Morgunblaðið - 23.06.1922, Page 3
MQ&GUM BL*Ai»
Stórblöðin telja það órækian vott
* lýsa fátæktinni í Reykjavík; loga rannsaka. En það er fullyrt, lega fer ihann í þessu efni í sinn
,Vað ^ana hafa verið svo mikla að um lán til Þýskalands geti eigin barm. Bending í þá átt er
Slðafitl. vetur, að margir hefðu ekki verið að ræða fyr en skaða- það, að ekki hefur hann þrek til
soltið heilu og hálfu hungri“. bótamálinu verður komið fyrir á að láta mafn síns getið við þessa
^ar næst fylgir frásögn Ó. Fr. einhvem lannan hát:. En fleiri
atn starfsemi Alþýðuflokksins hjer,! mál er og fullyrt að Morgan muni
rakóm-málið, uppreisnina hjer í ræða um, t- d. skuldir bandaþjóð-
'etur, hjálpar-lögreglusveitina/ anna og þó sjerstaklega skuldir
ngelsuTi hans o. s. frv. — og er Evrópu við Ameríku.
að ekki annað en útdrættir úr |
greiuum Alþýðublaðsins í vetur, þess, að Ameríka sje ánægð með
eai lei?S. En svo segir í fslend- fjármálastefnu Evrópu, að Morg-
: ; an sje kominn til álfunnar til þess
’iEftir að bafa farið háðulegum ' að ræða um þessa hluti. Fjármália-
°r®am um stjómina, læknana og menn Yesturálfunnar hafa alt til
'kdirdómarann, sneri ræðumaður þessa haldið því fram, að ekki
8kr að hæstarjetti og málsúrslit- jværi hægt >að hjálpa Evrópu neitt
11111 sfnum þar. Kvað surna af dóm- fyr en hún bætti ráð sitt aftur,
a^Uum hafa viljað kveða upp kæmi á fullkomnum starfsfriði og
sýknudóm yfir sjer og fjelögum eyddi ekki meiru en hún aflaði.
SlllUm, en meiri hlutinn — undir En livað sem er um það, þá er
an^alds áhrifum — verið gagn- ‘ auðsjeð, að þeir sem mestu ráða
®orar skoðunar og fengið hina um fjármálastarfsemi Ameríku,
- Uiarana- til að laga sig að þeirra þeir krefjast nú einhvers grund-
V|^a og dómurinn yfir sjer hafi vallar að starfa á. Fram að þess-
Sl° verið skerptur. Þannig væri um tíma hafa þeir vaðið í villu
jAttlætið í landinu. — Alþýðu-1 r.g svima um það, hvað gera ætti
^ekkurinn hefði nú krafist þess, til þess að lækka skuldabyrði
Játa konung“ náða bæði sig Evrópu. Þetta hefir komið glegst
Ijelaga síma; sjálfur ljeti hann í ljós í ósiamræmi því, sem hefir
Sl£ há málaleitun engu skifta. j verið á milli fjármálastefnu þeirra
. ”'l'eg er nú hjer staddur, í stað- og viðskiftastefnu. Fjármálamenn
fyrir að sitja í tugthúsinu í irnir kröfðust þess, að hver eyrir
■eykjavík. — Þeir þora ekki að væri borgaður, en þó var leiðin
”5’et.Ía mig inn“. Þeir vita, að lokuð fyrir útflutningsvörum frá
8611 jeg settur í „Steinuji“; þá Evrópu, sem einmitt áttu aðborga
1 alþýðan sækja m;g þangað, skuldirnar.
a leg svelti mig, uns þ=>ir þjfrðuj En eftir er nú að vita, hvernig
ekki - --
ritsmíð sína, en „á verkunum skul-
uð þjer þekkja þá“ og svo verður
greinilega hjer, með þennan ves-
lings mann, að þó hann dylji
mfn sitt hjer, þá þekkist hann frá
jví á kjósendafundinum í Vík,
meðal annars á því, að viljann
til að narta í mig vantar ekki,
en hjer fer líkt og þiar fór, að
áiangurinn verður í gagnstæða
átt, við það, sem til er ætlast.
Almenningfir sjer af hvaða rót-
um þessar árásir eru runnar.
Kirkjubæjarkliaustri, 7. júní 1922.
Lárus Helgason.
v ar>nað en sleppa mjer“ •—1 Morgan semur við þá, sem hann
1,(1 storfcunaryrði ræðumanns til verður að fást við í París. Þegar
Ijórnarvaldanna. ........ | um er að ræða . endurreisn Þýska-
litaræður áttu að vera á eftir lands, er við búið að Frakkar
yíirlestrinum, en þær urðu eng- verði óþjálir.
