Morgunblaðið - 20.07.1924, Blaðsíða 3

MOKG'fJ'NBLAHIV
MORGUNBLABIÐ.
Stoínandt: Vllh. Pln»en.
Otgefandi: PJelau I Reykjavlk.
Rltatjórar: Jón Kjartan»»on,
Valtjr Stefán»»on.
Auglýslngastjórl: B. Hafbersr.
Skrlfgtofa Au«tur»trætl 6.
Slmar. Rltstjðrn nr. 498.
Afgr. og bðkhald nr. B00.
Auglý»inga»krlf»t. nr. 700.
Helmaslmar: J. KJ. nr. 742.
V. 9t. nr. 1220.
E3. Hafb. nr. 770.
iikrlftag-Juld lnnanbæjar og 1 ná-
grenni kr. 2,00 á mánuBi,
innanland* fjær kr. 2,50.
t lausasðlu 10 aura elnt.
— Um líkt leyti lijelt kvæmt ákvörðun meirihluta þings- þess, þrátt fyrir allmikinn undir- yfirvöld, er gætu komið því til
bændaflokkurinn norski fulltrúa- ins, halda hinn fyrsta fund sinn.1 búning. Hefir mikið verið ritað leiðar, að togarinn yrði dreginn
fund. par voru 1600 manna. Var Forsætisráðherrann sem verð-' og rætt um ráðagerðir Amund- fyrir lög og dóm.
þar samþykt tillaga þess efnis, ur á fundinum, hefir látið í ljósi,j sens. Togarinn enski, Carso frá Hull,
að allir „rússabolsarar“ skyldu að meðal annara mála, muni verða Eigi alls fyrir löngu var kom- var að veiðum inni á Aðalvík, er
sviftir öllum opinberum störfum rætt þar um það, hvort taka eigi inn talsverður skriður á undir- Enok kom að honum; neitaði að
þar í landi.
par rjeði þessi vilji einhuga.
Hjer ræður enn á fulltrúa-
nýtt erlent lán; en ekki ber þó
að skilja þetta svo, að stjórnin
búning undir för hans, og bjugg- hlýða skipun frá varðbátnum að
ust menn nú við, að Amundsen sigla til hafnar. Stýrimaður var
ætli >sjer að bera fram tillögu um ■ mundi freista gæfunnar í sumar. við stjóm togarans, og gaf það
Sárnauðugir.
^ „Ekki þora þeir nú, fremur en
áður, þessir fjandmenn samvinnu-
mannanna, að ráðast á bændurna
sjálfa, á þjetta hópinn, sem að
baki um sárnauðugum stendur,*)
og felur forvígismönnum sínum
að framkvæma það, sem þeir á-
lykta að gera skuli.“
pessi klausa stendur í Tímanum
— blaðinu, sem er að reyna að
, gera sjer mat úr prentvillum og
þvíumlíku, blaði sem hefir tekið
Upp þá aðferð, þegar rök og varn-
ir þrjóta, að tína prentvillur upp
úr öðrum blöðum, og snúa út úr
þeim. Tíminn hugsar sem svo, að
það þurfi þolinmæði til, að eltast
við prentvillur og málleysur hans,
. þegar búið er að halda til 'haga
rangfærslunum og vitleysunum
aem í honum eru — hann skákar
í því skjólinu, að það sje öllum
nóg, að taka aðrar vitleysur hans
til grejna.
petta er alveg rjett athugað hjá
Tímanum.
En þegar prentvillurnar eru þess
■eðlis, að. aðalkjarni málsins rask-
ast, þegar málið snýst við í hönd-
um á aumingja „minni helming,“
þá má benda honum á það.
Hann heldur .nú, Tryggvi, að
haiin geti böðið upp á annað eins,
er hann „sannáði það málfræðis-
..lega, eins 0g Alþýðublaðið komst
að orði, með útúrsnúning orðanna,
undirtök og yfírtök, að erlendir
menn ættu meirihhita hlutafjár
Morgunblaðsins. Enginn tók
það nema ems og hvert annað
Tímafálm.
