Morgunblaðið - 27.11.1913, Qupperneq 2

n8
MORGUNBLAÐIÐ
Hin fyrsta, og eina
Ú T S A L A
hjá okkur á árinu
hefst laugardaginn 29. nóv., og varir um tíma.
Við gefum 20°/0 af Kjólatauum,
Klæði, á kr. 3,30 nú 2,60
— - — 4,50 — 3,60
Karlmannaföt mikið niðursett. Ekkert undanskilið.
Minsti afsl. io°/0, nema af netagarni og taurullum, sem ernti
þegar ódýrara en nokkur íitsala býður.
Varan er vönduð. Verðið viðurkent lágt.
Virðingarfylst,
Ásg. G. Gunnlaugsson & Co. Austurstræti 1.
■----- DAGBÓB^IN. E=3
Afmæli I dag, 27. nór.
Dórothea Svendsen húsfr.
G-nðlan^ Hannesdóttir hnsfr.
Gahriella Benediktsdóttir hósfr.
Snæbjörn B. Norðfjörð verzlnnarm.
Háflóð er i dag kl. 4.27 árd.
og kl. 4.48 síðd.
Sólarnpprás kl. 9.38.
Sólarlag kl. 2.51.
Þjóðmenjasafnið er opið í dag kl. 12—2.
Veðrið í gær: Eeykjavik, norðvestan-
stinningsgola, -)- 2.4, ísafjörðnr, norðan-
knl, — 2.4, Aknreyri, norðvestanknl, 4-
1.0, Grimsstaðir, norðvestan-stinningskaldi
4- 7.0, Seyðisfjörðnr, vestan-stinningsgola
-j- 1.5, Vestmanneyjar, norðvestanstormnr,
+ 0.5.
I Reykjavik snjókoma en á ísafirði heið-
skirt; annarsstaðar skýjað loft. I Þórs-
höfn á Færeyjum, snarpnr vindnr af vest-
an-norðvestri, skýjað loft og hiti 4.7.
Teikningar af hinnm fyrirhngnðn ís-
lenzkn millilandaskipnm, vorn til sýnis í
skrifstofnglnggum Eimskipafélagsins, Anst-
nrstræti 7, i gær. Var þar jafnan mógnr
og tnargmenni fyrir framan glnggana og
allir gagnrýndn nppdrættina, sem værn
þeir hver nm sig stórskipasmiðir. Mein-
jngar manna nm nppdrættina voru mjög
misjafnar, en það sanna er, að erfitt mnn
vera fyrir fólk almennt, að dæma nm
skipin eftir þessnm nppdráttnm. Þeir
era svo marghrotnir.
Bæjarstjórnarfundur verðnr i kvöld. Á
dagskrá: Framhald annarar nmræðn fjár-
hagsáætlnnarinnar.
Skandia, félag Norðmanna, Dana og
Svia hér i bæ, heldnr fnnd i kvöld á
Hotel ísland. Geta meðlimir ætíð séð
hvenær fnndir eru haldnir, er þeir lesa
Morgnnblaðið. Þvi þar birtist anglýsing-
in efst á fyrstn siðn.
Flögg vorn viða dregin npp i gær hér
í hænnm. Var það i tilefni af afmæli
Mand Norðmannadrotningar. En hnn varð
44 ára i gær.
Jarðarför Gnðrónar S. Gnðmnndsdóttnr,
ekkjn Ólafs heitins Ólafssonar hæjarfnll-
tróa, fór fram i gær. Fjölmenni mikið
fylgdi likinn til grafar.
Skipakomur:
26. nóv.:
Skallagrimnr, Ingólfnr Arn-
a r s o n og Bragi, allir frá Englandi.
N o r d b y, saltskip til verzlnnar H.
P. Dnns. Skipstjóri Clausen.
V i r g i n i a, ensknr togari frá
Grimshy.
26. nóv.
Earl Monmath, isfirzkurtogari.
Skipstjóri Þorgr. Signrðsson.
Freesland, ensknr togari frá
Grimsby.
M a r z af fiskiveiðnm.
Marz fór áleiðis til Hnll i gærkvöld
með 1000 körfnr af fiski. Ætlaði ef veð-
nr leyfði, að fiska einn eða tvo daga fyr-
ir snnnan land áðnr hann héldi snðnr.
