Morgunblaðið - 02.02.1924, Blaðsíða 4

MORfíUNBLABIB
Campbell segir og sjálfur: Þeir vexti, ávexti í dýrum umbúðum, Érlendi herinn t Þýskalancli. Verslunarmannafjelag Reykjavlkur viðskiftamálinu var borin fram
kristnir rnenn eru fleiri, sem dýrar niðursoðnar vörur, krydd, SímaS er frá Berlín, ab þegar síð- heldur afmælisfagnað í kvöld kl. 8% bljóðandi tillaga frá Ragnari Óiafs
tengja lotningarfulla merking við púður, skrauteldavörur, silkivörur, ast var talinn saman her Prakka í 1 Iðnó. Verður þar kvöldskemtun og syni: ■
pareð fundurinn lítur svo á, a
ríkissjóði sje ofvaxið, og að þa^
hættulegt fyrir lánstraust hans
þessa ímynduðu töfra, en hinir, gólfdúka, tóbak og vindla. Af herteknu hjeruðunum hafi 143000 dansleikur. Fjelagsmenn eiga að
sem ekkert vilja hafa af þeim af þessum vörum var flutt inn á ár-ifranskir liermenn verið þar, eða sækía aðí?öngumiða fyrir sig oggesti
segja (bls. 316). Og fyr: Eigijinu 1922 fyrir 85 milj. kr. Er á-1 fimti hlutinn af öllum franska liern- sína .^. hrþ Erlendar Pjeturssonar á
skyldi því engin eftirtekt veitt að j ætlað að tollhæ'kkunin nemi 16 um. og 21 þúsund belgiskir her-
það að jeg fann eða endurfann milj. kr. Skatturinn á vjela-akst- ■ menn. Allan þennan fjölda verða
urstækjum er frá 15—30% af Þjóðverjar að fæða.
verðinu. Áætlað er að hann gefi
af sjer um 5 milj. kr. árlega. —
Báðherann hefir lagt til, að frv.
Krist, og um leið fullkomna vakn-
ing míns andlega eðlis, var frá
fyrstu nábundið við náðarmeðulin
hjá Anglo-caþólskum, og hefi jeg
Hneykslismál í Frakklandi.
Símað er frá París-, Nýtt hneyksl-
aidrei í raiminni losuað við þau verði flýtt sem mest, og hefjast ismái á borð vrð Panama-málið
áhrif sem þannig urðu á hugsun
zr.inni um hann (bls. 69).
Yfirleitt má segja það um bók-
ina að hún sje skrifuð í íhalds-
sÖmum — já, gamalguðfæðinga —
næstum kaþólskum anda.
Niðnri.
Várkaldur.
-------o-------
Botnia strandar.
er
umræður um það undireins.
að koma upp úr kafinu í FraMdar.di
Smjörverðið í Khöfn hækkaði ^ Snýst það um 200 miljard franka
a fimtudaginn um 22 kr., eða upp sem fulltrúi stjórnarinnar liefir
í 545 kr., 100 kg.
--------o--------
Erl. stmfregnir
Khöfn 31. jan. PB
Engla.nd og Frakkland.
Símað er frá London, að Ramsay
MacDonald hafi sent Poincaré; hmgt er. En þingið hefir skipað
borgað út í skaðabætitr fyrir skemd-
ir af völdum ófriSarins í Norður
Frakklaiidi og farið þar eftir' virð
ingum, sem eldd ná noHturri átt.
Sumt af fjenu hefir verið greitt f je-
glæframönnum, sem einkum hafa
gert það að starfi sínu, að braska
með ávísanir á skaðabótafje. Reynt
er að láta málið fara eins leynt og
yfir 10000 skaðabótareikninga, sem
hafa hljóðað upp á meira en 500000
franka hver.
