Vísir - 14.08.1954, Blaðsíða 5

Laugardaginn 14. ágúst 1954,
VlSIB
*****ww
ÍLaaigap-ilagú sagú
kann ekki spænsku.
Eftir Robert Faber.

Helgi Valfýsson:
Fundnar Leifsbúðir?
Fróðlegar athuganir NorSmanns vestan hafs.
Fullir samúðar og velvildar
.skulum við nú minnnast konu
einnar, sem fyrir skemmstu
vatfð fyrir alvarlegu óhappi.
'Öll þekkjum við þess'j konu.
Hún er fræg leikkona í hinni
heimskunnu borg, Hollywood.
Þrátt fyrir það, eða máske ein-
mitt veg'na þess, verður hún
ekki nefnd réttu nafni hér,
heldur skulum við kalla hana
einhverju öðru nafni, t. d.
Rósalindu.
Rósalinda var skapmikil og
fögur. Vegna þess, að hún var
stórfalleg, voru karlmenn allt-
að fara á fjörurnar við hana,
og sjö þeirra giftist hún. Og
vegna þess, hve skapmikil hún
„Hm — —,“ sagði lögfræð< Borgarstjórinn, lítill, svartur
ingurinn ungi og var hugsi. | karl, akfeitur og rangéygur,
>Sjáið þér til,“ hriópaði Rósa- bauð hinn tigna gest velkom-
linda. „Þér sögðuð líka „hm“.“
„Já, eg sagði hm------, vegna
þess, að eg kem auga á leið út
úr þessu.“
„Hvaða leið er það, segið
mér það strax?“ sagði Rósa-
linda og krosslagði fótleggina.
Lögfræðingurinn mælti: „Til
þess að losna við öll leiðindi í
sambandi við hjónaskilnað, er
bezt, að þér fljúgið umsvifalaust
til Mexíkó. í Mexíkó er hægt
að fá skilnað þegjandi og
hljóðalaust. Þar er þetta ofur
einfalt. Þér farið einfaldlega til
smáþorps, farið einu sinni í ráð-
var, fóru öll sjö hjónaböndin húsið, og svo er allt um gaifS
út um þúfur. | gengið.“
„Eg botna ekkert í þessu,“
mælti Rósalinda við lögfræðing ”En>“ mælti Rósalinda rauna-
sinn, sem hún leitaði til vegna mæcJd, „eg skil ekki stakt orð í
sjöunda manns síns, „eg legg sPænsku-
mig í líma til þess, að allt fari „Það skiptii alls engu máli, ^
vel. Það er eitthvað, sem ekki svaraði hann. „Ur því að þér á
er í lagi við mig, eg fæ ekki’annað borð æskið hjónaskiln-
skýrt það með öðru móti. Sköpuj a^ai% næSir\ ^ð þér segið já
lagi mínu hlýtur að vera ábóta við ÖUum spiimingum, sem
van(. <i i fyrir yður kunna að verða
lagðar."
Lögfræðingurinn, sem var
ungur maður, lét augun reika „Hvað er ,,já“ á spænsku?“
um Rósalindu allt frá hvirfli til spurði Rósalinda.
ilja. „Eg fæ að minnsta kosti ,-Si,“
ekki séð neitt athugavert, kæra inn.
frú.“
„Þér eruð svo kurteis,“ mælti
Rósalinda óstyrlc, „en þetta
svaraði lögfræðingur-
sagði Rósa-
„Kærar þakkir,
linda.
Samdægurs flaug hún til
Mexikó, og hún fór til smá
gengur ekki. Eg veit, hvað er að þorpS ejns 5,5 var þag ehki svo
mér. Það hljóta að vera gallar
lítið, að ekki væri þar kvik-
á sálinni, á skaphöfninni eða yndahús. Þar var verið að
hinum næmari tilfinningum.“ '
Lögfræðingurinn ungi and-
varpaði: „Kæra frú,“ mælti
sýna gamla Rósalindu-mynd.
Þess vegna vakti koma hennar
þangað feikna athygli. Fólk
hann mjúkri röddu. „Þér kastið gat varla & heilu sér tekig vegna
yður á glæ með þessum manni.
