Morgunblaðið - 02.09.1917, Blaðsíða 3

2. sept. 299. tbl
MORGUNBLAÐIÐ
3
10,000,000
aíangiraf Suniight''
sápu eru seldar i
hverri viku, og er þaðv
hin besta sönnun fyriri
þvi, aó Sunlight sápaf
hefir alla þá kosti tii'
aft bera, sem henni eru
eignaftir, og aft hún
svarar til þeirra eptir-
vœntinga, sem menn
hafa gjört sjer um
ágæti hcnnar.

250 miljónir
franka hefir franska þingið samþykt
að veita til þess að kaupa fyrir hrá-
efni, vélar, verkfæri og annað sem
nauðsiínlegt er til þess að endurreisa
iðnaðinn í þeim héruðum, er Frakk-
rar hafa náð aftur á sitt vald.
Fjárhagor iússa.
Skylduframlög til
,fre!sislánsins‘.
Rússneska stjórnin er í miklum
vanda stödd vegna þess hve fjár-
hagur landsins er bágborinn og
það eru þó aðallega tveir hnútar
sem hún verður að leysa, sem sé
að ná framlögum til »frelsisláns-
ins« og gæta þess að rússnesk
mynt falli eigi meira í gildi held-
ur en komið er.
í fyrra tóku Frakkar herlán er
þeir nefndu »sigurlánið«. Nafnið
varð mjög til þess að ýta undir
menn með það að leggja fram fé
til þess. Rússar eru nú að taka
herlán, en til þess að menn verði
fúsari til framlaga, hafa þeir nefnt
það »frelsislánið«. Eiríkur rauði
skírði Grænland og hvað það
mundi fýsa menn til farar þang-
að að landið ætti nafn gott. En
»Grænlands«-nafnið korn eigi að
tilætluðu gagni og sama máli er
að gegna með »frelsisláns« nafnið.
Og bráðabirgðastjórnin hefir eigi
séð sér fært að leyna þvi lengur
að þrátt fyrir allar tilraunir hefir
gengið mjög tregt að fá fé. A
fjórum mánuðmn hefir eigjj safn-
ast meira en 2'/2 miljarð rúbla,
en það er eigi mikið þegar tillit
er tekið til þess hvað ríkið er
stórt og hve lítilsvirði rúblan er
nú orðin.
En stjórnin þykist sjá að eina
ráðið út úr fjárhagsvandræðunum
sé það, að »frelsis lánið* verði
nógu mikið. Og þess vegna hefir
hún nú gripið til þeirra ráða að
skylda alla sparisjóði, öll hluta-
félög, ábyrgðarfélög og allskonar
sjóði til þess að leggja fram til
lánsins alt það fé er þau hafa
handbært. Og allar eignir, sem
eru undir eftirlitsstjórn, á lika að
leggja fram til lánsins.
Eins og sjá má á þessu er hér
gengið allnærri rétti hinna ýmsu
félaga. Og það mundi eigi hafa
verið gert ef brýn nauðsyn hefði
eigi kallað að.
Um hinar tilraunir stjórnarinn-
ar, að halda gengi rúblunnar, seg-
ir »Russkojo Slovo*, að sett hafi
verið ný lög, er banni að flytja
gjaldmiðil frá Rússlandi nema með
sérstöku leyfi fjárraálaráðuneytis-
ins. Er þetta. gert aðallega vegna
þess, að ýmsir efnamenn hafa flutt
fé sitt í banka erlendis og þótt
það tryggara þar. Ennfremur
banna lögin öllum bönkum að
verzla með nokkurt »verðmæti«
erlendis, nema með sérstöku leyfi.
Eru þungar refsingar lagðar við
ef út af er brugðið.
Ennfremur hefir innflutningur
á vörum verið mjög takmarkaður
til þess að viðhalda gengi rúbl-
unnar.
Cornimit.
Ný aðterð til að hagnýta
flskúrgang.
D.mskur efnafræðingur hefir ný-
lega fundið upp aðferð til pess að
hagnýta allskonar úrgang úr fiski.
Fyist er unnin úr honum fiskolia,
en úr þvi sem eftir verður, og nefnt
er »febrin«, er framleitt nýtt efni er