Morgunblaðið - 20.01.1920, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ
3
vörn og hvernig orustunum skyldi
hagað.
Eitthvert áhrifamesta atriði leiks
öis er morð Lincolns forseta. Hann
var myrtur í Fords leikhúsinu í
Vashington 14. júlí 1865. Morð-
inginn komst inn í bás hans um
dyr fatageymslunnar og skaut
hann þar í bakið. Síðan forðaði
morðinginn sér með því að stökkva
niður á leiksviðið og hlaupa út á
™iUi tjaldanna. Gerði Griffith alt
Scm í hans valdi stóð til þess, að
tetta atriði myndarinnar yrð svo
eðlilegt, seru framast 'er unt. Leit-
a®i dann ráða 20 sagnfræðinga og
niarg'ra manna, sem liöfðu verið í
isikhúsinu, þegar morðið var fram-
Enda hefir sú sýning tekist svo
vel, að aðdáun hefir vakið, sérstak
lega í Bandaríkjunum, þar sem
Eincoin má kallast þjóðardýrling-
ur. —
Griffith segist aldrei sjá fa'llegt
iaadslag án þess að hann reyni að
gera sér í hugarlund hvernig það
kuni líta út á kvikmynd og hann
Segist aldrei lesa góða bók án þess
að hugsa um hvernig hún mundi
'era á kvikmynd. Hann fær hærra
kaup en sjálfur Charles Chaplin,
®ða. 40,000 krónur á m'ánuði, og auk
'þess 'ákveðna hundraðstölu af sölu-
Vet’ði hverrar kvikmyndar, sem
kftnn hefir séð um að taka. Og það
er ekki lítið fé, enda er Griffith við
Urkendur mestur snilliugur allra
kvikmyndahöfunda og ,,Þjóðin
vaknar1 ‘ er eitt af meistaraverkum
kans.
Leiðangur
dÖn8ku kvikmyndaleikaranna.
Hér í blaðinu hafa áður verið
birtar greinar, er dönsk blöð höfðu
-eftir þeim G. Sommerfeldt og Chr.
Eribert um ferðalag kvikmynda-
teikaranna hér á landi í sumar.
Hefir öllum hlöskrað, hve vitlausar
þær frásagnir eru. En ekki mun
það þeim Sommerfeldt og Fribert
að kenna, þótt annað væri ekki sjá-
anlegt við fyrstu athugun, heldur
fréttariturum þeim, er greinarnar
hafa skrifað. Eru sumir fréttarit-
ai'ár með því markinu. brendir, að
þeir geta e’kki skýrt rétt frá neinu,
en færa alt í stílmn og afbaka í því
skyni að færa fáfróðri alþýðu „sen-
sations‘ ‘ -fréttir. Er slíkt alsiða í
Ameríku og þaðan hefir sii óheiðar-
tega hlaðamenska borist til Norður-
’álfuinnar. Að vísu eru það ekki
íleina skrílblöð, sem geta verið þekt
fyrir slíkt framferði — stórblöðin
f°rðast það eins og heitan eldinn.
umsögn G. Sommerfeldts var
eftir dans’ka saurblaðinu „B.
’ Sem er einhver annálaðasta
rUS a^lsta þar í landi.
Hiun 4. jauttar skrifar G. Somm-
erteldt langa grein ;}Poutiken“
E'erðalag'i^ 0g má á henni sjá,
j'e Eann hefir átt í greininni
. Þessi grein er með alt
°xr'1 'STllði 0g rétt skýrt frá í öllum
aöalátriðunnm. Segir hami þar
terðasoguna t stórum dráttum og
efir hann hagað frásögninni þann-
j®’ aé anðséð er, að hún á að vera
"'ðréttiug á hinni greininni, þótt
'r®8 ekk getið.Mun og verða tek-
* jaeira mark á þessari grein í Dan
^ Örk’ heldur en hinni, og er það
, hðingarvert, að Sommerfeldt hef-
ekki viljað láta það liggja á sér,
Fiskverkunarstööin
„Langeyrarmalir“
við Hafnarfjörð, áður eign Ágústar Flygenrings, fæst á leigu fiá 1.
febrúar 1920 til 1. febrúar 1921. Stöðinni fylgja tvo fiskgeymslu-
hús, fiskþvottahús og fiskþurkunarhús, fiskþurkunarreitur er bieiða
má á 3-4 hundruð skippund í ému. Stöðin leigist í því ástandisemhún
nú er í og með þeini tækjum sem henni nú fylgja og bei lei0janda
skila henni í því ástandi sem hún nú er í að leigutimanum liðnum.
Tilboð sendist í lokuðu umslagi, merkt „Langeyrarmalir , til
Þórðar Einarssonar, framkvæmdastjóra Boockles-félagsins, sem gef-
ur allar nánari upplýsingar.
Hafnarfirði 17. jan. 1920.
„HÖFRUNGUR1 ‘ H.F.
