Morgunblaðið - 15.01.1920, Page 1

ORGUHBL AUB
7. árg., 57. tbl.
Fimtudag 15. janáar 1920
Isafoldarprentsmlðji
GAMLA tílO
LliERTY
IV. kafli (5 þættir)
af hinni heimsfrægu mynd,
verðar sýodur i k v ö 1 d
kl. 87* og 97*.
Gætið þess I að fylgja æfin-
týri Libertys og engu lír að sleppa
Nýkomið:
Graphophone-plötur með frönsk-
um textum til að læra af franska
tungu. Texta-bækur fylgja. Að-
ferðin er viðurkend um allan
heim. fullkomið kerfi sendist
hvert á land sem er gegn póst-
kröfu.
G. EIRÍKSS, Reykjavík.
Einkasali a íslandi.
Wílliam F. Russell & Sfins
Coaí exporters:
Rep'resented by
Jón Slvertsen, Reykjavik.
Glasgow — Liverpool,
Newcastle, Hulí&Swansea
bæjarins.
Bæjarskrá Reykjavíkur 1920
kemur ut um manaðamótin. Verður að þessu sinni prentuð á vandað-
an pappír, og eins rétt og frekast er kostur. Vildi eg mælast til þess,
a, au"lý«endur, er ætla að auglýsa í skránni, létu mér handrit sín í
te hið allra fyrsta.
Virðingarfylst
pp. ÍSAPOLDARPEENTSMIÐJA H.F.
Herbert M. Sigmundsson.
Svo sem kunnugt er hefir bæjar-
sjórnin haft fisksöluskúr í smíðurn
niður á uppfyHingu við norðurhlið
g’eymsluhúss Garl Höepfners. Er
l>að bráðnauðsynleg ráðstöfun, því
fisksalan, eins og hún er nú, er
öldungis ófullnægjandi og ósam-
boðin bænum.
Því miður hefir smíði skúrs þessa
verið hætt um tíma og virðist ætla
að verða töluvert þvarg út úr bygg
ingunni. Tildrögin eru þessi: Þegar
umboðsmaður Höpfnersverzlunar
kom úr siglingu í haust, hafði þeg-
ar verið steyptar undirstöður að
skúrnum, sem liggur alveg upp að
húsi Höpfners. Á því húsi eru glugg
ar og kjallari, sem fyrirsjáanlegt
var að mundu verða byrgðir svo að
<Iimt yrði í húsi Höepfners. Bæjar-
stjórnin hafði ekki sótt um leyfi
Höepfners til þess að mega byggja
skúrinn áfastan við geymsluhúsið,
enda var enginn hér á landi, er
byrjað var á smíðinu, er hafði um-
hoð eiganda Höepfnersverzlunar,
Aage Berléme, til þ«ss að leyfa
hygginguna.
TJmboðsmaður Berlémes hér,
snéri sér þegar til borgarstjóra og
hlutaðeigandi yfirvalda og lét
-stöðva smíði fiskskúrsins, unz bæj-
arstjórnarfundur gæti skorið úr,
hvað gera skyldi frekar í málinu.
Fyrir uokkru reyndi Berléme að
fá keypta lóð þessa, um 6 metra
breiða ræmu, þar sem skúrinn nú
stendnr. En bærinn hefir ekki álit-
ið rétt að afhenda honum lóðina til
eignar og umráða, enda hefir bær-
inn sjálfur not fyrir hann.
Mál þetta kemur væntanlega fyr-
ir næsta bæjarstjórnarfund og
verður þá tekin ákvörðun um,
bvort halda skuli áfram smíðinni
og eiga það á hættu, að málaferli
verði úr, eða hvort leita skuli sam-
komulags við umboðsmaun Hoepf-
nersverzlunar. Til samkomulags
gæti komið til mála, að bærinn seldi
Hoepfner lóðina — 0g ef til vill
skúrinn líka — og leigði hann síð-
an af bonum um ákveðinn ára-
tjolda. En það er mjög vafasamt,
hvort bæjarstjórnin gengur að því.
Þá er og sá möguleiki hugsanleg-
ur, að hærinn láti flytja skúrinn
i hæfilega fjarlægð frá húsinu,
þannig að næg birta verði í
geymsluhúsinu.
Það spursmál, sem mestu ræður
í þessu máli, er hvort eigendur
gej- mluhussins hafa fengið nokkur
gluggaréttindi með hefð. Um það
geta orðið málaferli.
