Morgunblaðið - 02.09.1924, Blaðsíða 2

MORGUNBLAÐIB
tmm
INhthbm

von frpecotn
ZK/eJc
ATeue« e-o
Umboðsmenn:
I. Brynjólfsson & Kvaran.
og fiskiveiðalöggjöfin.
í Morgunblaðinu frá 29. júlí, er svar
viC greinum þeim, sem jeg reit í Mbl.
25. og 26. sama mánaðar.
Greinin er nafnlaus og verður því
að álítast sem ritstjóragrein, enda er
margt sem bendir á, að hinn löglærði
„belmingur' ‘ Morgun!blaðs-ritst jórnar-
innar, sem jafnframt er þingmaður
Skaftfellinga, sje höfundur greinar-
f nnar.
„J>að var ætlun Alþingis í vetur/ ‘
Btendur í Morgunbl. „að grundvallar-
atriðum fiskiveiðalaganna vrði í engu
breitt; samningurinn við Norðmenn má
jekki raska þessu, því ef svo er, geng-
iur hann lengra en þingið vildi,“
Hjer kemur það ekki málinu við,
hvað ,,þingið vildi“, á kjöttollssamn-
ingi þeim, sem birtur er í blöðunum,
„sem tilkynning frá atvinnumálaráðu-
neytinu,‘ ‘ bygði jeg grein mína, en
iBje samningurinn við Norðmenn annað
Og meira en þar stendúr, þá íá stjóm-
farráðið sök á því, og geta þingm. átt
við stjórnina um það, hafi hún geng-
ið lengra í samningum, eh hún hafði
leyfi til', en aðalatriðið í þessu máli 1
er það: að grundvelli fiskiveiðalag-
-anna er stórrnn raskað, en fyrir það
hafði stjórnin, og einstaka þingmenn
altaf þrætt, og nú fer að verða skil-
janleg sú þögn, 'sem ríkti yfir máli
þessu út á við, á leið þess gegnum
þingið, nðstandendur óburðar þessa
liafa ekki álitið holt að hann kæmi of
fljótt í dagsljósið; og þó aldrei væri
Bnnur eftirgjöf á fiskiveiðalögunum,
en leyfið til að starfrækja síldar-
bræðslunnar áfram,, þá er það eitt út
íaf fyrir sig nægilegt til að raska
jgrundvelli laganna.
IJm uppsegjanleik samningsins seg-
Ir Morgunbl. að jeg misskilji samn-
inginn, af því jeg „sjái ekki nema
annan samningsaðilann, Norðmenn.“
petta er mjög óheppilega að orði
komist, því flestum meðalgreindum
mönnum hlaut að vera það augljóst
að jeg hafði hagsmuni íslendinga en
ekki Norðmanna í huga, þegar jeg
Teit umræddar greinar í Morgunbl.,
en svona erú dómar mannanna mis-
góðum úrslitum, þar sem atvinnumála-
[ráðherra var þektur, sem duglegur
og framkvæmdasamur embættisiúað-
ur, en þessi von brást fljótlega.
| Nokkur skip hafa verið kærð í
sumar fyrir lirot á fiskiveiðalöggjóf-
dnni og virðist svó sem nú hafi þau
| verið lesin við annað Ijós en verið
i hefir og gætir nú nokkuð mikið hins
I „vingjarnlega ss:ilniags“ á lögunum,
og er nú svo komið, að áhættulítið er
fvrir útlenda fiskimenn að brjóta
þann hluta fi-íkiveiðalaganna, sem að
síldveiðum lýtur. það hefir aldrei ver-
ið venja iseinni ára, að dæma skip,
sem staðin hafa verið að fullkomnu
[fiskiveiðabroti í minni sekt en krónur
13000,00; auk upptekins afla og veið-
Ijaxfæra, sem ávalt hefir verið selt við
.opinbert uppboð, og nú á síðasta þingi
|var lögboðið að greiða sektina í gull-
jkrónum. Með öðrum orðum, það var
tgert ráð fyrir því að sektin hækkaði
iþví þó að stundum sjeu tekin lítil í íslenskum krónum, sem verðgildi
jflutningaskip og höfð til fiskveiða,, okkar Penin?a væri nndir ^1Is-lldi>
'þá skoðast þau sem slík (þ. e. fiski- '>ar a£ leiðandi var búist við aS ekki
jafnir, því rjett áður var mjer borið meðan þau sjálf stuuda veiðar. y®n dæmt minni sekt fyrir fullkomið
það á brýn, að jeg gæti ekki talist. Kn einmitt aukatekjulögin gera ráð £lskl™i3abrot en minst kr. 3000,00
óhlutdrægur í þessu máli sökum |fvrir> aS fiskiskipin grejði umgetið 1 "ulli’ sem er næst kr- 6000-00 ís"
Norðmanna-haturs/ ‘ og er það auð- gjald) jafnvel lþó þan j;hvorki skipi lenskum, auk upptekins afla og veið-
vitað á jafn miklúm rökum bygt. iivorum eða fólki á ]an(1/< því síðasta arfæra.
