Morgunblaðið - 01.07.1921, Side 4

MORGUNBLABIÐ
10-15 duglegip fllskimenD
óskastltil hanðfærafiskirís frá ísafirði nú þegar. Verða
að fara með Sterling 5. júlí Frekari upplýsingar hjá
Bræðrunum Proppé
Símar 608 og 479.
Glervátryggigng.
„Glarmestrenes [‘ Glasforsikringc(, hlufafélag.
Kaupmannahöfn.
Aðalumboðsmaður fyrir ísland:
Halldór Gunnlögsson Lindargötu 28 Reykjavik
tekur í ábyrgð allskonar spegilglerrúður í sölubúða og skrifstofu
gluggum, sömuleiðis stórar rúður úr tvöföldu gleri, m. m.

Munið
að þegar
þér kaupið
ein föt í
Vöru húsinu
sem kosta
kr. 100,00
eða meira,
þá munu
250 Rúbl-
ur liggja í
i jakkavas-
anum.
Ef þessar
Rublur komast í sitt rétta
gengi, þá hafið þér feng-
ið kr. 500,00, en þetta
fáið þér að eins í

Vöruhúsinu
Jensen-Bjjerg.
^MSKIPAFj^
ÍSLANDS
Es. Gullfoss
fer héðan á þriðjudag 5. júlí síðdegis til Kaupmannahafnar.
Skipið fer þaðan aftur 19. júll til Reykjavíkur.
Farseðlar sækist i dag.
E.s. Sterling
fer héðan á þriðjudag 5. júli árdegis vestur og norður kring um
land.
Farseðlar sækist i dag.
Nýtt!
Appelsínur
Bananar
Tomater
Citronur
Agurkur
Blómkál
Laukur
Piparrót
Mann vantar strax til hey-
skaparvinnu í sumar. Upplýsingar
gefur Árni Nikulásson rakari
Pósthústræti 14.
Priser som for Krigen.
Denne eleganle Box eller Chevre-
aux Herrestovle 25 Kr. Dame*
stovler samme Slags 20 Kr.
Moderne brune Damesko 20
Kr. Drenge- og Pigestovler 15
Kr.j alt garanteret prima
Laader. Sorte og Kulörte Dameströmper, alle Farver I Kr.
25 0. Herresokker I Kr. Sendes portofrit, naar Be-
labet inösenðes samtiðig með Orðren. Senð Afriðs af Foðen
ðirekte til Skotojsfabriken, Ferd. Griin, Norrebrogade
49, Kobenhavn N.
Búnaðarfélag Islands
Búsáhaldasýningin.
Kl. 4 í dag verður sýnd plæging og önnur jarðvinsla með
dráttarvél.
Kl. 8Va verða haldnir fyrirlestrar í Bárunni. Inngangur
ókeypis á fyrirlestrana.
Upplýsingar um sýninguna eru gefnar í síma 860.
JimSVEGNA
Merk/ö "EJdabuskw
(JVóMiepige)
á0 paó erödýpasta
QtLfoeimsta feítí
JTdýrtföJnni.
Bifreiða og bifhjóIaYátryggingar
Trolle & Rothe h.f.
— 146 —
honum auðnast að gefa öðrum. Sagan hafði haft
þau áhrif, sem hann ætlaðist til. Það skifti engu
máli, hvort hún þætti góð eða vond, úr því hún
hafði áhrif. Hún hafði þrýst Ruth til að sitja
Bteinþegjandi og hlusta og gleyma smágöllunum.
•Þetta er lífið«, sagði hann, »og lífið er ekki
æfinlega fagurt. En þrátt fyrir það — það getur
verið, að það sé af því, að eg er svo undarlega
gerður — finst mér eg finna fegurð í sögunni*.
»En því gátuð þór ekki látið veslings stúlk-
una-------« Hún hætti við setninguna og byrjaði
á annari: »Ó það er óttalegt!' Það er ekki fal-
legt! Það er [siðlaust!* Eitt augnablik fanst
Martin hugsun sín stöðvast. Siðlaust! Það hafði
honum aldrei dottið í hug. Það var heldur ekki
tilgangur hans. Honum fanst þessi litla saga
skrifuð með logaletri og í þessu eldhafi leitaði
hann árangurslaust að því siðlausa. En svo komst
hugsunin aftur á rás. Hann var ekki sekur.
»Hversvegna völduð þér ekki fagurt efni?«