Zimsen, forstjóra Samein. fje- „ . „
lagsins hjer barst í ^ær skeyti forsætlsrá«berra áskorun um, að netnd til aö rannsaka og endurskoða
um það, að Botnía hefði strandað ræða sáttfÚsleíía við si- >au
fajá Helsingborg á leiðinni út nú. |:™sklíðarefni, sem verið hafa síð-
n i -i •, Tr , _ j. ' ustu ár og eru enn, milli Bret-
Poka var mxkil yfir. Um skemdir , , & ’
. * . , , . .... , lands og Frakklands. Pomearé
teða annan skaða er ekki gettð 1
, ,. T, , , , .hefir svarað þessari málaleitun
skeytmu. Parþegar og postur var r
strax flutt áfram til Kaupmanna-1vmgjavnlega og kveðst vona,
, „ 0 ™ • ,, að 'hið gamla vináttusamband'
hatnar. Senmiega 'kemur Tjaidur ° .
± * ' . , * * : milli Frakka og Breta komist aft-
hmgað í stað Botniu næstu ferð,
9. þ. m. frá Khöfn.
Skjalðarglíman.
ur a.
Svik í Bandaríkjunum.
Símað er frá Washington, að
útlit sje til þess, að ráðuneytis-
breyting verði í Bandaríkjunum.
Eru tildrög þessa þau, að stein-
olíu-kongarnir, Doheny og Sin-
Viðskifti NorSmanna..
Símað er frá Kristianíu, að út-
flutningur Norðmanna á árinxx sexn
leið iiafi munið 831.7 miljón krón
um, en innfluttar vörur 1350 mil-
jc num.
Sk j aldarglíma Ármannsfjelags-
ins fór fram eins og venja er til
1. febrúar. pátttakendar voru 6, j c]air ]jafa { fyrra lánað þáverandi
»g er það of lítið. Hlutskarpast-. innanríkisráðherra Albert B. Pall,
varð gamli skjaldberinn, Magnús 150.000 donara, en fyrir þennan
Sigurðsson, hafði 5 vinninga. ! greiða hefir Fall selt þeim á leigu
Næstur honum Ottó Marteinsson mj0g auðugar olíulindir, sem
DAGBÖK.
mál verði höfðað gegn ráðherr
anum. Sagt er að Demby flota-
málaráðherra sje við mál þetta
riðinn og hafi hann fengið innan
4, og siðati Eggert Kri.stjánsson, ^ sijornin átti. Búist er við að saka-
Jóhann porláksson og porstemn
Kristjánsson 2 v. hver og Jón G.
Jónsson 0 v. Fegurðarglímuverð-
laun hlaut porst. Kristjánsson.
Olíman fór yfirleitt vel fram °g ^ rtkisráðunej'tinu í hendur stjórn
sumar glímurnar voru mjög góð-10iímláma >eirra; sem ríkið hafði
ar, þó fámennið dragi nokauð ^ ].:Cypi handa herflotanum, somu
lir fjörinu. Einusinni varð þó , námur sem innanríkisráðehrrann
dómnefndin að giípa fram í, af u.efir leigt. Mótstöðumenn stjórn-
því of luralega væri glímt.
Á eftir hinni eiginlegu kapp-
glímu glímdn nokkrir þátttakend
ur aftur og var þá m. a. mjög
góð glíma milli E. K. og O. M.
Annars varð það þá helst til ííð-
índa,. að O. M. feldi M. S. Yar þá
allmi'kill hiti í áhorfendum og
tóku þeir sumir Magnúsi illa, er
honum var afhentur skjöldurxnn.
Var það þó ástæðulaust, því hann
glímdi nú oft vel, þó Ottó sje
mjög efnilegur og snarpur glímu-
maður og líklegur til sigurs, enda
faafði hann nú mikla samúð, p
Kr. er einnig mjög glímuvænlegur
maðtir.
FRÁ DANMÖRKU.
1. febr. 1924.
Hækkun á tollum.
Neergaard fjármálaráðherra
■lagði í gær fyrir ílólksþingið
frumvai’p um bráðabirgðatoll-
hækkana- og umsetningarskatt á
vjela-aksturstækjum. Hugsunin er
að styrkja gengið með því að fá
jafnvægi í ríkisreikningana. Frv.
miðar einkum að þvi, að draga
úr notkun ónauðsynlegra vara.
