Morgunblaðið - 11.08.1915, Side 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Akranesi i %ar.
BorgfirBingar heiðra sýslumann sinn.
í fyrra mánuði fóru 4 hreppstjór-
ar úr Borgarfirðinum á fund Sigurð-
ar Þórðarsonar sýslumanns í Arnar-
holti og færðu honum skrautritað
skjal og 700 kr. i gulli að gjöf frá
sýslubúum. Svo sem kunnugt er,
hefir Sigurður fengið lausn frá
embætti sinu vegna veikinda. Hefir
hann unnið hylli og virðing allra
sýslubúa fyrir dugnað sinn og rétt-
læti á embættisárunum og voru því
hafin samskot um alla sýsluna til
þess að stofna minningarsjóð, sem
bera á hans nafn. 4 hreppstjórar
voru valdir til þess að afhenda
gjöfina.
Stykkishólmi í %cer.
Hér er alt af einmuna tíð. Hey-
skapur gengur ágætlega, því jafn-
harðan þornar af ljánum.
Engir bátar ganga héðan til fiskjar,
nema flutningabátur, sem Sæmundur
kaupm. Halidórsson á. Hann fer á
fiskveiðar endrum og eins þegar
hann hefir ekki annað að gera. Sein-
ast reri hann i fyrradag. Afli er jafn-
an ágætur og hefir báturinn stund-
um komið drekkhlaðinn. En mann-
skortur veldur því að eigi er hugsað
meira um fiskveiðar hér á opnum
bátum. Allir verkfærir karlmenn
stunda nú annaðhvort heyskap eða
sjómensku á þilskipum.
■ ■ 9 <Ti ■ ■ ■■ --
,Throndhjemsfjord‘
Norska skipið, sem getið var um
í símskeyti til Morgunblaðsins í gær,
að þýzkur kafbátur hafi sökt, var
eign Norsku Amerikulínunnar. Það
var vöruflutningaskip, sem félagið
keypti af brezku útgerðarfélagi
skömmu eftir að ófriðurinn hófst í
fyrra, og var 7500 smálestir að stærð.
Félagið keypti þá tvö skip jafnstór
og eins að gerð, af Bretum, og voru
þau skirð »Throndhjemsfjord« og
»Drammensfjord«. Þau voru bæði
tveggja ára gömul er Norska Ame-
ríkulínan eignaðist þau, og útbúin
með öllum nýjustu tækjum til vöru-
flutninga — fljótrar afgreiðslu.
Tjón það sem Norðmenn bíða, er
mjcg tilfinnanlegt, einkum þar sem
skip yfirleitt hafa hækkað mjög i
verði siðan i fyrra.
Vit og strit.
Þingið hefir til meðferðar frum-
varp til laga um það að stofna nýtt
prófessorsembætti við Háskóla ís-
lands: i haqnýti sálarjraði, sem á að
brúa milli vits og strits. Aður hefir
verið gerð tilraun til þess að láta
þingið brúa milli vits og strits lands-
manna. Það var þegar peqnskyldu-
vinnan var á döfinni. Það hefði
verið heppileg lausn á málinu, en
þingið og þröngsýnir menn sáu það
ekki. Enda hefir jafnan verið mikið
djúp staðfest milli vits og strits hji
þinginu — eigi síður en hjá þjóð-
inni. A.
Frá alþingi.
Dagskrá í rlag:
Neðri deild kl. r s 1 ð d.
1. Frv. til laga um breyting á
lögum um vegi, nr. 57, 22. nóv.
1907 [Dalavegur] (272); 3. umr.
2. Frv. til laga um breyting á
lögum nr. 29, 2. nóv. 19:4, um
breytingu á lögum um vegi nr. 57,
22. nóv. 1907 [Hafnarfjarðarvegur]
(275); 3■ umr.
3. Frv. til laga um breyting á
lögum nr. 37, 22, nóv. 1907, um
vegi [Stykkishólmsvegur] (274); 3.
umr
4. Frv. til laga um rafmagnsveit-
ur (75, n. 221, 234); 2. umr.
5. Frv. til laga um allsherjar
þjóðskjalasafn í Reykjavík (217); r.
umr.
6. Tillaga til þingsályktunar um
milliþinganefnd í slysfaramálum (254);
ein umr.
7. Tillaga til þingsályktunar um
kaup á Þorlákshöfn (244); ein umr.
8. Tillaga til þingsályktunar um
kaup á kornvöruforða til tryggingar
landinu (258); ein umr.
