Morgunblaðið - 18.04.1920, Qupperneq 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
jjlnnió kappaf'nntnrt íkvöid TJðgönaunv'ðar S2(dir með lækkuðu vetði í dag.
yfir xnyndinni ,,Fjallaskarð“, þar
sem lestin er á ferð upp brattan
.skafl og margar aðrar rnyndir með
hinum silfurbjarta yfirlit
Tlvorki Ásgrímur Jónsson né Jón
Stefánsson, sem báðir eru mjög vel
gefnir málarar, hafa staðist eins vel
erlend áhrif. Sá fyrnefndi hefir —
að )>ví er virðist vegna áhrifa frá
Jóni Stefánssyni — sagt skilið við
hinn hreina, einfalda og viðkunnan-
f iega stíl, sem forðum var honum
tamur og sem hið ilkomumesta mál-
verk hans „Hekla“ ber vott nm, og
er farinn að'temja sér hinn drunga-
lega „expressionisme“, sem Jóni
i'.efir t.ekist svo vel að sýna, í fal-
legri mynd af ungri íslenzkri stúlku
og í mörgum landslagsmyndum.
Þeir sækjast báðir eftir að sýna
Hna nístandi alvöru, sem við cðli-
iega teljum sérkenni íslendingseðl-
isins, og þeim tekst það.
Hjá Þórarni Þorlákssyni og Guð-
mundi Thorsteinsson, sem annars
ekki er hægt að finna lík lista-
mannseinkenni hjá, hverfa heim
kynnaeinkennin næstum því alveg,
þó á sinn veg sé hjá hvorcm. Lands-
lagsmynd, sjálfsmvnd og innanhúss
mynd Þórárins er hugsað og málað
í fullu samræmi við danska málara-
ligf, en hjá Guðmundi virðast áhrif-
in koma utan að. Teikningarnar,
sem að mestu ltyti eru að efni til
spunnar út úr íslenzkum æfintýr-
um, eru léttar og leikandi eins og
Parísarlist, skuggamyndirnar (Sil-
huetter), sem málarinn notar mis-
lita bréfsnepja í, líkjast nýjustu
málverkunum, og liinar einföldu út-
-aumsmyndir sýna bæði hugarflug
og gáfu til að gera hugmyndir sín-
ar skiljanlegar.
„Extrabladet“ segir svo:
„TTm sérstaka íslenzka málaralist
or onnþá ekki að ræða. Fegurðar-
þrá íslendinga hefir borið margan
eihkennilegan ávöxt.í sögu og ljóði,
en í myndalistinni hafa þeir mest
fctundað glitvefnað og tréskurð. ís-
lenzku málararnir, sem vér kynn-
umst á sýningu þessari, hafa allir
fengið menun sína í Danmörku og
að nokkru leyi í Frakklandit. Þess
vegna er ekki hægt að tala urn sér-
staka íslenzka liststefnu á þessu
sviði.
Þó er sérkennilegur blær yfir
sýningunni — og eru viðfangsefn-
in orsök til þess. Allir þessir lista-
menn hafa leitað ættlands síns og
nú koma þeir með ávextina.
Einna einkennilegastur er Guð-
rnundur Thorsteinsson, sem sýnir
teikningar, vatnslitamyndir, „lito-
grafiur“ skuggamyndir og út-
saum. Kristín Jónsdóttir Stefáns-
son sýnir margar sérkennilegar
landslagsmyndir. Ásgrímur Jóns-
son hrífandi f jallamyndir vel gerð-
ar.
Þórarinn Þorláksson hefir að eins
fjórar myndir á sýningunni, þar á
meðal ljómandi fallega landslags-
mynd, „Sumarkvöld“ með Heklu í
baksýn, og haglega gerða mynd af
sjálfum sér. Og loks ma telja Jón
Stefánsson, sem máske er fjöl-
breyttastur í list sinni. Sýnir hann
margar landslagsmyndir, andlits-
myndir, og blómamyndir, sem bera
vott um mikla listgáfu.
Erl. símfregnir.
(Frá fréttaritara Morgunblaðsins).
Khöfn, 16. apríl.
Búist við nýrri byltingatilraun í
Þýzkalandi.
Símað er frá Berlín, að stjórnin
hafi gert miklar hervarnarráðstaf-
anir gegn væntanlegri nýrri bylt-
ingatilraun (statskup).
Ríkisskuldir Þjóðverja
c.ru nú orðnar 197 miljarðar marka.
Suður-J ótland
Alþjóðanefndin æskir þess, að
Da-nir t.aki við Norður-Slésvík hið
Isráðasta.
Verkföllin.
Verkfalli verksmiðjmr.anna er
iokið, en önnur verkföll hakla á-
íram.
Ðanska krónan aftur tekin að falla
í verði.