Allmikil tollhækkun kemur á
þeasar vörutegundir: þurkaða á-
arinnar krefjast þess að Denby
ráðherra fari frá völdum, en Coo-
lidge forseti hefir lýst yfir því,
að hann sje á hans bandi.
* ■ "(i . ' •
Khöfn 1. febr. FB.
Steinolíirhneyksliff. . .
Steinolíumáls-hneykslið í Banda
ríkjunum færist nú í aukana oger
það nú orðið uppvíst, að dómsmála-
ráðherrann, II. M. Daugherthy er
líka við málið riðinn.IIefir Coolidge
forseti tilnefnt tvo þingmenn, ann-
an úr sjerveldisflokknum og hinn
úr samveldisflokknum til þess að
rannsaka málið. Eru menn þessir
báðir lögfræðingar. Öldungadeildin
kref.st þess, að samningur Fall ráð-
b.erra við olíukóngana sje gerður ó-
gildur, og að mál sje höfðað gegn
þeim.
Menn eru hræddir um, að hneyksl
ismál þetta verði til þess að veikja
tiltrá almennings til samveldis-
flokksins, og aS það hafi mjög rírt
vonirnar til þess, að Coolidge geti
sigrað við næstu forsetakosningar.
Bretski hervrm.
Philip Snowden fjái’málaráðherra
Breta krefst þess, að útgjöldin til
bretska flot-ans verði lækkuð um 5
miljónir sterlingspunda.
Messur í Dómkirkjunni á morgun:
Ki. 11 sjera Jóhann porkelsson. Kl.
5 sjera Bjarni Jónsson. (Sjómanna-
guðsþjónnsta).
Messað í Fríkirkjunni í Reykjavík
ld. 5 sjera Arni Sigurðsson. (Sjó-
mannagnðsþjónusta).
í dag hefst útsögunamámsskeið
Heimilisiðnjaðarfjelags íslandr. sbr.
auglýsingu hjer í hlaðinu.
Meiðyrðamál. Eyjólfur Jóhannsson
framkv.stjóri Mjólkurfjel. Reykja-
víkur hefir höfðað meiðyrðamál á
hendur Stefáni Jónssyni Eývindar-
stöðum, út af grein hans hjer í
blaðinu 26. f. mán.
Ekki haldnar áætlanir. pað er
kvartað yfir því, að fólksflutninga-
skipin okkar, bæði skip Eimskipa-
fjelags íslands og Samein. fjel. fari
nú hjeðan hvað eftir annað fyrri
eh ákveðið sje á áætlunum þeirra;
og getur þetta, eihs og skiljaníegt
er, komið sjer illa, Nú síðast fór
Gullfoss“ 'suður í Hafnarf jörð degi
undan ásetlun. Brjefapóstur var
sendur suður þangað á bíl, eins og'
vtnja er, en bögglapóstur ekki. Marg-
ir, sem _ ætlu'ðu að koma bögglum á
Gullfoss" daginn áður en ferðaá-
ætlunin segir að hann fari hjeðan,
voru gerðir afturreka á pósthúsinu
og þeim sagt, að ekki væri tekið
Við böggulsendingum á skipið eftir
að það væri komið suður í fjörð.
Tveir menn, sem fyrir þessu urðu,
komu til Mbl. og báðu það að minn-
ast á þetta.
Goðafoss er á Akureyri í dag. —
Skipið hefir i þessari ferð 'komið
við á eftirfarandi 10 höfnum, auk og stóð hann til kl. hálf fjögur. Voru
beirra, sem standa á áætluninni: 10 mál á dagskrá, en af þeim arðu
Djúpavogi, pórshöfn, Kópaskeri, Dal- aðeins 4 afgreidd, nfl. fjárhagsmálið,
vík, Svalbnrðseyri, Hofsósi, Skaga- gengismálið, stjórnarskrárbreytingar
strönd, Hvammstanga, Reykjarfirði og viðskiftamál.
og Norðfirði. Var G-oðafoss látinn Gengistillagan innifól í sjer, að
koma þarna við, eftir beiðni manna helstu bjargráðin væri aukin fram-
á þessum höfnum, til þess að byrgja leiðsla í innlendum afurðum og inn-
staðina a£ vörum. flutningsbönn á óþarfa varningi. f
afgreiðslu Sameinaða.
