Morgunblaðið - 27.07.1917, Blaðsíða 1

Föstudag
27.
júlí 1917
fflORGONBLASIS
4. árgaugr
262.
tölubiað
RitstjfSrnarsimi nr. 500
R'tstjóri: Vilhjslmur Finsen
íssfoldarprentsmiója
tAfgreiðslusimi nr. 500
3I0|
|SIÖ
Reykjavtknr
Biograph-Theater
Talslmi 475
Gullkvðrnm
Ahrifamikill sjónleikur
i 4 þáttum.
Leikinn af ágætum
dönskum leikurum.
Mynd þessi sýnir glöggar en nokkur
önnnr, hyernig hið þráða gul' getnr
Iorðið til gagns og gleði, en nm leið
hvernig það annarstaðar geinr orðið
mönnnm til stórrar óhamingjn, eins
og hér sézt á harðneskju föðursins
gagnvart dóttnrinni.
Far með bifreið
tvö sæti, óskast austur að Ægis-
síðu í dag eða á morgun.
Jóhannes hjá Duus.
Erl. símfregnir.
Frá fréttaritara ísafoldar og Morgunbl.
■
I
Kaupm.höfn 25. jiilí.
í»jóðverjar segja að þelr
sæki fram á 250 kílómetra
herlínu í Galiciu.
Áköf stórskotaliðsorusta,
í Fiandern.
Rússar haía yfirgeflð
Stanizlau.
Utan af landi.
Akureyri í gær.
Stephan G. Stephansson kemur
hingað á morgun landveg frá Eski-
firði. Verður hann ferjaður yfir
fjörðinn til kaupstaðarins. Hér hefir
verið kjörin móttökunefnd og ætlar
hún að halda honum samsæti á
»Hotel Akureyri*. Verða þar flutt
ar ræður og kvæði. Síra Matthlas
Jochumsson yrkir aðalkvæðið og
heldur aðalræðuna svo sem vera ber.
Síldaraflinn þykfr litill á Siglufirði
og hér við fjörðinn. Ýmir er
hæstur. Kom hann inn í gærkvöldi
með 400 tunnur bg hefir þá fengið
X400. Næstur er Eggert Ólafsson.
Hann kom inn í nótt með 600
tunnur og hefir þá alls fengið 1200.
Afli væri hér nógur, ef ekki skorti
beitu og olíu. Saltleysi hamlar
mönnum og mjög frá því að stunda
sjó.
Frá aiþingi.
Nýungar.
1. Abyreí fyrir að °eja saman
hjón, er standa í sveitarskuld.
í Ed. flytja þeir Eggert Pálsson
og Jóhannes Jóhannesson svolátandi
frv. um ábyrgð fyrir að gefa saman
hjón, er standa í skuld fyrir þeginn
sveitarstyrk:
»1. gr. Nii gefur þjóðkirkju-
prestur eða annar þar til löggiltar
maður hjón saman, er annaðhvort
eða bæði standa i skuld fyrir þeg-
inn sveitarstyrk, eoda hafi eigi
verið sýnd skilriki fyrir skuldleysi
þeirra í því efni, og má þá dæma
hann til að endurgreiða fram-
færslusveit þeirri, er hlut á að
máli, alla skuldina.
2. gr. Sá er hjón gefur saman
án þess, að hann hafi fengið skil-
rfki fyrir J>vf, að hvorugt þeirra
standi í skuld fyrir þeginn sve t-
arstyrk, skal þar að auki, ef ann-
aðhvort þeirra eða bæði standa i
slíkri skuld, sæta sektum til lands-
sjóðs, fyrsta sinn, er brot er framið
50—100 krónum, og ef brot er
ítrekað 100—500 krónum, nema
þyngri refsing liggi við að !ögum«.
Niigildandi lagaákvæðum um þetta
efni er svo beitt, a'ð prestar hafa
verið dæmdir til að framfæra af-
sprengi bjóna, sem þeir hafa gefið
saman án þess að skilríki væru fyrir
hendi um að þau væru skuldiaus við
framfærslusveitina, eða skuld þeirra
annars hvors eða beggja er ekki
greidd á giftingardegi, en ef skuldin
er þá greidd, er prestum vítalaust
að framkvæma athöfnina. í sam-
ræmi við þetta vilja flm. losa prest-
inn við frekari skaðabætur en þær,
að greiða sveitarskuldina, en vilja
hins vegar bæta við sektarákvæði, til
þess að prestarnir gæti fullrar var-
kárni i þessum efnum.
2. tíey- og lýsisjorðabúr.
Bjarni frá Vogi ber fram (í neðri
deild) frv. um heyforðabúr og lýsis
forðabúr.
Til varnar skepnufelli og fóður-
skorti skal stofna forðabúr handa
kvikfénaði i hverri sveit á landinu.
Hver skepnueigandi á að leggja
forðabúrinu á hverju sumri:
x heyhest á hverjar 20 sauðkindur
og geitur.
1--------á hvern fullorðinn naut-
1------------ hver 4 hross (þar af
7b af töðu, ef forða-
gæzlunefnd krefst
þess).
og ennfremur til iýsiskaupa 3 ánra
í peningum á hverjar 10 kindut og
geitur, hvern nautgrip og hver 4
hross. Birgðir forðabúrsins á að auka
með tillögum þessum upp í 30 kapla
af heyi fyrir hverjar 20 kindur,
hvern nautgrip og hver 4 hrors í
sveitinni. En lýsisforðinn á að vera
sem svarar 200 pottum á hverj i
300 heyhesta. .