Og benda mætti honum á, að
kann getur að gamni sínu flett
í gömlum Tíma, þar sem verið er
;að „agitera“ fyrir stofnun sam-
vinnuskóla, þar er ætlast til, að
samvinnumenn fái yfirtökin með
þjóðinni. Tíminn hefir líklega
varla meint, að samvinnumeun
®ttu sífelt að vera í minnihluta,
iiíða lægri hlut, þáð væri mark-
mið hans.
„Sárnauðuga“ greinin í síðasta
tbl- Tímans, er 4—5 dálkar, feit-
6truð, söguieg og vitlaus — öll
ein enni ritmenskij Tr. „minni-
helmings“ ern þar
Greinin er nm Sambandsfim 1-
inn brjóstgóða. Sem tók að sjer
ritstjórana þrjá, 0g andleg af-
kvæmi þeira.
Einn vilji rjeði þar að sögU
^r- „m.h.“, vilji meirihlutans _
eins og gengur.
Meirihluti kaupfjelaganna eru
báð Sambandinu.
Einn vilji rjeði — vilji Jónasar
frá Hriflu.
fundi 'bændaverslunarinnar mað- það. Ef gjaldeyrisnefndin er með-
urinn, sem komið hefir^mælt láni verður ríkisþingið kvatt
fótum undir fjelagsskap kommún-^ saman til aukasetu. Til þess að
^istanna föðurlandslausu, er sendu forðast, að lánið gæti orðið til|ef það fje fengist ekki,1 yrði hann hafi rjett.
hann Bach með brjefið í fyrra, J gengislækkunar ætlar stjórnin að; að hætta við förina.
til þess að æsa erlenda verka-! setja það áð skilyrði, að láninu
En svo varð eigi. Amundsen til- upp, að skipstjóri væri í landi,
kynti, að hann skorti 14 þúsund og hefði skipsskjölin með sjer, en
sterlings pund til fararinnar, og það telja menn ólíklegt að verið
Síðan hafa komið fregnir um,
menn gegn íslenskum atvinnuveg.1 sje varið til bygginga, styrktar að ítalski flugmaðurinn Locatelli
Prá Siglufirði í gær.
Síldarafli er þar heldur að
Pví er það svo kátbroslegt þeg- fyrirtækjum ríkisins og breytinga ■ ætlaði að freista þess að komast glæðast, og kom talsvert af síld
ar aumingja' Tr. „m.h.“, er að . á innlendum lánum, sem á næst-Jnorður á pól. Frjettaritari Tidens í land í dag. Hingað til hefir all-
Tegn í Rómahorg fann Locatelli ur aflinn farið í vérksmiðjurnar,
að máli, og er útdráttur úr við- en í dag var byrjað að salta.
10
klóra og pata út í þetta, þá skuli | unni falla í gjalddaga.
penninn snúast í höndum honum /
og blaðinu hans ratast satt á Gengi erlendrar myndar í Dan-
rminn. j mörku var í gær: Sterling kr.
Sárnauðngum, ratast aumingja' 26,27 og dollar kr. 6.I2V2.
Tryggva „minni satt á munn.
Sárnauðugur fylgir bændahópur-
inn forvígismönnunum þeim —
sem leiða. fjármál þeirra og versl-
un í pólitískar illdeilur.
Og sárnauðugur verður Tryggvi
„m.h.“, áð halda áfram að berja
á þeim öfugmælum, að Jónas frá
Hriflu vinni fyrir ^slenska, bænd-
ur og geri þeim gagn.
pví ennþá er Tryggvi bara
„minni helmingur“ ritstjórnarinn-
ar.
FRÁ danmörku.
(Tilk. frá sendih. Dana).
*) Leturbreyting hjer. Sjeu orðin
tekin eins og þau eru, geta verið
^höld um, hvort forvígismennirnir
ff11 sárnauðugir ellegar bændurnir.
^ v°rttveggja má að sumu leyti til
'Sanns vegar færa.
Útgerð í Austur-Grænlandi.