4í' Allir voru búnir að fá nóg“.'
^°rgan og Cvrópa.
^ ^irani hluta síðasta mánaðar
0&l ameríski auðmaðurinn Morg-
ln til Evrópu, og þótti það mikl-
^jj1 tíðindum sæta. Töluðu blöðin
ki 1lm annað, ekki síst þar sem
5uar til fErðamanns.
í Morgunblaðinu frá 9. f. m.
birtist grein með undirskriftinni
„Ferðiamaður“, sem auðsjáanlega
á að sýna aimenningi — og þó
einkum kjósendum mínum, að jeg
var Vitanlegt, að erindið jh?fi ekki Verið sÍálfum mJ.er Sam'
pUu: a:i ,___ _i_______i kvæmur, er jeg kom á alþmg, fra
því á kjósendafundi er haldinn
Vík 3. maxs síðastliðinn.
* ekki til þess að skemta sjer,
eldur í mjög þýðingarmiklum
^álaerindum.
■«ið.
°rgan fór til Parísar beina
og var erindið að komast
samningum um lán til Þýska-
1<is- Og það er ekki hægt að
r la á annan hátt en þann, að
allra voldugasti fulltrúi auð-
tilítllanna lamerísku sje komiun
^vrópu með vitund og vilja
e{j0íllarinnar til þess að skygnast
j., lr; hvort ástandið sje svo í
jr að amerísku auðmennim-
s^geli öruggir lagt fram einhvern
til endurreisnarinnar.
að «r ekki í fyrsta sinn að
heií^-^ttin hefir tekið þátt í
■yer. sPólitikinni og haft þar hlut-
þj aÓ inna af höndum. John
^ni^^t Morgan hjálpaði stjóm-
kiu °^tar en einu sinni á örðug-
í’e^iarQ|m, og þegar fjárhirslur
etfo aTl<is voru að tæmast meðan
^ suður-ameríska stríðinu,
tj) } hann nokkrum miljónum
6Ss að bjiaxga London úx
, ^lípunni. Og hú er sonur
klSj, 0lhinn til Evrópu, og í svip
ba.gp ^^^aamiði: að hafa hönd í
111 eð fjármálum stórþjóð-
^ðið °8 seni.ia um á hvem hátt
SC*.aC reisa við fjárfiag
Hlu ^ f’ ^11 Þess fóma of
t“að ^ a®erisku fje.
, eVu kess vegna ákvæði Ver.
var i
Ferðamaður þessi bendir á tillögu,
sem jeg bar upp á fyrirgreind-
um fundi og nefnir svo nokkur
dæmi, sem eiga að sýna, að jeg
hafi greitt atkvæði þvert ofan
tillöguna, þótt hún beri ótvírætt
með sjer, hvað meint var með
henni, sem sje það, lað tekið yrði
ti? athugunar hvað gera mætti í
umræddu efni, en alls ekki það
að taka einstök embætti og sýsl
anir útúr launiakerfi landsins, og
leggja niður og sameina við önnnr
embætti umsvifalaust, að lítt at-
huguðu máli. Áður en greidd voru
atkvæði á þinginu, um þau mál,
er greinarhöfundur þessi tilfærir
lýsti landsstjómin því hiklaust
yfir á alþingi, að lannakerfið í
heild, yrði af henni tekið til ræki-
legrar athngnnar fyrir næsta al-
þing og ætlaði hún sjer, að leggjia
fyrir það tillögur sínar, um hve
mikið spara mætti í umræddu
efni. Að þessu athuguðu virtist
meiri hluti þingmanna — og þar
á meðal mjer — þýðingariiarast og
ÓAÍðeigandi, að samþykkja frum
vörp þessi
Dylgjur þær, sem greinarhöf
viðhefur, ram að jeg hafi ekki
haldið mínum skoðranum, þegar
á alþingi kom, ef þær fóra í bága
**«M*u* nm skaðabæt- j við sko^anir ráðherra, læt jeg
v Seili Morgan mran sjerstak- mjer í ljettra rúmi liggja. Senui-
við hann, en það e? alveg satt, i jeg komið honnm í vandræði með
fieimanmundunnn
Frú Breitenbach svaraði ekki
með öðru en þungu andvarpi. En
nú kom eldri *dóttir henraar inn,
svo ekki varð meira af áminning-
um og aðfinslum í þetta skifti.
Þegar Sigríður hafði sagt, að hún
væri uppi að reyna að gexa sig
fallega, var víst dálítil keksni í
hnga hennar, því Malva Breiten-
baek þurfti ekki að beita neinum
brögðum til þess að vera það.
