Vísir - 10.03.1958, Blaðsíða 4

c ,v
*
Mánttdaginn 10. mar±i1958
Hér sést einn salurinn í Reykjalundi, ]iar se a vistmenn starfa og safna kröftum. —
„Vissufega er sárasti broddurisin af wopii
beridaveikinnar brotinn"
Viðfal við Þérð Beaiedikfsson
á sextirirsafmæli hans.
þreki, en nú héfur þeim gefizt i
færi á að læra ný störf og vinna !
á þann hátt f>u-ir sér og fjöl- ;
skyldum sínum.
— Hvernig er hagur S.Í.B.S.
nú?
— í dag er S.Í.B.S. voldugur
og vel skipulagður féiagsskap-
ur. Nýtur vinsælda, sem jafn-
gilda ómælisverðmætum. Á ó-
skorað traust þjóðarinnar. Nafn
þess er á hvers manns vörum
og því er ætlað mikið hlutverk
í þróunarferli islenzkra félags-
rnála. Við höfum öðlazt trú á
| lífið og mennina, í stað von-
leysis og vantrúar, sem áður
! var ríkjandi með okkur. Kjark-
| ur og framtak hafa rutt úr vegi
1 sinnuleysi og ótta. Vissulega er
i nú sárasti brodtíurinn af vopni
Einn af mætustu borgurum
jþessa bæjar, Þórður Benedikts-
:son, framkvæmdastjóri vöru-
liappdrættis S.Í.B.S. og formaö-
ur þess félags, er sextíu ára í
'dag.
Þórður er fæddur 10. marz
1898 að Grenjaðarstoðum í Að-
aldal í Suður-Þingeyj arsýslu,
ssonur séra Benedikts Kristjáns-
sonar, prests þar og konu hans
írú Ástu Ólafar Þórarinsdóttur
drá Víkingavatni. Þórður út-
skrifaðist úr Verzlunarskólan-
xim árið 1918, vann um skeið
Ihjá Þórði Sveinssyni & Co., en
:fór síðan í siglingar og var m. a.
ú Danmörku um þriggja ára
.skeið. Er hann kom heim aft-
xrr settist hann að í Vestmanna-
■eyjum, ái-ið 1924, og stundaði
Iþar verzlunarstörf og verk-
stjórn. Hann var kosinn á þing
en veiktist af berklum
xétt eftir þingsetningu og var á j berklavéikmnar brotinn. Nú.má
'Vífilsstöðum til ársins 1945, en ;seSÍa’
sat vorþingið 1946. Hvarf hann 'ar se
jþá frá stjórnmálum, og liefur ■ierð Þess um veÉinn fram táfa
síðan lielgað krafta sínavelferð-
srmálum berklasjúkinga, og er
xiú, eins og áður er sagt, for-
anaður samtaka þeirra, S.Í.B.S.
og framkvæmdasetjóri Vöru-
Ihappdrættisins.
Af tilefni afmælisins héfur
■tíðindamaður Vísis átt tal við
Þórð Benediktsson, en hann vill |
sem minnst tala um sjálfan sig, Hvernig skapaðist
íieldur miklu fremur um það vélgeugnin.
xnálefni, sem hann hefur helg- j — Hvernig tókst
.■að starfskrafta sína síðustu þessa velgengni?
dimmtán árin.
— Hvert er hlutverk S.í.
:b.s.?
— Við viljum útrýma berkla-
iveikinni á íslandi. Við teljum,
að íslenzkt þjóðfélag geti ekki
tverið án þessara samtaka. Við
«erum langt komnir að byggja
'tvinnuheimili fyrir berklasjúk- ; stárfið og lagoi -brú
dinga, sem er einstakt í sinni íærur og greiddi
ur á fé til að stbfna sjálfstæða
atvinnu eða til greiðslu á húsa-
leigu. Sömuleiðis annast Sam-
bandið erindisrekstur, bréfa-
skriftir og ráðleggingar í margs
konar vandamálum, persónu-
legum sem félagslegum. Þetta
berklasjúkl- ( er vandasamt starf og umfangs-
mikið og til ómetanlegs gagns
fyrir sjúklingana sjálfa og
sömuleiðis fyrir bæjar.og sveit-
arfélög landsins, þar eð oft eru
leyst vandamál, sem annars
hefði komið í þeirra hlut að
leysa.
að vegur
behrn óg
ambands okk-
sléttur og öll
jlítil og gréið. Það þarf mikinn
* hug og laghent áták til að
jléggja' vég um ógreiðfært land,
I þegar éfni éru lítil ög aflið tak-
I markað. Það þarf vél nýtta
j skynsémi og óhvarflandi hug til
'að skapa þá áðstöðu, sem S.í.
