Morgunblaðið - 03.05.1924, Side 3
MORGUNBEAftl*
MORGUNBLAÐIÐ.
Stofnandi: Vilh. Finsen.
Utgefandi: FjeJag 1 Reykjavlk.
Rltstjórar: Jön Kjartansson.
Valtýr Stefánsson.
Auglýstngastjöri: E. Hafberg.
ökrifstofa Austurstræti 6.
Slmar. Ritstjörn nr. 49 S.
Afgr. og bökhald nr. BÖO.
Auglýsingaskrifst. nr. 700.
*tel»aslmar: J. Kj. nr. 742.
V. St. nr. 1220.
, E. Hafb. nr. 770.
Aakriftagjald innanbæjar og I ná,-
enennl kr. 2,00 á mánuBl,
Innanlands fjær kr. 2,50.
•lausasölu 10 aura eint.
andi fyrirspm*n er bygð á —
hann er hrnninn nndan fótum
hans.
Erlendir menn hafa engin áhrif
á r'tstjórn blaðanua sem hann
sendir „sldtka.st'‘ sitt.
Og sjálfur p. G. hann hefir sagt
í hlaði sínu að þeir erlendu menn,
sem kynnu einhverntíma að geta
haffr einhver áhrif, þeir hafi aldrei
reynt að fá þau sjer í hag.
Svo galar hann upp í spilaborg
ó.sanninda sinna, ósannindanna, er
gagnsýra hug hans eins og
sveppaslæður um haug, svo gor-
öllu sínu innibyrgða og' útungaða
skítkasti — svo honurn skáni —
skáni lielst í bráð og lengd.
pví lækningin — sú óbilandi
lækning, sú sem byrjaði þegar
þjóðin var svo gæfusöm að ná
greiðslu á „drápsklyfjum" rík's-
skuldanna. 1
Mig langar nú til að segja hr.
Helga það, að jeg hefi hvergi
gortað af velgengni sjávarútvegs-
manna, enda er jeg of kunnugur
honum úr skúmaskotunum í þing- högum þeirra til þess. -Teg veit
bekkinn — lækningin er í því
fólgin, að allur almenningur, öll
þjóðin, þekki hann Jónas.
Ekkert plagg, sem frá konum
hefir farið, ber ljósari vott um
sálarástandið, hugarfarið, mann-
inn eins og einmitt þingskjal nr.
515; því þar er illgimin og
Þ'ngskjal nr. 515
j lcúlurnar þjóta upp á einni vöku- flónskan vafin í umbúðir hræsu-
\ nótt. — innar. —
Og nú vonum vjer að hæstvirt
efri deiid lcyfi' honum að gala út »-------o---------
„Löðnrm&nnlegar
skúmaskots • sktt-
kast8tilbneigingar“
Lögr. 22. apr. Þ Ct
hvað cr það, sem hann get-
Út ekki hann Jónas — varð maimi
°rði, Sem rjetti þeim, sem
®tta ritar, þingskjal nr. 515 í
"®r Hppi á þinggangi — hann
Jón
as getur aTt.
um leið gekk haun Jónas
tramhjá. innanum allan hláturinn
brosið eða meðaumkvunarand-
*tin með tvísetta Lokaslæðu yfir
^ofnu audlitinu.
5a
n var ekki á þingi í fyrra-
'? hann Jónas, hann var annað
da:
gera — hann var að unga út
^&skjali nr. 515, sem mun í
^ununi haft meðan nokkur man
aftir manninum og þingstörfum
haas. | !*
1 Þetta smn verður ekki tæki-
Fl til þess að taka einstök at-
ílði ^essarar fyrirspurnar til með-
ferð,
orð.
ar, í þetta. sinn aðe’ns Örfá
enda er vonandi að fyrir-
isPurn þessi geti komið til um-
ríeðu fyrir þinglausnir.
hefjT pegar fengið sjer __ . ....
hra^itara til þess að taka hvert MalSVariIUl mikll.
Þingskjal nr. 515.
E.d. FYRIRSPURN
til landsstjórnarinnar um afstöðu hennar til stjórnmálabláða, sem
erlend'r fjesýslnmenn halda hjer úti.
Flutningsm.: Jónas Jónsson.
1. Hversu var háttað stuðningi þeim, sem hlaðakostur sá, er stend-
nr nndir yfirumsjón og yfirráðum erlendra fjesýslumanna, veifrti
núverandi stjórn og flestum stuðningsmönnum hennar við síð-
ustu kosningar?
2. Iívaða afstöðu ætlar stjórnin að taka hjereftir til þessara hlað-
fyrirtækja?
