Morgunblaðið - 04.09.1918, Blaðsíða 2
2
MORGUNBLAÐIÐ
Fyrsta flokks bifreiðar
ávalt til leign.
$t. Elnarsson. Gr. Sigurðsson.
Simi 127. Sími 581.
Reynir Gisfason
tekur að sér kenslu
i Musikteori, Pianospili o. fl.
Upplýsingar hjá frú Gíslason
Hverfisgötu 18.
Inngangur um Austurdyrnar.
Heima frá kl. 2—4 e. m.
frumvarpið og varð fullveldisneíndin
frá síðasta f>ingi fyrir kosningu, en
í henni sitja þeir Karl Einarsson,
Magnús Torfason, Jóh. Jóhannesson,
Eggert Pálsson og Guðm. Olafsson.
Að loknum umræðum í neðri
deild var kosin nefnd í málið þar,
og var það líka fullveldisnefndin, en
í stað Þórarins Jónssonar var kjör-
inn Einar Arnórsson.
Förin til Jan Mayen.
Fréttaritari Morgunblaðsins á Siglu-
firði hefir átt tai við hr. Gunnar
Snorrason kaupmann frá Akureyri
nm för vélbátsins »Snorra« til Jan
Mayen. En eins og kunnugt er,
var Gunnar fyrir þeirri för. Hon-
um sagðist svo frá:
— Við fórum frá Siglufirði að
morgni hins 24. júlí og komum til
Jan Mayen að kvöldi hins 29. sama
mánaðar. Tókum við land hjá Norð-
vesturhöfða og hittum þar fyrir
norskt skip »Ludolf Eide« frá Hauga-
sundi. Skipstjóri þessi var Lars
Sakse, sem“mörgum er kunnur hér
norðanlands og voru fjórir íslend-
ingar á skipinu hjá honum. Þekti
eg aðeins tvo þeirra, bræðurna
Cuðmund og Svein Loítssyni frá
Akureyri. Skipið var þarna á há-
karlaveiðum, að en skipverjar létu lítt
yfir veiðinni og höfðu aðeins feng-
ið litla hákarla.
Við héldum nú áfram förinni til
Enskuvíkur og lögðumst þar. Er
þar hlé fyrir tveim áttum. Eyjan
er þar mjóst, en hálend. Eru þar
tvö vötn og skilur þau rif fiá sjón-
um. Heita þau nyðra og syðra
Laguna. Reyndum við ádrátt inyrða
vatninu — drógum skipsbátinn yfir
malarkambinn, sem er 2—300 metra
breiður, og hugðum að fá silung
í vatninu. En sú von brást, því
að við urðum ekki varir. Yfirborð
vatrsins er svo sem meter yfir
sjávarflöt, en þrátt fyrir það er vatn-
ið nlveg ósalt. Þar sem vatnið er
dýpst er það 36 metra og aðdýpi
mikið. Hjá vatninu er kofi og fyr-
ir framan dyrnar á honum voru ný-
höggnar spýtur og mátti af því sjá
að þar höfðn menn verið nýlega.
Þarna í víkinni er fuglabjarg og
var þar fult af mávum og svartfugli.
Æðarfugl var hvergi að sjá og
hvergi þar sem við fórum um sázt
nokkur minsti vottur þess að æðar-
fugl verpti i eynni. Einn rcf sáum
við, en ekki aonað dýra.
Lítill snjór var á eynni og í fjar-
sýn minni heldur en á íslandi. Þar
er Bjarnarfell. Er það jökull hár,
ca.2500 metraog ganga úr honum
skriðjöklar á 9 stöðum alla leið nið-
ur að sjó. Við dvöldum i viku hjá
eynni og allan þann tima mátti
kallast gott veður og ofsahiti einn
daginn.
A eynni er afskaplega mikið af
rekaviði og er það eingöngu greni,
fura og pitspine, en eigi aðrar trjá-
viðartegundir. Er það nokkuð mis-
munandi hvernig viðinn hefir rekið
að landi. Er sumstaðar nær ein-
göngu pitspine, en annarstaðar fura
og greni. En ákaflega er viður
þessi fúinn og kvað svo ramt að
því, að stór tré, sem sýndust mjög
heilleg, voru svo fúin innan, að ef
við stigum á þau þá brotnaði tréð,
eins og það hefði verið eggskurn.
í Enskuvík eru 6 kofarústir. Elzt-
ar þeirra eru rústir qf Hollendinga-
kofa frá 1611, en þar stendur nú
ekki steinn yfir steini. Skamt þar
fyrir norðan er stöð sem Austur-
ríkismenn reistu fyrir mörgum ár-
um og eru húsin þar mjög vel
gerð og lítið skemd. Eru þau fjög-
ur saman og höfðu norskir vetur-
setumenn hafzt þar við í vetur.
Þar fundum við nokkrar matarleifar
kornvöru, smjörllki, skyrbjúgs-likör
og ediksýru. Þar fundum við einn-
ig dagbók, sem vetursetumenn höfðu
haldið, en húu náði eigi lengra en
til 1. nóv. og virtist svo sem hætt
hefði verið við hana í miðju kafi.
Þar stóð að einn vetursetumanna
hefði skotið 180 blárefi, 20 hvíta
refi og einn rostung á tímabilinu
frá 20. september í fyrra og til októ-
berloka. Má af því sjá, að góð er
veiðin þegar ísinn kemur.