Hann á yður ekki skilið. Þér
vei’ðið að skilja við hann“.
,,Af lítillæti ræði eg ekki um
fyrsta atriðið, né heldur! annað,
en að því er þriðja atriðið
snertir, þá hafið þér rétt fyrir
yður. Já, eg verð að skilja. og
það undir eins. Eg þoli þetta
ekki stundinni lengur.“
Lögfræðingurinn mælti: „Eg
mUn þegar í dag ganga frá
skilnaðinum.“
„Hm--------—“, sagði Rósa-
linda.
„Hvað sögðuð þér?“
„Eg sagði hm-------
„Það fannst mér líka,“ svar1-
aði hann kurteislega, og leit á
hana.
„Þegar eg sagði hm,“ sagði
Rósalinda, „átti eg við, að eg
hefi þegar lifað sex hjónaskiln-
aði. Og samningavafstrið á eftir
sex sinnum. Og allt rifrildið
.sex sinnum. Og slúðrið í blöð-
unum sex sinnum. Og málæðið
í tímaritunum sex sinnum. Og
þessarar merku heimsóknar.
inn. Hann flutti ræðu, var
hrærðm- og ástríðufullur. Hann
talaði af mikilli mælsku, en
hann mælti á spænsku, og Rósa-
linda skildi ekki eitt einasta
orð.
„Si,“ sagði hún.
Allir ljómuðu af ánægju.
Og Rósalinda sagði hvað eftir
annað „si“.
Síðan var hún kölluð til ráð-
hússins. Hjónaskilnaðurinn
hófst. Salurinn, þar sem þetta
fór fram, var troðfullur. Allt
þorpið var þar samankomið,
svo æstir voru menn og hug-
fangnir út af komu Rósalindu.
Feiti bogarstjórinn stjórnaði
athöfninni. Hann lagði ýmsar
spurningart fyrir Rósalindu.
Hún brosti vinsamlega og sagði
,.si“ og „si“ og „si“.
Loks stóð borgarstjórinn a
fætur og horfði djúpt í augu
hennar og spurði hana seinustu
spurningarinnar.
Rósalinda leit ekki undan
augnaráði hans og svaraði ,,si“
hljómandi röddu.
Þá ráku allir viðstaddir upp
mikið fagnaðaróp. Þeir öskruðu
og þeyttu höttum sínum og húf-
um upp í loftið. Það vah varla
hægt að hemja fólkið.
„Hvað er um að vera?“ spurði
Rósalinda mann einn, sem stóð
fyrir aftan hana og kunni svo-
lítið ensku. „Hefi eg ekki fengið
skilnaðinn?“
„Skilnaðinn?“ hrópaði mað-
urinn. „Þvert'á móti. Til ham-
ingju, frú. Þér voruð að enda
við að giftast borgarstjóran-
um!“
Mér dettui- í hug að bæta við
og biðja „Vísi“ fýrir nýjustu sög-
ung, sem mér er kunn, af fundi
Vinlands og LeifSbúðá. þætti
mér nokkurs yirði, ef, hún.reynd-
ist betur raddsett heldur en
Pohl-fantaSíán, enda tel ég hana
mér náfeomnari en nokkra hinna.
— Tel ég víst, að hlutaðeigandi
„landkönnuður" sé sonur gam-
als og góðs skólabróður míns frá
Noregi, Marteins Björndals að
náfni.
Maður sá, er hér kemur við
sögu, eða öllu fremur er sagan
sjálf, heitir Magnús Björndal og
er frá Úlsteinsvík á Sunnmæri,
en það er fæðingarsveit skóla-
bróður míns. Virðist Magnús
hafa farið ungur til Ameríku
1923, sennilega þá um tvitugt, og
er nú verkfræðingur og verk-
smiðjueigandi í New York, — og
hefir sögu og fornfræði að frí-
stundavinnu (hobby). Frá því
sem hér verður sagt á eftir,
nokkuð stytt, segir Álasunds-
blaðið Sunmörsposten á þessa
leið.fyrir skömrnu:
„Talið er sögulegt sannmæli,
að það hafi verið Islendingurinn
Leifur Eiríksson, sem fyrstur
funn Ameríku. Er sagt frá Vín-
landsferð hans í Flateyjarbók,
og eru fræðimenn að mestu leyti
sammála um, hvar á ströndum
Ameríku hann hafi borið að
\Margt er skritjð•
„Af förinni barst slíkur
bramiandi og gnýr...“
Daily Mirror um ferðalag hertogafrúar-
innar af Kent til Kanada.