Vonandi raknar brátt úr máli
þessu, svo eigi þurfi að bíða lengi
eftir því, að fisksöluskúrinn verði
fnllgerður.
Olymps-leikarniF
í Antwerpen 1920.
í sumar á að hafa 01ymps4eika
■> Antwerpen í Belgíu, svo sem
kunnugt er, og þangað ætla íslend-
ingar að senda íþróttamenn. Að
minsta kosti veitti síðasta alþing,
12,000 krónur á f járlögum til þess !
að íslenzkir íþróttamenn færi þang-!
að. Styrkur þessi er veittur íþrótta- Í
sambandi Islands, sem á að velja!
mennina og sjá um að þátttaka vor
verði íslandi fremur til sæmdar en
vansa.
Erl. símfregnir.
(rrá fréttarltara MorgunblaSsins).
Khöfn 13. jan.
Hermannaskærur.
Franskir liðsmenn
, erub svartir og
hafa Wriet si" * «
Branting 0g friðarskilmálarnir.
Uranting, sænski jafnaðar-
öiannaforinginn, telnr friðarskil-
ZíTL brjÓta sj^ákvörðnnar-
; luoðanna og trúir ekki að þessi
:nður ^eti verið endanlegur. Fjár
hagsákvæðin telnr hann ófram-
kvæmanleg 0g verkefni jafnaðar-
“anna, hvarvetna um heim, eigi
að vera, að fá honum breytt
íþróttasambandið hefir algerlega
óhundnar hendur um það, hvaða1
menn það sendir til leikanna, enda
er því bezt til þess trúandi að vita,
hverjir fræknastir eru íþróttamenn
hér. pað hefir einnig óbundnar
hendur tun það, að ákveða í hvaða
íþróttum kept skuli.. Ein íþrótt er
að vísu alveg sjálfsögð. Það er ís-
lenzka glíman. En hún verður að
eins sýnd, en ekki kept í henni.
í Olympsleikunum í Stokkhólmi
keptu íslenzkir íþróttamenn bæði í
hlaupi og grísk-rómverskri glímu
(Jón Halldórsson og Sigurjón Pét-
ursson). Auk þess var íslenzka
glíman sýnd.
Pað mun sennilega ekki hafa ver-
ið ætlun þingsins, að ekki yrði aðr-
ir sehdir en glímumenn. Það mun
sjálfsagt hafa ætlast til þess, að
þátttakan yrði ekki lélegri heldnr
en í Stokkhólmi. Hafði það og
réttmæta ástæðu til þess. íþrótta-
líf var ungt hér á landi nm þaðleyti
sem Olympsleikarnir voru haldnir
í Stokkhólmi og ætla má, að því
hafi heldur farið fram en aftur síð-
an. pví verða íþróttamenn vorir nú
að draga af sér slenið og fara að
búa sig af kappi undir förina. Það
er ekki nóg að geyma það fram á
síðustu stundu, eins og svo margt
annað. íþróttamennirnir verða að
vita það, að betra er autt sæti en
illa skipað. pað er hetra að þeir
fari hvergi, heldur en þeir verði
sjálfnm sér og landinu til háðung-
ar fyrir framgönguna.
”\ onandi sér íþróttasambandið |
þetta og sér um það, að ]!W íþrótta j
menn.sem það hefir augastað á.fari
nú þegar að æfa sig af kappi. En
livaða íþróttamönnum höfum við á
að skipa? Hverjar eru þær íþrótt-
ir, sem nokkrar líkur eru til, að ís-
lendingar geti kept í? Þær munu
tæplega vera svo margar, að eigi
sé hægt nú þegar að afráða það, í
hverju skuli kept. Við skulum
segja, að kept verði í hlaupi. Bezti
íslenzki hlauparinn er nú í Dan-
mörku. Mundi eigi vera hægt að
koma í veg fyrir það,að Danir slægi
eign sinni á hann? Er ekki reyn-
andiað tryggja Isiandi harm? petta
er að eins nefnt sem dæmi þess, að
ekki dugir að geyma alt til síðustu
stundar.
Fari nú svo, að íþróttasambandið
sjái ekki fært að senda aðra íþrótta
menn en glímumenn, þá forði oss
’uð frá því, að sýnd verði önnur
eins glíma og íslandsglíman 1919.