100 kr. sænskar.......kr. 122.50
10,0 kr. norskar . . . . . • — 112.50
100 mork þýsk...........— 9,25
Sterlingspund...........— 21,95
Dollar .................— 5,55
j um var steinhíjóð. Áhrifin vorn
ósvikin, vegna þess að það sem sýnt;
var. var ósvikið. Jeanne d'Are er
iistaverk.“
Eigi er það þá heldur slorlegt,
sem blöðin segja um myndina.
,.Politiken“ segir-: „Sanngildi sög-
unnar er aðdáanlegt. Ósjálfrátt
hverfa menn margar aldir aftur í
tímann. Og þegar Jeanne d’Arc
geystist fram til Orleans á gæðing
sínum undir dynjandi hljómfalli
Marseillaisen þá byrjaði lófaklapp-
ið og það ætlaði engan enda að taka
vegna þess hve áhrif myndarinnar
voru rík.“ „Nationaltidende“ segja
„Myndin er framúrskarandi vel
tekin og ]>að er eigi aðeins að f jöldi
fólks leiki þar í einu á sumum stöð-
um, heldur eru sum atriðin hrein og
bein listaverk.“ „Berlingske Tid-
ende“ segja: „Allur sá fjöldi
manna er dáðist í fyrra að mynd-
inni „Þjóðin vaknar“ mun koma til
þess að sjá þessa mynd Jeanne
d’Arc stendur eigi að oi.ki kvik-
myndinni hans Griffiths, en hefir
það fram yfir hana, að aðalhlut-
verkið er leíkið af nafnfrægri leik-
konu .........“. „Social-Demokrat-
S> í« 5 » f j«xíí' íi,
j ,.-y, , . jjX vnySjli
tekin hefir Verið í Evrópu, kom-
ist í sámjöfnuð við þessa mynd. Og
blöðin í Svíþjóð og Noregi fara jafn
miklum hrósyrðum um myndina.
\'æri því undarlegt ef hún fengi
ekki góðan dóm 'hér.

1mmamammgsm^'ms
Hérmeð tilkynnist vimnn og vandamönnum, að jarðarför okkar
ástkæru dóttur og unnustu, Kristínar Árnadóttur, fer fram mánudag-
inn 19. þ. m. og byrjar með bæn kl. 12 á hád. frá heimili hinnar látnu,
Lindargötu,26.
Valgerður Gísladóttir. Árni Árnason. Tlallvarður Árnason.
Jarðarför systur minnar Margrétar Pálsdðttur er ákveðin þriðju-
(íaginn 20. þ. m. og byrjar með húskveðju á lreimili hinnar látnu
(á Lambastöðum) 'kl. 11 Vá f. háde gi
Þórey Pálsdóttir.
NotiB Islenzkar vðrur.
,Serosf sðpan er bezt.
Kiupmiin og kaupfólfig
seljið viðskiftamÖDnum yðar íslenzka slipu
Fæst í heildsölu hjá
Sigurjóni Péturssyni
Hafnarstræti 18
Tfðaífmtdur
FisireiðarDar anstsnfjalls.
Vikuua fyrir páska var veiði
strönd landsins en verið nefið áður
meiri í verstððvunum v:S: áiiðnr-
i manna íninnum. Laúgar mgiun fyr
ii pásica var lan/lburður a£ fiski í
Þorlákshöíu og réru margir þris-
var jiann dag. Voru hlutir orðnir
eins góðir jrar upp úr pískum eins
og stnndnm í vertíðarlolc Á Eyrar-
bakka og Stokkseyri hefir gengið
líkt ])essu. Ef hagstæð veðrátta
helzt fram að lokum. eru allar líkur
til, að vertíðin verði með afbrigðum
góð í þessum verstöðvum, því fisk-
urinn virðist meiri en nokkurntíma
hefir verið á síðari árnm
Jeanne d’Arc.
í kvöld sýnir Nýja Bíó þessa
frægu og fallegu mynd, sem Gerald-
ine Farrar, hin fræga og heims-
þekta leikmær, leikur af meiri snild
en flest það, er hún hefir áðnr leik-
ið. Mynd þessi var sýnd samfleytt
í 6 vikur í Paladsleikhúsinu í Kaup-
mannahöfn, og jafnan fyrir hús-
fylli. Og allir, sem hana sáu, lofuðu
hana og þótti hún betri en allar aðr-
f r kvikmyndir, er þeir höfðu séð.
T. d. segir skáldið og rithöfundur-
inn Aage Barfoed:
— Hjartað geymir helft af því,
er skynsemi kallast, og að hjartanu
nær maður aldrei með því, er ekki
snertir. Væri ef til vill réttara að
segja, að alt sem er satt og ósvikið,
hrífi hjörtu fólksins, vegna þess að
það á skynsemi. Og þetta sannað-
ist bezt er hin stóra ameríkska
kvikmynd, Jeanne d’Arc var sýnd
hér. Það var þögn, það var lifandi
áhugi, það var klappað — og stund
Dagbðk.
