Vísir - 29.05.1958, Qupperneq 1

q

413. árg.
Finuntu.dagiim 29. maí 1958
114,. tlbL
Danir sakaðir nm svik í
landhelgismáli Færeyja.
Stækkun iandhelginnar mesta nútíma
vandamál Færeyinga.
I Einkaskeyti til Vísis. —
Þórshöfn í gærkveldi.
Danski forsætis- og utanrík-
isfáðherrann hefur sent fær-
eysku landstjórninni símskeyti
varðandi færeyska landhelgis-
nmálið, og gert grein fyrir af-
stöðu Danmerkur á Genfarráð-
stefnunni um réttarreglur á
böfnunum, en einnig leggur
Inann til, að fundur verði hald-
imn í Khöfn og sitji hann full-
irúar dönsku stjórnarinnar og
færeysku landsstjórnarinnar.
Eftir að þetta varð kunnugt
birti Lýðveldisflokkurinn fær-
eyski langa yfirlýsingu, þar
sem Danmörk er sökuð um að
hafa ekki gætt hagsmuna Fær-
eyja sem skyldi. Efni yfirlýs-
ii'tgarinnar er í meginatriðum:
Stækkun landhelginnar með
tiiliti til verndar fiskistofnun-
Txm er mesta vandamál fær-
éysku þjóðarinnar og öll af-
koma hennar efnahagsleg og
menningarleg byggist á tafar-
lausri og róttækri lausn henn-
ar, en með ekkert færeyskt mál
b.efur verið óhönduglegar farið
en þetta mikilvæga mál.
í skjóli dansk-lbrezka sátt-
málans frá 1901 hafa er-
lendir togarar botnskafið
mestu auðlindir Færeyja —
sótt þangað verðmæti, sem
uema hundruðum milljóna
króna, meðan landsins börn
vart gátu brauðfætt sig, svo
að öll þjóðin varð að lifa
lífi hins snauða.
í engu máli hafa Færeyingar
orðið fyrir slíkum svikum af
hálfu stjórnarvaldanna sem í
þessu máli. Færeysk fiskimið
voru opnuð til erlendrar rán-
yrkju og ekki látið í té neitt
fiskveiðáeftirlit, sem gagn var í,
Með nýjum dönsk-brezkum
sáttmála frá 1955 var sam-
komulagið um þriggja mílna
landhelgi frá 1901 framlengt
óuppsegjanlega til 1967.
Færeyska landhelgismálið
verður aldrei levst á við-
unandi hátt af Danmörku.
Það er færeyska þjóðin, sem
á fiskimiðin, og engin útlend-
ingur á þar nokkur réttindi.
Færeyingar verða sjálfir að
leiða þetta mál fram til sigurs
fyrir land sitt.
Þetta er mesta vandamál,
sem Færeyingar nokkurn tíma
hafa fengið til úrlausnar, en
það getur ekki verið um neina
aðra leið að ræða en berjast
til sigurs.“
Blað flokksins gagnrýnir
harðlega afstöðu og framkomu
Dana á Genfarráðstefnunni og
vísar algerlega á bug þeirri
hugmynd, að láta Norður-
Atlantshafsvarnarbandalagið
taka málið til meðferðar.
Þegar 12 mílna landhelgin
íslenzka gengur í gildi 1. sept.
búast menn við mjög aukinni
rányrkju á færeyskum fiski-
miður.
Síðustu fergnir:
Samkvæmt einkaskejti til
blaðsins skömmu fyrir há-
degið, verður Lögþingið
kvatt saman til aukafundar
í næstu viku, sennilega á
þriðjudag, til þess að fjalla
um landhelgismálið.
Þetta er Fairey Rotodyne, farþegaflugvél sem getur hafið sig til flugs lóðrétt, smiðuð í Breí-
landi. Með smíði hennar er talið, að komið sé á svonefnt av’.togiro-flug, þ. e. að stofna tsl
flugferða í fiugvélum, sem hefja sig til flugs og lenda næst beint áfram, og hefur nú verið
flogið 70 sinnum í þessari nýstárlegu flugvél. Fyrsta flugferðin var farin í nóvember 1957.
B ii ii ríkir mik.il óvi§§a
í iiiálum Frakklands.
Þingforsetar og de Gaulle á 2ja klst. fundi
í nótt.
iu /» dur/« n haidiitn aö heiötti
t Ví/i/v ríkisffofjrseta.
Forsetar beggja deilda franska að í henni hafi tekið þátt yfir
þjóðþingslns, fuUtrúaðeildarinn- 100 þús. manns. Menn báru fána
ar og lýðveldisráðsins eða efri-i og kröfúspjöld, sem á var letr-
deildar, ræddu seint í gærkvöldi j að: Lifi Frakkland, niður með I
De Gaúlle. Fylkingin var um 3
km. á lengd.
Fréttamenn segja, að um alla
París hafi að öðru leyti allt ver-
ið með sínum vanabrag. Á gang-
stéttum, þar sem veitingar eru
við 3>e Gaulle, að heiðni Coty
ríkisforseta, Ekkert hefur enn
verið ttlkynnt opinberlega um
árangur af viðræðunum.
Coty forseti tilkynnti, að við-
ræðurnar færu fram til þess að
gera sér grein fyrir skilyðum fram bornar, sat margt manná
200-250 |ás. trjáplöntur gréiur-
settar í HeiSmörk é sumar.
200—250 þúsund trjáplöntur
íítunu verða gróðursettar á
vegum Skógræktarfélags Rvk.
:í sumar.