Ymsir danskir og íslenskir á-
hugamenn ætla, að því er „Nati-
onaltidende“ segja, að senda ís-
hafsskip frá Kaupmannahöfn til
suðurstrandar Austur-Grænlands
til þess að rannsaka þar veiði-
skilyrði og möguleika til stofn-
unar atvinnureksturs i sambandi
við þau. Er Árni Riis talinn lífið
og. sálin í þessu fyrirtæki, sem á
rót, sína að rekja til dansk-ís-
lenskra atvinnurekenda. Riis verð-
ur fararstjórinn og á. að leggja
af stað eigi síðar en 15. ágúst.
Ef til vill hafa leiðangursmenn
vetursetu í Grænlandi og koma
sjer þar upp fastri stöð og ef
til vill öðrum veiðistöðvum. Sagt
er að Færeyingar hafi líka áhnga
fyrir málinu. Hlutafje fyrirtækis-
ins verður 100—150 þúsund krón-
ur. Ef til vill verða nokkrir ungir
vísindamenn með í förinni. íslend-
ingurinn Mattbías Torfason (pórð-
arson?), sem hjer er búsettur, er
talinn verða, í förinni.
Málmforði pjóðbankans var 12.
Þ- m. 227.7 miljón krónur, og
málmtryggingin nam 50.8% af
upphæð seðla í umferð.
Rvík, 18. júlí. FB
Gengismálið.
Samkvæmt urslitareikningnum
er gjaldeyrisnefndin danska krafð-
ist af öllum bönkum, hlutafjelög-
um og einstaklingum, nemur npp-
hæð erlends gjaldeyris, sem inni-1
: standandi var í Danmörku 30. j
jún þ. á. 335 miljón krónum, en
við síðustu skil, 31. mars nam npp- (
hæðin 575 miljónum króna. Lækk-
uninni valda m. a. 30 miljónir,
sem greiddar ern af sjóðum pjóð-
bankans og gengisjöfnunarsjóðsins
til útlanda. þannig þykir það full-
víst, að dönsk eign af erlendum
gjaldeyri hafi aðeins minkað að
mjög litlum muu.
Á morgun mun hin nýj'a gjald-
tali þeirra hirtur í hlaðinu þ. 30. VerðiS í verksm. hefir verið
f. m. til 14 kr. málið.
Locatelli hefir og átt við fjár-! Rok hefir verið útifyrir undan-
skort að stríða. En honum vildi farið, en er nú að lægja. Útgerð
það happ til, að ítalskt-amerískt mun verða með mesta móti hjer,
blað í New-York (Progresso Ttalo og þó fær allmargt fólk, sem
Americano) hjet honum fjárhags- hingað hefir komið í atvinnuleit,
legum stuðningi. • ekkert að gera.
pegar viðtalið fór fram, var:
ýmislegt óákveðið um þetta fyrir- -------0-------*
hugaða flugferðalag, en Locatelli •
var bjartsýnn um, að a-lt mundi Póststofan.
ganga honum að óskum. _____
Hann hugsar sjer að nota tvær
flugvjelar í förinni. Onnur er flug , , _ ,
... .. . , _ . , sem talað var um a dogunum, að
viel su, er Mussolim bauð Amund- . , “ ’
, . * ■ , folki er til oþægmda, að geta ekkí
sen, og hm verður sennilega su, . . , , . , ,
, ® , . . , . íengið fnmerki keypt á morgnana.
er hygð var fyrir Amundsen 1 , , , . _ _ “ ’
, , .*. . , — þa er postar eru að fara. pað
flugvielaverksmiðjunm 1 Pisa. . , , ... , . .
Z,J. T , væn þvi til bota, ef póststofan
Ætlun Locatelli er að fljuga . , _ .
_ . , , _ væri lengur opm en nu er. Fynr
til Spitzbergen og þaðan til pols- , ,
.. , nokkrum arum var þar opnað kl.
ms, og svo somu leið aftur. .