Bdda 59204206 — I.
VeðriS í gær:
Reykjavík: ANA. st. kaldi, hiti -4- 6,2.
ísafjörður: N. stormur, hiti -h 2,4.
yv kureyri: S. kul, hiti -1- 11,0.
Seyðisfjörður: Logn, hiti 9,1.
Grímsstaðir: SA. kul, hiti 11,5.
Þórshöfn : Sv. kaldi, hiti -c- 2,5.
Loftvog lág norður af Húnaflóa og
suður við Reykjanes. Norðan stormur á
Isafirði, en sunnan andvari á Akureyri
og Grímsstöðum. Mikið frost á norður
og Austurlandi. Mjög óstöðugt veður.
Vondur ldghósti gengur á Húsavík
og þar í grend.
Sterling mun fara héðan einhvern
r.æstu daga austur og norði.r um land.
Kemur fvrst við á Norðfirði.
Stórhríð var á Norðurlandi í fyrra-
dag, jarðleysi og slæmar horfur. pó
cru bændur ekki eins illa staddir og
sagt hefir verið.
Loftskeytatækin í Sterling. Rafvél-
in, sem lrfftskeytatækin fá orku frá,
bilaði eitthvað á leiðinni hingað til
lands, skamt frá Færeyjum, og hefir
því Sterling ekki getað haft samhand
við Melstöðina ennþá. En búist er við
að vélin komist í lag í dag og verður þá
hægt að fara að nota áhöldin. Á leið-
inni frá Kaupmannahöfn hafði Sterling
skeytasamband við ýmsar stöðvar á
Norðurlöndum og Bretlandl og reynd-
ust áhöldin ágætlega. I næstu ferð
Sterling norður verður loftskeytamað-
ur með skipinu.
FríkirkjusaíÁaðarins í Ilafnarfirði
fyrsta að lokinni nicssu'.’ jörð.
Hljómleikar Jóiiasar• Tómessoparjrá
Isafírði voru endurtekuir í gævkveldi,
og voru margir viðstaddir.
Leikfjelagið er nú að æfa franskan
gamanleik, er „Jane“ nefnist og er bú-
ist við að hann verði tilbúinn til lfiks
r.m aðra helgi. fjeikri i’rú Soffía G.
Kvaran, Ágúst H. Kvaran, Ragnar
Kvaran og Ólafur Ottesen aðalhlut-
rerkin.
Gullúr, mjög vandað, færðu „fang-
arnir“ í Kennuraskólanum Þórði J.
Thoroddsen lækni að gjöf, um leið og
þeim var slept lansum úr sóttkviuninni.
Verzlunarfélagið ,,Merkúr“ heldur
i ukafund annað kveld, út af ýmsum
stórmálum sem nú eru á döfinni þar í
fjelagi, og þarfnast mikilla bollalegg-
inga.
Suðurjózktkvöld verður haft í Iðnó
síðasta vetrardag og gengst Reykjavík-
urdeild norræna stúdentasambandsins
fyrir því. Verður það með sama sniði
eins og hin önnur minningarkvöld, er
deildin hefir haft og verður það nánar
ruglýst hér í blaðinu síðar.
Skírnir, 2. hefti þessa árgangs er
nýkomið út og flytur það Vizkn hefnd-
arinnar, sögu eftir Guðmnnd Kamban,
Elias Lönnrot og Kalevaía eftir Jón
biskup Helgason, Sólarljóð úr Kalevala
í þýðingu eftir Bjarna frá Vogi, ráðn-
ingastofur eftir Guðm. Finnbogason,
Um fatnað eftir Guðm. Hannessón
lækni og ýmsar ritfregnir.
Þýzki botnvörpungurinn sem „Islands
Falk‘ ‘ tók hjá Portlandi var í gær sekt-
aður um 1200 kr. og afli og veiðarfæri
gert upptækt.
verður haldinn á Snmardaginn
gMynmng.
Þéir sem iafa reikninga tii Inflú-
enzunefndar Reykjavíkui eru á-
mintir um að senda þá nú þegar.
Rjómi
tvípasteurseraðnr, rannsakaður á-
gætur rjómi, á 1% pela flöskum á
kr. 1.45 ÍTjamargötu 5.
íslenzk smjör,
Ostar,
Höggvinn sykur og
Kandissykur
fæst nú
Verzl. Visir
Stúdent
óskar eftir 2—3 stunda vinnu á dag.
Tilboð sendist Morgunblaðinu
merkt: