Morgunblaðið - 24.04.1921, Blaðsíða 1

MOSSUHBLUD
8. árg., i43. ibl.
Sunnutlaginn 24. april SS25
Rauði hanskinn
ný afarspennanöi LibertYmynð.
I kafli 4 þættir.
Aðalhlutverkið seœ Liberty leikur hin hugrakka
Nlarifi W a I c a nra p
sern allir kannast við frá Liberty-myndunuin sem
sýndar hafa verið undanfarið Það er óhaítt að
fullyrða að Rauði hanskinn skarar langt
fram úr öllum hinuin.
Aðgðngumiðar seldir í Gl. Bíó frá kl. 8. Fantanir
eiga að vera séttar kl. 8‘/a.
Svoíbi m. 6, 7, B oo g. liiipi? selúir eitip m. 4 i Oamia Bío.

Hér með tilkynnist vinum og vandamönnum að jarðarför
mannsins míns Eyjólfs Magnússonar, frá Lykkju á Kjalarnesi, er
ákveðin Þriðjudaginn 26 þ m. kl 1 e. h frá heimili hins látna,
Skólavörðustíg 45.
Margrét Þórólfsdóttir.
ísnfoldaxprentanúðja k.f.
Nýja Bíó
I
Aukamynð
Irl
II partur
Hér með tilkynnist að Indriði Jónsson, frá Ytri-Ey á Skaga
strönd, and.iðist 21. þ. m. að heimili okkar, Vonarstræti 11 B
Jarðarförin ákveðin síðar.
Dóttir og tengdadóttir.
Sigurlaug Indriðadóttir. Jónas H. .Jónsson.
Ml B!ap
(Doööy Long Leggs)
Fyrsta miljóna mynd
lassiww
Erl. símfregnir
frá fréttaritara Morgunblaðains
Khöfn í frrradftff.
s pjóðverjar og skaðabæturnar.
Þjóðverjar hafa beðið Harding
Bandaríkjaforseta að skera úr skaða-
bqtadeilunni milli sín og Bandamanna.
Ivveðast þeir reiðubúnir að greiða þá
f járhæð, sem Harding ákveði, er hann
hafi kynt sér málavöxtu rækilega.
Harding hefir neitað að verða við
þessari áskoruu.
-0-
Stjórnanskifti.
Það hefir nú um uokkurt skeið
rfirið fremur hljótt í þingiuu um
stjórnarskifti. Minsta kosti kefir lítið
bergmálað út fyrir þingsalinn hafi
þar eitthrað verið unnið að slíkum
breytingum. Þó þykjast menn vita
með vissu, að sú hugsjón! sé ekki
dauð með öllu, og að enn lifi sumir
í þeirri vou að sjá hana verða að
reruleika.
Andstöðublöð stjórnarinnar hafa
ekki látið sitt eftir liggja til að koma
þessari hugsjón í framkvæmd. Tíminu
hefir nú hvað eftir annað flutt svæsn-
uetu árásargreinar á stjórnina. Og
ajálfur atvinnumalaráðherran er þar
ekki tekinn undan. Tíminn viU niður-
skurð gersamlegan á öllnm jafnt.
Ekki getur blaðið haldið
fram í samræmi vig flokk sinn, þv;
hann er allra* flokka margskiftastur í
nfstöðu sinni til stjórnarinnar. Þar
eru eldrauðir stjórnarandstæðingar,
svo sem Gunnar frá Selalæk, Eiríkur
Einarsson og sennilega Þorsteinn
Metusalem. Þessir menn, eða minsta
kosti hinir tveir fyrstu, mundu glaðir
verða með stjórnarskiftum, hvað sem
í boði væri. Enn eru aðrir innan
flokksins, sem eru jafn gallharðir
fylgismenn stjórnarinnar, þeir Stefán
Stefánsson, Jón á Eeynistað og M.
Kristjánsson. Hinir flokksmennirnir
bera kápuna á báðum öxlum, hvorki
með né móti. Og það er hinn eigin-
legi bændaflokkur. Af þessu er aug-
Ijóst að Tíminn hefir ekki flokks-
fjlgi sitt að bakhjarli í árásum sín-
um á stjórnina.