spurði hún. »Við vitum, að það eru siðleysia-
blettir á menningu okkar, en það er engin ástæða
til að---------«
Hún hélt mótmælum sínum áfram, en hann
heyrði hreint og beint ekki til hennar. Hann
brosti með sjálfum sér um leið og hann horfði á
sakleysislegt andlit hennar, hreint og barnalegt.
Við vitum, að það eru siðleysisblettir á menningu
okkar. Hann skemti sér vel við þá uppgötvun,
að hún skyldi vita þetta.
147
Þá tók hann eftir að hún sagði mitt í vand-
lætingar ræðu sinni:
»Allur andinn í sögunni er svo ógöfugur. Og
þó er svo margt göfugt til. Tökum t. d. »In
momoriam*.
Hann langaði til að nefna »Locksley Hall«,
og hann hefði gert það ef hann hefði ekki séð
nýja sýn, sem kom honum til að stara á hana.
Kvendýr kynstofnsins, sem hafði varpað af sér
fjötrum frumtímanna og var klifrað upp stiga lífs-
ins um þúsundir ára og að lokum var náð efsta
þrepinu og var nú orðið að henni, Ruth, hreinni
og fögurri og guðdómlegri, með hæfileikann til að
kenna honum, hvað ást var og til að hvetja hann
til hreinleiks — hann Martin Eden, sem hafði á
undursamlegan hátt hafið sig yfir skarnið og upp
til óaflátanlegrar sköpunarþráar. Þetta var róm-
antíkin. Þetta undursamlega og dýrðlega! Það
var þetta, sem hann vildi skrifa um, ef hann gæti
aðeins fundið orð.
»Það býr í yður máttur!« heyrði hann hana
segja, »en það er ótaminn máttur«.
»Eins og naut í postulínsverslun*, sagði hann
og brosti hún að því.
»Og þór verðið að þroska sjálfskrítik yðar. Þér
verðið að læra að taka tillit til smekks og feg-
urðar«.
»En eg er of djarfur«, stamaði hann.
Hún brosti til samþykkis og bjó sig undir að
heyra nýja sögu.
148
»Eg veit ekki hvað þér segið um þessa hérna«,
sagði hann afsakandi. »Það er hlægileg saga. Eg
er hræddur um, að þar hafi eg farið út fyrir hina
sérkennilegu hlið. En tilgangurinn var góður. Þér
Bkuluð ekki skifta yður svo mikið um smámun-
ina. Reynið bara að ná í kjarnann sem er í sög-
unni. Hann er mikill og sannur, þó að mér hafi
ekki tekist að sýna það«.
Hann las og tók á meðan eftir svipbreytingum
hennar. Loksins hafði hann þó haft áhrif á hana,
hugsaði hann. Hún sat hreyfingarlaus og starði á
hann, og hún stóð á öndinni, svo mikla eftirtekt
sýndi hún. Hann hafði kallaði söguna »Æfintýra*
þrá«, og það var lofsöngur æfintýraþrárinnar, ekki
þeirra æfintýra, sem maður les um í sögunum,
heldur hið raunverulega æfintýri, strangur hús*
bóndinn, skelfilegur í hegningu sinni og jafn skelfi*
legur í launum sinum, trúlaus og margbreytileg*
ur, sem krafðist hræðilegrar þolinmæði og vinnu
nætur og daga, sem bauð mönnum geislandi só?
skin eða kolmyrkar nætur.
Það var þetta alt og meira, sem hann haf^
tekið með i söguna sína, og hann hélt að þ^
væri þetta, sem hafði áhrif á Ruth. Hún staf^
stórum augum á hann, blóðið hafði þotið frau1 1
kinnar hennar, og stuttu áður en hann lauk
söguna, þóttist hann heyra, að hún andvarp^1,
Já, það var satt, hún var hrifin, en ekki af söF
unni heldur af honum. Hún kærði sig ekkert uö*
söguna. Það var eldmóður Martins, hið gamla spftr'