Morgunblaðið - 23.03.1924, Page 4
MORGUNBLAÐIÐ
:zy\i
Huglýsmga eiasgbök.
— Tilkynningar. —■----------
AUir verala ársins hring,
eins þeir stærri* og minwi,
ef þeir hafa auglýsing
&tt í dagbókinni.
JÓN JÓNSSON bekair,
Ingólfsstræti 9. Sími 1248.
Tannlækningar 1—3 eg 8—9.
------Viískifti. —
Hreinar ljereftstnsknr keyptar
besta verði í ísafoldarprentsmiðjn.
HnsmæCnr! BiSjiÖ nm Hjartaás-
•mjörlíkiC. pað er bragðbeet og nær-
Ingarmest.
UmbúBapappír
Aelnr „Morgnnblaðið'‘ mjög ódýrt.
Maltextrakt — frá Ölgerðin EgiU
SkaUagrímsson, er best og ódýrast.
Dívanar, borCstofuborC og stóiar,
édýrast og best í Húsgagnaverslnn
Reykjavíknr,
Verslunin Klöpp, Klapparstíg 27,.
seiur allskonar sokka mjög ódýra,
hatta og híifur á karlmenn, ásamt
niöröu fleiru.
Góðar kartöflur. Kaffi og sykur.
Hnnnes Jónsson, Laugaveg 28.
því að vera í samvinnu við tim-
lieiminn um þetta óumræðilega
'iuikla manuúðarmál. pær inna af
iiend i meira þjóðræknisverk en
allir munu átta sig á. Að fáu
verður oss, smælingjimum lijer á
úthjara veraldar, meiri sæmd en
að því, að bræðram vorum og
systrum úti um hehninn skilji.s/
það sem best og sem oftast, að
hj«?r kveður við bermál af bestu
hugsunxxm mannanna, og að vjer
eruiii, eftir efnum vorum og ástæð-
usn, ávalt fúsir til þess að styðja
það. sem gott er.
Jeg ósba þéss og vona það. að
Bandalag kvenna hljóti þá ánægju
og sæmd af degimxm í dag, sem
]>e.ssi f jelagsskapur kvenna á skilið.
Einar H. Kvaran.
-------x-------
TIL BEGGJA HANDA.
Eftir Guðmund Friðjónsson.
I.
Stundum, þegar hlöðiii koma
mjer í bendur, oftast í stórhrúgum
þeim. sem mánaðarsamdráttur
strjálgengra póstferða veldnr,
kemur mjer í hug að grípa penna,
.vniist til lofs eða lasts. Oftast þegi
jeg þó að viðra fram af mjer mál-
efnin. Veldur þar xxm mestmegnis
fiarlægð mín frá prexxtsmiðjxxm og
ritstjórum. Hennar vegna hlýtur
sá, sem fjarri hýr, að verða of
seinn til að tak^ þátt í umræð-
xrm: því að ný málefni eru komin
til umræðn þegar t. d. Norðlend-
ingar geta komið athugasemd á
prent suður í Rvík. Eru þá hin
fjnrri viðfangsefni fokin út í veð-
ur og vind, eða horfin út í hafs-
auga gleymskxxnnar.
Til þess þó að peuni minn ryðgi
ekki gersamlega, sting jeg hon
x«r. niður smámsaman, og geta þá
smámunir valdið stundum við-
bragðinxi eða nokkurskonar til-
'víljun.
Blómsturpottar, stórir og smáir,
Bollapör og Diskar. Tauvindur 20 kr.
Tcurullur 55 krónur.
Hannes Jónsson, Laugaveg 28.
Erlexxda silíur- og nikkelmynt —
taupir hæsta verði GuCmundur
JuCnason gullsmiCur, Vallarstræti 4
Norðurlandapeningar úr nikkel og
silfri eru keyptir hæsta verði á Stýri-
mannastíg 10.
»— Fæíi. =====
Gott fæði fæst í Austurstræti 5,
(nppi).
===== Ilúsnæði. ==—
íbúð 2—3 herbergi og eldhús jskast
til leigu frá 14 maí.
Stefán Ólafsson.
Símar 249 og 1263.
Forstofustofa fyrir einhleypa er til
leigu á Grettisgötu 51.
== Tapaí. — Fundií. ==
Veski tapaðLst frá Laugaveg 26, til
Laugaveg 63.Finnandi beðinn að skila
því til A. S. I. gegn fundarlaunum.
Nýir barxxaskór töpuðust fi'á Sölu-
turni, Klapparstíg. Skilst á Klappar-
stíg 27.
frá vini nxínxxnx í Rvík í umslagi
liálft blað af Morgunblaði, aftari
hlutaxxn, og sást hvorki tölunúmer
nje heldxxr dagsetning. par í er
ritgjörð eftir Guðm. Hannesson
prófessor, um hækur og— lestur
þoirra. og önnur eftir J. B. um
Kveldglæður, 6 sögur eftir C4. F.
