Vísir - 11.01.1956, Blaðsíða 6
risim
Miðvikudaginn 11. janúar 1956.
fWVWVWVWki
Maréfc
er
DAGBLAÐ
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónsson,
Skrifstofur: Ingólfsstræti 3.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Sími 1660 (fimm Iínur)
Útgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F,
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Nehru sendir kveðju.
Eins og menn muna, var mikið um dýrðir á Indlandi, þegar
þeir Buiganin og Krusjev komu þangað í hehnsókn. Fóni^
þeir víða um landið og slógu mjög um sig, smjöðruðu mjög |
fyrir Indverjum og reyndu að vingast við þá á allan hátt. Þeir
fóru raunar þannig að í fleiri löndum í Ásiu sunnanverðfi í
þessari för sinni, en áhrifin og hrifningin fóru fijóxiega aö
dofna, því að mönnum ofbauð alveg framkoma kominúnista- '
fóringjanna, sem hegðuðu sér alveg eins og þeir teldu, að
áheyrendur sínir væru ævinlega hálfvitar, sem vissu ekkert um
fortíð Rússa í sambandi við baráttuna gegn Hitler og nazistum,
hvernig það voru Rússar, sem gerðu nazistum kleift að hefja
styrjöldina með því að semja við þá um skiptingu Póllands og
grið að henni lokinni. Hefðu þessir miklu memi þó átt að vita, að
Indverjar voru meðal þeirra, sem farnxr voru að berjast gegn
Bazistum löngu áður en kærleikar Hitlers og Stalíns kólnuðu.
Kommúnistar á Indlandi hafa síðan reynt að slá keilur á
Jieimsókn yfirboðara sinna, svo að Nehru forsætisráðherra hefur
talið rétt að senda þeim kveðju. Hefur hann vítt kommúnista-
flokk Indlands, en um leið hefur hann vítt kommúnistaflokka’
Jivarvetna og þá um leið gesti þá, sem voru á hans snærum í
Indlandi skömmu fyrir jólin. Virðis't af því auðsætt, að hann
Siafi að minnsta kosti ekki gengizt upp við fleðulæti þeirra,
enda þótt liann vilji eftir sem áður, að Indverjar standi utan
Við deilur stórveldanna eða lýðræðis og einræðis í heiminum.
Nehru konist svo að orði, að kommúnistar væru heldm-
langt á eftir tímanum í kenningum sinum. Þeir ætluðu sér að
leysa vandamálin á miðri tuttugustu öld með kenningum,
sem samdar hefðu verið á miðri n.ítjándu öld, og væri þetta
serin sönnun þess, hversu miklir íhaldsmemi kommúnistar væru.
enda þótt þeir vildu telja þjóðurn hejmsins trú um, að engir
væri meiri framsóknarmenn en einmitt þeir. Heimurirm hefði
tekið svo miklum stakkaskiptum á þeirri öld, sem liðin er, síðan
Marx og Engels sömdu kenningar sínar, að þær eiga ekki
lengur við. Þrátt fyrir það halda kommúnistaflokkarnir dauða-
fcaldi í þær.
Á þessaii öld hefur til dæmis gerzt, að hagur verkalýðsins
liefur batnað stórlega i nær öllum löndum. Undantekning er
þó á þessu í þeim löndum, sem, kommúnistar ráða, því að þar
hefur um hreina afturför verið að ræða, að því er snertir hag
hinna vinnandi stétta. Þær eru hreint verkfæri stjórnarinnar.
og ráða engu um kjör sín, en afleiðingin er vitanlega sú, að
hagur þeirra er svo bágborinn, að uppreist er reynd, þegar
kostur gefst, eins og til dæmis í Austur-Þýzkalandi laust eftir
miðjan júní 1953. Utan alþj-ðulýðveldanna þarf ekki að grípa
til slíkra ráða. Þar hefur verkalýðurinn víðast samningarétt
um kjör sín, og auk samningsréttarins hefur hann kosningarrétt
og kjörgengi, svo að hann getur beitt sér líka á þjóðmálasviðinu.