Forðagæzlunefnd, 2 menn eða
fleiii í hverjum hreppi, skipa sýslu-
menn að tillögum sveitarstjórna, að
minsta kosti til 10 ára. Sú nefnd
hefir á hendi alla stjórn forðabús-
ins.
Sveitarstjórn kemur á fóðurforða-
búrum á heDtugum stöðum, 1 eða 2
hjá góðum heyjabændum. Mönnum
er skylt að taka við fo ðabúrinu
gegn endurgjaldi. Heyfyrningar þess
á að yngja upp á hverju ári. Hlöð-
ur undir forðabúr kostar sveitasjóð-
ur, en þriðjung kostnaðar leggur
landssjóður fram, og annan þriðjung
fær sveitin að láni til 13 ára úr
bjargráðasjóði gegn 5 °/o ársvöxtum.
Forðabúrið hjálpar þeim, sem hey-
lausir verða meðan tilvinst. Gjáida
skal i nýju heyi næsta sumar, 1
kapal úr stáli með 2 af teig. Lýsi
selur sveitastjórn forðabúrinu að skað-
lausu. Verði almennur fóðurskortur,
skal hver maður hjálpþurfi fá fóður
úr forðabúrinu að réttri tiltölu við
F]ármergð.
Forðagæzlumenn taka þóknun úr
sveitarsjóði.
»Nú þrjósfeast maður við forða-
gæzlunefnd eða vill eigi láta fram
eða gjfida sem honum er skylt eft-
ir lögum þessum og skal hann þá
útlægur 30—200 kr.«
Lögunutn er ætlað að öðiast gildi
marz 1918 og forðahlöður skal
reisa sumarið eftir.
Astæð ur:
Aldrei hefir verið jafnrik þörf sem
nú að vekja meun til umhugsunar
og framkvæmda i þessu efni, því að
horfellishættan er margföld nú, með-
an ófriðurinn stendur.
3. Vilstjóraskólar.
Álit er komið frá sjávarútvegs-
nefnd neðri deildar um frv. Matth,
Ölafssonar um vélstjóraskóla í kaup-
stöðum landsins.
Nefndin viðurkennir nauðsyn slíkra
skóla, og ræður til að frv. verði
samþykt með nokkrum breytingum,
og þeim víðauka, að lögin komi
ekki til framkvæmda fyr en »svo
fljótt sem verða má, að lokinni
heimsstyrjöldinni*, en þangað tii vill
nefndin veita Fiskifélagi íslands
2000 kr. á ári til þess að fjölga
námsskeiðum þess um hirðingu og
og meðferð mótora, og til að fnll-
komna þáu.
Flutningsmaður verður framsögu-
maður.
4. Hjúskaparmálið.
Einar Arnórsson flytur breytingar-
tillögu við þingsályktuuartillögí^ sina
og G. Sv. um að skora á stjórnina
að undirbúa frv. um hjúskaparslit og
afstöðu foreldra til barna.
774/777 BÍÓ
Hálfsystur.
Sjónleikur í 3 þáttum,
leikinn af Nordisk Films Co.
Aðalhlutverkin leika:
C. Lauritzen, Rob. Schmidt,
I. Beithelsen, A. Hinding.
Tölusett sæti.
Konráð R. Konráðsson
læknir
Þingholtsstræti 21. Sími 375.
Heima 10—12 og 6—7.
Pela ■ flöskur ' eru keyptar
hi°veði 1 Sanítas
Smiðjustig 11
Breytingin fer í þá átt, að stjórn-
in iáti frv. einnig taka til stofnunar
hjúskapar, og mun flm. því vilja
svæfa hjónabands frv. þeirra G. Sv.
og Jóns á Hvanná.
3. Ný kjdrdamaskipun.
Svoiátandi þingsályktunartillögu
flytur Jör. Br.:
»Neðri deild Alþingis ályktar
að skora á landsstjórnina að undir-
búa og leggja fyrir næsta reglu-
legt Alþingi frv. til laga um rétt-
láta kjördæmaskipun, sem bygð
sé á þeim grundvélli, að kjósenda-
9 tala hvers kjördæmis verði sem
jöfnust*
6. Fáttekralaga breyting.
Aðra þingsályktunartillögu ber
sami maðui fram um breyting á
fátækralögunum svo látandi:
»Með þvi að fátækralögin frá
10. nóv. 1905 eru i ýmsum
mikilvægum atriðum ófullkomin
og harðneskjuleg i garð fátæk-
linga, og .yfir höfuð ósamboðin
þjóðinni, þá ályktar neðri deild
Alþingis að skora á landsstjórnina
að undirbúa eða láta undirbúa
tafarlaust frv. til nýrra fátækralaga,
er bæti úr göllum þeim, sem eru
á gildandi fátækralögum og leggi
frumvarpið fyrir næsta reglulegt
Alþingi.«
7. Friðun hreindýra. ,
Jón á Hvanná og Sigurður ráðu-
nautur flytja (í Nd.) frv, um að fram-
lengja friðunartíma hreindýra, sem
útrunninn var um jsíðustu áramót,
til 1. janúar 1926.
Teija þeir nauðsyn á að framlengja
friðartímann, þvi að ella sé hætt við,
að hreindýrin verði drepin og
jafnvel alvel útrýmt á skömmum
tíma, meðan þau séu ekki fleiri
en nú.