3. Getur stjórnin gert sjer nokkra hugmynd um, hverskonar fríð-
indi hinir erlendu fjesýslumenn vilja fá hjá stjórninni og fylgis-
mönnum hennar fyrir veitta liðveislu?
4. Vill stjórnin viðurkenna sem sinn stuðningsmann þann þing-
mann, sem nú er ritstjóri þessara hlaða, þótt hann sje háður
erlendum fjesýslumönnum, er að dómi höfuðritstjóra íhalds-
flokksins hafa sýnt löðurmannlegar skúmaskots-skítkasts-til-
hneigingar?
5. Hvort trúir stjórnin betnr Lögrjettu eða Morgunblaðinu, þegar
þáu greinir á um stórvægileg þjóðemismál?
pingskjali þessu var útbýtt meðal þingmamia í gær. Sumir sem hand-
ljeku, trúðu vart að þetta væri þingskja.l, aðrir hentu gaman a£ eins og
að líkindum lætur.
Otð
sem flýtur frá vörum fyrir-
sPyrjanda, því engn má glata þeg- Herra, Helgi Valtýsson hefir rit
ftr spyrjandinn kemur fram — að langa hugvekju í Vísi, er hann
^yrjandinn mikli, sem menn nefnir „Kjöttollinn og fiskiveiða-,
íeldu hjer áður aðvissi öll ósköp. löggjöfina.“ Eys hann óspart af hl"ntt meRta kaPPÍ^Pykir mjer því
■1 sannleika mætti skrifa mikla þeim viskunnar og þekkingarinn-
vel að flestir hera þeir þunga
skuldabagga. En það vakti fyrir
mjer, að eins og fátækur bóndi
ræðst í að girða tíin sitt fyrir
ágangi stóðs, svo heri og íslend-
ingum að verja fiskiveiðalöggjöf-
ina í lengstu lög. Vil jeg nú við-
hæta, hr. H. V. til umþenkingar,
að þótt „drápsklyfjar“ ríkisskuld-
anna sjeu þungar, munum vjer
uudir rísa. En undir „drápsklyf-
jnm“ ágengrar vináttu erlendrar
þjóðar, rís sú þjóð eigi til lang-
frama er á marga svo „trú-
hneigða“ syni, sem er hr. Helgi
Valtýsson, hvenær sem hyllir und-
ir hagsmuni Norðmainna.
Ásteitingaæsteinninn.
pað var ekki. kjarninn í mínu
máli, sem hr. H. V. þótti beiskur.
Hann komst varla inn að honum.
Nei, það er hismið, sem hneiksl-
inu veldur. Honum þykir jeg
tala með gáleysi um sinn Guð,
og auðvitað rís ‘•hann upp og af
neitar djöflinum. Jeg á að vera
,,fáfróður“ og „óbiTgjam“ í garð
Norðmanna.
Jeg skil nú raunar varla, að
miklu máli skifti, hvort jeg hefi
gengið eilítið of langt eða skamt
í lýsingu minni á framkomu Norð-
manna í kjöttollsmálinu, en þó
þykir mjer rjett að sanna, að
síst var jeg of harðhentur, enda
hefi jeg enga tilhneigingu til að
halla á Norðmenn, þótt mjer þyki
skylt að vjer íslendingar sjeum
einhuga um að verjast jafnt faðm-
lögum þeirra sem bnefa, þegar
sýnt er, hvað undir hýr.
um í grein sinni í Mbl., og taldi
jeg þá vel frið. Nú sje jeg ' að
svo spakur maður er hr. H. V.
ekki. Hefir hann nú tekið til máls
að nýju, og sækir mál sitt með
bók
nm alt sem sá maður ætti ar lindum, er hann, svo sem al-
Vrta en sem hann ekki veit. kunnugt er, telur sig einan hafa
Qg nú í þetta sinn — veifr hann umráð yfir. Er mjer sá sómi
ekki hvað hann er að gera sýndur að vera lærisveinn meist-
hvert hanu er kominn. j arans að þessu sinni, og á jeg
r löðurmannlegu skúmaskot- það að þákka greinarkorni því,
J11111111 hann kominn háttv. 5. er birtist í Mbl. 25. f. m. og jeg
aadsk. úr skúmaskotum Tímans kallaði „Kjöttollsmálið.“
ar sem hanu dvaldi lengi en
í vafa.
Mjer er ekki auðið áð tala við
— '-uoj. AUiU iiieu ttilttl' ÖKH- hr. H. V. svo, að auðmýkt mín
fuí^ ^neigingarnar með sjer verði í samræmi við alvisku hans.
