Morgunblaðið - 13.11.1913, Side 1

Talsími
500
(Ritstjórn)
MORGDNBLAÐID
Talsíml
48
(afgreiðsla)
Reykjavík, 13, nóvember 1913. | Ritstjóri: Vilhjálmur Finsen.
ísafoldarprentsmiðja
1. árgangur, 12. tölublað
I. O. O. P. 9511149
Bio
Biografteater
Reykjavlknr.
Bio
fisf Pierrofs.
Sjónleikur í 3 þáttum.
Aðalhlutverkin leika:
Frú Edith Psilander.
Hr. Einar Zangenberg.
Fögur og hrífandi ástarsaga.
Bio-haffií)úsið
(inngangur frá Bröttugötu) mælir með
sínum á la carte réttum, smurðu
brauði og miðdegismat,
Nokkrir menn geta fengið
fult fæði.
ftarfvig Jlieísen
Talsími 349.
Nýja Bíó
HraðboðinnfráLyon.
Frakkneskur sjónleikur
eftir hinni frægu skáldsögu:
»Póstvagninn frá Lyon«.
Reijkið
Godfrey Phillips tókbak og cigarettur
sem fyrir gæði sin hlaut á sýningu
í London 1908
sjö gullmedaliur
og tvær silfurmedalíur.
Fæst í tóbaksverzlun
R. P. Leví.
----II—■—^lll----.11=^
Sæigætis- og tóbaksbúöin
LANDSTJARNAN
L
á Hótel Island.
DIE
j
Shrifsfofa_
Eimshipafétags Isfands
Austurstræti 7
Opin kl. 5—7. Talsimi 409.
pnjmiimfriiirrrnif
H. Benediktsson.
Umboðsverzlnn. — Heildsala. h
TMMnrmrnimuuS
Hvar verzla nionn
helzt?
Þar sem vörur eru vandaðastar!
Par sem úr mestu er að velja I
.Þar sem verð er bezt eftir gseðnm!
Hver uppfyllir bezt
þessi skilyrði?
óefað
Vöruhúsið
Reykjavík.
Hálka.
Vér mintumst nýlega lítilsháttar á
ástand það hið illa, sem hér rikir á
strætum höfuðborgarinnar. Fulltrúar
borgaranna hafa um mörg ár van-
rækt flestar skyldur sínar gagnvart
kröfum þeim, sem siðaðir menn gera
til stræta borganna, hvar sem er i
heiminum. Strætum er illa niður
raðað, þau eru óhrein, ofaníburður
er slæmur og endingarlitill, grjót og
óþverri er látinn liggja á strætum
og gatnamótum mánuðum saman,
og kunnugir menn segja, að verra
sé ástandið hér en i aumustu svert-
ingjaþorpum suður i Aíríku. Oss
þykir líklegt, að pað sé ekki satt —
en gott virðist oss það eigi vera.
Vér játum það, að bein lífshætta
stafar eigi af götunum, eins og þær
eru á sumrin eða á haustin i vætu-
tið, þó auðvitað sé saur og óhrein-
indi skaðvænt hvar sem er. En oss
virðist það vera siðferðisleg hætta,
að láta strætin hvíla i þessu ástandi.
Það rýrir hreinlætistilfinningu fólks-
ins; en þegar hún ætíð er látin lúta
í lægra haldi, þá kemur margt ann-
að ilt á eftir. Oss sárnar, er vér
heyrum útlendinga tala og rita um
sóðaskapinn hér á íslandi. En
hvað er gert til þess að forðast slík-
an orðróm ? Hvað gerir bæjar-
stjórnin ? — Ekkert!
En annað er það, sem er miklu
verra. Forin er slæm, en þó er
hálkan miklu verri.
Það snjóaði á mánudaginn. Hláka
var á þriðjudag og snjórinn varð
að krapa, sem auðvitað engum datt
í hug að láta aka burtu af gangstétt-
unum. Síðan frýs alt og á götum
bæjarins verður eitt endalaust svell,
óstætt mönnum og skepnum.
En hvað liggur nú nær, en að
bæjarstjórnin láti bera sand eða möl
á hálkuna, svo að menn hættulítið
komist milli húsa? Það mun erfitt
að finna þann hugsandi mann, er
eigi teldi það sjálfsagða og beina
skyldu bæjarstjórnarinnar, að fgera
mönnum hættulaust að ganga til
starfa sins. En hvað gerir bæjar-
stjórnin í þessu? Ekkertl
Það var eigi með öllu óskemtileg
sjón, að sjá þá háu herra, er sem
fulltrúar borgaranna skipa bæjarstjórn
höfuðstaðarins, ganga um Bankastr.
i dag. Nær helmingur bæjarbúa eiga
heimili i Austurbænum og fara um
Bankastræti — sumir oft á dag. En
það má heita stórhætta að ganga
þar um.
Vér búumst við, að svar bæjar-
stjórnarinnar muni vera: »Kaupið
ykkur tnannbrodda</ Allur bærinn á
mannbroddum I Alveg eins og i sal-
ernamálinu um daginn; þar var svar-
ið: »Kaupið ykkur stórar dollur,
kollur eða skjólur — þvi við hreins-
um ekki nema tvisvar i mánuðicl
Vér vitum, að sumir bæjarfulltrúanna
standa blýfastir á sinum mannbrodd-
um, en oss þykir ólíklegt, að allir
þeirra — broddanna — nái svo djúpt
inn í hugi kjósenda, að ekkert kæru-
leysi geti losað þá. Oss þykir lik-
legt, að margir séu þeir kjósendur,
sem nú hrópi til bæjarstjórnar: tak-
ið af ykkur mannbroddana — þessa
skaðræðisgripi, sem standa álnar-djúpt
i haugi aðgerðaleysisins. Kastið þeim i
sjóinn og komið einhverju þarflegu
í framkvæmdl Lítið i kringum ykk-
ur — og þér munuð finna nóg að
starfal Bæjarbúum er ekki nóg, að
þeim sé skipað að fá sér »aukaílát< í
salernin og mannbrodda á fæturna,
þegar hálka er. Þeir vilja bæði
láta hreinsa oftar hjá sér og að sand-
ur sé borinn á götur bæjarins.