Margt kemur í blöðuxium, sem
eggjar mig meira en þessar gx'ein-
ar til xxmræðu. En þó gríp jeg nú
pennann til að athuga iþessar
gi-einar. eða þó rjettara sagt, ým-
islegt í sambandi við orð og ’mxgs-
anir höfundanna.
Guðm. pi'ófessor minnist á það,
seríx lesið er og ekki lesið; þar á
rxeðal nefnir liann æfisögix Frank-
lins, sem hann segir. , að liggi
óseld og þá auðvitað ólesin, seínni
ntgáfan. Mjer er það Ijóst, að
þessi bók er merkileg. Eix ef til
vill er liúu kunnari aimenriingi
en nafui minn heldur. Fjöllesið
unglingaljiað hefir xxýlega endur-
prentað æfisöguna. fyrri hluta
hennar að minsta kosti, og þar
reeð axikið xitbreiðsluna.
pá minnist greinarliöf. á Ixæk-
xir pjóðvinafjelagsins. Sparsemi.
Auðxiuveginn o. s. frv. pær hækxxr
oru aflxi'agð að vísxx. Og ef jeg
eða mínir stallbi'íeður hefðum af
riokkuru að státa. gætiim vjer
þakkað þessum bókum góðár lieit-
strengingar í æsku. þogar harð-
indi virtust ætla að gei'a hjer
iandauðn á ísaárunum. með xit-
flutningi fólks og vonleysi margs-
konar. Auðvitað eru þessar bæk-
xxr jafngóðar nú, sem þær voru
rjett eftir útkomu sína, ef lesnar
værxx og teknar til greina. Og
víst eru þær líklegri til að efla
unglinga til dáða en skemtanirn-
ar, sem nú draga að sjer æskuna,
og skólarnir, ætia jeg að' bæta
við.
Af því að svo merkur gáfu-
niaður á í hlut, sem Guðmundur
IHannesson er, vildi jeg að einhver |
tæki undir mál hans. En heldui’
þýkir mjer slá út í fyrir nafna
mínum, þegar hann x greinarlok
fer að benda á nýja bók til lest-
ux*s, og beiidir á „Nonna“ i'tla
eftir sjera Jón Sveinsson.
Allmörg ár eru síðaix þessi bók
var nefnd, mig minnir í Eimreið,
og látið mikið af henni. Jeg
bjóst við mikilli gei'semi. En von-
brigðin urðu mikil. Bókin er að
visu liðlega orðuð og mun falla
börnum í geð. En þá eru upptakl-
ii* kostirnir. Hxxn hefir þann nein-
galla nútíðai'bókmentann a að
vera fjöloi'ð úr hófi, ög þá um
leið vatnsblönduð, svo sem sjá
má á því, að ferðasaga hans.frá
Akui'eyri beint til Hafnar bi’eiðir
sig yfir 2—300 blaðsíður. Eini
atbixrð'nrinn, sá xxm ísbirnina, sem
matax’bragð er að, er svo ólíkinda
légur, sem mest má verða. Bók-
xnentarit get jeg ekki sjeð að
þessi bók sje. Og flöt mundi
Heimski'ingla Snorrð liafa orðið.
ef flött hefði verið á þennan hátt
eða þvílíkan. pað verð jeg að
segja, «að jeg fell ekki í stafi af
því. þó að gerð sje hárkolla á
höfuð bókmentarinnar og ýrt ilnx-
vatni í þá kolla. Og undarleg er
þögnin í þessu landi stundum og
kyilleg xxmræðan: * Sigurbjörrí
Sveinsson skrifar sögur, sem frá
mínu sjónarmiði eru á allan hátt
í.'erkilegi'i en þessi barnagæla sr.
•Tóns. En engiiin minnist á hanix,
aí því að hann hefir bai'ist á-
fram hjer heima og sigrað um-
komuleysið.
Annar höf., undir dxllarnafni,
póx'ir Bergssoxi, hefir lát-ið í Eim-
reið og Skírni þó fáeinar smá-
sögur, prýðilega saxndar. Hann e;;
ekki nefndur á nafn og þau heffi
tímaritanna, sem sögur hans flytja,
exu ekki lieldur ritdæmd. Aftu: á
móti er kynjafullur sagnasamsetxx-
in.gur Iofaður upp í hástei’t, í sum
um blöðuirí, og kveður sxí básúna
\ið háa ranst alt sunnan frá Graf-
arvogi og noi'ðixr að Oddeyrar-
bót. En að vísu á Guðmundur pró-
fessor Hannesson enga rödl í
þeirn söng. »
Jæja. nafui minn! Ekki muii-
inii við lenda í eiixvígi út af þessu,
og hafa skaltu þökk mína fyrir
hxxgvekjuna, þó stutt sje, eins og
veyndar alt, sem sjest frá b'nni
Iiencli. Og hittumst svo hcilir
næst!