Hún hlaut altaf að vera falleg
hvernig sem hún var búin. Hún
var alls ekki skrautbúin við þetta
tækifæri, en látlausi kjóllinnheim
ar varð að skrautlegum skrúða,
þegar þessi yndislega fagurvaxna
stúlka var komin í hann, og engin
gimsteinum prýdd kóróna hefði
getað skreytt hið fagra höfuð
hennar betur en gulbjarta mikla
hárið, sem var undið í hnút laft-
an á höfðinu.
Faðir hennar horfði á hanameð
aðdáun. Hver gat láð honum, þó
þessi fagra dóttir væri átrúnaðar-
goð hians og aðalgleði í lífinu! í
fyrsta sinn eftir að hann kom
inn í herbergið, hýrnaði svipur
hans lítið eitt.
— Nú, nú, yndið mitt, sagði
hann og kysti á mjúka kinnina,
ertu nú fullkomlega ánægð?
Hún leit á hann og brosti, og
það bros sagði meira en nokkur
orð gátu sagt.
— Óumræðilega ánægð, elsku
pabbi.
— Ef einhver tæki nú Bemd
þinn frá þjer, heldur þú að þú
gætir borið þann missir?
— Nei, þá dæi jeg strax, jeg
gæti ekki lifað án hans — ekki
eina stund!
Breitenback dró aadiamn þungt.
— Það skal heldur enginntaka
hann frá þjer, ekki að minsta
kosti meðan það stendur í mínu
valdi lað koma í veg fyrir það.
En hvað þú segir þetta undar-
lega, pabbi mipn! er þá nokkur
sem kærir sig um að taka hann
af mjer? Er yfir höfuð nokkur
til sem getur það?
— Hvaða vitleysa bam, það get
ur auðvitað enginn! Jeg sagði
þetta bara að gamrai mínu. Vertu
raú góð og elskuleg við tengda
föður þinn í kvöld!
MalVa hristi höfuðið og snöggv-
ast brá skuggta yfir hið yndis-
lega andlit.
— Það held jeg að mjex verði
alveg ómögulegt, pabbi minn!
Bemd hjelt að jeg væri að gera
að gamni mínu, þegiar jeg sagði
að jeg er hrædd við pabba hans.
— Sei, sei, það er ekki minsta
ástæða til þess, barnið mitt; hann
hefir auðvitað sína galle. og jeg
get ekki sagt að mjer þyki neitt
í það varið að vera mikið á veg-
um hans. En hingað til hefir
hann þó sýnt þjer alla tilhlýði-
lega kurteisi.
— Já, það hefir hann gert, en
svo afar kuldalega og kynlega,
'að jeg get aldrei litið öðruvísi á,
en að mjer sje ofaukið, og að
hann sje ekki ánægður með að
Berud giftist mjer.
— Tóm ímyndun! — hann gaf
þó undir eins samþykki sitt til
trúlofunarinnar.
— Já, það segir Bemd. En hann
er ialtof nærgætinn til að fara að
segja mjer frá því, þó hann hafi
þurft að ganga á eftir honum
með það. Það er svo smánarlegt,
að þurfa að vena hræddur um að
það sje 'litið á mann eins og hvern
annan snýkjugest.
— Hverskonar hugmyndir era
þetta, rjett fyrir brúðkanpið.
Berðu bara höfuðið hátt, elsku
Malva mín, og vertu ©kki altof
lítilþæg; margir menn sem eru
hærra settir í veröldinni en De
gerndorfarnir, mnndn telja það
virðingu sína að fá þig fyrir
tengdadóttnr. Þú hefir vonandi
heldur ekki mikið af honum að
segja; hann vill helst haldakyrru
fyrir á búgarðinum sínum, sem
við einu sinni heimsóttum hann á.
Jeg get ekki sagt að mjer þætti
nein ósköp til hans koma.
Enda þótt hann reyndi að tala
svo rólega sem mögulegt vax,
virtist umtalsefnið vera honum
leitt, því hann leit nú á úrið sitt
og sagðist mnndi hafa nauman
tíma til að hafa fia-staskifti áður
en gestirnir kæmu. Malva varð
eftir hjá móður sinni, eftir að
hann var farinn út; hin föla koma.,
sem að þessu hafði ekki sagt eitt
orð, tók nú blíðlega ntan um
'hendur dóttur sinnar og sagði:
— Pahhi þinn vill þjer la-uðvit-
að vel, bamið mitt, með því að
ráðleggja þjer svona, en jeg hefi
ekki trú á að þú ávinnir þjer
hylli skyldfólks manmsins þíns,
með því að sýna af þjer þótta og
drambsemi. Degemdorfamir eru
allir þrályndir og harðir, og það
mundi ekki hafa góðar afleiðing-
ar, ef þú ekki reyndir heldur að
slaka til en hitt. í þeirri baráttu
erram við konurmax altaf veikari
hlutinn, og ef við viljum hlífa
sjáKum okkur við að auðmýkja
okfcur að óþörfu, er miklú betra
fyrir okkur að brúka lempni og
blíðu.