Kanada, hvers vegna þurfa þá
níu að koma?
1 Toronto hefur lieil hótelhæð
Um ferðalag hertogafrúariim vart, liefui' ekki verið hrundið. verið pöntuð fyrir þetta konung
fundið staðinn, þar sem Leifufl
Eirík'sson setti „Leifsbúðir" sín-
ar, sem sagt er svo greinilegai
frá í fomsögúnum, sérstaklega f
Hauksbók og Flateyjarbók. Ár-í
um saman var þessi áhugi minn
samt aðgerðalaus, en ég veltf
þessu oft fvrir mér og kynntí
mér málið talsvert á ýmsa vegu.
En það var ekki fyrr en 1944, er.
ég eignaðist bát sjálfur, að ég f
fullri alvöru tók að rannsakal
málið. -Síðan hefi ég farið með
ströndum fram, alla leið fra
Virginíu og norður að St. Lawr-
ence, já meira að segja alla leiff
frá Flórída. Mér varð brátt ljóst,
að báturinn var of svifaseinn og;
þungur í vöfum, og þá reyndisf
bíllinn hraðskreiðari og vikalið-
ugri. Ég hefi því oft farið í
skemmtiferðir eftir Vínlands-
ströndum og snuðrað þar nærrf
í hverjum vogi og vík.
í fyrrasumar fann ég svo loks-i
ins það, sem ég svo lengi hafðf
leitað að. Ég fann staðinn, og ég
get sannað til fullnustu, að þettú
er rétt og nákvæmlega í sam-
ræmi við frásögn sögunnar. —<
legt fyrir alla þá, sem hafa á-
huga á fornsögunum. Og auðvit-
að varð mér, sem hafði leitað svo
lengi, þetta merkur dagur. því
miður mistókst mér með eitt
sönnunargagnið, eftir að ég kom.
heim aftur til New Yrork. Ég
hafði tekið margar myndir, en
landi. En til þessa hefir engum fiestallar litmvndir, sem ekki
tekizt að benda á sjálfan stað- henta til prentunar í blöð. Ég
inn, þar sem hann steig á land er þvi að hugsa um að bregða
og hafði vetursetu. það sem sag-
an nefnir „Leifsbúðir".
það mun því heldur en ekki
mér þangað aftur til að tafea
fleiri nothæfar myndir, áður en
ég birti þetta sundurliðað. —
verða talin allmerkileg tíðindi, ^ ]yiér er nú allt þetta svo Ijóst, a.ð
er sunnmærskur norsk-amerík- mer er nær óskiljanlegt, að eng-
ani telur sig nú hafa ráðið gátu inn skuli hafa fundið þetta áður.
þessa. í „Vikublaðinu" í 1 1- ( Sannar það bezt, hve grunnfærir
steinsvík 8. ápríl s. 1. er birt þeir eru> þessir blessaðir bóka-
„Ferðabréf ffá Kanada," sem béusar, sem liggja í sífellu í bók-
verkfræðingur og verksmiðju 1 urQ) en sj4 svo eftkert út úr aug-
eigandi Magnús Björndal sendir j um, Ég fann jafnvel stöðina
sveitungum sínum, og þar full-
yrðir liann að hafa fundið
„Leifsbúðir". í bréfi sínu segii'
hann m. a. á þessa leið:
„... Eg vei'ð víst að skýra
þetta nokkru nánara, annars
kynni það að þvkja of flókið.
Síðan ég kom hingað til lands-
ins 1923, hefi ég alltaf furðað
mig á, hvernig á því geti staðið,
að enginn skuli til þessa liafa
(hrófið). Hún er svo glögg enn
í dag, að þar væri vandalaust að
setja upp 60—70 feta skip.