„Iceland is danish“. Síðast þegar
felenski forsætisráðherrann var í
London, komu myndir af honum í
ýmsum blöðum þar og greinar um
hann og komu hans. t samtölum við
blaðamennina hefir hann m. a. verið
að reyna að leiðrjetta ýmsan mis-
skiluing; sem fram kom hjá þeim
eða í blöðunxipi um ísland og ís-
lensk efni, og var ekki vanþörf á í
snmum greinum, þó skiljanjegar ejeu
missagnirnar stundum.
Eitt er það þó, sem blöðin gera,
þrátt fyrir alla sína visku um ís-
land: pau segja að „fsland sje
danskt“, og er það ekki nýtt reynd-
ar, og tilgangslítið að ætla að fara
a‘c elta ólar við slíkt í blöðum.
En það er annað, sem þetta minnir
á. pað er ekki óalgengt að sjá þessa
vitleysu um fsland og Danmörku á
þeim stöðum og í þeim ritum, þar
sem óþarft ætti að vera og getur
valdið meiri misskilningi og tjóni en
í smá blaða greinum; svo sem í opin-
berum skýrslum, skipaskrám (Lloyds-
Register t. d. o. fl.
Væri ekki hægt að koma því ein-
hvernveginn svo fvrir, að þetta yrði
leiðrjett í þeirn ritum t. d. sem nýjar
útgáfur koma af árlega og hagnýtt
gildi hafa fyrir verslun og viðskifti
t. d. og samband íslands og álit vit á
við í þeiin efnum. í sumum atriðum
er þetta aðeins þjóðernislegt metnað-
armál, og í öðrum getur það oltið á
talsverðu, að rjettur skilningur sje
á menningarlegri og pólitískri af-
stöðu þjóðarinnar út á við, og eru það
alls ekki íslendingar einir, sem verða
fyrir slíkum ruglingi. En hann er
ekki betri fyrir það.
Útigangshestar. Ýmsum vegfarend-
um um fjölfarnar götur hjer, hefir
brugðið allmikið í brún við það að
sjá ólma hesta, eina þrjá fjóra í
hóp, koma stökkvandi eftir götunni,
ýmist á henni miðri eða á gangstjctt-
unum, og geltandi hunda lá eftir.
Fólk hefir orðið að flýja og forða
sjer til að verða ekki fyrir þessum
ósköpum. Sást þetta t. d. oftar en
einusinni í uppbænum í gær. Hest-
arnir eiga nú kanske ekki nema gott
eitt skilið af okkur, og það er gott
að þeir taki sprettinn, þegar það á
við. En kanske mætti skjóta þvi að
eigendum, hvort iþetta; væri eiginlega
viðeigandi sprettir, og hvort ekki
væri með góðu móti hægt að sjá
hrcissunum fyrir hagkvamari leik-
velli og hættuminni fyrir meinlausa
borgara, en aðalgötur bæjarins á um-
ferðarmesta tíma dagsins,
Vestmaimaeyjum, 1. febr. FB. —
Bæjarstjórnarkosninguna í gær
sóttu 716 kjósendur. Fjekk A-listinn
459 atkv.ý B-listinn 204 atkvæði, en
53 seðlar auðir eða ógildir. Kosn-
ingu hlutu Jes Gíslason verslunar-
stjóri og Viggo Bjömsson bnnkastjóri
af A-listanum, en af B-lista Halldór
Guðjónsson kennari.
Við aukakosninguna á einum full-
trúa til eins árs fjekk A-listinn 431
atkv. og er kosinn fulltrúi Jón Hin-
riksson framkv.stj. B-listinn fjekk
139 atkv.