En jeg hefi tekið það fram áður, mál,9grein 54. segir: „önnur (en 1 sumar teknr -F-vl,a<< fiskiskipið
að jeg álít, að því aðeins sjeu samn- d5nsk) útlend skip; 6em koma hingað i>-Jarlí< £rá Haugasundi að ólögleg-
ingar heppilegir, að þeir sjeu gerðir eingdngll vegna fiskveiða) skuiu greiða velSum °S var skipið með vörpuna
svo auðskildir í aðalatriðum, - að sem 50 aur af hverri smálest á fyrstu .úti og kom engri afsökun við, enda
minst þurfi að orka tvímælis, en þess ,höfn er þau taka> þó eigi nema einu meðgekk skipstjóri brotið; skipið var
hefir ekki verið gætt hjer sem skyldi. sinni’ á áriíí_ Umræddur samningur ldæmt ,á Blöndllós, sekt kr. 500,00 og
Annars hefði mátt búast við því, að mim Norðmanna 0g'íslendinga er um lfrekk að kanpa ^iðarfæri án uppboðs
lögfræðingur Morgunbl. hefði reynt að eftirgjof á fiskiveiðalöggjöf vorri, og !fyrir kr' 1500>00, samtals tvö þúsund
finna þeim orðum sínum frekar stað þvf átt við fiskiðkip) þo ekki sjeþað gullkrónur, sem urðu þrjú þúsunl og
að jeg hafi „misfíkilið samninginn“, altaf heint tekið fram 111111 luin(lruS íslenskar krónur. pess
;en það gerir hann alls ekki, en bætir , Annars er það ollum vitaniegt) að ',má "eta> aS norskar síldarnætur af
því við, að orðin „má reka áfram þessi skip sem um er að ræSa; vrfði. yvenjulegri stærð kosta 12—14 þúsund
ifneðan íslenskt saltkjöt nýtur hinnar sk}pin> geta ekki veriS gvo lengi aS jíslenskar krónur. Sama dag var gufu-
umsömdu tolllækkunnar,“ sjeu sett ,heiman) aS þau ekki þurfi að bæta |skip „Nanna,“ Kopervík, dæmt á
okkur til öryggis eingöngu. við sig mat og vatni) og er það þvi (Blönduós í 300 gullkrónur, 580 ís-
Góðar
">y/j rekkjuwodir.
'A /M'j *
w
Tílbúin sængumer
— koddaver
- IBk.
JhuMvJlmaten
Fersol
(blóðmeðaliö
er öllum ómiss-
andi sem unna
heilsu sinni.
Fæst i
tehi.
Stúdent
8em lesið heíir tuugumál erlend-
is um langt skeið, óskar eftir
einhverjum skrifstofustörfum frá
15. september. Lágt kaup. Tilboð
merkt »A«, sendist A. S. í. Aust-
urstræti 17.
Hvernig má slíkt verða ?
venjan, að þau fylla vatnsílát sín á
áenskar krónur,
Heimtið aftaf
yfDancowc<
(Bláu beljuna), bestu og ódýrustu
— nidupsoðnu mjðlkina. —
í heildsölu hjá
H.f. Carl Höepfner.
S í mari
24 verslunfn,
23 Poulsen,
27 Fossberg.
Klappar8tig 29.
Lausasmiðjur.
fyrir að vera
Jeg a.ftur á móti lít svo á, að við ,áthöfnunl) á sínum eigin eða bátum lmeS báSa bátana nti innan 111 viS
getum ekki sagt um samningi þessum, annara skipa> sem hafa borgað aflnndhelgislínu og nótma í bátunum.
án vilja Norðmanna, meðan þessu at- jorejðslugj5ld) en slikt mun varla vera Pekar þess er gætt, hvi sjnldan jhvalaveiðar ár landi) tii aS vinna upp
riði er fullnægt frá þeirra halfu. ,meining laganna að það eigi að líðast. iliæst 1 bin hrotlegu ®klP; ÞV1 oftast ,þag tap_ sem hann hefði orðið fyrir
við veiði á úthafiuu.
Til þess að veita slíkt leyfi et
auðvitað engin heimild í íslenskuiu
lögum; en Norðmönnum finst óeðli-
legt að þeir megi ekki nota sitt gamla
landnám eftir vild, og þessi krafa er
(óspart stndd af mörgum íslendinguni,
,þó undarlegt sje.
Annars hefir mjög lítið verið talað
og ritað af þekkingu í þessu máli, af
þeim mönnum, sem búast má við að
hafi öðrum frekar þflkkingu og
reynslu til að upplýsa málið, en ýmsif
pólitískir froðusnakkar verið að
leggja þar orð í belg, án þess að
•skýra málið á neinn hátt, 'eða hæg*
sje að sjá hvað meint er með þeiu*
skrifum. T. d. steudur í síðasta he£t>
af Yerslunartíðindum:
„Samningurinn er nú þegar full'
gérður, og verður ekki riftað eða í
neinn hátt breytt, að mínsta kosti aÚ
sinni til. Er því rjett að bíða eio'
hverra framkvæmda, og láta óánæg.1'
una í ljósi, ef þess gerist þörf, seu*
vonandi ekki verður“.
