Morgunblaðið - 13.01.1924, Blaðsíða 2

MORGUNBLABIB
Kaupirðu góðan hlut —
H mundu hvar þú fjekst hann.
Notið ÁLAFOSS
5J T 4 iT ; f.i • ' ;
Dúka, Nærföft, Band} er halöbesí og óöýrast cftir gæðum — Kaupum ull hæsta verði.
Afgreiðslan í Nýhöfn} Hafnarsftræfti 18. Simi 404.
Nýmjólk
frá Austurhlíð
flBst daglega frá 14, þ. m. í matarbúðinni i
Pósthússtræti 9.
Carl Olsen.
llCEEOPEBKSlÆfil
fyrir allskonar
rafmagnstæki.
Hjer eftir tek jeg á móti allskonar rafmagnstækjum til við
gerðar. t. d. suðuvjelum, ofnum, straujárnum o. fl.. geri við og vind
á rafvjelar (dynamoa) og allskonar rafmótora.
Vinnuna framkvæmir sjerfræðingur, sem unnið hefir á stórum
verksmiðjum erlendis og er nýkominn hingað frá námi;.
Jeg mun kappkosta að leysa allar aðgerðir fljótt og vel af hendi-
Áhöldunum er veitt móttaka í Austurstræti 7, sími 836. Við-
gerðaverkstæðið er í Túngötu 20, sími 1360.
Virðingarfyllst,
Jón Sigurðsson
raffræðingur.
SjóYátryggingarfjelag Islands h.f.
Eimaktpafjelagahúshra. Reybjavlk.
Stmar: 642 (skritetotan), 309 (framkv.stjóri).
Síran „Inanranee”.
Allskonar sjó- og st r ið s v á t r y g g i n g a r
Alislenskl sjóvátryggingarfjelag,
fiuErgi betri ag áreiöanlegri uiö skiftL
Mm Hai Donald.
Sá af stjórnmálamönnum heims-
|ns, sem athygli manna beinist
mest að nú sem stendur, er leið-
itogi enska verkamannaflokksins
Kamsay MacDonald. Ástæðan til
þess er, eins og kmmugt er, úr-
slit ensku kosninganna síðustu og
það vandræðaástand sem með þeim
má heita að skapast hafi í ensku
stjórnmálalífi.Enginn flokkur hef-
ir sem sje fengið fullkominn meiri
hluta og spurningin er þessvegna
nm það, hvernig komið verði fyrir
hinni nýju stjórn. Og tíkurnar þar
virðast einna mestar fyrir því, að
verkamannaflokkurinn taki við
stjórninni, til bráðabirgða að
minsta kosti undir forsæti leið-
toga síns, Ramsay MacDonald, þó
sú stjórn geti hinsvegar engan
veginn að stefnu til eða fram-
kvæmdum, orðið hrein jafnaðar-
nrannastjórn. Flokkurinn er altof
veikur til þess — hefir aðeins 193
af 615 sætum í neðri málstofunni
— og sum málgögn hans hafa
einnig lýst yfir því, að flokkur-
inn mundi ekki reyna að beita
sjer fyrir framkvæmd jafnaðar-
menskunnar, jafnvel þó hann vrði
í meiri hluta.
Jafnaðarmensku st.jórnin verður
því að miklu leyti aðeins í orði
kveðnu, að minsta kosti að því
er til innanríkismálanna kemur.
Hitt má vel vera að í utanríkis-
málum geti stjórn með MacDonald
sem ráðandi manni haft einhver
áhrif, sem til góðs mætti horfa.því
stefna Englendinga í þeim mál-
um hefir undanfarið verið harðla
veik og völt.
par sem þess enski (eða skotski)
stjórnmálamaður er íslenskum les-
endum að mestu leyti ókunnur
er rjett að segja stuttlega frá
honum sjálfuin. Hann er fæddur
1866 í Lossemouth og stárfaði all-
lengi sem skólakenuari, en kynti
sjer jafnframt ýms þjóðf jelagsmál
og fór síðan að taka þátt í stjórn-
málum og ávann sjer brátt meiri
og meiri áhrif. Árið 1900 varð
hann skrifari verkamannaflokks-
ins og var það til 1911 og forseti
i The Independant Labour Party
frá 1906—09. Hann hefir jafn-
frarnt beinni stjórnmálastarfsemi
sinni fengist allmikið við ritstörf
og skrifað, einar fimm bækur um
ýms atriði jafnaðarstefnimnar þ.
á. m. The socialist movement, gott
yfirlit yfir jafnaðarstefnuna frá
ensku sjónarmiði, einnig Soeialism
and Society, The social unrest o.
fl. Hann hefir einnig skrifað tyær
liatícur nm Indlandsmál og æfisögu
konn sinnar, Margaret Ethel
Giadstone, nokkru eftir að hún dó.
MacDonald tilheyrir þeim liluta
verkamannasambandsins. sem kall-
aður cr hinn óháði verkamanna-
fiokkur. pað er tiltölulega lítill
f'okkur, og eru í honum 70 þús. I
manns, þar sem í öðrum aóal-
flokki sambandsins, Labonr l'arty
ern mn 4 miljónir. Hinsvegar er
fiokkur eða flokksbrot MacDon-
alds mjög áhrifarikt og 'lætur
rr.ikið til sín taka, ekki síst um
afstöðu allrar flokks heildarinnar
tii utanríkismálanna. Til þessaj
fjokks teljast að langmestu leyti
hreinir jafnaðarmenn (socialistar,
kommúnistarnir standa utan þessa
sambands), en ýmsir menn, sem
tilhevra hinum gamla frjálslyr.da
flokki standa honum þó allnærri.
