Morgunblaðið - 17.12.1919, Blaðsíða 1

7. árgangur, 40. tolublað
Miðvikud. 17. desember 1919
Isaioldarprentsmiðla

GAMLA BIO
Byltingakonan
Skáldsaga í 5 þáttum
Byltingakonan er áhrifamikil
og skemtileg saga, ágætlega
fyrirkomið og glæsileg á leik-
sviði, framúrskarandi
vel vleikin af
Jeanne Eagels og
Frederich Warde,
leikendur, sem áhorfendunum
verða hugþekkir og minnis-
stæðir löngu eftir að myndir
þeirra eru horfnar a'f tjaldinu.
AUKAMYND
íslenzkar kvikmyndir
frá 1. ágúst við s.s. „Island“.
Em sýnlng i kvöld kl. 9.
Fyrirliggjandi í heildscilu til
kaupmanna og kaupfélaga:
EKTA „PRIMUS“ (A.B. HJORT
& Co., STOKKHOLM), Suðu-
áhöld, eldhol, bakaraofnar,strau-
hattar, hreinsunaráhöld. — Alls-
konar varahlutar svo sem nálar,
bremiarar, liringar o.fl. MÓTOR-
LAMPAR og brennarar í þá.
G. EIRÍKSS, Reykjavík
Einkasali á íslandi.
Loftskeytasamband
milli Noregs
og Bandaríkja.

3 E

ISI
dE
Stöðvarnar í Stavanger og Boston.
Hin stóra ioftskeytastöð Norð-
maniia í S'tavanger c>r nú fullger,
og átti hún að taka npp loftskeyta-
samband við Boston þegar í stað.
En þá kom það í Ljós, að stöðin í
Boston, sem átti að vera tilbúin
jafnsnemma, er ekki líkt því full-
ger.
Lað var hiun 18. septcmber 1912,
að Norðmenn gerðu samning við
Marconifélagið um byggingu s'töðv-
anna og' áttu þær að vera tilbúnar
úri síðar en stöðvarhúsið og „funda-
mcnt“ norsku stöðvarinnar væri
upp komið. En eigi var hægt að
koma stöðvunum upp innan þessa
frcsts vegna stríðsins. Meðal ann-
ars má geta þess, að eínið, sem átti
að fara í Stavangerstöðina, var not-
að til þess að koma upp gríðarstórri
loftskeytastöð í Egyptalandi. En
nú er liðið rúmt ár síðan stríðinu
lauk og loftskeytastöðin í Boston
cr langt frá því að vera eins og
l'yrir er mælt í samningunum.
Höfðu Norðmenn einhvern grun
um þetta og sendu tvo menn vestur
um haf til þess að skoða stöðina.
Komust þeir þegar að þeirri niður-
istöðu, að ]>ess muudi langt að bíða,
að liún yrði nothæf, en til þess að
stöðiji í Stavanger þyrfti ekki að
bíða eftir ])ví, gerðu þeir samning
við amerísku stjórnina um það, að
Norðmenn fengi lcyfi til þess að
standa í sambandi við loftskeyta
stöðvar Bandaríkjanna tvær, Anna
polis hjá Washington og Tucker-
ton hjá Fíladelfía. Ðáðar þessar
stöðvar hafa verið reistar í stríð-
inu og hafa meðal annars staðið í
sambandi við Lyon og Róm.
Ef deila rís nú milli norsku
stjórnarinnar og Mareonifélagsins
út af samningsrofum, á ihvor máls
aðilji að tilnefna cinn gerðaiklóms-
mann.Geti þeir ekki orðið sammála,
eiga þeir að velja sér þriðja mann
í dóminn. En geti þeir ekki komið
sér saman um þann mann, á al-
þjóðaskrifstofan í Ðern að útnefna
hann.