Stjörnin
Kaupið tóbak beint frá verksm.
i/2 kg. Reyktóbak í langa pípu 1,60, 2,40, 2,90. Shagtóbak 2,90, hið
kunna Owa Shag 4,60 — alt miðað við % kg. — Vindlar 12,15,17,18
kr hvert hundrað. Ábyrgst hreint tóbak í öllu. 4V2 kg. tóbak eða
4 kg. tóbak og 100 vindlar sendist burðargjaldsfrítt. Skrifið í dag.
Pantanir afgreiðast í þeirri röð sem þær berast að.
HOLGER JÖRGENSENS TOBAKSFABRIK
Larsbjörnstræde 24 Köbenhavn K.
P)cnpps53ooík
bifteið
til Sölu, lítið brúkoð. Upplýsingar hjá
cTLgli <&ilRjalm88yni,
Vatnsstíg ii.
Sími 67?.
Gtóð búiðrð á Vestflðrðnm fæst fyrir gott ibúð-
arhts i Beykjavik.
Afgreiðslan vísar á.
að hann hafi farið með aðrar eins
staðleysnr og vonr í „B. T.“ grein-
inni.
Þessari grein í„Politikeu“fylgja
nokkrar myndir úr kvikmyndinni
og sjást þar allir aðal-leikendurnir.
Erl. símfregnir.
(Frá fréttaritara MnrQunblaínins).
Khöfn 17. jan.
Skifti við Rússland.
Bandamenn hafa leyft gagn-
kvæm vöruskifti milli Russlands
og armara landa.
Clemenceau ekki í kjöri.
Frá París er símað, að í gær hafi
cpinberlega verið lýst yfir því, að
Clemenceau yrði í kjöri við forseta-
kosningarnar, en á alsherjarfmidi
þingmanna, þar sem prófkosning
fór frani, hlaut Desehanel 408 atkv.
en Clemenceau 389 atkv. 0 gþegai
í stað lét hann þess getið að hann
yrði ekki í kjöri.
Khöfn 18. jan.
Forsetakosningin.
Deschanel * var kosinn forseti
Frakklands með 734 atkvæðum
af 889.
AlþýSuskóli austanfjalls. Árnesing-
um og Rangæingum er það mikið á-
hugamál a« koma npp hjá sér alþýðu-
skóla. Hefir einn hreppur, GrímsnesiS,
þegar riðiö á vaðið og veitt 6000 krónur
tíl skólabyggingar, Hugsa sýslubúar sér
aö kaupa jörð undir skólann og koma
honum upp af eigin ramleik og vænta
þess, að landið muni þá kosta rekstur
hans. Ekki hefir neitt veir'S ákve'ðið um
skólastaSinn. Ætla þeir að láta þaö
atriði málsins bíða þangaö til seinna,
svo aö deilur um það verði eigi til þess
a'ð draga úr f járframlögum og fram-
kvæmdum.
Norðan- og vestanpóstur kemur ekki
hingað fyr en á sunnudag. Hafði Skjöld
ur tafist í Borgarnesi vegna íss.
Indalselven, þýzkt flutningaskip, er
nýkomið til Vestmarinaeyja me® salt-
farm frá Hamborg. Skipið kemur vænt-
anlega hingað og tekur hér flutning til
útlanda.
Itö'ðvar Bjarkan yfirdómslögmaöur
kom í fyrradag hingað til bæjarins, á
leið til útlanda. Hygst Bjarkan að
dvelja um hrí'ð í Danmörku, SvíþjóS og
pýzkalandi til þess að rannsaka fyrir-
komulag fasteignabanka. Mun þaS aS
eiuhverju leyti vera aS tilhlutun stjórn-
arráSsins að hann fer ferS þessa.
Undine, þýzka flutningaskipiS sem
hér var á dögunum er væntanlegt hing-
aS meS saltfarm, á iiæstunni.
Afli í SandgerSi er nú kominn meiri
en el’stu menn muna. Allir bátar koma
hlaSnir aS á hverjum degi, sem róiS er.
Nemendafélag Mentáskólans hefir
klofnaS út af einhverri misklíS og hafa
12—14 menn sagt sig úr því, aS sögn.
Harðindi mikil hafa veriö á NorSur-
landi að undanförnu og alger jarSbönn.
Á góSum útigangsjörSum hafa bændur
oiSiS aS taka útigangshesta sína á gjöf.
Kristín Thoroddsen hjúkrunarkona,
dóttir Skúla heitins Thoroddsens, er
ráSin hjúkrunarkona viS spítala í
Valparaiso í Chile og mun fara þangaS
í vetur. Hún hefir aS undanfömu veriS
hjúkrunarkona G. Claessens læknis á
ljóslækningastofunni.
Kvöldskemtun. Kvenfélag Fríkirkju-
safnaSarins hefir kvöldskemtun til á-
góSa fyrir líknarsjóS sinn, fimtudag-
inn 22. þ. m.