Frá Enskuvík fórum við til Maríu-
vikur. Var þar og mikill viður, en
fúnari heldur en í Enskuvík. Þar
fundum við kofa vetursetumanna frá
1909 og rétt hjá þeim kofa var
leiði eins þeirra félaga, sem látist
hafði um veturinn. Var kross á
leiðinu og áletrað nafn mannsins og
dánardægur. í Enskuvik fundum við
og leiði tveggja Áusturríkismanna
og eins Norðmanns. Þar var og
fánastöng og hékk á henni ræfill af
sænskum fána.
1 fjóra daga vorum við önnum
kafnir við það að fylla lest bátsins
af tiinbri. Voru það alt 4—6 álna
drumbar, sem við tókum og alt
pitspine. I þrjá daga vorom við að
því að taka timbur áþilfarið. Stærsta
tréð, sem við fur.dum á eynni, var
20 álna langt og rúm alin í þvermál
En það var svo fúið, að við gátum
eigi hirt nema 12 álnir af því.
— Hvað komuð þið með mikið
af trjáviði alls?
— Það get eg eigi glögglega sagt
því að viðuriun hefir enn eigi verið
rnældur. En báturinn ber 35 reg.
smálestir og var alveg hlaðinn, svo
að þar af má nokkuð sjá hve mik-
ill er farmurinn.
— Hvernig hefir förin borgað
sig?
— Hún hefir borgað sig vel
vegna þess að báturinn var óvátrygð-
ur. En hefðum við átt að greiða
8% vátryggingargjald af honum
eins og heimtað var, þá býzt eg
við að kostnaður og hagnaður hefði
orðið svipaður, eða alveg staðið í
járnum.
Það mundi borga sig velaðsenda
menn til eyjarinnar og láta þá saga
þar niður við og draga saman og
sækja svo farm þangað. Er það of
dýrt að hafa skip þar til þess að
btða eftir því að viðurinn sé dreg-
inn saman því að það er seinlegt verk
og afar erfitt vegna þess hve við-
urinn er langt frá sjó — rúmlega
75 faðma — og eins vegna hins
hvað hann er fúinn. Þykist eg þess
fullviss, að góðan hagnað mætti hafa
af þvi, að hafa þar vetursetumenn
til þess að draga saman við og saga
hann niður með vélum. Má þá
velja viðinn vel og þaif eigi að
hirða annað en það sem bezt er og
ófúið. A hitt ber og að líta, að
hafnleysur eru á eynni og eigi vist
að altaf tækist jafn greiðlega og nú
með að ná í farm. Sagaður viður
rúmast einnig betur í skipi og er
betri verzlunarvara heldur en reka-
viður óunninn.
Bruninn á Isafirði.
ísafirði í gær.
Seint í gærdag hafði til fulls tek-
ist að slökkva eldinn á Isafirði.
Hafði þá, auk hins stóra húss þeirra
Eliasar & Edvalds brunnið nokkrir
skúrar þar rétt hjá, og húsið nr.
24 a við Aðalstræti, sem einnig er
eign þeirra félaga. Það lafði þó
uppi, en er alt brunnið innan. Onn-
ur hús tókst að verja með frábær-
um dugnaði.
Miklu af vörubirgðum þeirra Elí-
asar & Edvalds varð bjargað, og
sömuleiðis flestum búsmunum Jóns
Edvalds, en eins og flestir munu
Leyndardómur
látnu konunnar
Fagur sjónleikur í 3 þáttum.
Aðalhlutverkið leikur hin
fræga og fagra leikkona
Marion Leonard.
Efni myndarinnar er hugnæmt
og hýitur að hrífa áhorfendurna.
Píanóleikari.
Pilt eða stúlku, sem spilar vel á
Píanó, vantar til að spila 2 tíma á
kvöldi á nýja hljóðfærið á
Café Fjallkonan.
Ungur maður
með verzlunarskólaprófi óskar eftir
atvinnu við bókhald eða verzlunar-
störf. Afgr. vísar á.
vita, verða jafnan meiri og minni
skemdir á öllu þvf, sem bjargað er
úr brennandi húsum, og sumir mun-
ir, sem »bjargast«, eru oftast svo
illa útleiknir að eigi eru til neins
nýtir.
Hjá cand. theol. Guðm. Jónssyni,
sem átti heima uppi á lofti í stóra
húsinu, brunnu allir innanstokks-
munir og alt bókasafn hans, sem
var bæði mikið og gótt. Þar brunnu
og reikningar bæjarins, skjöl og bæk-
ur. Var Guðmundur bæjargjaldkeri-
Er bænum þetta mikill missir.
Tveir menn brendust nokkuð,
Helgi Eiriksson bakari og Maris M»
Gílsfjörð kaupm. Jóhannes Jensson
skósmiður fótbrotnaði á hægra fætí
rétt fyrir ofan ökla. Nokkrir fleiri
hlutu smámeiðsl.
Nokkrar skemdir munu hafa orðið
á munum, sem bornir voru út úr
næstu húsum, þá er hættan var mest
á því að eldurinn mundi breiðast út-
Gjaflr tn Samverjans.
S. G. kr. 4 00. — Ónefndur kr.
135.00. — Morgunblaðið tekið við
kr. 15.00. — Vísir tekið við kr,
20.00. — G. V. kr. 20.00.
Beztu þakkirl
Reykjavík, 31. ágúst 1918.
Júl. Armson
(gjaldkeri).
Hafnarstræti 18
Siml 137.
Kaupirðu góðan hiut
þá mundu hvar þú tekst hann.
Smumíngsolía: Cylinder- & Lager- og 0xuifeitl
erœ áreiðanlega ódýrastar og beztar hjá Sigurjónl