Nxí sný jeg mjer að Jóni ökkar
Björussyni skáldi. og ritdómara,
því að það er 'hann hvorttveggja,
þö að jeg játi eigi öllu. sem hann
segir í þeim efnum. enda st.öncl-
um við siiin á hvoxni leiti aldurs
og umlxverfis.
Fi’amh.
--------O---------
Ingólfur Arnarson
á Arnarhóli.
24. febrúar 1924.
Staðimi gyllir 1 Sögu-sól,
svífur fögur mixming
riir fornum Arnarhól,
eftir sigurvinning.
Tengt við Ingólf Arnarson
íslands Ihjarta kættist,
þessi heita þjóöarvon,
þegar loksins rættist.
Hlýtur lof um láð og höf
Ustamaansxns andi;
þvílík aldrei gleymist g.jöf,
gefin föðarlandi.
Hugans gang við göfugon
gilti lielgur eiður,
og það skapar eilíí'aii
Iðnfjelagsins heiður
Verndið líkan landnámsmanns,
listahöndum skorið,
flytjið upp að fótum hans
fögur blóm og vorið.
Höfðinglegur, hár og beinn,
— hljótt í lotning krjúpið, —
faðir þjóðar hyggjuhreinn
horfir yfir djúpið.
Sjer hann það að þessa lands
þarf að gi-æða meinin;
æfið, kennið kosti hans,
kveðið líf í steininn.
Sjáið: Ingólfs arm og bol,
ennis-svipinn bjarta;
sæki állir þangað þol,
þrótt og göfugt hjarta-
Ættlands göfgi gesturinn
glögt mun spilling víta,
ú lians tign skal óþveginn
enginn maður líta.
Jósep S. Húnfjörð.
)
--------x--------
DAGBÓK.
I. O. O. F. 1053248.
III 75 4 —
Um hxxgsanagerfi flutti sjera Jakob
Kristinsson fyrirlestur í fyrrakvöld í
Iðnó fyrir fullu húsi. — Erindi
þetta endurtekur liann á morgun kl.
814 í Iðnó, og verða aðgöngumiðar
seldir í Isafold og við innganginn.
Vísan urn Fornólf. Fallið hafði
höfundarnafnið íir í blaðinu í gær,
þegar sú vísa birtist. Átti að standa
undir lienrý Jón Bergmáun.
,,17. júní“, blað það, er porfinnur
Kristjánsson gefur út í Kaupmanna-
höfn, er nú byrjað á II. árganginum
og hef'ir 1. tölubl. borist hingað. í
þ\i er fremst grein um sjera FViðrik
Friðriksson og starf 'hans í þágu K.
F. U. M., og þar næst grein eftir
sjera Olfert Rieard um 25 ára afmæli
fjelagsíns hjer, og fylgir þeirri grein
mynd af sjera Friðrik. í ritiuu eru
ennfremur greiuar um landsmál hjer
ýmisleg, landamæraþrætu .Dana og
Pjóðverja, um Islendinga erlendis og
xncrgt fleira.
Fjórir enskir togarar hafa nú verið
teknir á leigu í Hafnarfirði hjá einu
at' knnnustu ixtgerðarfjelögunum í
HuII. Hefir Oeir H. Zoega leigt tog-
anina. Aflinn af þeim verður lagður
upp í vetur það sem eftir er í Hafn-
aifirði og verkaður þar, og veitir
þetta fjölda rnanns atvinnu, þrír af
þessum togurum eru komnix’, en á
Iiinum fjórða er von á hverri stundu.
Laus embætti eru nú auglýat: bæj-
arfógetaembættið í \ estmannaeyjum,
bjoraðslæknisembættið í pistilfirði,
hjeraðslæknisembættið í Hróarstungu-
hjcraði, hjeraðslæknisembættið í
Ilöfðahverfishjeraði og hjeraðslæknis-
embættið x Hólmavík.
Tengda.xnamma. ieikritið eftir Krist-
íuti Vigfúsdóttur, sem hjer hefir nú
verið sýnt all oft við góðar vinsældir
a? Leikfjelaginu, verður sýnt í kvöld.
Aðgöngumiðar vei'ða seldir í allan
d;«g í Iðnó og við innganginn, ef eitt-
hvað verður eftir. Einhvern nýjau
leik mun fjelagið ætla að sýnn í vor,
en ekki er blaðinu kunnxxgt hver hann
verður. Heyrst 'hefir þó, að sýna eigi
einhvern leik eftir Strindberg.
