Morgunblaðið - 02.02.1924, Blaðsíða 2

Morgunblaðið - 02.02.1924, Blaðsíða 2
MORGUNBLABI0 Portugölsku Sardínurnar eru bestar og ódýrastar. unnn. Skrá yfir gjaldendur til EllLstyrktarsjóðs í Beykjavík fyrir árið 1924, liggair frammi almenningi til sýnis, á skrifstofu bæjar- gjaldkerans, Tjamargötu 12, dagana 1,—7. febrúar n. k. Kærur sendis til borgarstjórans fyrir 15. febr. 1924. Borgarstjórinn í Reykjavík, 31. janúar 1924. K. Zimsen. Ermi llsiisiiitii Eream. Fer vel með húðina, hreinsar og mýkir. — ^Cremið hverfur, en varðveitir hina náttúr- legu fegurð hörundsins. — Fæst hjer aðeins í lega samband milli íslands, ír- lsnds og Suðureyjanna (Hebrida- eynni). pað er full ástæða til að halda að í dýpri hlntum Norðaustur- Atlantshafsins sje sama efni og komið hefir fram í ströndunum umhverfis það, á eyjunum í þ\ú og í þessum tveimur stóm grynn- ingum þess. Af jurtaleifum, sem fundist hafa milli hraimlaga á írlandi, á Skotlandseyjum og víðar, hafa. menn ályktað, að basalthraun þessi hafi runnið snemma á Nýju Oldinni, þ. e. í gærdag, reiknað í tíma jarðfræðinnar. Uppbrot og jarðsig þessa Thule meginlands á þeim tíma myndaði Norðm--At- lantshafið, og var sennilega ein af hinum fyrstu jarðbyltingum h;ns mikla, nýja tímabils af jarð- samdrætti og umbrotum, sem myndaði Alpana, Andesfjöllin og Himalayafjöllin. H. H. E. OSRAM NITRA , Meina Ijós, meipí ajköst * flerslBDiD firis, Laugaveg 15. Ungur eða miðaldra verslunar- maður, sem lagt gæti fram, minst tíu þúsund krónur, getur nú átt kost á að verða meðeigandi að verslun hjer í bænum, sem geugur ágætlega, og scm mikið má auka; veruleg Framtíðar verslun. Á- stæðan er ekki vöntun á reksturs- fje, heldur sú, að núverandi eig- andi getur ekki alveg einn sjeð nm verslunina, eins vel og skyldi. Hjer er tæ'kifæri fyrir dugkgan afgreiðslumann að tryggja sjer góða atvinnu, og einnig góða, vexti af peningum sínum. Tilboð sendist A. S. 1. merkt „Tín þús- und“. aði sýnishorn frá Rockall til sam- anburðar. — Sendi því franska stjómin áður nefndan leiðangur til eyjarinnar í júní og júlí 1921, cg tókst þeim leiðangri að koma tveim mönnum í land á 2 stöð- um á eynni, og tóku þeir tölu- vert, af markverðum sýnishorn- um. Urðu þeir að festa loftreipi milli eyjarinnar og báts, er lá við botnfestar fyrir framan. Hvergi var fótfestu að fá en bergið hart og því erfitt að ná sýnishornunum Rannsókn þessara sýnishorna leiddi í ljós að kletturinn er myndaður af gosgrjóti, frá botni og npp úr. Að neðan virtist hann lagskiftur. Yalda því æðar eðasill ur af harðara grjóti, sem öldum- ar hafa ekki unnið eins vel á og standa því dálítið út úr eins o'g snjóar, afsleppa hillur. Uudir klettinum og í kring um hann er hraunbreiða 50 km. breið og um 115 km. löng, að mestu úr basalti, sem við ramnsóknimar í París reyndist að vera alveg samskon- ar og basaltið á Islandi, Skye, Mull og Antrim. En hjer og þar í þessari hraunbreiðu em gangar og klettar af samskonar bergi og er í Rockall. Er það aðallega granrttegund, sem kölluð er ægir- ine granat, og inniheldur tiltölu- lega mest af steintegundinni ægír- ine. Er sú granittegund sjaldgæf mjög, en þó fjölgengari en roek- allite. 