Þessu fer fjarri í ríkjum kommúnista, bví aö vafalaust mundi
svo fara, ef verkalýðurinn þar hefði kosningarrétt og kjörgengi
mundi hann fljótlega losa sig við núverandi stjórnarherra. Þeir
halda aðeins völdunum í krafti þess valds, sem þeir haxa skapað
sér með vopnum herja þeirra, sem þeir hafa hvarvetna sett ,á
laggir, svo og leynilögreglu og annan-a sveita, er starfa ötullega
að kúgun alls almennings,
I*að þarf vai-la hagfræðlnga eða vísindamenn til að gera sér
'gtein fyrir því, að kenningar, sem samdar eru -við aðstæður
miðrar nítjándu aldar eiga harla illa við í dag. Gildir þar einu,
hvort þæi- kenningar fjalla um efnahagsmál eða eitthvað annað
•— aðstæður eru svo breyttar, að þær geta ekki átt við lengur.
En kommúnistar eru sem bergnumdir af kenningum Marx og
Engels, og sjá ekkert fyrir þeim. Þeir eru því sannkallaðir
íhaldsmenn, eins og Nehru hefur komizt að orði. Og því lengur,
sem þeir halda í kenningarnar, því haldminni verða þær, og því
meiri verður íhaldssemm, sem stjórnar gerðum þeirra.
Tímarnir breytast og mennirnir með, segir máltækið. —
Kommúnistar vilja forðast að gera sér grein fyrir því, að tím-,
árnir eru breyttir, og þess vegna er stefna beirra ekki sigur-
strangleg, enda þótt þeim hafi tekizt að koma sér upp miklurn
herjum og þeir ógni heiminum, frelsi öllu og mannréttindum.
An herja í vopnlausum heimi mundi kommúnisminn ekki standa
ceginum lengur. i
Mér er tjáð að sjónvarp sé
talsvert útbreitt í mörgum
löndum, og að því er virðist
mun vera vaknaður nokkur á-
hugi fyrir því, að fá það einnig
til íslands. En er sjónvarpið í
raun og veru svo sérstaklega
eftirsóknarvert? í fyrsta lagi
er talið að það muni kosta
nokkra tugi milljón króna að
koma því upp, sem sennilega
yrði að fá lánað á ábyrgð ríkis-
sjóðs, og finnst sumum, að eftir
atvikuni væri kannske réttara
að korna fyrst upp sements-
verksmiðjunni og’ einhverjum
af hinum fyrirhuguðu raf-
magnssíöövum, áður en farið
væri úi| i þá ríkisábyrgð. En
svo er ánnað. Er ekki hætta á
því, að sjónvarpið mundi reyn-
ast lymskur vinnuþjófur þegar
það er korr.ið í almenna notkuii?
Já, ljótt er orðið, satt er þaðV
En svo var það kallað í mínu
ungdæmi, sem hindraði eðá dró
úr fullum vinnuafköstum. —
En þeir voru nú líka svo gam-
aldags og vinnuharðir í þá
daga, að þeir miðuðu allt, jafn-
vel manngildi einstaklingsins
við vinnuafköst hans, og néldu
jafnvel á loft þeirri kenningu
einhvers gamals harðjaxls, að
þeir, sem ekki vildú vinna, ættu
ekki heldur mat að fá. Hvað
ætli þeir hefðu sagt um verk-
föllin nú á dög’um? En, afsakið,
þetta var víst útúrdúr.
Eins og kunnugt er, er það
algengt, að fólk við allskonar
vinnu, hefur útvarpið í gangi
sér til skemmtunar, án þess að
það hindri á nokjkurn hátt
vinnubrögðin. Jafnvel verk-
stæði eða verksmiðjur geta
notað gjallarhorn frá einhverju
fjarlægu viðtæki, án'þess nokk- j
urntíma að sjá það.