Bjarni Björnsson, söngvarinn glaði og
sikáti, ætlar að efna til skemtnnar á föstu-
dagskvöldið i Bárnbóð. Það verða ekki
mörg sæti anð i Bárnnni það kvöldið,
spánm vér.
Smáyegis Yíðsvegar að,
Tekonungur. Sir Thomas Lipton
hefir sagt Windsor Magazine smá-
sögu þessa:
Þegar eg byrjaði verzlun mína, var
eg svo fátækur, að eg átti ekki fötin
utan á mig. í biiðinni hjá mér var
14 ára gamall drengur. Einu sinni
kemur hann hálfgrátandi í búðina að
morgni dags, og spyr eg hann þá
hvað að honum gangi. »Eg á engin
föt til þess að klæðast í, ef mig
langar í kirkju. Gömlu fötin mín
eru orðin svo óhrein, að eg get ekki
gengið í þeim í guðshús. »En faðir
minn er dáinn og móðir mín er svo
fátæk, að hún getur naumast borgað
húsaleiguna«. Eg kendi í brjósti um
drenginn, og þótt eg ætti örðugt
með það, þá keypti eg þó handa
honum nýjan alklæðnað góðan, Um
kvöldið fór hann heim til sín svo
ánægður, að eg sá alls ekki eftir
því, að hafa gefið minn síðasta eyri
til þess að kaupa handa honum fötin.
En daginn eftir lét hann ekki sjá
sig, og næsta dag ekki heldur. Eg
skildi ekkert í þessu, og þegar eg
hafði lokað búðinni um kvöldið, fór
eg heim til hans. Eg hitti ekki
piltinn sjálfan, en móðir hans var
heima. Eg spurði eftir drengnum.
»Róbert erútií borginni«, svaraði hún.
»Síðan þér voruð svo góður að gefa
honum fötin, þá er hann svo álit-
legur, að okkur kom saman um það,
að hann skyldi reyna að útvega sér
betri atvinnu, heldur en hann hefir
hjá yður«.
Fyrir nær fjörutíu árum, (19. nóv.
1874) brann farþegaskipið »Caspatr-
ick« til kaldra kola, fjögur hundruð
sjómílur frá Góðrarvonarhöfða. Þegar
fregnin barst til Englands varð auðvit-
að uppi fótur og fit, því þetta var hið
stærsta skiptjón er þá hafði að borið.
Blöðin keptust um það að ná i fréttirn-
ar, en nákvæm frásögn atburðanna gat
ekki fengist fyr en gufuskipið »Ny-
anza«, sem sent var til þess að leita
þeirra er lífs hefðu komist af, kæmi
aftur til Englands.
Einn af fregnritum »Daily News«
hét Archibald Forbes. Hann bauðst
þá til þess að fara á báti á móti »Ny-
anza« og reyna að komast á skips-
fjöl áður en það kæmi til lands.
Boðinu var tekið með þökkum og
hann lagði á stað.
Þegar hann mætti skipinu kastaði
hann sér í sjóinn og náði í kaðal
sem hékk útbyrðis. Skipverjar drógu
hann innbyrðis og nú var tekið til
óspiltra málanna. Hann leitaði uppi
alla þá er skipið hafði bjargað og
spurði þá tíðinda. En það var ekki
nema einn maður, sem gefið gat
glöggar upplýsingar og hann fékst
ekki til þess fyr en Forbes hafði
borgað honum of fjár til þess. En
þá leysti hann líka frá skjóðunni og
þegar »Nyanza« kom til Plymouth
hafði Forbes skrifað hjá sér alt slys-
inu viðvíkjandi. Hann var sá fyrsti
sem steig á land og meðan hann
símaði fréttirnar orði til orðs til »Daily
News«, voru fregnritarar hinna blað-
anna að leita sér upplýsinga. Sama
kvöldið kom »Daily News« út og
flutti þá frásögnina, en hin blöðin
ekki fyr en daginn eftir.
Þetta er aðeins lítið brot úr kapp-
hlaupa-sögu blaðanna eftir fréttum.
En það er altaf gaman að sjá hverj-
Blá-grár íslenzkur hund-
ur (kallaður ‘Blár), eign konsúls
Brillouins, hefir horfið hér i bænum.