Qeigingamar, sem glepja hon- Mun jeg því hætta á að líta á
<un
rjett að leggja orð í belg, en mnn
þó að þessu sinm' aðeins athuga
höfuðhliðar „Vísis‘ ‘'-greinarinnar.
^gað kom hann úr skúmaskot-
nitl ^ttavJtra hyltingamanna.
hann kom með allar skít-
Vörn.
Hr. H. V. vitnar mjög í norsk
hlöð, og hygst með því að sanna
vinarhug Norðmanna í kjöttolls-
málinn. petta er nú í sjálfu sjer
ákaflega barnalegt. Hr. H. V. veit
jafnvel og jeg, að Norðmenn eiga
hjer mikilla hagsmuna að gæta.
Eins hitt, að gómsætur biti glæðir nm
matarlystina, og vilja Norðmenu
ólmir ná að festa hjer rætur. peir
syngur herra H. V. óslitinn loi-
söng og þegir vandlega yfir þeSSa
meginatriði. Rýfur hann með því
ótvírætt loforð það, er hann gai
um óhlutdrægni. Er það bert, að
vinarhugur hans í garð Norðm.
ræðnr hjer mestu um.
Sókn.
Ilr. H. V. vill dæma hngarfap
Norðmanna í kjöttollsmálinn eftfr
því einu er norsk hlöð hafa sagi.
Skal jeg í svipinn aðhyllast það,
og* mun nú sækja hann með þvS
vopninu. Jafnframt mun jeg
sanna mál mitt með tilvitnunur»
í hugvekju hans, einkum þeÍBfi,
ummælum, húnaðarmálastj., seHÐ
herra Helgi gerir að sínum orfk
um. Hefi jeg þó ekki við hendiifia
önnnr ummæli norskra hlaða
þau, er birtusfr í Tímanum 29. %.
f. m. og er þá eigi um auÖuggft
garð að gresja.
Með þetta nesti legg jeg þfc
íi stað, og má þá segja, að jeg
komi móti Golíat með staf S
hendi.
Mun jeg nú staðhæfa, en láte
hr. Helga og norsk blöð sanua.
I.
Norðmcnu hafa beitfr oss mit»-
rjetti.
„pað væri því saungjarnt, að reikwa
verðtoll, en ekki þungatoll af ealt-
kjötinu íslenska". (Örebladet).
„En gallinn er sá, að grermjan okk-
ar á meðal yfir hinnm óeðlilega inn-
flutningi nýs kjöts og landbúnaða*-
afurða frá Danmörkn, hefir smitað
okkur nm aðstöðn til sahkjötsinn-
flntnings frá íslandi.“ (Örebladet.)
„Allir Norðmenn, sem jeg hefl
talað við, viðurkenna, að tolhmnn &
íslðnskn kjöti sje ósanngjam“. (Vís-
ishngvekja).
n.
petta. var þó af gáleysi gert.
„Ef við hefðum meðan á málinu
stóð haft mann á verði í Kristjanín
er líklegt, að hægt hefði verið að
komast hjá tollhækknn á fsl. kjöti'*.
(Víás-hugvekja).
Stutt ágrip.
Kjarnin í mínu máli er sá, að
mjer þótti fisbiveiðalöggjöf vor
svo dýrmætur fjársjóður að engri
átt næði að afhenda hann Norð-
mönnum eða öðrum. Skýrði jeg sögðu fullvíst, að miklum meiri
m.
Norðmenu álitu, að vjer mund-
um í voða staddir vegna kjöt-
frollsins.
„Eins og stendur eiga íslenskir
bændur alt nndir norska markaðin-
(Buskerud og Vesterfold).
„par sem í Noregi er stasrsti
nálega einasti markaðnrinn fyrir
þetta kjöt, er tollstríð af Noregg
væru því raenn í heimskara lagi hendi mjög alvariegt mál fyrir ís-
ef þeir væru að ilskast við oss lanj. pað getnr haft í för með sjer
í blöðum sínum. pað er að sjálf- gjaldþrot fyrir íslenska bændur' ‘.
frá því að Norðmenn væru að hluta norsku þjóðariunar er hlýtt
reyna að þröngva oss til að af- * til íslendinga, en þá sömu mynd
henda framburðarrjettinn. Lagði norsku valdhafanua,, e:gnumst
jeg til að vjer íslendingar stæð
um nú fast saman, og hopuðum
hvergi. Óttaðist jeg að hefnd
(örebladet).
IV.
Norðmenn hagnast ekki af
vandræðum íslendinga.
„Innflutningur ísl. saltkjöts mun
sv° hræðilega sýn. Tilhneig- hann sem aðra menn þá er skeik-
fv •rnar’ sem hann nú breiðir út ulir era og breysk r, og segja álit
111 augliti hins hartnær þús- ^ mitt í fullri hreinskilni.