Ekkert slíkt er hægt með
sjónvarpið. Það útheimtir að á
j það sé stöðugt horft meðan það
er í gangi, því án þess nær það
ekki tilgangi sínum, en jafn-
framt því verða naumast höfð
um hönd nein vinnubrögð. Þá
krefst sjónvarpið þess einnig,
að tækið sé sett á sérstaklega
valinn stað, þar sem allir við-
staddir geti auðveldlega séð
það. Venjulegt útvarpstæki aft-
ur á móti kemur að fullum not-
um, þó það standi á afskekkt-
um stað, þar sem enginn sér
það, ef til þéss heyrist. Og loks,
mundi sjónvarpið ekki geta
orðið óþægilegur keppinautur
við kvikmyndahús og leikhús?
ViU nú ekki einhver fræði-
maður á þessu sviði rita hlut-
laust fræðsluerindi fyrir al-
menning um þetta mál? Svo
sem: Byggingu sjónvarpsstöðva,
tilhugun þess, áætlaðan kostn-
að, rétta notkun, áætlað verð
tækis, og árgjalds notenda o.
s. frv.
Eg minnisí ekki að hafa
heyrt, eða séð, tæmandi upp-
lýsingar um þetta mál, eins og
hér er farið fram á, en hafi það
samt sem áður einhversstaðar
, birzt, væri æskilegt að fá að
vitá hvar það er að finna.
VíðförlL
Enn spáð sama veðri.
Ófærð á vegom norðanlands —
en aðalleiðir opnar hér syðra.
Stórhríð hefur verið á NorS-
urhuidi frá 'því í fyrradag, exi
er nú heldu minni sumstaðar,
einkum í innsveitum að því er
fréttaritarar blaðsins nyrðra
haía tjáð blaðiuu.
Aftur á móti telur Veður-
stofan ekki neina breytingu
fyrirsjáanlega í dag og næsta
sólarhring. Norðanáttin helzt
um land allt með 5—6 vindstig-
um víðasthvar og snjókomu
norðan_ og austanlands, en
bjartviðri á Suðúrlandi. Frost
er vægt, yfirleitt 2—5 stig.
Frá Ákureyri var blaðinu
símað í morgun, að þar væri
veður í við skárra en í gær. All-
ir vegir eru að verða ófærir
ög mjólkurbílar hafa átt við
mikla erfiðleika að etja. f gær
barst engin mjólk að austan-
verðu úr firðinum, ekki heldur
utan úr Svarfaðardal og Laust
fyrir hádegið í morgun var enn
engin mjólk komin til Akur-
eyrar, ekki einu sinni úr nær-
sveitunum.
Á götum Akureyrar voru
víða komnir skaflar og sums
staðar orðið þungfært og jafn-
vel ófært fyrir bíla, einkum
upp á brekkunum. Þar var í
morgun 4—5 stiga frost, en veð-
ur heldur að lægja og birta.
Úr Skagafirði var blaðinu
símað, að þar væri énn stórhríð
í útsveitum, en byrjað að birta
i í innsveitum. Ekki er vitað með
jvissu um samgönguleiðir, en þó
talið nær fullvíst, að þær hafi
lokast víða í hríðinni.
Hér á Súðurlandi eru ekki
miklir erfiðleikar á samgöng-
um, Hellisheiði að vísu ófær,
en Krýsuvíkurleið opin. Erfið-
leikar voru nokkrir á Selvogs-
iheiði sökum fanna í gær, en
þeim hefir verið rutt burtu.
I Leiðin til Keflavíkur er opin,
en í morgun var enn ófært til
Grindavíkur. Gert var ráð fyrir,
,að leiðin yrði rudd í dag og
opnuö síðdegis.
Uilar og grillon
á börn ög fullorðna; Vérð
! frá kr. 14,50.