Akureyri, 1. febr. FB.: pingmála-
fundur var haldinn hjer í gærkvöldi
binda stórar fjárhæðir í versl’Xnar
fyrirtækjum, en hins vegar að e'ori'
sölutilraunir þær, sem gerðar
aafs
verið, eigi hafa gefist vel, hvorki
því, er snertir vörugæði eða tekj^
fyrir ríkissjóðinn, skorar hann a
þingi: a) að leggja niður ríkiseink*
sölu á steinolíu svo fljótt sem ^cr®#
má, og þar af leiðandi að nem‘i uf
gildi einkasölulögin frá 1917, og
irskipa að samningnum frá 1®-
1922 við British Petroleum CompaU^
verði 'sagt upp fyrir lok þessa sth
og b) að leggja niður ríkiseinkas®^
á tóbaki og gefa verslun á þe:rl'
vöru frjálsa. Tillagan var samþ.Á
með 144 atkv. gegn 39, en ms>rS^
voru farnir af fundi. Var þá eKÝ
hægt að halda áfram lengur, r
ljósin voru þrotin. Verður framhalá5
fundur síðar.
Akureyri 1. febr. FB. (frá Öði’u®
tíðindamanni): pingtnálafundurinn 1
gærkvöldi var mjög fjölmennur fra®
’ • 6
an af; munu hafa verið í húsin’J
til 600 manns. Tillögurnar, sem -fraI°
komu í flestum málurn jþeim, seI#
afgreidd voru, voru heldur loðn®1'
Emna mestar umræður urðu ul°'
gí'ngismálið. Var einkum deilt uIUr
í sambandi við það, hvort dcoTa
skyldi á alþingi að setja innfhd®'
ingshöft á óþarfan varning stra* 1
vetur, eða hvort bíða skyidi með þa®r
þangað til síðar og hafa það nej’ð01
íirræði, setti til mætti taka, ef aU^
in innlend framleiðsla yrði ekki þesS
megnug, að halda ísl. krónugeugi 1
■wðunanlegu horfi. Till. í gengisffláh
inu um aukna framleiðslu og ’nIJ"
fiutningsbann, var samþ. með dál>tk
um meirihluta.
Viðskiftamálið varð ekki úti’S^'
Jlöfðu aðeins tveir talað af átta, seI#
beðið höfðu um orðið, þegar
varð fundi. Var þá fjöldi mauU#
farinn, eins og sjá má af því,
ekki greiddu atkvæði nema tæp ^
nianns.
Framhaldsfundurinn verður seo®1
lega haldinn upp úr helginni.
Stykkishólmi, 1. febr. FB.:
slys og tjón af ofsarokinu 28. f
og frjettst hefir um hingað,
þessi:
Á Skallabúðum( ?) í Eyrar
hrundi íbúðarhús úr steini. 17 ur
gönml stúlka varð undir reykhátu
um og beið bana af. Nokkur bó
nieiddust, eu þó ekki hættulega- ,
Bryggju í Eyrarsveit fauk fjái'huS
og' hesthús út á sjó. f Gröf I
sveit fauk hlaða að rniklu leýti
eru
rsveifc •
sömu
mikið af heyi tapaðist. í Fagra'
(Iimri Fagi’adal) á
Jaf
SkarðsstrÖud
fauk hálft íbúðarhúsið af grilI,ul,
Fólkið gat flúið út um glugga> ^
dyrnar höfðu skekst svo mjög,
þeim varð ekki lokið upp. Á
sam®
bæ fauk skúr og hjallur og y
eyðilögðust. Fólkið frá Fagrad^
hefir komið sjer fyrir á nágrftOriíl
bæjunum.
Enn hefir ekkert frjest af’ 1110
bátnum Blika.
,tor-
irgst
Drtiknun.
FB. Landsímastjóra bai’st 1
símskeyti um það, að á fimtudftg1^
hefði stoðvarstjórinn á HóhnU^^
Sleingrímur Magnússon trjo?®1 ^
ásamt öðrum manni til, Guðmu ^
Bergmann, druknað á siglin?u ^
á firðinum. Höfðu iþeir ætlað a
eftir bilun á símalínu þar skft®^
og ætluðu að sigla, í stað ÞeS ^
fara gangandi á staðinn. Hafa
sennilega kollsiglt sig. Mennirnxr
óreknir þegar 'síðast frjettist °^^eJlJl
urinn ófundinn. Báðir voru
þessir ungir. Steingmmur var
kvæntur og Bergmann vai
og átti tvö börn ung.