Alt öðru máli er að gegna með
„Vísir“. Hann hefir á bak við sig
óskift fyjgi til stjórnarandstöðu allra
þeirra sem fylgja ritstj. Hann sýnir
að því leyti „hreinan lit“. Menn vita
að það hefir verið markmið blaðsins
að velta stjórninni úr sessi, og það
er það að sjálfsögðu enn og verður að
líkindum hvernig sem öllum málum
skipast og tivað sem í boði er og
hvað sem við tekur.
Blöðin hafa talið þá ástæðu ríkasta
ti! stjóruarskifta, að núverandi stjórn
hefði ekki fylgi meiri hluta þingsins.
Þessi ástæða er grýla. pegar núver-
andi stjórn var mynduð þá vissi þing-
ið það að hún var í minni hluta. Hún
var samt mynduð, því annars var ekki
úrkosta. Og þingið lét sér það lynda.
Nú er afstaðan nákvæmlega sú sama.
Stjórnin er enn í minnihluta. En hafi
verið rétt að, mynda hana og rétt af
andstöðuflokkunum að lofa að eira
henni, þá er það jafn sjálfsagt nú,
þegar sömu vandræðin eru á stjórnar-
myndun og þá voru. Afstaða þings-
ins er sú sama nú til sf jórnarinnar
og þegar þingið samþyl.ti hana í
byrjun. Að hún er í minui hluta í
þinginu ein-s og þá getur því el xi
verið úrslitaorsök til þess að hún
segi af sér. Hún getur því róleg
setið þess vegna — ef engar aðrar
sakii' væru á hendur henni.
Þeir sem því vilja nú að stjórnin
fari frá völdum, verða að koma þvi í
kring á löglegan og þinglegan hátt:
í opinni og augljósri atkvæðagreiðslu
um traust eða vantraust. Annað er
ekki marg-yfirlýstum stjórnarandstæð-
ingum sæmandi Og takist þeim að
v«lta stjórninni, þá hafa þeir um leið
tekist þafí á hendur að mynda nýja
stjóm. Og þá um leið þá stjórn, sem
er betri. Ekki þeim sjálfum, heldur
landi og lýð.
Það er ckkert alitamál að núverandi
stjórn á margar aðfinslur skilið. En
höfuðorsökin til þess er það, að hún
er ósamstæð, — allra flokka stjórn,
brædd saman í vandræðum og úrræða-
leysi. En á sömu leið mundi fara um
nýja stjórnarmyndun nú. Hún yrði
jafn ósaínstæð, jafn fráleit til að
marka hreina stefnu í landsmálum. Og
meðan svo er háttað taka þeir á sig
I sídasta sinn.
Kirkjuhljómleikarnip
verða enöurteknir í Dómkirkjunni þriðjudag 26. aprfl kl. 8'/, sö.
Blanöað kór, unöir stjórn Páls ísólfssonar-
Orgel: Páll ísólfsson. Frú Ásta Einarson, frú Katrín Viðar og Kjart-
an jóhannesson aðstoða.
Aðgöngumiðar í Bókaverslun Sigf. Eymunössonar
og ísafolðar á morgun, og kosta 2 kr.
Agóðinn rennur til Landsspítalans.
Vonarstrætisióðin
(nr. 10) stærð 2673 ferálnir er til sölu með góðu verði ef samið
er nú þegar.
G.
Afarskemtileg gamanmynd í
5 þáttum.
öýningar kl. 7. og 9
Barnasýning kl. 6
Nýjar myndir
W M * Jí 2 herbergi og eldhii
Ij II óskaat til leigu i v»r
“ eða sumar. Áreiðanlef
fyrirfram greiösla. — Uppl. í sima 48.
Hjartans þakkir til allra sent
sýndu mér samúð við fráfall og
jarðarför míns elskaða sonar
Olafs Ottesens.
Sigríður Ottesen.