1 rockallite eru aðalefnin kvarts, ægirine og albite, nokk- urnveginn að jöfnn. Kemur það fram sem smáfleygar og eitlar í aðalgranitinu og er að sjá mjög svipað hinnm dökkn blettum, sem eru svo algengir í slípuðu graniti. Sunnan við Rockallhraunhryg inn, um 130 sjómílur vestur frá Vesturströnd írlands, er annar braunhryggur, Porcupine, hrygg urinn (eða „hankinn", eins og þessir hraunhryggir og flákar cru kallaðir á sjómannamáli). pús- undir steina hafa fiskast upp af hraunbreiðu þessari og verið rann- sakaðir. Fjórir fimtn hlutar þeirra era krystölluð hergtegund, kölluð olivin-gabhro, (mjög skyld ís- lenska gabhroinn og basaltmu, sem er alveg samskonar og bergið í Cuillinhæðinni á Skye og öðrum Norður-Atlanthafseyjum. Á það rót sína að rekja til sömu berg tegundanna, sem basaltlögin á norðari eyjunum eru komin frá. Yfirleitt koma hinar jarðfræði lega nýju hraunbreiður í eystri- hluta Norður-Atlantshafsins í Ijós sem lárjett, víðáttumikil hasalt- fióð, rofin hjer og þar af bylgjum af graniti og gabbro, er brot. hafa inn í hraunið og stundum í gegn. Finnast leifar þessar basalthrauna, eins og áður er getið um, í Vest- ur-Skotlandi, Norður-frlandi, ís- landi, -Tan Mayen og Grænlandi. Granithæðir og gabbroklettar í'inn- ast bæði á Skotlandseyjum og. á írlandi, og er samsetning þeirra mjög svipuð granitinu í Rockall og gabbroinu í Porcupine-,,bank- anum.“ Á sama hátt sjest að ísland er stór basalthreiða, sem bæði granit og gahhro hafa hrotist upp í á suðausturströndinni (og á Vestnrlandi). Rannsóknir síðustu tíma á neð- ansævarjarðfræði Norðnr-Atlants- hafsins hefir þannig fullkomlega sýnt hið nppranalega samhengi basaltsljettanna, með þeirra sjer- l'ennilegu forngrýtis-innskotum og hafa þnnig staðfest hið jarðfræði- Frá Færeyjum. Hjer í blaðinu liefir nokkrum sjnninn áður verið sagt frá ýms- um málum þeirra Færeyingauna, bæði í stjómarfari og bókment- um. Nú eru nýlega um garð gengnar kosningar til lögþings- ins og virðist þá hafa verið þar allsnörp kosningahríð, eftir blöð- unum að dæma. Sambandsflokk- urinn varð þar í nokkrum meiri- hiuta (13:10). Deilumálin milli fíökkanna eru þar ýms, og þó aðallega rjettarafstaða Færeyja t'i Danmerfkur. Á síðustu tímum hefir afstaðan til Noregs einnig vafist allimikið inn í þessi mál, enkum í sambandi við skoðanir -Jóannesar Patursson kongsbónda. íslensk mál ern líka ekki ósjaldan dregin inn í stjórnmálaumræður þeirra Eyjaskeggja. Verður hjer tekin ein smágrein um þessi efni eftir J. P., sem bæði sýnir iiokkuð áfstöðuna til fslandsmála og kröf- ur sjálfstjórnarflokksins Færey- íska. Greinin birtist hjer á fær- eyísku, sem allir lesendnr munu skilja nokkumveginn. Danskurin he\nr í samfull 80 ár — ottatíu ár — gjört manna rcun millum Föroyingar og fs- lendingar. Íslendingar hóðu Danskin um at fáa sítt alting aftur. Teir fingu tað í 1843. Föroyingar bóðn Danskin nm at fáa sítt lögting aftur í 1846. Teir fingu kortanei. Íslendingar vóru atspurdir á sÍEum altingi, um teir vildu eiga sess á danska ríksdegi. Teir sögdu néi taklc. Föroyingar voru ikki atspurdir, iim tcir vildu eiga sess á ríksdegi. Danskurin setti uttau at lata För- oyingar vita av eina lóg, sum segði, at Föroyingar Skuldu sita á ríksdegi. fslendingar fingu atgongd til á sínum altingi at mæla ímóti at tann danska grunnvallarlógin var sett í gyldi í íslandi. Föroyingar fingu ikki atgongd til at avgera, antin teir vildn vera undir danskari grunnlóg ella ei. Tann danski ríkisdagur avgjördi, meðan eingin Föroyingur var ríks- dagsmaður, at tann danska grunn- lógin skuldi tvingast inn á Föroy- ingar, og grannlógin varð ting- Lsin í Föroyum, utan at nakar Föroyingur varð atspurdur. | íslendingar fingu fíggjarvald tyri