Morgunblaðið - 05.04.1918, Qupperneq 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Erl. simfregnir.
frá fréttaritara Morgunbl.).
Khöfn. 3. april.
CzernÍD, utanrikisráðherra Austur-
ríkismanna, hefir haldið nýja ræðu á
þingi og lýst því yfir, að hann fall-
ist á tillögur Wilsons Bmdaríkjafor-
seta.
Friðarkostir þeir, sem Rúmenum
hafa verið settir, þykja mjög illir.
Rigningar hindra allar hernaðar-
framkvæmdir á vesturvígstöðvunum.
Stjórnleysið
við höfnina.
Síðutsu afskifti bæjarstjórnarRvíkur
af hafnarmálinu gerðist á fandi bæjar-
sljórnar 21. þ. m. þegar Oddi Jóns-
syni var veitt hafnarvarðarstaðan.
Þær eru orðnar svo margar veðra-
breytingar bæjarstjórnar í hafnarmál-
inu, að ilt er að átta sig á þeim
lengur, og bæjarmenn eru orðnir
þeim svo vanir, að flestir eru hættir
að láta sig það nokkru skifta.
Þessi síðasta fjölgun á starfsmönn-
um hafnarinnar mun stafa fiá »Skræk«
þeim, sem bæjarstjórnin fekk, þegar
danska gufuskipið »Kjöbenhavn«
strandaði hér skamt frá höfninni, af
því það gat ekki náð i »lods«, þó
það væri biiið að hafa uppi »lods-
flagg« í tvo klukkutíma eða meira,
en löggiltu lodsarnir voru að snú-
ast i höfninni við verk, sem þeim
voru óviðkomandi og þeirra hefði
ekki þurft við, ef hafnarstjóri hefði
haft sjómannsþekkingu.
Það lltar út fyrir að þetta strand
hafi átt að opna augu bæjarstjórnar
fyrir þvi að smbættin við höfnina
eru ekki eingöngu til að skifta þeim
niður sem bitiingum, sem hægt er
að láta einstaka menn fá aukreitis
ank annara þýðingarmikilla starfa,
heldur byggist framtíð hafnarinnar,
og bæjarins þarafleiðandi, að miklu
leyti á þvi að þau embætti séu vel
rekin. Það hefði því verið líklegast
að álykta að bæjarstjórnin, þegar
hún var búin að sjá hvaða glópsku
hún hafði gert við veitingu hafnar-
stjórastöðunnar, myndi reyna að laga
þetta á sem auðveldastan og kostn-
aðarminstan hátt, t. d. með þvi að
setja hafnarstjóra til aðstoðar, mann
með sjómannsþekkingu, þetta ár, þar
sem búast má við að siglingar verði
ekki mjög miklar héðan á þeim tíma,
og svo auðvitað á næsta ári að veita
hafnarstjórastöðuna manni, sem fær
væri um að rækja han*.
En hvað gerir svo bæjarstjórnin ?
í þess stað býr hún til nýtt em-
bætti við höfnina, sem enginn, og
ekki einu sinni bæjarfulltrúarnir
V. B. Ji.
Jieiídsaía. Smásala
*ffafnaóarvara,
mikið úrval, nýkomið frá Englandi. ,
Cfjevioí, Ensk vadmáí, Tlóneí, Jijólaíau, Tvisítau,
Sirz, Tafatau, Tfouit-JJIoteskinn, Lasfingur, Oxford,
Pigue, JTHftipits, JJáítkjófar, Jter’ðasjöf, Ttáísktúfar,
Treftar, Jtúfur margar teg. og m. fl.
Odýrar vörurI Vandaðar vörurl
Verzlunin Björn Jirisfjánsson
sjálfir, vita hvað er, en eftir þvi sem
helzt var hægt að finna út úr ræðu
Jóns Þorlákssonar, þegar þessi staða
var veitt, þá er þetta þýðingarmesta
og ábyrgðarmesta staðan við höfnina.
Svo langt er þá bæjarstjórnin
komin í hringferð sinni í þessu
hafnarmáli, að það sem fyiir henni
hingað til hefir verið aukaatriði, að
hölnin væri ætluð skipum til öryggis
og afgreiðslu, og þyrfti því ekki að
haga starfsmönnum hafnarinnar með
tilliti til þess, er nú komin að þeirri
niðurstöðu að ábyrgðarmesta starfið
sé að hafa eftirlitið með skipunum
á höfninni.
Það mætti því ætla þegar svona
langt er komið, að bæjarstjórnin
myndi gera þær kröfur til æðsta
starfsmanns hafnarinnar, að hann
hefði einhverjt þekkingu á »aðal-
starfinu*, en svo er ekki, heldur
býr hún til nýtt embætti, sem er
algerlega óþarft þegar hafnarmálið
er komið í það horf, sem þið óhjá-
kvæmilega þarf að komast í.
Og hverjum er svo veiit þetta
starf ?
Auðvitað lóðsinum, sem ætti að
vera á sínum stað og gera siglingar
til bæjarins öruggar. Aður en búið
er að rapnsaka málið til hlýtar, og
fá það sannað hverju strandið er að
kenna , eða bvers vegna lóðsinn var
ekki á sínum stað, flýtir bæjarstjórn-
in sér að veita honum æðri stöðu
engu ábyrgðarminni en þá stöðu sem
hann hafði, án þess að hann segi
fyrra starfinu lausu.
Það fer að verða »móðins« að
láta sama mann þjóna mörgum em-
bættum.
Svona langt er bæjarstjórnin leiddl
Það er ekki hvetjandi fyrir opin-
bera starfsmenn að rækja stöður sin-
ar vel, meðan svona frammistaða er
liðin óátalið.