Völlur sá þar sem „Leifsbúðir'1
stóðu, er þar rétt fvrir ofan, og
áin, setn feemur úr vatni nokkru,
er nú á dögum notuð sem höfn
fiskibáta. Og öruggari bátahöfn
er vandfundin. Rétt fyrir utan
er grynning sú, þar sem skip
Leifs tók liiðri í föllnum sjó. Og
allt annað er nákvæmlega, eíns
og lýst er í Flateyjarbók. Sér-
staklega er þó eitt. einstætt og
ákveðið einkenni, sem ég fyrst
um sinn læt kyrrt liggja, þar eð
ég vil ekki, að blaðamenn hér
ar af Kent og Alexöndru prin- Ilún er þessi: Hertogafrúin og lega ferðafólfe. Er allt þettá um- feomist á snóðir um það, fyrr en
sessu, dóttur hennar til Kanada
hefur ‘Daily Mirror birt eftirfar-
andi frásögn:
dóttir hennar hafa með sér sem stang nauðsynlegt?"
ég hefi lokið eftirgrennslunum
föruneyii; Tvær lagskonur, einn
undirföringja, einn ritara og1
„Kanadamönnum þykir auð- þrjar þernur.
vitað vænt um að fá þær í heim- j Svo spyrja blöðin:
sókn. En margir hafa sett upp Er það virkilega
undrunarsvip yfir tveimur frétt-J fyrir hertogafrúna og dóttur
um, sem hafa staðið í kanadisku hennar, sem er milli fermingar
blöðunum. 1 fyrri fréttunum var og tvítugs, að fara að heiinan án
írá því skýrt, að ferðalag her-
Að lokum spyr Daily; Morror: mínum. — Mér þykir mjög fyrir,
„Hver ráðlagði hertogáfrúnn'i (að pabbi skyldi ekki lifa að fá
að fara með hirð sína með sér í þessa vitneskju. pað myndi hafa
ferðalagið. Ilver sagði henni, að
ómögulegt venjur Viktoríutímabilsins væru
enn í móð?
þær eru það ekki
brúðuleiksviði!
glatt hann mjög ..
Marteinn Björndal, faðir
Magnúsar, var alla ævi kennari
nema á j heimasveit sinni, og er látinn
! fyrir fáum árum. Hann var á-
íirðar og fylgdarliðs?
uppnámið sex sinnum. Og tárin togafrúarinnar til Torouto, þarj Er þeim virkilega ókleifi að
sex sinnum. Og baráttuna um scm hún á að opna sýningu, fara í vinarheimsókn til Kanada
meðgjöfina sex sinnum.“ Rósa-' mundi kosta um 15,000 pund. | án þess að liafa þrjár þernur til söm og tildurslaus. Ilvers vegna pjóðminjasafns Sunnmæra um
linda lokaði augunum og mælti Pó hefur seinna komið í ljós, að stjana við sig? ! er verið að umkringja hana með langt skeið. Virðist sonur hans
skjálfandi röddu: „Og þetta var j að þetta er prentvilla f.vrir 10,900 parf seytján ára jirináessa, þóti dansandi hirð? Hvers yegna hafa erft þessa mætu eiginleika
Með þessu er hertogafrúnni af hugamaður um sagnfræði og
Iíent mikill ógreiði ger. Hún er þjóðminjasöfnun og varðveizlu,
sögð kona mjög töfrandi, skyn- 0g var einn af stjórnendum
allt svo hræðilegt, að eg held, pund.
að eg myndi ekki afbera sjö-
unda skipíið."
En síðari fréttinni, sem koniið
hefur Kanadabúum mjög á ó-
falleg sé, iiaúðsýhlegá hálfa aðra
persónu til að þjóna sér?
pegar tveiinur er boðið til
ekki að láta sýndar-þjóðhöfð- föður síns. Hefir hann m. a. gef-
ingja og I-Iollýwoodstjömur um íð fæðingarsveit, sinni Úlsteina*
þess háttar um-sig-slátt?'- | Frh. á bls. 7.