Kórfjelag P. í. Tenórar og bassai'
eru beðnir að mæta í dag kl. 8L4
stxxnðvíslegs.
Nú fyrir fáxxnx dögunx fjekk jeg
■ --■■■■ ■ ~T
*
FB. Um tangaveikina í Suðui*-pi»S'
eyjarsýslu hefir landlækni borist eft-
irfarandi keyti frá hje^itð.J. •kninu*
á Húsavík. Eitt. tilfelli af taugavt'ibi
hefir komið fyrir í Ysta-Hvamnii í
Aðaldal. Ennfremur þrjú tilfelli í
Fiatey á Skjálftmda. Hefir veikin
líklega verið þar síBau í nóvember
í haust en afar væg.
SeyCisfirði 21. maivs FB: Borgax’a-
fundur var haldinn Itjer í geikvöldi
útaf reglugei'ð stjórnarráðsins ui»
bráðtnbirgðabann gegn innflutningi &■'
óþarfa varningi. Fundurinn samþykti'
j-firlýsing þess efnis, að með því að'
reglugerðin mundi ekki koma að til-
ætluðum notum og valdi aðeins óþæg-
indum og dýrtíð, sje hann andrigur
henni og framkomnu lagafrumvarpi
uxn innflutningsbann. Var ályktun
þessi samþykt með fjórðungs at'
kvæðamun. Ennfremur var það skoð-
un fundarins, að samkvæmt heimild-
arlögunum gömlu væri aðeins leyft að
hefta innflutning á óþarfa, en eigi &■
siur.um vörutegundum, sem reglugerð-
iu nær til. Fundurinn lýsti ánægjn
sinni á frumvarpi Jakolts Möllers u®
aínám tóbakseinkasölu og var ályktuu
um það samþykt uteð lielmings at-
kvæðamun. Fundurinn var ekki fjöl-
sóttnr og hamlaði illviðri fundarsókii'
Fiskilítið er uni þessar mundir á
suðurfjörðunum.
Á Fljótsdalshjeraði er eiun maðux
látinn úr lungnabólgu en nokkrir'
bggja.
. |
FB. Aflabrögð. Afli er dágóður 1
veiðistöðvixnum suður nieð sjó, í net
en ekki lóðir. I Vestmannxieyjum var
tregur afli í gær. í Landeyjum og'
undir Eyjafjöllum hefir verið róið
* ,
undanfarna viku þegar gefið hefir
og aflast d&vel. En mjög hefir ágang-
ui' togaranna spilt veiðinni meðfraxn
Söndunum. Hefir ,,pór‘! þrásinnis
verið fenginn til að „reka frá“ og
hefir þá hatnað í svipinn. Á Eyrar-
bakka var afli góður í gær .
FB. Pilskipin. í gæx'morgun komti-
im-. Keflavíkin ríxeð 16 þúsund fiskjarf
og Hákon með 8 þúsund.
Ve8tmannaeyjum 22. mars FB: —
Bæjai'stjórnarkosning fór fram hjer í
gær. Kosinn var Kristinn Olafsson
fulltrúi bæjarfógeta í Reykjavík með
408 atkvæðum. pórhallur iSæmundsson
fjekk 16 átkvæði, Páll Jónsson 7*.
Halldór Pálsson 4, Aaderup verkfræð-
ingur 2, Brynjólí'ur Árnason 1, og
Sigurður Lýðsson 1. Ógild voiax 16
atkvæði og 3 seðlar auðir.
Mokafli er hjer og unnið dag og
uótt. Saltskortur er orðinn tilfinn-
axilegur. Oísli Johnson á einn eitthvaö
eftir.
FB: Bankastjórar í íslandsbanka
hitfa verið skipaðir Sigurður Eggerr.
fyrv. forsætisráðherra og Jens B;
Waage settur bankastjóri, báðir frá
1. apríl næstkomandi.
Stúdentafræðslan. Fyrirlestur sá uffi.
Vínarborg er anglýstur var í Alþýðu-
blaðinu og Vísi í gær, ferst fyrir
vegna borgarafundarins.
Happclrætti stúdenta filkynnir að
vitjað hafi nú verið eins vinnings í'
viðbót við þá, sem fyr er frá sagt,
það eru 1900 krónur x peningum og
hlaut þær Ari Arnalds bæjarfógeti á
Seyðisfirði. Margir vinningar eru enn
ósóttir ntan af landi.
---------x---------
Sfmar MorgunbfaAsins > ]
—T'
IN. Bltrtj&msnkrifMofML f
m. AfrrriðeUn. I
7M. Andýrfnfaakrif*tof im. 1