Að því er Einar E Sæmunds-
:sen, skógarvörður, hefir tjáð
blaðinu munu 200—250 þús.
trjáplöntur verða gróðursettar
á vegum Skógræktarfélags
Reykjavíkur í sumar. Gróður-
.-setninguna munu sjálfboðalið-
ar, Vinnuskólinn o. fl. aðiljar
annast auk þess, sem nokkuð
verður gróðursett í tilrauna-
.skyni. Allar þessar plöntur
. munu verða gróðuresttar í
Keiðmörk, en þar eiga nú 48
. félög og félagasamtök gi’óður-
. setningarreiti. Tegundirnar,
sem gróðursettar verða eru
7—8, þ. á m. sitkagreni, en það
hefir reynzt vel í mörkinni,
bergfura, rauðgreni, lerki, ís-
lenzkt birki o. fl.
Gróðursetningarstarfið í
Heiðmörk hófst árið 1950 og
hefir haldið áfram æ síðan í
vaxandi mæli. Þar eru nú um
860 þús. tré og þau hæstu þeg-
ar orðin rúml. 1 metri á hæð,
sem er mjög gott miðað við
aðstæður allar. Staðurinn er
orðinn Reykvíkingum sælu-
reitur, eins og til var ætlast í
upphafi og er það vel farið.
Auk gróðursetningarinnar í
Heiðmörk er nú unnið að end-
Framh. á 7. síðu.
til stjómarmyndunar. Mikill
mannfjöldi hafði safnast saman
fyrir utan íorsetahöllina og
sungu menn franska þjöðsöng-
inn.
De Gaulle hélt aftur tii sveit-
arseturs sins að afloknum fund-
inum með forsetunum. en hánn
stóð 2 klst, um og eftir miðnæt-
urbil.
Forsetar þingsins munu ganga
á fund ríkisforsetans og segja
honum árdegis í dag frá viðræð-
unum við De Gaulle.
Áður hafði það geizt, að Coty
fór á fund Auriol's iýrrv. ríkis-
forseta til að ráðgast við hann.
Þingflokkur jafnaðarmanna
kom saman á fund i gærkvöidi,
en engin niðurstaða mun hafa
fengizt, og kemur þingflokkur-
inn aftur saman til fundar ár-
degis í dag.
Erfiðleikar á
stjórnarinyndmi.
Mestu erfisleikarnir á mynd-
un stjórnar, er De Gaulle veitti
i forustu, eru að sjálfsögðu þéir,
! að mikill meirihluti þingsins er
honum andvígur. Hann getur
því ekki myndað lýðræðislega
stjórn, nema flokkarnir breyti
afstöðu sinni, eða gerð verði
stjórnarskrárbreyting, sem
greiði fyrir stjórnarmyndun
iians.
Kröfug'anga*.
Hin mikla ki'öfuganga lýðræð-
Issinna #ór vel fram. Talið er,
að venju, en skemmtiferðafólks
hópar sáust hvarvetna.
Kraftaverkið.
Engin stórtiðindi bárust frá
Korsíku eða Alsír. Þaðan var
það helzt tíðinda, að yfirmaður
Miðjarðarhafsflotans ávarpaði
liðsforingjaefni á frönsku her-
skipi, og sagði m. a,:
„Kraftaverkið, sem gerðist I
Alsír, er nú að gerast í Frakk-
landi."
Bardagar.
Ekki hefur heyrzt neitt uni
það, að uppreistarmenn í Alsír
hafi sinnt áskorunum hershöfð-
ingjanna um að gefast upp, en
barizt hefur verið á nokkrum
stöðum.
Eisenhower hælir
De Gaulle.
Eisenhower Bandaríkjaforseti
^sagði á fundi með fréttamönn-
um í gær, að hann hefði góð
kynni af De Gaulle frá því þeir
störfuðu saman á stríðstíman-
um.
Beðið átekta.
Brezk blöð ræða í morgun
horfurnar mjög í sama dúr og
áður. Þau virðast flest þeirrar
skoðunar, að De Gaulle muni
Framh. á 7, síðu.
Alþýðui'foBaðlll segír:
Fyrir kommiHiistum vakti
að vekja deilur ytra.
Alþýðublaðið og Þjóðviljinn deik
um landhelgismálið.
Stjórnarblöðin eru eim far- ! segir í aðalfyrirsögn á fyrstu
inn að stæla um landhelgismái-
ið, og deiia kommúnistar og
kratar einna ákafast.
Þjóðviljinn hefur birt svæsna
'árás á utanríkisráðherra, þar
sem á hann eru bornar allar
vammir og skammir, en auk
þess er forsetanum sendur
tónninn á mjög dónalegan hátt,
e.íns og' við er að búast. Fer
ekki mikið fyrir mannasiðum
Þjóðviljans frekar en venjulega
í því skrifi, og hefur hann vafa-
laust verðuga skömm fyrir.
í morgun svarar Alþýðu-
síðu: Alþýðuflokkurinn stöðv-
aði Nasserstefnu kommúnista í
landhelgismálinu. Lúðvík hefði
eyðilagt íslenzka togaraútgerð
og hafið illdeilur við aðrar
þj óðir, ef Alþýðuf lokkurinn
hefði ekki stöðvað hann.“
Sýna skrif blaðanna — eins
og' svo oft áður, — hversu ein-
huga stjórnin er í öllum mál-
um, og hversu einlæg vinátta
er á milli þeirra flokka, sem að
henni standa. Er það skemmti-
leg mynd, sem þeir bregða upp
fyrir útlenda lesendur — til
dæniis í sendiráðum hér í
blaðið svo Þjóðviljanum, og Reykjavík — með þessu móti.