Ýms önnur flokksbrot, fjclög eða
einstaklingar innan verkamanna-
sambandsins teljast hinsvegar alls
ckki eða að litlu leyti, til hinna
eiginlegu jafnaðarmanna, heldur
eru þeir frjálslyndir, eða jafn-
vel íhaldsmenn.
Alt þetta mundi gera stjórnar-
myntlun af hendi verkamannasam-
bandsins talsvert miklum erfiðleik-
um bundna, ekki einungis af bví
að sambandið er í miklum minni
hlnta, heldur einnig af því, að
það er innbvrðis ólíkt og ósam-
rnála. pað á revndar við um hina.
fl. líka, enda eru möguleikarnir
íyrir enskri verkamannastjórn ein-
ungis bygðar á því, að möguleik-
arnir bregðist fyrir samv. and-
stöðuflokkanna gömlu, seni livor
í sínu lagi hafa ekki bolmagn til
stjórnarmyndunar, þó þeir bafi
yfirgnæfandi meiri hluta báðir
saman. Ýmsir áhrifamenn, þ. á. m.
ritstjórinn Rothermere lavarður,
hafa þó viljað beita sjer fyrir
sameiningu íhalds- og frjálslynda-
flokksins gegn socialistum, eins og
ekki er ósínnilegt að verði ofan
4 seinna meir, nema verkamanna-
fiokkurinn breyti skoðun sinni og
framkvæmdum í áttina til borg-
araflokkanna, eins og nú er tal-
að um.
En hvað sem ofan á verðnr er
til lengdar lætur, er ekki ósenni-
.b gt, að í Englandi verði nú komið
á verkamanna-stjórn með hógvær-
um jafnaðarmanni sem forseta, og
vcrði þó jafnaðarmenskan mcira i
orði en á \>orði.
------o-----
Af utanför
ftil Sviþjóðar og Noregs
Eftir dr. Jón Helgason biskup
VI.
Björgvin kemur mikið við sögu
vora, og þá ekki síst* við kirkju-
sögu vora í katólskum sið- Frá
siðari hluta 11. aldar var þar
biskupssetur. Það var fyrst í Selju
Skjaldarglima Ármanns
fer fram 1. febrúar næstkoraandi í Iðnó. Keppendur gefi sig fram
við formann fjelagsins Magnúa Stefánsgon f.vrir 26 þ. m.
Glimufjeiagið Ármann.
Stór útsala
á vetrar hötturn; þar á meðal ..ModeT' höttum, sem seldir verða
fyrir hálfvirði næstu daga.
Ennfremur nokkur stykki af Regnhöttum á kr. 4.75.
Hattawepslun Mapgrjetar Lewí.
Jarðræktarfjelag Reykjawikur
heldur fund í dag, 13. þ. m., kl. 4 e. h. í Bárunni, uppi.
Pundarei'si :
1. Ræktun bæjarlandsins.
2. Sigurður Sigurðsson, búnaðarmalastjóri, segir £rá Grænlandsferð o. fl.
3. Framkvæmd jarðræktarlaganna.
4. Klemens Kristjánsson skýrir frá árangri grasa- og jarðvegsgreininga,
er gerðar voru hjer í umdæminn síðastliðið sumar.
5. Rætt um væntanleg kaup á tilbúnum ábnrði, eilendum eða innlendum.
6. Rætt um mjólkursöluna í bænum.
7. Fjelagsmúl.
Allir þeir, er jarðrækt stunda eða búskap hjer í bænum og nágrenn-
iiiu eru velkomnir.
í stjórn Jarðræktarfjelags Rieykjavíkur.
Grímúlfur Ólafsson, formaður.
Reykið
(við minni Norðfjarðar), þar sem
var helgidómnr heil. Sunnivu, og
þangað fór Bjarnvarður saxlenski,
er hann hv-arf hjeðan (1067) og
gerðist biskup þar, en fluttist síð-
ar til Björgvinar, og dó þar.
Seinna (frá 1135) varð Óttar
íslendingur biskup í Björgvin (á
eftir Magna). prír af hinuin norr-
ænu bisknpum vorum komu frá
Björgvin. Þar hafði Oddgeir bisk-
up verið kórsbróðir við Krist-
Tirkjiina, áðnr en hingað kom.
V ilkín hafði verið prior við klaust-
ur prjedikarabræðrá þar í bæn-
um, og Jón, hinn íjórði með því
nafni, verið ábóti í Munkalífi. í
Björgvin tó.k Heinrekur Kársson
vígslu af hendi Vilhjálms kardí-
nála. (1247) til þess að gerast
biskup á Hólum; ennfremur var
(rrímnr Skútuson vígður þar 1321
af Anfinni Sigurðssyni; EgillEyj-
ólfsson 1332, af meistara Hákoni
Erlingþsytni; Ögmundur Pálsson
1521 af Andori Ketilssyni, og loks
Jón Árasön 1524 af Ólafi erki-
biskup Engilbrektssyni. Finnur
biskup telur sennilegt, að Brandur
Sæmundsson hafi einnig verið
vígður í Björgvin (af Eysteini
M ilrl mm m mer mil
af glerattgum yðar, því betur
verða þau að vera sniðin eftir
yðar hæfi. Einungis til virki-
léga útlærðs sjóntækjafræðings
eigið þjer að sækja ráð, nm
gleraugu yðar. Munið að það
gildir velferð yðar og sjón. —
stnúið yður til T h i e 1 e
Laugnveg 2.