— Jeg er viss um að það getnr.
aldrei orðið erfitt fyrir mig að
breytai eins og Bemd vill, hann
er svo eðallundaðnr og góður
maðnr, að jeg finn hverjum deg-
inum betnr, hvað hátt hann er
hafinn yfir mig að öllu leyti. —
Það er mín æðsta sæla að hugsia
til þess að geta ömgg falið mig
hínni sterku karlmamnlegu verod
hans.
Seinna bað hún Mölvu lað gæta
að að ekkert væri á horðinu, sem
gerði það nm of skrautlegt eða
ríkmannlegt; og með beiskju og
gremju bætti hún við:
— Þegar við áttnm von á -of-
urstanum í fyrsta skiftið var
ómögulegt iað hafa alt eins íburð-
armikið og áberandi eins og
pahbi þinn vildi, en í dag hefi
jeg fengið að heyra að þá hafi
því að hafa það svo. Ef ofurstinn.
■skyldi nú aftur finna npp á að
verða óánægður méð eitthvað, er
það auðvitað líka mjer iað kenna.
Malva vafði blíðlega höndum
um háls móður sinnar.
— Nei elsku besta mamma mín,
það skal ekki verða. Nú fer jeg
undir eins inn í borðstofuna til
að líta eftir því, og svo skal öll
skuldin skella á mjer.
Þegar von Degerndorf ofursti
(hálfri stundu seinna leiddi hús-
móðurina úr stóra salnum og inn
í borðstofuna, sá hún lað ekki vax
ástæða til að vera hrædd um að
of mikið væri í borið, því auk
íillra n auðsynle gasta silfurborð-
búnaðarins, var ekkert annað en
ein blómsturskál með lifandi blóm
um, sem skreytti hið smekklega
útbúna borð. Gestirnir voru ekki
aðrir en allra nánustu ættingjar,
og var það að óskum ofurstans.
En það var ’húsbóndinn sjálfur,
sem spilti öllum árangrinum, með
því að segja:
— Eins og þjer sjáið, kæri of-
ursti, höfum við ekki hæft neina
viðhöfn, alveg eins og þjer hafið
skipað fyrir.
Ofurstinn hneigði sig lítið eitt,
en dálítið drembilega, svo sneri
liann sjer að húsmóðurinni og
sagði:
- Jeg þarf vonandi ekki, náð-
uga frú, að rjiettlæta mig fyrir
yður af þeim grun, að jeg þykist
hafa hjer nokkuð að skipa fyr-
ir nm. Svona óbreyttux maður
eins og jeg, kann sjaldan að meta
þægindi þau, sem óhóf og eyðsla
hafa í för með sjer.
Von Degerndorf ofiursti leit nú
rcyndar ekki út fyrir að vera bara
óbreyttur maður. Hinn hávaxni,
sterklegi maður, með snoðklipta,
grásprengdia- hárið, hafði ennþá
töluvert eftir af hermenskusvipn-
nm. Svarti nærskorni búningurinn
fór 'honum hvergi nærri vel. Enda
þótt langt væri síðan hann hætti
að bera einkennishúning, var hann
þó ekki enn farin að venjast um-
skiftunum, en hafði samt sem 4ð-
ur eitthvað það í fasi sínu, sem
gerði hann mikilfenglegan Og
höfðinglegan.
Fríherra von Degemdorf, sem
sat við hlið Mölvu í hinum klæði-
lega, einkennisbúningi sínum, var
lifandi eftirmynd föður síns. —
Hann hafði hið sama háa, sterk-
lega vaxtarleg og einbeitta sól-
brenda andlitið var sem unglegri
ntgáfa af andliti föðursins. Ein-
nngis angun voru ólík, að því
leyti að þara voru -ekki eins kald-
leg og hörkuleg, og andlitsdrætt-
imir, sem voru karlmiannlegir en
eiginlega ekki fríðir, nnnn mikið
við hið glaðlega og milda bros,
sem aldrei sást á andliti gamla
mannsins.
Frh.
-= DiGBÚi =-
AllBkonar
skófatnaður
b—tiir og ódýraotur hjá
Hvanitbergsbræðrtim
Sjera Eiríkur Albertsson var meðal
farþega til útlanda með Gullfossi £
gærkvöldi. Æt-lar hann að ferðast um
Danmörku, Svíþjóð og Þýskaland til