Það er annað tilfelli líka í þessu
sama strandmáli, sem mjög er sér-
kennilegt fyrir óregluna, sem sam-
fara er í flestum málum, er sneita
síglingar hér við land.
í Gróttu (þar sem skipið strandaði
skamt i burtu) er merkjastöð, en
aðalatriðið hefir þar gleymst, eða orð-
ið að aukaatriði, því við þessa merkja-
stöð er engÍD maður skipaður, sem
kann að nota merkin, en hefði skip-
inu verið gefið merki um að stöðvast,
mundi strandinu hafa orðið afstýrt.
Hvergi nema hér í landi gæti slík
óstj Srn átt sér stað. En er nú hugs-
anlegt að ástandið geti batnað mikið
með þessari nýju stöðu, sem hefir
verið mynduð?
Þvi miður er ómögulegt að búast
við þvi, meðan æðsti starfsmaður
hafnarinnar, er ekki stöðu sinni vax-
inn og lægri starfsmenniinir, sem
samkvæmt 12. gr. i eiindisbréfi hafn-
arsijóra, eiga »að hlýða boði hans
og banni«, geti tnikið lagað, enda
engin ástæða fyrir þá að hafa sig
mjög frammi þar sem úrskurður
hafnarstjórans getur altaf farið I bág
við skipanir þeirra, því hafnarstjóii
á að úrskurða ágreining sem verður
á milli skipstjóra og staifsmanna
hafnaánnar samkv. 4. gr. hafnarreglu-
geiðar.
Það er óskiljanleg þessi tilhneig'-
ing borgarsrjóra og þess flokks í
bæjarstjórninni, sem fylgir honum í
hafnarmálinu, að beijtst á móti þvi
að hæfur maður sé settur í hafnar-
stjóraembættið, en í þess stað að
íþyngja bænum með fjölda af starfs-
mönnum, sem væru algerlega óþaifir,
ef hafnarstjórinn væri stöðu sinni
vaxinn. Þar að auki getur höfnin
komist til með að þurfa að borga
stórar fjárupphæðir, ef tjón verð-
ur á skipum eða farmi af völdum
starfsmanna hafnaiinnar, og nú strax
á þessum stutta tíma síðan núverandi
hafnarstjóri tók við stjórninni, er að
minsta kosti ein slík krafa komin,
og hafa þó engin stórviðii komið
síðan.
Með þessu ástandi, sem rú er,
hljóta allir, sem ekki eru blindaðir
af flokksofstæki, að sjá, að nauðsyn-
legt er að breita stjórn hafnarinnar
hið allra bráðasta, enda fyrirsjáanleg,
að samvinna getur aldrei orðið góð
á milli hvorki útlendra eða innlendra
skipstjóra og hafnarstjórans, en það
eitt hefir mikið að segja fyrir fram-
tið hafnarinnar, og það eru fleiri en
sjómannastéttin sem ætti að láta
þetta hafnarmál til sin taka. Fyrir
alla kaupsyslumenn bæði í Rvík. og
út um landið, sem einhverjar vörur
fá fluttar til eða frá höfninni, hefir
stjórn hafnarinnar mjög mikið"
að segja. Fyrir alla útgerðarmenn
útlenda eða innlenda, sem skip eiga
en ri hver viðskifti þurfa að hafr við
höfnina, er stjórn hafnannnar lika
mikilsvert atriði, sömuleiðis fyrir öll
þau möigu ábyrgðarfélög sem tryggja
skipin eða farminti.
Það er leiðinlegt að hugsa til þess
ef Reykjavíkurhöfn, — mesta og
dýrasta mannvirkið, sem gert hefir
verið hér á landi, og sem margir
bygðu framtið bæjarins á að miklu
leyti — verður til þess að setja bæjar-
félagið I botnl-usar skuldir, og dregur
þar af leiðandi úr öðium nytsömum
framkvæmdum.
Kristján Berqsson.
Síðustu símfregnir.
Khöfn, 4 april.
Þýzk herdeild hefir gengið á land
í sunnanverðu Finnlandi og eru þar
nú háðar blóðugar orustur.
Setið er um Tammaifors.
Bretar hafa tekið Ayette.
A vesturvigstöðvunum er yfileitt
kyrt, og þar hefir eigi borið annað
til tíðinda en loftorustur.
Maximalistar og Bandamenn hafa;-
sæzt og oiðið ásáttir um það að
verja Murmanstrandar-járrbrautina.
J oð-skortur.
í Danmörk og Sviþjóð hefir ver-
ið tilfinnanlegur skortur á joði,
en nú segir »Berl. Tid,« að úr því
sé bætt. Efnaveiksmiðja í Bergen,
sem framleiðir joð úr þara, hefir
lofað að senda Dönum og Svíum
það sem þeir þurfa af þeirri vöru.
Veiksmiðjan framleiðir um 50 kíló
af joði á dag og er það talið nægja
henda hinum þremur ríkjum.
Blaðið segir að þarinn, sem joð
vinnist úr, finnist hvergi í Evrópu,
nema við vesturstrðnd Noregs. Þetta
er ekki rétt, þvi að joð hefir verið
unnið úr þara hér við ísland. Og
væri vel ef einhver gengist fyrif
þvi að sá iðnaður efldist áður en
langt um líður.
------
Öll fangeUi
í Danmörku sem ætluð eru karl*
mönnum eru sem stendur svo troð-
full af föngum, að yfirvöldin hafa
orðið að taka nokkurn hluta kvenna-
fangelsins á Kristjánshöfn hand katl'
mönnum. Mikið af föngunum er°
menn sem dæmdir hafa verið fýrir
njósnir, smyglun og aðra »glæpr<
sambandi við ófriðinn.