sitt alting, áðrenn tað var 30 ára gamalt. Föroyingar fáa noktan fyri figgjarvaldi í sínum lögtingi, tó tað er 70 ára gamalt. íslendingar fingu 'lóggávuvald og onnur rættinder í 1874. Föroyingar verða trúðaðir við öllum ólukknm av Danskinum, tá teir í 1923 tala nm lóggávuvald fyri lögtingið. íslendingar fingu íslenskan láð- harra, sum stóð til svars fyri al- tinginum í 1903. Förovingar, sum gretta um slíkt verða speiriknir og happaðir av Danskinum. fslendingar fóru sjálvir til Lon- don, til bretastjórn og hóðn um •siglingsloyvi í 1917, og Danir tagdu. Föroyingar sendn boð gjögnum danskau umboðsmann til hreta- stjórn um hetta sama siglings- loyvi, og teir vóru stevndir og hóttaðir fyri landasvik afturat. íslendingar fingu í 1819 fult ræði á sínum egna landi. Föroyingar, sum öna nm slíkt, verða av Danskinum, lagdir undir allar heimsins ódygdir. íslenskt mál hevur allan rætt til að vera tíðindamál (telegraf- mál) í Föroyum. Föroyskt mál hevur ikki rætt til at vera tíðindamál í Föroyum, tó lögtingið hevur kraft tað. Hvat siga tit Föroyingar? Já, eg spyrji? Gudm. I Laugaveg 5. Klæðaverslun. Vikai*f Sími 658. Saumastofa- Birgðir af hlýjum og góðuffi vetrarfrakkaefnum. Sömuleið- is verulega góð blá scheviot. Athugið verðið hjá mjer. Bernh. Petersen Reykjavtk. Slmar 598 og 900. Slmnefni: Bernhardo Kaupir allar tegundir at lýsi hæsta verði. írá sínum f jelagsmönnnm fyJ',r sölukostuaði. J*'g hygg, að það sje einfelö01 Btefáns, isem hefir komið hoc'Ll111 t:l að skrifa þessar línur og hann sjá sannleikann í þessu vil jeg ráðleggja honum (og þe110’ scm leggja trúnað á orð haus)’ aö leita sjer óvilhalla upplý810^ í málinu, óg þær efast jeg eklcl um að Centralanstalten for ReVl‘s’ ion og Driftsorganisation .urskoðnnarskrifstofan), sem liet,r endurskoðað allar hækur og reik®' íoga fjelag.sins fyrir síðastliðið :ir’ ronni fúslega gefa. En vilji ekki nje þori að horfast í au? o'U við sannleikann, er það aðeib3 siundar friður, því í rjettiuu111 mnn- hann þó ekki geta skot'^ Mjólkurmálið. Nokkur orð til Stefáns Jónssonar. Eyvindarstöðum. Fyrverandi kunningi minn, Ste- fán á Eyvindarstöðum, sendir mjer og ,Mjólkurf jelagi Reykjavíkur' tóninn í Morgunblaðinu (26. f. mán.). Jeg vona að hann misvirði ekki við mig, þó jeg hafi ekki svarað honuin fyr. Stafar það af því, að jeg hefi undanfarið verið á aðalfundum Mjólkurfjel. Rvíkur úti um sveitir. Hann hyrjar mál sitt á því, að hann þykist ætla, að færa. sönn- ur á að jeg hafi farið meS ósann- indi í svargrein minni til hr. Thors Jensen, 15. desember, er jeg sagði að Mjólknrfjel Reykjavíkur tæki 8 aura af hverjum mjóllrurlítra .8 sjer irndan að hlýða á hann Pað er annars einkennilegt sjá á prenti annað eins og Pa sem Stefán lætur frá sjer fa,a um mjólkurmálið. Væri maðui'i1111 ókunnugnr liögum og starfrækpl’| Mjólknrfjelags Reykjavíkur, v’el1 þaó að nokkru leyti fyrirgcf8^ legt, (ef hann væri kominn a£ Jl’, Gróu frá Leiti). En af Jöipn^’ sem tíl skamms tíma hefír s ^ í fjelagsráði Mjólknrfjel. ReJr)''^ víkur, lýsir hann sig þann 111,111 sem mig vegna míns „mentttn^ skorts“ vantar hæfilegt lvs,n arorð yfir. n Pegar Stefán er að fræða ® ^ um sölukostnað M. R„ ^er * , helst til mikið í kring iim sa leikann, slengir hann þa við sölnkostnaðinn, því sCin r leiðendur Tána fjelaginu tu borgana á skuldum. ®nn_e.g á þeim afföllum sem hafa °r mjólk vegna yfirframleiös1’1

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.