B.S. nýtur í dag.
að skaþs
— Aflið, sem þessa velgengn
skaþaoi, fólst í fölskvalausurr
samhug og samvinnu, þar sem
cngirin lá á liði sínu, stérku
bræðrabandi, trú ög bjartsýni.
Sjaldan hafa samhentari vinir
Iyi't iafnþungri byrði. . Sívak-
andi vinnugiéoi einkenndi sam-
. állar tor-
úr hverri
:röð, en það er, eins og kunn- þráut. Þessu afli verður að við-
ugt er, Reykjalundur. Síðan sú halda, þessu dýra. imossi meg-
starfsemi hófst, hefur lífsvið- ! um við aldrei glata. Hvar væri
3horf berklasjúklinga gersam- ( hjálpar að
Ilega breyzt. Áður fyrr voru
Iberldasj úklingar svo að segja
aátilokaðir -frá allri vinnu, og
jþar af leiðandi afkomuskilyrð-
xim, bæði vegna ótta við sjúk-
■clóminn og skorts á líkamlegu
vænta, ef samstarf-
ið rofnaði. Hvílíkt fár, ef svo
henti, að við kipptum burðar-
súlunum undan liöllinni, sem
við höfurn byggt upp af sam-
hug og samstarfi og lagt svo
mikið í sölurnar fyrir. Vitað
Þórður Benédiktssou, fram-
kvæmdarstjóri Sambands ís-
lenzkra berklasjúklinga.
er, að Reykjalundur kom ekki
svífandi af himnum ofan fvrir
vonir okkar og bænir einar
saman. Aðstáðá okkár í þjóð-
félaginu vár ekki breidd fyrir
fætur 'okkar að óverðskúlduðu.
auðnufn ékki ntíokað uþp í bing,
sem lá fyrir h'vers martns fót-
Urn. Því var ekki svo farið.
Samband okkar og Réykjalund-
ur eru upp risiii fyrir samhug.
samstarf og tfú og miin lit;
og dafng áðéins i'yrir samhug,
samstárf og trú. Reykjálundur
er verðlaun, sem þjóðin heíui
/éitt okkur fyrir trúmeiinskt
störfum og fyrir frmtákssemi
érh eng.nn værúi á5 finn
meðal sjúkra manna pg ör-
kumla. Aðalsmerki S.Í.B.S.,trú-
mennsku, kjark og bræðralag,
verðum við að varðveita sem
líf okkar væri. Annars gæti svo
að þjóðfélagsleg aðstaða
sambandsins gangi því úr greip-
um og íslenzkir
ingar ltverfi þá aftur til hins
dimrna sviðs, þar sem þeir áð-
ur dvöldu. Á núverandi góð-
æristímum rís þjó'ðin furðu létt
undir byrðum öryrkjafram-
færslunnar og mun veita rausn-
arlega meðan efni leyfa. Við
viljum þo ekki setja allt okk-
ar traust á samfelld góðæri.
Velgengni þjóðarinnar er því
miður ekki enn byggð á bjargi
og missum við Reykjalund úr
höndum okkar, gæti svo farið,
áð aftur yrði þröngt fyrir dvr-
um meðl íslenzkr berklasjúk-
linga.
Fleiri verkefni.
— Eru ekki fleiri verkefni
en Reykjalundur, sem S.Í.B.S.
hefur unnið að?
— Jú, S.Í.B.S. heíur fært út
starfssvið sitt. Sú starfsemi hef-
ur farið fram í kyrrþey, enda
fáum kunn öðrum en þeim, sem j víkur hefur sýnt í þessum mál
notið hafa. Engum frægðar-
Ijóma hefur hún varpað á sam-
bandið, svo sem Reykjalundur
hefur gert. Þó má líta svo á,
að það starf sé engu minna virði
fyrir berkiasjúklinga en tilvera
Reykjalundar í öllum sínum
glæsileik. Þetta starf er fólgið
I félagslegri aðstoð við útskrif-
aða berklasj.úklinga. Þeir eiga
oft erfitt með a'ð ná fótfestu við
endurkomuna til hins starfandi
lífs og illámndirbúrtir að standa
sig í baráttunni, sem þar ríkir.