Hansskemtunin sem þau fru truSrun
IndriSadóttir og SigurSur GuSmunds-
son danskennari héldu í vetur verSur
endurtekin í kvöld. urSu margir frá aS
hverfa sökum rúmleysis þegar skemt-
unin var síSast og fá þeir nú tækifæri
til þess aS sjá hina margvíslegu dansa
Og margur mun sá sem mun gjamavilja
nota tækifærið til þess aS sjá þá aftur.
ASgöngumiSar aS skemtuninni fást kl.
t0—12 og eftir kl. 2 í dag í ISnó.
Reykjavík A andv., hiti -4- 2,8
ísafjörSur logn, hiti -f- 5,0
Akureyri logn, hiti -4- 3,2
SeySisfjörSur logn, hiti -4- 2,0
GrímsstaSir logn, hiti -4- 9,0
Vestmannaeyjar logn, hiti -4- 0,6
pórshöfn logn, hiti 3,5
Vatnsflóðin
í Miö-Evrópu.
Vikuna milli jóla og nýárs var af-
skaplega óstöðug veðrátta í norð-
urhluta Þýzkalands, og allra líkast
jjví, sem er hér í Reykjavík frost
annan daginn og bieyta hinn dag-
iun. En á mánudagsmorgun byrj-
aði iio frostið fyr.: alvörn og jafn-
íramt byrjaði þá að «njóa. Frostið
náöi 14 stigurn og Berlmarbúum
leizt ekki á blikuna. Því að nuk
jress að borgin mátti heita kola-
laus, lagði nú bæði ár og skipa-
skurði svo að siglingar stöðvuðut
algerlega, og um leið nauðsynja-
flutningur til borgarinnar. Um
jretta leyti voru 100 skip, hlaðin.
nauðsynjum, innifrosin í Elbe og
annarsstaÖar var ástandið ekki
betra. Allar ár í norðurhluta Þýzka
lands voru lagðar.
En J>á var ástandið öðru vísi í
suður- og vesturhluta landsins. Þar
voru óvenju mikil hlýviðri. T. d.
var 10 stiga hiti í Aachen á mánu-
dagsmorguninn milli jóla og nýárs.
Er það víst alveg eins dæmi, að svo
mikill mismunur hita og kulda sé
innan endimarka Þýzkalands.
Hlýindunum að sunnan fylgdu
miklar rignmgar, og þánaði snjór
til fjalla geisiört, sérstaklega í
Schwarzwald og Vogesaf jöllum.
Kom J>ví mikill vöxtur í allar ár,
sérstaklega Rín og þær ár, sem í
hana renna. Um nýárið fóru helj-
andi ár um allar götur í Köln og
mátti fara á bátum milli húsa. Allir
kjallarar í borgimii voru fullir af
vatni og ónýtti það matvæli manna.
Allir flutningar teptnst og borgin ,
varð kolalaus. Hjá Kehe og Strass-
bnrg flæddu árnar yfir rnargra fer-
mílna svæði og f jöldi þorpa var al-
gerlega einangraður. Hjá Mann-
heim hafði aldrei komið jafn mikið
flóð síðan 1850.
Á nýársdag var Rín enn að vaxa
og allar eyjarnar í Efri-Rín voru
algerlega komnar í kaf. Fjölda
mörg þorp og bæir voru þá líka
komin í kaf. Meðal eyjanna, sem
fóru í kaf, var Niederwerth, og sá
þar ekki einu sinni örla á húsi íbú-
anna. Vissi enginn hvernig íhúun-
um hafði reitt af, en búist var við,
að þeir mundu flestir hafa druknað
Járnbrautarbrúin hjá Vallender
fór algerlega í kaf. í Audernach,
Rheingau og Neuwied gerði flóðið
ógurlegt tj'ón og ónýtti ósköpin öll
af vörum. Er talið að tjón það, er
orsakast hafði af flóðum þessum
fram til nýárs, næmi miljörlðum
marka.
Um sama leyti kom og mikili
vatnavöxtur í Mosel og Signu, en
skemdum hafði það ekki valdið
miklum, er síðast fréttist.
--------0-------
Minni Goodtempiara
í Winnipeg er hætta’ aS eiga heima,
því hættur margar ljóssins salir geyma t
Apótek er hér á hverju homi,
og hætt er viö aö kverkar skáMsins
þomi.
En únzan hún er eins og dropi í sjómn.
Ef orSinn væri að rommi Húnaflóinn,
þá færi eg heim, aö heMri manna siðum
og héldi til á dýpstu fiskimiðum.
ViS gamla pór þá glösum skyldi eg
hringja
og Goodtempluram lof um eilífð syngja.
Er sólin hnígur hægt að ægi köldum,
þá hvíli eg mig um stund á grænum
öldum.
Er röðull aftur roðar fjalla tinda,
í ronuni tek eg bað og fer að synda.
(Lögberg). K. N.