8 að morgni, og siðar klukkan 9.
vsr um
pað er hverju orðinu sarmara,
Svo komu afleiðingar styrjald-
En leið Amundsens
Spitzbergen, Norðurpólinn og
Alaska. Locatelli hefir í huga, armnar’ með alla SÍna dýrtíS
að láta skip, með vmsa varáhluti allar SÍnar kröfnr nm kanPk®kk-
og benzin, sigla um 300 km. norð- Un °g styttmg vmnu' Póststjóm-
m bjer varð að fara eftir tíðar-
ur í haf frá Spitzbergen, ef eitt-
hvað skyldi úr lagi fara eða skort-
ur verða á benzini,
Locatelli var spurður ura, hvort
eigi væri orðinn hver síðastúr, að
fara þessa för í sumar; en hann
kvaðst mundu reyna að semja við
Amundsen og kaupa af honum
ýmislegt, er nauðsynlegt væn til
fararinnar, og mundi það stytta
undirbúningstímann mikið.
Antonio Locatelli er einhver al-
andanum, sem áður. Ef ríkissjóður
vildi, gæti hann haldið póststof-
unni lengur opinni en nú, en það
hlyti að kosta aukin útgjöld.
Nú vilja allir spara ríkinu út-
gjöld, og er því ekki gott að
krefjast þess, að opinberar stofn-
anir sje lengur opnar, en nú á
sjer stað. Finst mjer því að betra
væri, að úr umræddum óþægind-
um yrði bætt með því, að láta
, * -, , , verslamr, aðallega lyfjabuðir og
besti flugmaður Itala, og hafði ,, , , , .
.-. n-v tobaksbuðir anuast soluna (ems og
Musolim hann 1 huga sem leið ■ , . _ .
^ gert er 1 Ameriku)

sögumann Amundsens, er
hjet honum stuðningi. Hefir nú
1 trú manna á því, vað Amundsen
muni nokkurntíma freista flugs
þessa, dofnað allmikið.
Flugvjelar Locatelli.
Eins og kunnugt er, hefir Ro-
ald Amundsen Suðurpólsfari lengi
par er opið
frá klukkan 8 að morgni.
Úr því að, minst er á póststof-
una og afgreiðslnna þar, er best
að nota tækifærið til þess að drepa
telli vevSi fyrstuv allva til >eSS “S.ee‘ý aS aíere'5sl“ >»r
a5 fvekta gæfnnnar og reyna aS e“' . 5;° týre'8,eea ae“
, , ,, skyldi. petta er satt. par er oft,
'm"a n°r nr a ’ • v,að -Ufnvel í ös, aðeins einn maður við
Koma vafalaust fregmr um það ,
bráSIega, hvert af vevStiv flnginn afere“”. e" >» stafav olag.S af
sameigmlegn overklægm almenn-
ings og póststjórnar.
Mest ösin og tímatöfin stafar
1 snmar.
Innlendar frjettir.
af frímerkjakaupum. Ef fólk ætti
ljettan aðgang að frímerkjum
annarstaðar, mundi það ekkert
Strandgæslumennimir af Enok, erindi eiga í póststofuna, til þess
í gær var Morgunbl. símað af að tefja þar aðra afgreiðslu. Nú
ísafirði, að enski togarinn, sem er ekkert gert til þess að ljetta
tók mennina af strandgæslubátn- þssum átroðningi af aðalafgreiðsl-
um Enok, hafi komið inn á Hest- unni. En jafnvel þótt póststjóm-
eyri í fyrrinótt og ætlað að skila in vilji ekki fela öðrum frímerkja-
þangað mönnunum þremur, stýri- söluna, þá gæti hún ofurvel greitt
manni og 2 hásetum. En er til hana og greitt fyrir almenningi
kom neitaði stýrimaðurinn, Ei- aðeins ef hiin vildi hafa frímerkja-
ríkur Kristófersson, að fara þar sölu í anddyri póststofunnar, scm
í land; þeir myndu geta buudið ágætlega má koma fyrir með því,
sig, sagði hann, og flutt sig í land, að setja gat á vegginn og hafa
haft í huga að reyna að fljúga til
Norðurpólsins. En ekki hefir ennjen af frjálsum vilja yfirgæfihann mann innau við til þess að selja
eyrisnefnd, sem skipuð var sam- af því orðið að hann freistaði ekki togarann, fyr en hann hitti frímerki. Fólk mundi að sjálf-