Gosdrykkjaverksmiðjan
Mímir
hefir, eins og kunnugt cr, sjaldnast getað fulluægt eftirspurninni eftir Gosdrykkjum, Saft og óáfeugum víuum, og
hefir hún því nýskeð fengið nýja vél til gosdrykkjagerðar, til þess að reyna að fullnægja eftirspurninni.
Allir sem góðan smekk hafa biðja nm
Kola-Hmonaði.
sem ekki er að eins bragðbezt, heldur Iika mjög heilsusamlegur drykkur. Aðrir gosdrykkir svo sem Hiudberja Jarðar-
berja- Oítrón- Appelsíu- Eagife)r-Umonaði eru beztir frá »Mimi «
Afeng Vín og Likorar frá verksmiðjunni fist hjá kanpmönnnm fyrir jólÍD.
Saft frá »Mími« tekur öðrum islenzkum söftum 'fram, bæði að gæðum og smekk.
Munið eftir að gera pan auir í tíma fyrir hátíðaruar.
Ta-.simi 280
3<j
NÝ]A BlÓ
Þorgeir i Vík
(Terje Vigen)
Sjónleikur í 4 þáttum eftir
hinu alþeka kvæði
líinriks Ibieus
Hinn frægi sænski leikari
Vic’o»* Sjóstfóm
leikur aðalhlutverkið.
SvenskaBiografteatemhefir
leikið myndina, og eru það nóg
meðmæli, því það félag er þekt
um allau heini fyrir kvik-
myndir sínar.
NB. Mynd þessi var sýnd
hér áður og þóti snildarverk.
Nú kefir Nýja Bíó náð í aðra
Iútgáfu af myndinni aftur og
ættn menn nú að nota tækifær-
ið að sjá þessa ágætu mynd.
Tvær sýningar í kvöld
kl. 8y2 og 9%.
B jfaUL IM.iMM.1.1! W— BB——B
30
ii-3
30
,1
Gerduít
Hið nafnfræga ameríska.
eayvSjliTt'
Langbezta efni sem
nútíminn þekkir til þess
að geta búið til góðar kökur
og kex. Með því að nota það verður
heimabökun hæg og ódýr. Að-
eins selt í dósum, er ætíð
ferskt og heldur fnll- »
urn krafti.
Selt í heildverzlun
Ga^ðars Gíslasonar,
og í flestum matvöruverzlunum.