Sá sem kynni að verða var hunds-
ins, utanbæjar eða innan, er vinsam-
lega beðinn að gera vart við á skrif-
stofu blaðsins, gegn borgun.
um brögðum þau beita og hve mik-
ið fregnritararnir leggja á sig, til þess
að verða fyrstir á vettvang.
Krabbamein.
Krabbameinið er með hættulegri
sjúkdómum, er menn þekkja. Hann
gripur meir og meir um sig, og
menn hafa eigi enn fundið nein
meðul, eða neitt ráð gegn sjúkdómn-
um. Enga vissu hafa menn fyrir
því hvað sjúkdómnum veldur, þó
oft og einatt risi upp skoðanir meira
eða minna liklegar, en sem þó aldrei
tekst að sanna. Sá sem mest hefir
ritað um krabbamein, er prófessor
Metschnikoff, rússneskur læknir og
visindamaður, en búsettur í Parísar-
borg. Hann ritaði nýlega mjög eftir-
tektarverða grein í franskt blað um
orsakir krabbameins og ráðstafanir
til þess að forðast sjúkdóminn. Álít-
ur hann að aðalorsök krabbameins-
ins sé, að fólk borði ósoðinn — eða
eigi nægilega soðinn — mat. Út-
brot og sár í andliti og á limum,
sem áður var mjög titt hjá krabba-
meinssjúklingum, er nú með öllu
að hverfa. Telur hann það muni
stafa af því, að nú sé fólk farið að
nota sápu meira, er það þvær sér í
andliti, en það gerði áður. Hrein-
læti yfirleitt, kveður hann hafa auk-
ist mikið i heiminum siðustu ára-
tugina, einkum meðal sveitafólks.
En því miður, segir Metschnikoff,
hugsar enginn ennþá um hreinlæti,
hvað meltingar-líffærin snertir, og í
þvi felst aðal óhamingja mannkyns-
ins. Metschnikoff heldur því fram,
að krabbamein gangi eigi í erfðir.
En komi það fyrir, að margir ætt-
ingjar hafi sjúkdóminn, þá stafi það
af því, að alt fólkið á heimilinu búi
við sama óhreinlætið.
Hann ræður mönnum til þess, að-
borða aldrei ósoðinn mat; hann sé
eitur fyrir meltingar-líffærin. T. d.
bananar, haldi menn alment að séu
gerilsnauðir, þar eð gerlarnir eigi
nái inn í ávaxta-kjötið, gegnum hýðið,
Þetta kveður hann misskilning mik-
inn. Bananar þroskast eigi fyr en
gerlarnir eru komnir í ávaxtakjötið,
en það gera þeir ætíð. Á heimili
mínu er banönum ætíð stungið í
sjóðandi vatn, áður en vér borðum
þá. Avöxturinn heldur bragði sínu
fyrir það. Ennfremur notum vér
aldrei hnífa og gafla fyr en vér höf-
um eytt öllum gerlum á þeim, með
því að halda þeim yfir logandi
lampa. Brauðið glóðsteikjum vér
ætíð áður en vér borðum það. Vatn-
ið er soðið og öll matarílát.
Ósoðna ávexti borðum vér aldrei,
Metschnikoff endar grein sína með
því, að skora á alla menn að vera
hreinlegir með sjálfa sig og þann
mat, sem þeir borði. Það er dálítið
ómak fyrir fólk, en það margborgar
sig.
Bréfaskrína.
Baðhúsið var áður eign einstakra
manna og var þá opið alla daga.
En nú, síðan bærinn eignaðist það,
er það lokað á sunnudögum. Er sú
ráðstöfun gerð til þess að trufla ekki
helgi sunnudagsins?
Baðhúsið virðist þó ekki svo stórt,
að Reykjavík veitti af því að það væri
altaf opið. Og tilfinnanlegur kostn-
aðarauki ætti það ekki að verða fyr-
ir bæinn, þó hann seldi mönnum
böð á sunnudögum jafnt sem aðra
daga.
Kaupandi Morgunblaðsins.
Auðvitað ætti baðhúsið að vera
opið á sunnudögum jafnt virkum
— eða að minsta kosti til hádegis.
Annars munum vér síðar vikja að
þessu atriði, eins og mörgu öðru,
sem ábótavant er í þessum bæ. —