Efri deild kl. 1 síðdegis.
1. Frv. til fjáraukalaga fyrir ár-
in 1914 og 1915 (257); 1. umr.
2. Frv. til laga um viðauka við
lög nr. 26, 22. okt. 1912, um vatns-
veitur í löggiltum verzlunarstöðum
(179); 3. umr.
3. Frv. til laga um framlenging
ágildilaga 3.ág. 1914 um ráðstafanir
gullforða Islandsbanka, innistæðufé
í bönkum og sparisjóðum og á póst-
ávísunum (134); 3. umr.
4. Frv. til laga-um viðauka og
breytingu á lögum nr. 44. 30. júlí
1909, um aðflutningsbann á áfengi
(136, n, 261, 262, 263, 264); 2.
umr.
Aðflutningsbaimið.
Meiri hluti nefndarinnar (J. B., G.
B. og B. Þ.) hefir komist að þeirri
niðurstöðu að þetta nýja bannlaga-
frumvarp væri í engu strangara en
bannlögin, en gerði lögin framkvæm-
anlegri en ella. Einnig séu þar sum
fyrirmæli skýrari.
»Reynslan hefir sýnt, að erfitt og
jafnvel ómögulegt er að fá menn
alment til að hlýða sumum ákvæð-
um laganna, sem þó eru alveg nauð-
synleg.........Var þvi óumflýjan-
legt, að gera ný ákvæði, er láta
varða við lög, ef fyrirmælum hinna
fyrri ákvæða er ekki hlýtt«.
Tillaga
til þingsályktunar um kaup á korn-
vöruforða til tryggingar landinu.
Flm.: Sjg. Egg., Hj. Sn., Þór. Ben.
og G. Egg.
Neðri deiid Alþingis ályktar, að
skora á landssjórnina, að gera nú
þegar ráðstafanir til þess, að kaupa
kornvöruforða til tryggingar landinu
fyrir alt að 500 þúsund krónur.
Brindi
Rjúpan.
er boristhafa alþingi 1915, auk þeirra
er áður hefir verið getið:
Bréf þm. Dalamanna um styrk til
Magnúsar læknis Guðlaugssonar.
Erindi frá sama þingmanni um
hækkaðan styrk til búnaðarfélaga og
annara búnaðarframfara.
Bréf frá sama þingmanni um alt
að 10,000 kr. styrk til að kaupa
Flóabát fyrir Breiðaflóa.
Bréí frá sama þingmanni um alt
að 12,000 kr. styrk árlega til flóa-
bátsferða á Breiðaflóa.
Bréf frá sama þingmanni um
2000 kr. styrk til bryggjugerðar f
Búðardal.
Bréf frá sama þingmanni um að
minsta kosti 500 kr. styrk til l ryggju-
gerðar við Salthólmavík í Gilsfirðí.
Bréf frá sama þingmanni um
7,000 kr. fjárveiting til brúargerðar
á Kjallaksstaða-á.
Bréf frá sama þingmanni um sfma
úr Búðardal yfir í Saurbæinn.
Stjórnarráðið sendir fjárlaganefnd
neðri deildar bréf frá landsimastjór-
anum, dags. 30. júlí þ. á., viðvfkj-
andi símalínu frá Akureyri til Greni-
víkur.
Erindi frá stjórn húsmæðraskól-
ans á Eyrarbakka um styrk til skól-
ans.
Erindi frá þm. Snæfellinga um
ýmsar fjárveitingar til kjördæmis
hans.
Erindi frá umsjónarmanni áfengis-
lcaupa um launahækkun.
Erindi frá Kristni Daníelssyni, 2.
þm. Gullbringu- og Kjósar-sýslu,
um styrk til dýralæknisnema Lúð-
viks Þorgrímssonar.
Erindi frá Þórarni Benedikssyni,
1. þm. Sunnmýlinga um fjárveit-
ingu til framhalds Fagradalsbrautar.
Erindi frá sama þingmanni um
fjárveitingu til sýsluvegarins frá
Breiðdalsvik inn eftir sveitinni.
Erindi frá Salvöru Ingimundar-
dóttur um styrk til að fullkomna
sig í hjúkrunarstörfum.
Erindi frá Pétri Zóphóníassyni um
fjárstyrk til að halda við skákbóka-
safni W. Fiske’s i Landsbókasafn-
inu.
Erindi frá Pétri Jónssyni, for-
manni sambands íslenzkra samvinnu-
félaga um 300 kr. árlegan styrk til
þess.’