(Brðsenóin g
—
Halltíór Sigurðsson skrautgripasali.
Kœr u viffshiftavinir!
llcgkjavík, 11. des. 1919
Vegna þess hvuff ösin er mi liil ú eftirmiffdögunum, eru allir
þcir sem gcta komiff því viff, vinsamlega bcffnir aff koma 'fyrri
part dagsins, sv'o þeir geti valiff jólagjafirnar í nœffi.
Mcff mikill i virðingu,
yffar
Halldór Sigurffsson ✓
H. I S
Alfa-hráolía. Benzin.
Steinolia. Sólarljði og O.Iinn,
Smnrningsolíar,
c7Có *3slenz/ía Steinalíufílutafálag
Sími 214,
í heildsölu til kaupmanna og
kaupfélaga:
Nýkomið:
VICTOR og PRIOR kveikitappar
(kerti) með 3 kveikioddum, fyr-
ir bifreiðar, bifhjól og allskonar
benzíumótora. Hafa reynst bezt
af öllum tegunckim er hér þekkj-
ast.
G. EIRÍKSS. Reykjavík.
Einkasali á Islandi.
Til sölu er allskonar heimasaum-
að : Morgunkjólar. Millipils, Und-
irlíf og serkir.
Frú María Jónsdóttir
Jófríðarstöðum 8 A.
Til sölu af sérstökum ástæðum
íiý dömukápa nieð tækifærisverði á
,
Georgia
Georgia er æfagamal't ríki í
Kákasus. Þegar á þriðju öld var
það sjálfstæ'tt konungsríki og var
höfuðborgin Mzchets. En nokkru
þar á eftir missir það sjálfstæði
sitt og verður skattríki undir
Persíu.
Landið liggur þannig, 'að því var
hætt við óvinainnrás og átti
sífelt fé sitt og fjör að verja. Um
árið 600 var landið kristnað og hef-
ir verið kristið síðan. A 12. öld var
gæfutímabil ríkisins. Sem dæmi
])ess imá nefna, að í einu héraði
voru ]>á 35 æðri skólar.
En þjóðin fékk ekki frið. Á 14.
öld komu Mongólar og óðu yfir
landið með ránum og manndrápnm.
Og ef'tir fáein friðarár komu Tyrk-
ir og í 'mörg ár stóð ófriður við ]>á.
Georgia reyudi þá að fá hjálp hjá
kristnum þjóðum og snéri sér með
heiðni um það til Lúðvíks 14. Eu
Frakkar gáðu þess ekki þá, hvers
virði það >er að ná fótfestu í Kákas-
us og þess vegua gleyptu Rússar
landið á 18. öld. Þeir þóttust ætla
að! hjálpa því í baráttunni við
Tyrki, en sú hjálp fór þannig, «ð
þeir kúguðu þjóðina undir sig. Og
árið 18.01 féll síðasti konungur þess
frá, Georg hinn 13: Og þá voru íbú-
ar landsins ekki nema y2 miljón,
en þegar uppgangur þjóðariiinar
var sem mestur, vorn íbúar 8
miljónir.
Upp frá þessuni tíma liefst liörð
barátta milli rússneskrar og georg-
iskrar menningar. Rússar beittu of-
beldi, eins og þeir voru vanir, og
þegar stríðið hófst 1914, var ástaiid
ið þannig í Georgia, að ])að var að
verða alrússneskt. En stríðið hefir
fært þjóðinni von um nýtt sjálf-
stæði. Kerensky gaf henni sjálf-
stjórn og handamenn muiiu hafa í
hyggju að gera landið sjálflstætt.
En ])að hefir orðið dráttur á því,
vegna þess, að þjóðin hefir eigi enn
getað leyst ýms innanríkisvanda-
mál.
Georgia er gott og frjAsamt
land. Þar vex vínviður og' korn-
yrkja er mikil í landinu. Þar eru
ennfremur auðugar námur í jörðu.
Tiflis er stærsta borgin og hún er
í uppgangi og' mun með tímanum
verða mikil verzlunarhorg.
Dómsmálafféttir
Laufásveg 20 uppi.
'Landsyfirdómur 15. des. 1919.
Málið: Kr. P. Briem gegn
Árna Hafst; og Jóiii Jóus
syni, Hafsteinsstöðum.
Mál þetta var ri'sið út af landa-
merkjum milli Grænhóls og Víkur
í Skagafjarðarsýslu og höfðu aðilj-
ar komið sér saman ftm, að láta
ágreininginn 'útkljá með gerðar-
dómi. En áfrýjandi áleit sig ekki
bundinn við ákvarðanir gerðar-
dómsius og fór með málið fyrir
landamerkjadóm. Málinu lauk svo,
að því var vísað frá landamerkja-
dóini og áfrýjandi dæmdur til að
greiða stefndu 50 krónur í máls-
kpstnað.
l>óin þennaii ómerkti yfirdómur-
inn og vísaði málinu lieim til dóims-
álagningar og dæmdi stefndu í 50
k r ó 11 a m á Is k o st na ð.
Málið: Sveinn Björnssoii f.
h. Bookless Bros gegn fjár-
málaráðherra íslands f. li.
landssjóðs.
Árið 1915 flutti Bookless Bros í
Hafnarfirði inn skipsfarm af óver’k-
uðum saltfiski og lét verka hann í
Hafnarfirði. Af farjni þessum
greiddi firmað toll Samkv. vöru-
tollslögunum frá 22. okt. 1912 og
nam hann alls kr. 8415,00. Jafn-
framt liafði firmáð fengið loforð
stjórnarráðsins fyrir því, að ef fisk-
ur þessur yrði fluttur út aftur,
mundi tollurinn verða endurgreidd-
nr að frádregnum innheimtulaun-
uni, ef ákvæðum vörutollslaganna
væri að öðru leyti fullnægt. Er
firmað hafði verkað fiskinn og flutt
lianii út sem slíkan, fór ]>að fram á
að fá tollinn eudurgreiddan, með
skírskotun til vottorða frá lög-
reglhstjórainim í Hafnarfirði og
tollstjórum í Englandi um að farm-
urinii væri fluttur út aftur. En
stjórnarráðið taldi ákvæðum toll-
laganna hér að lútandi ekki fnll-
nægt og neitaði að endurgreiða
tollinn. Höfðaði ]>á áfrýjandi mál
gegn f jármálaráðherranum f. h.
landssjóðs til endurgreiðslu tollin-
um og lauk því svo, að laudssjóður
var dæmdur til að endurgreiða toll-
inn að frádregnmn innheimtulaun-
um eða kr. 7912,01 ásamt 5% árs-
vöxtum frá 11, sept. 1918 til
greiðsludags, cn málskostnaður
látinn falla niður.
Dórni þessuin skaut áfrýjandi til
yfirdómsins til staðfestingar, en
stefndi gagnáfrýjaði til breytingar.
Yfirdómufinn komst að sömu nið-
urstöðu og undirrétturinn og stað-
festi hinn áfrýjaða dóm því í öllum
greinum og dæmdi stefnda til að
greiða kr. 60,00 í málskostnað fyr-
ir yfirdómi.