Og satt að segja, virðist oss hvor-
ugt vera veruleg ýramýör — því að
það er alveg sjálfsögð skylda.
Hér er eigi hægt að bera við fjár-
skorti. Eða hefir bærinn fremur ráð
á, að missa vinnandi menn sína í
rúmið af beinbrotum og sárum, sem
orsakast hafa af hálku á götunum,
heldur en að veita fátækum mönn-
um fé til þess að aka sandi og möl
á verstu hálkustaði bæjarins? Þarf
ekki hvort sem er, að hjálpa mörg-
um fátæklingum um styrk, þegar
harðindin — og hálkan — kemur á
veturna ? Þvi ekki að láta þá menn fá
vinnu við sand eða mölakstur um
strætin? Væri það eigi þarfara en
t. d. mörg og dýr fundahöld um
rottueyðslu í Öríirisey, fisksölu i
Reykjavík eða »aukailát« í salernin?
Burt með mannbroddana, og berið
sand á hálkuna!
Erl. simfregnir.
London 12/n kl. 6,10 siðd.
Grikkir og Tyrkir haýa í da% ritað
undir pjóðarsamning sín d milli. Er
par svo ákveðið, að ýmsum deilumdl-
um skuli skotið til gerðardóms.
Nýtízku vélbátur.
ViBtal viö Guðm. Kristjánsson skipstj.
Guðm. Kristjdnsson, hinn góðkunni
skipstjóri, er Vestra stýrði síðustu
árin, kom í fyrrakvöld frá Svíþjóð
beint til Reykjavíkur, á vélbáti.
Vér hittum Guðmund í gær og
spurðumst frétta.
»Hvað voruð þér lengi á leiðinni
frá Sviþjóð?*
»Reiknið þér sjálfur. Við fórum
þriðjudagskvöldið 4.nóv. frá Gautaborg
og komum hingað i gær (þriðjudag)c.
»Og hvað segið þér svo af sjálfu
skipinu?*
»Það er það finasta skip, sem hér
hefir komið i sinni röð. Sænsk blöð
kölluðu það hið mest»modern fartyg«
sem smíðað hefði verið i Sviþjóð af
vélbátum. — Það heitir Freyja, er
eign Karls Olgeirssonar á ísafirði, —
31 smálest bruttó, 60 fet á lengd,
15 á breidd, 7x/2 á hæð með 45 hesta
vél, smíðað eftir minni fyrirsögn
hjá Oluf Gulbransson í Göteborg.
Og svo skuluð þér heyra hið
nýstárlegasta við bátinn! Hann er
útbúinn með botnvörpum af nýjustu
gerð, sem búið er að nota i1/^ ár f
Noregi og Svíþjóð og gefast for-
láts vel.
Vélin heitir Popular og er sett í gang
með lofti. Báturinn er lýstur með
acetylen, — fyrsti íslenzki vélbátur
með því ljósi. Á þilfari eru 2 spil,
í káetu geta sofið 8 manns, en i
lest rúmast 10—15 smál. af fiskic.
1 Hvílikur forlátabáturlc skjótum
vér inn i.
»Hann er meira en það, hann er fín-
asti, langfinasti vélbátur, sem hér hef-
ir sézt — og komið þér að skoða
hann áður en eg fer vestur, eftir
1—2 daga«.
»Hvað margir voru á skipinu hing-
að ?«
»Eg og 2 unglingsmenn frá ísa-
firði«.
»Og voruð þið ekki hræddir á
svona litlu skipi, út á reginhafi?<
»Hræddir!I<
Guðm. leit fyrirlitningaraugum á
þennan landkrabba fyrir framan sig
— virti hann ekki annars svars, og’
fór.
En Frcyja vaggar á bárunum hér
á höfninni og hugsar sér að færa eig-
enda sínum mikla f|ársjóðu i fram-
tíðinni og Guðmundi fóstra sfnum
frægð og frama.
Comes.
Símfréttir.
Akureyri i gcer.
Gilsdrundrin. Morgunblaðið hefir
áður flutt fregnir af undrum þess-
um (sjá 7. tbl.), Var þess þar einn-
ig getið að júlíus Hafsteen, settur
sýslum. fór þangað rannsóknarferð.
Tók hann þegar til óspiltra málanna
er hann kom á vettfang og komst
fyrir orsakir draugagangsins. Var
hann af völdum unglinga tveggja
þar á bænum, drengs og telpu og
veitti Júlíus þeim eftirminnilega
ráðningu fyrir hrekkjabrögðin.
Sjdlfstaðisýélag er stofnað hér í
bænum og heitir »Skjöldurc. í
stjórn þess eru: Sigurður Einarsson
dýralæknir, formaður, Ingimar Eydal
kennari, skrifari og Lárus Thoraren-
sen féhirðir.
Þingmenskuframboð. Norðri síð-
asti, sem út kom i gær, getur þess
að Magnús Kristjánsson kaupmaður
muni bjóða sig fram til þingsetu