Erindi frá útgerðarmönnum í
Reykjavik um lækkun á tolli af fisk-
umbúðum.
Stjórnarráðið sendir vegalaganefnd
neðri deildar tvö bréf frá verkfræð-
ingi landsins . viðvíkjandi Hafnar-
fjarðarveginum.
Erindi frá Fiskifélagsdeildinni í
Keflavik um styrk til bátabryggju i
Keflavík.
Stjórnarráðið sendir vegalaganefnd
neðri deildar erindi frá verkfræðingi
landsins um þjóðveginn í Dalasýslu.
Erindi frá Jóni Pálssyni, formanni
Sjúkrasamlags Reykjavikur, um breyt-
ing á lögum um sjúkrasamlög.
Eg sé i »Morgunblaðinu« i ^
að háttvirtri efri deild Alþingis
hefir
þóknast að drepa frumvarp dýrtíðar
nefndarinnar um friðun fugla. í’ett*
er einkennilegt sökum þess, að þetta
voru hin einu bjargráð, sem dýrtíð'
arnefndin hafði séð í svipinn til þeSS
að bæta kjör landsmanna.
Eg skal eigi fara út i einstök at'
riði frumvarpsins hér en aðeins bend®
á sumt það, sem kosti mátti á þvl
telja.
Rjúpan er friðuð núna og verðuf
fram til nýárs, fyrst frumvarpið vaf
drepið. Eg er hræddur um að hátt'
virtir þingmenn efri deildar hafi ekk'
gert sér það ljóst hve mikill hagff
landsmönnum er að þvi að tneg3
drepa rjúpuna Og hitt hafa þeIf
áreiðanlega ekki gert sér ljóst held'
ur, að rjúptinni verðttr aldrei útrj^
tneð skotum. Versti óvinur hennaf
eru vorharðindin. Þá fellur nú°
unnvörpum og hættan á því að harð'
indin strádrepi hana er auðvitað
þeim mun meiri, sem fleira er at
rjúpunni. Ein rjúpa getur lifað
veturinn þar sem tíu mundu drep’
ast úr matarskorti. Það ei því hreiD
og bein fjarstæða að láta rjúpunt]]
fjölga svo i landinu, að hún hryoJ1
niður af jarðskorti, engum til gag°s
en landinu til mikils ógagns.
Ef það hefir vakað fyrir þino'
mönnum að þetta yrði aðeins 11
þess að safna auði i fjárhirslur bænda*
en fátækum »þorpurum« yrði Þa^
að engu liði, þá hefðu þeir þó get'
að hitt annað betra ráð en það a®
drepa frumvarpið. Þeir hefðu geta^
ákveðið eitthvert hámarksverð ^
rjúpunni svo öllum hefði verið kletn
að kaupa hana. En á hitt hefð1
einnig átt að líta, að fjölda manna
í smáþorpum út um land hefði konú
það vel að mega skjóta rjúpu til mat'
ar sér i haust meðan rjúpan helduí
sig niðri í bygð og fram með si°'
Eftir nýár er rjúpan horfin þaða°
inn á fjöll og heiðar og einu men°
irnir, sem þá hafa gagn af þvt 3
skjóta hana, eru auðvitað bændnf'
Kemur nú rjúpnadrápið engum a
liði nema bændum — þeim, ef slZt
skyldi, eftir áliti efri deildar.
Það er eigi svo að sjá sem e f
deild hafi hugsað sér neitt annað
bætt gæti úr dýrtiðinni í vetur.
0ún
hefir aðeins drepið frumv. miskuna
laust, þótt það horfði til talsver ^
bóta, en lætur ekkert koma í st\
inn. Það er bæði fljótfærnisleg1
óviturlegt.
Háttvirt efri deild veit það s' 5
sagt að nauðsyn brýtur lö^-
vegna er sjálfsagt að hugsa sso
ir nauðsynjum þjóðarinnar, að 11 ^
þurfi ekki að virða sin eigin l0£. að
vettugi. En hræddur er eg utI1 ajt
að þegar kaupmenn hafa Aut .eyfi
kjöt til útlanda — með góðu
þingsins — þá verði menn fj^gð
til þess að ná sér i kjöt sjálm
því að skjóta fugla og er Þa ^jjft
víst að *aðarjuqlinum« vernl geið*
öðrum fremnr. Þessar geta ‘
ingarnar orðið, því frekur ef
til fjörsins. jfi
10/«- A