Til þess að sýna íslenzku glímuna
á alheimsmóti, þarf lipra og létta
glímumenn. Það á að sýna fegurð-
arglímu en ekki kraftatök og bola-
brögð. Glímumennirnir þurfa ekki
beinlínis að vera neinir afburða-
menn. pað er nóg að þeir kunni
mörg brögð, sé liðugir og gjörfn-
legir a velli. Útlendingar hera ekki
það skyn á glímu, að þeir geti dæmt
um það, hvort einhver er frækinn
glímumaður eða ekki. En allir geta
við fyrstu sjón gert greinarmun á
því, hvort vel er glímt eða illa.
Þessar línur eru að eins skrifaðar
til þess að minna íþróttasambndið
og íþróttmenn á það, hvað til þeirra
friðar heyrir.
IV. (síðasti) kafli
6 þættir
Ein sýning kl. 9.
Fyrirlggjandi hér á staðnum:
ARCHIMEDES land-mótorar, i/>,
% og 3 hestafla, fyrir hensin. —
Verðið óbreytt.
G. EIRÍKSS, Reykjavík
Einkasali á íslandi.
Optngáíí.
Menn mega ekki láta villast af fyrir-
sögninni og halda a8 hér eigi að fara
að tala um fossapólitík. Nei, erindiö
\ar aSeins að mmnast á þá miklu vönt-
un á uppeldi hvítra manna, a‘ö loka eklö
hurðunum á eftir sér.
Foreldrar eru að reyna að kenna
krökkunum smum þetta þegar þau eru
ung, og allir eiga að kunna það, ungir
og gamlir, því hurðin er til þess gerð
að opna hana en líka til þess að hafa
hana aftur. Þessu hættir svo mörgum
við að gleyma, og sýna með því, að
þeir kunna ekki mannasiði. Og hér í
Reykjavík er mörgum orðin plága að
þessari siðavöntun.
Hugsið ykkur til dæmis, þér sem
ávalt skiljið eftir opnar dyr, hve nær-
gætinn þér eruð við afgreiðslufólkið
í búðinni, sem þér komið inn í. Það;
er frost úti og þó að ofnar séu kyntir
í búðinni þá stoðar það ekki neitt því
hurðin stendur altaf opin. pér farið
út aftur, glennið hurðina upp á gátt
en skiljið hana þó eftir á hjörunum
fyrir kurteisis sakir. Búðarmaður hleyp-
ur krókloppinn frá vinnu sinni, bölvar
yður í huga sér og lokar hurðinni. En
„Tuxham“
Hafið þér reynt „Tuxham“ véla-
olíurnar ?
„Tuxham“ vélaolfur eru feitar-
miklar,
„Tux!ham“ vélaolíur eru sýrn-
lausar,
„Tuxham“ vélaolínr eru beztu
og ódýrustu vélaolíurnar sem þér
fáið til báta yðar.
Spyrjið um verð.
VEIÐARPÆRAVERSLUNIN
„GE YSIR“
Hafnarstræti 1.
áður en varir er kominn nýr viðskifta-
vinur í búðina, sem hagar sér alveg &
sama hátt og þér gerðuð og sá þriðji og
fjórði. Og búðarmaðurinn fær að vera
loppinn til kvölds.
Þér komið inn á veitingahús og dyrn-
ar gapa á eftir yður. Nú ættuð þér að
sitja við dymar og veita því eftirtekt
hve það er þægilegt að sitja nálægt
dyrum, sem sífelt er verið að glern^
upp á gátt, og fá kuldastrokuna inn
á yður með hverjum nýjum gesti sem
inn kemur. Verið gæti að þér sýnduð
þá rausn af yður við þá sem eftir sitja,
að loka hurðinni um leið og þér farið
út aftur. En sennilega hafið þér gleymt
ollu eftir fimm mínútur og hrellið þá
einhvern á ný með opingáttarkæru-
lcysinu. Mér þykir mjög líklegt, að þeg-
ar þer komið heim til yðajr þá lokið
þér dyrunum vel og vandlega, hvort
sem hlýtt er eða kalt í herberginu yðar.
Ln því þá ekki að gera öðrum sömu
skil og yður.
Sumir hafa reynt að draga úr npin-
gáttinni með því að letra áminningu
um að láta aftur, á hurðina. Aðrir hafa
keypt sér loftdælu, fjöður eða snæri og
lóð til þess að þrýsta hurðunum aftur.