upp gegn
kommúnistum.
Með öllu þessu er kommúnist
um tilk., að þrátt fyrir hvernig
fór í Indokína, geti þeir ekki
gengið að því vísu, að ekkert
verði aðhafst til þess að stöðva
frekari ágengni. Bandaríkin
ætla sér að halda valdi sínu á
siglingaleiðunum milli megin-
lands Asíu til Filipseyja og
Indonesiu og á siglingaleiðum
til Indokína, Thailands og
Malakkaskaga.