Þetta fólk leitar því gjarnan
tii Sambandsins um aðstoð. Eft-
ir megni eru vandamálin leyst.
En þau eru fyrst og fremst að
koma sjúklingunum í viðunandi
húsnæði, útvega atvinnu við
þeirrá hæfi, aðstoða við lántök-
Iílutverk S.l.B.S.
— Hlutverki S.Í.B.S. er ekki
lokið?
— Það er öði*u nær. því verð-
ur ekki lokið meðan nokkur
berklaveiki er til í landinu. Enn
eru til berklasjúklingar, sem
búa í óviðunandi og jafnvel
heilsuspillandi húsnæði. í sam-
vinnu við bæjarstjórnir og
sveitarfélög viljum við ráða bót
á þessu, og er þetta eitt af höf-
uðverkefnum S.Í.B.S. um þess-
ar mundir. Við erum þakklátir
fyrir ágæta aðstoð og framtaks-
semi, sem bæjarstjórn Reykja-
um. Einnig hefur þing og stjórn
gefið S.Í.B.S. tekjustofn, sem
er Vöruhappdrætti Sambands-
ins, er gert hefur því kleift að
vinna stórvirki. Væntanlega
mun það fá að halda þessum
tekjum óskertum .í fullvissu
þess, að það verji þeim eins
og bezt verður á kosið fyrir
þjóðarheildina. Ég er sánnfærð-
ur um, að þjóðin getur ekki án
S.Í.B.S. v.ierið. Samþandið er
orðið það ’stór þáttur í félagslífi
þjóðarinnar. Og við væntum
þess, að okkur verði sýnd sams
konar tiltrú og starfsskilyi’ði
eftirleiðis, sem á undanförnum
árum, og ég veit, að það er ein-
dreginn vilji íslenzku þjó'ðar-
innar.
Sovétríkin jafnoki S.-
Afríku í gullframleiðslu.
Framlefta ibædi fyrir sem svarar 10 miiljarSa
kr. á ári.
Sovétrikin éru jtífn S.-Afriini í j jafnfætis Suður-Afriku, sem
gullframieiðslú, segir í skýrslu framleiddu 17 millj. únsur á
þess fyrirtælds i London, Safrufél
Mohtag-u & Co, sém niest séliíf
af gulli i heimimrtn.
Gerir þetta fyrirtæki ráð íyrir,
ið gulíframleiðsla Sovétfíkjanna
é orðin um 17 milijón únsur, en
ð %’ei'ðmæti samsvarar það um
i 0 miiljörðiun íslenzkra króna á
, [ .ankagengi. Eru Sovétríkin þá
síðasta ári, en hér ér þess að
gæta, að engin leynd hvilir yfir
framléiðslu Suður-Afríku, en
hinsvegar telst framléiðsla
Sovétríkjanna til margra leyrid-
á um magnið.
Samuel Montagu & Co. segir
að heildarframleiðslan utan Sov-
! étríkjanna hafi verlð 29,3 millj-
ónir únsa á s.l. ári. 1,1 milljón
meira en 1956, og kom öll aukn-
ingin frá S.-Afríku. Á markað í
heiminuih komu 37 millj.-.únsur
á sl. ári og fóru 24 millj. í vara-
forða banka, níu millj. til
„hamstrara". einkum i Indlandi,
og iðnaður í heiminum notaði 4
millj. únsa.
Sovétrikin seldu um 7.5 millj.
únsa á siðasta ári vegna greiðslu-
erfiðleika simia og lepprikjáhna.
Hér sést aSálbyggingin
að Reykjalundi,
nienn búa.
þar seni sumir vist-
Farþegaflugvélar af gerðinni
Comet IV verða teknar í not-
luni af BOAC eftir tivpí ár, á
flugleiðiniú London-Siðhey-
Toldo. Flugferðir verðá þá
f jórar í viku ú þessari leið.