Sölubúöir
sem einnig mætti nota fyrir skrifstofur, vil eg leigja nú þegar i
húsi mínu, Hafnarstræti 20.
G. Eirikss.
mikla ábyrgð, sem nú vilja fýsa til
stjórnarskifta, þó ekki sé sú alfull-
komin sem nú er við völd.
-0-
Enn sitja þeir á þingi og altaf eru
þeir að starfa alþingismennimir okk-
ar, og þegar litið er á framvarpa-
fjöldann, verður ekki annað sagt en að
vel sé að verið. pað er fyrst þegar
spurt er um gæðin að mönnum verður
leit að lofinu.
Hér hefi eg nú fyrir framan mig
346. frumvarpið, og er það um bif-
reiðaskatt. Þar eru allar fólksflutn-
ingabifreiðar undir sömu syndina
seldar. Af þeim á að greiða 12 krón-
ur á hestorku og það ekki einu sinni
fyrir alt heldur árlega. Skatturinn
verður því 200—300 kr. á ári.
Stæði nú svo á, að hér væri jára-
brautarnet um allar trissur og væri
rekið af ríkinu, gæti rnaður skilið að
löggjafarvaldið reyndi að vernda hags-
muni þess með skattaálögum á önnur
flutningatreki. En því er ekki að heilsa
Hér er ekki um önnur flutningatæki
að ræða en bifreiðar og hesta. Má
gera ráð fyrir, að næst verði lagður
skattur á reiðhesta, og væri jafn
réttlátt.
Á hverjum lendir svo þessi skattur?
Fyrst á bifreiðaeigendum. En þeir
eru tvenskonar.
Annars vegar eru þeir, sem gera
sér bifreiðaakstur að atvinnu. Bif-
reiðar þeirra eru notaðar alt árið. peir
fara verst með vegina (ástæða flutn-
ingsmanna frumvarpsins), þeir eru á
ferðinni í leysingum á vorin, þegar
vegirnir eru viðkvæmastir. En sá galli
er á að þessir bifreiðaeigendur gjalda
ekki skattinn. Það gerir almenningur,
sem notar bifreiðarnar. pví það er
augljóst að eigendurnir hækka taxk*
sína ríflega fyrir skattinnm og verð*
því í raun og veru ekki annað ea
kaupdýrir innheimtumenn ríkissjóðs.
Hins vegar eru einstaklingar, sumir
að sjálfsögðu efnaðir, aðrir ekki nema
svo sæmilega vel efnum búnir að þeir
hafa séð sér fært að leggja 4—500fi
kr. í bifreið einu sinni fyrir alt.
Þessir menn nota flestir ekki bil-
reiðar sínar nema nokkra daga uni
hásumarið í góðu veðri og þegar veg-
irnir eru bestir. Slit þeirra á vegun-
mn er því ekki teljandi.
Þessir bifreiðaeigendur verða sjálfir
að borga skattinn í ofanálag á ann-
an kostnað af akstrinum. Og hjá
þeim verður hann sérstaklega tilfinn-
anlegur, af því að hann kemur niðnr
á fárra daga notkun.
Meðal þessara bifreiðaeigenda erm
sumir læknar bæjarins. Með sömu út-
þenslu á bænum og verið hefir á síð-
ustu árum hlýtur það að fara í vöxt
að læknar noti bifreiðar á ferðum sín.
um milli sjúklinga. Þá er þess að gæta
að einmitt í úthverfum bæjarins búa
fátæklingarnir, sem mest þurfa á lækn
ishjálp að halda, en hafa lítið eða ekk-
ert til þess að borga með.
Sumum af þessum bifreiðaeigendum
er með skattinum meinað að eiga
bifreið.
Alíti þingið nauðsyn bera til að
leggja þennan skatt á bifreiðar ætti
það að minsta kosti að ganga svo
frá honum, að hann yrði eins rótt-
látur og frekast er unt að gera hann.
En það verður hann þvi aðeins að
skatthæðin fari eftir notkuninni, en
sé ekki lagður holt og bolt á hest-
orkur bifreiðanna.
S. 0.