V-'"1 v
Fischersunr1".
beztaðauglysaTvSi
íVVWVWWWWVVVWWbVVJ
HaMgrímœr Lúðvígs^oo
lögg. skjalaþýðandi í ensku
og býzku. — Sírai SO’64
Það er eins og við manninn
mælt, þegar kominn er 10. jan-
úar liefjast útsölurnar og þá. er
liægt að gera góð kaup. Það, sem
kostaí5i mikinn pening i des-
ember, kostar nú aðeins lítinn
pening. Og ýmsir naga sig i hand-
arbökin að hafa ekki geymt ýmis
kaup þangað til allt lækkaði i
verði. En þannig er það ár eftir
ár og verður áfram. Útsölurnar
eru alltaf mjög vinsælar, en þá
leggja húsmæðurnar af stað méð
stórar innkaupatöskur til þess að
gera góð kaup og metast siðan
um það, hver hefur gert þau
hagkvæmust. Þá er gaman að
lifa. Verst er samt þegar kuldinn
er svo mikilí, að illmögulegt er
að rápa búð úr búð, eins og hann
var fyrsta dagihn. Vonandi batn-
ar veðrið, svo liægt verði að
sjnna þessari skemmtun í tóm-
læti janúarmánaðarins.
Engir réðrar enn.
Ekkert heyrist enn um, að tek-
izt hafi að leysa róðrarbannið,.
en illt er til þess að vita ef þetta
á að verða fastur líður í byrj-
un hvers árs. Finnst ýmsum að
vel hefði mátt liefja róðra upp á
þá skilmála að leiðrétting feng-
ist síðar í einhverri mynd. Það
eitt er að minnsta kosti víst, að
ekki verður við svo búið látið
standa fram á sumar að bátar
rói ekki. Minna er kannske um
þetta rætt, en ástæða væri til
vegna þess að enda þótt bátar rói
ekki héðan, fæst fiskur keyptur
af Suðurnesjum og enginn skort-
ur liefur verið á honum enn. En
cins og gefur að skilja er nú
fiskur meira etinn en aðra mán-
uði vegna þess að flestir éru
orðnir fullsaddir á kjötátinu. Er
gott, til þess að vita, að fiskkaup-
menn, sem sjá bæjarbúum fyrir
fiski, skuli vera svo forsjálir að
treysta ekki á báta hofuðstaðar-
ins í þessu efni.
Götúr hreinsaðar.
Einn lesandi bað mig að koma
fyrir sig á framfæri i dálkinum
aliugasemd, sem mér finnst ekki
ný að vísu. Hánn segir að enn
sé sá háttur hafður á, að þegar
snjóplógar fari um götur ýti þeir
jsnjónum upp í hryggi við gang-
stéttir og’ sé t. d. á götuhornum
illfært, einkum þar sem strætis-
vaguar nema staðar. Þar sem
klakahryggir myndast, er auðvelt.
að beinbrjóta sig ef ekki er hÖfð
öll gát á. Uhdan þessu hefur oft'
áðuf verið kvartað, cn líklega er
erfitt að koma í veg fyrir þetta,
ef réttum aðferðum er beitt. Kem
ég svo þessu á framfæri, eins og
um var beðið.
Heilabrot.
Nýr þáttur, heilabrot ér hann
nefndur, er hafinn i útvarpinu,
Það er alítaf gott að heyrá eitt-
livað nýtt og þáttur þessi gæti
verið ágætur. I fyrsta skípti var
liann léttmeti og í annað skiptið
bar-heldur ekki á heinu nýju,
þótt höíundur hans kynni að
halda. ~ En ékki éf ástæða til
þess að gagnrýna þáttinö, heldur
þvert á móti. Hugmýndin er á-
gæt. Það sein var éinkum að, var
að of hratt. var lesið, alltof hratt
til þess að luegt væri að skrifa
niður. Þetta þarf að laga næst,
i Það kostaé sjálfsagt erfiði að hafa
I alltaf næga fjölbreythi í þættin-
um, én það þarf til þess að hann
yerði vinsæll. Ef þættinum er
sýnd ræktarseini áf hendi þeirra,
1 er með fara, spái ég-höhúín löng-
l um lífdögum, — kr.