ára gamla Alþingis. Tilhneig-} pess er þá fyrst að geta, að
ha Sem n1a eru svo rt^ar * míer hefir þótt orka tvímælis , . w
.ns’ a$ hann kann ekki í níð- hvort ástæða væri t:l andsvara, vegsmenn hærn sinn hluta af ag þau koma illa heim við kröfu
vjer Islendingar, er uppvíst verð
ur til fullnustu, hverju framvind-' alveg stöðvast, ekki til hags f>rir
ur við sanminga horðið. Vona jeg hina norsku framleiðslu, heldur fyrir
Norðmanna, hinn rangláti kjöt-!að hr. H. V. virði mjer til vork- kjötinnflutninginn frá Danmörku'*.
tollur, gæti orðið hændum þungur' lmar þótt jeg leggi minna upp iir (Örebladet)
í skauti. Taldi jeg það hyggilegt vinsamlegu ummælunum blaðanna
og sjalfsagt rjettlæti að sjávarút-1 hans, þegar jeg hendi honum á,
ditn
UlTl sálarhúmsins að gera mun en það veldur að hugvekja hr. H. byrðunum, og sættu s g við nýjar hörku valdhafanna, eftir því sem
fuli
stað
rJ6ttu
Norðmenn vinna til að skaðast.
„Tollstríðið norska gegn fslending-
nm er því til tjóns fyrir einstakli'ig-
11 «g röngu, gera mun á V. ér í rauninni að mestu lof- álögur. Var þetta af heilum hug heyrst hefir. pví það er ekkert ana> án þess hinn norski landbúnað-
^ðingnm flónsku sinnar, og' söngur trúaðs manns um sinn TT'ælt A<y a<^ ^V1 +o1 1-------------------"* XT—*----------------------t-~í~ ur hatl neitt tel-lfin<tl Sagn af —*
eHnmyriðam Sem ‘s^ina ^ ^ann nr Guð. Menn hafa lengi vitað að
T. jNorðmenn era átrnnaður Helga,
sem era svo' og er auðvitað rjettláft að allir
|ja ' ^ hann gleymir hvar sjeu óáreitt:r í þeim efnum. Hitt
^Pr (ftodskjörinn þ:ngmað- er þó venja, að afskiftin sjeu
|villutrú, og í því skjóli skr'fa jeg
á n* Sfeymir til hvers hanu heimil er menn telja að boða eigi
aö vera.
Já «
8aunleika — haun átti línur þessar.
pá skal það tekið fram, að jeg
bjóst við að hr. H. V. mundi taka
með þökkum þeirri mentun er
'^ndið f T 77. ~ nann
f hann J6nas
Pað &
enZmí"bm íylir ‘’Þi65'
nr «á, sem þessi skín- forseti fisk'fjelagsins miðlaði hon-
mælt, og að því er jeg tel, af launungarmál, að Norðmenn hafa ur tiatl neitt telfan<tl Ragn
hagsmumim allra fslendinga.
Háð og spott.
fulluin skilningi á sameiginlegum til þessa krafist stórfeldra breyt- (ttreb,a<tet)-
............................ . „pað hefir venð til mikits góðfi
mga a fiskiveiðalðggjöfmm, en f fjölskyldur margra verkamanna.
ella þveraeitað að breyta hinnm og starfgmanna ríkisins að hafa
rangláta kjöttolli. Við þessar lcröf að yetit sjer {sl, saltkj3t einusinm í
pessari tillögu mnni, sem er ur halda Norðmenn enn, þótt telja viku. pví má ekki gleyma. En nú > r
mergur míns máls, er ekkert eftir- megi líklegt að þeir láti undan smásöluverðið orðið 3 kr. k-'óið, g
skilið í hinni löngu hugvekju hr. síga, ef vjer erum fastir fyrir. þfi er það altof d.frrt." (örehlndotl.
H. V., annað en háðið eitt. Seg:st Jeg get sannað, að hr. H. V. var Hjer lýknr vitnaleiðslnnni, og
hr. H. V. vona að ríkisstjórnin þessi krafa kunn, er hugvekia veit jeg eigi hver dómnr hr. 1T.
hagnýti sjer ávísun mína á vel- hans hirtist, því hún er grein - V. verðnr. Minn er sá. að Norð-
gengni sjávarútvegsmanna, og lega tekin fram í þeim norsku menn varni oss íúendingnm rír,T-
skattleggi þá nú duglega til blöðum, er hann vitnar í. Samt ar vors, þess, er þeir álíta < «*