Ekki er jeg þeim mönnum sammál^
sem ekki vilja mótmæla, fyr en búi*
er að reyta oss inn að skyrtunni, °&
eigi að halda þeirri stefnu hítv&’
sem nú er byrjuð hjer í utanríkis'
málum, þá verður brátt þröngt fyf^
dyrum hjá einhverjum kotbóiidannP1;
en pólitískt sjálfstæði verður ek^1
fótgróið hjer frekar en annarsstaða*
undir útlendri fjármálakúgun; og
um við ekki menn til að nota fylb
lega allar landsins auðsuppsprettuú
iþá er mannslegra að geyma /
óeyddar afkomendum okkar, og
þá fá þær með skuldunum, en *
vera að Ijá þær útlendum ránsmöi'11
En sje aftur á móti litið svu á, pað er töluvert ’ annað að bera lsleppa Þan alveg áður en okkar
(að enginn uppsagnartími sje tiltekinn þamnjnginn saman viS bókstaf lag- iSæsluskip f?eta saiinaS á >an brnt,
í samningunum, þá vil jeg benda höf. anna> eða að bera hann saman við (eða að minsta kosti að þau ná nót-
á umsögn Henning Matzen í Den posi- þaS raunverulega ástand eins og þaS jnni inn í bátana, þá er áhættan
five Eolkeret, Köheuhavn, 1900, bls. eða hlýtur að ver ætti þaS prðin svo lítil fyrir hina brotlegu
197—198. „ - j að það er sama sem að venð sje að
pvi ekki ao vera nem mmkun fynr y
„Samningar milli ríkja enda að iritstj6ra Morgunblaðsins, þó þeir við- bjóða beim aS n0ta landkelSina 1 fje-
samningstímanum liðnum......... _ pirkendu að á þessu máli- hafa þeir ; lagi 710 okknr-
Ennfremur getur annar samingsaðil- ekki næga þekkingu. ] ,lc" 8™ ekki trúað öðru, þangað
inn sagt honum upp, þegar hinn pegar farið var að hreyfa því, að itrl annaS er sannaS> en aS umsöcru
brytur hann í aðalatriðum........ umræddur samningur væri nokkuð ,1 ,iSberra ba£i veris leita^ 1, Pessllm
Ennfremur er það ákveðið, að hægt óákveðimi) fóru að berast raddir frá] málum> >ar sem bann var a ”æstn
sje að segja upp samningi að brevtt-(Norðuriandi) um aS stjórnarráðið * frosum; annal's be£Sl e 1 ver,S svo
um kringumstæðum (rebus mututis), (sendi mann norður lögreglustjórunum
jafnvel þó enginn ákveðinn uppsagn- ;tii aðstoðarf og til að slá föstu,
arfrestur sje áskilinn .. .. “ hvernig ætti að framfylgja umgetnum
pað mundu alls ekki vera taldar lognm) þvi margir litu svo á, að þau
„breyttar kringumstæður“, þó að við ^væru nokkuð teygjanleg, og því væri
(fiyttum mikinn hluta af kjöti okkar ^rnikiS undir framkvæmd þeirra komið
kalt eða frosið til annara landa en.; byrjun. Af þessum ástæðum mun
jNoregs, og saltkjötsflutningur þangað ’ atvinnumáiaráðherra hafa farið norS_
minkaði að miklum mun, því við er-
um sjálfir þeirra breytingar valdandi,
,en ákvæðin standa eftir sem áður í
porskri tolllöggjöf.
,,K. B. virðist með öllu misskilja
,2. gr. b. liðsins,“ segir Morgunbl.,
og til þess að færa sönnur á mál sitt,
jhleypur hann frá efninu og í auka-
(tekjul. frá 27. júní 1921, 54. gr., og
segir, „sjest það glögt, að afgreiðslu-
gjald á ekki að krefja af þeim skip-
mm, sem eigi hafa neitt samhaud við
land“ sbr. orðin: „til þess að taka
á móti vörum eða fólki, eða til þess
,að skipa upp vörum eða skjóta fólki
á land.“
petta er að fara óráðvandlega með
heimildir, því höf. sleppir upphafi gr.
|sem er þannig:
„Fyrir að rita á skjöl verslimar-
skipa og vöru og mannflutningaskipa
,0. s. frv.“*). Hjer er ekki að tala
»um svoleiðis skip, og veit höf. það
fullveþ hjer er um fiskiskip að ræða,
ur með fulltrúa úr stjórnarráðinu
Tneð sjer, og bjuggust nú margir við
*) Leturbreyting mín, K. B.
ísafoldarprentsmiCja
leyalr alla prentun vel og sam-
vlskuaamlega af hendl meB lægsta
verBi. — Heflr bestu sambðnd 1
allskonar papplr sem tll eru. —
Hennar slvaxandl gengi er be^tl
mællkvarlllnn 6. hlnar miklu vin^
sældir er hún hefir unniB sjer mef
úrelBanlelk I viBsklftum og lipurrl
og fljötrl afgrelBslu.
Fatpin-, snalaga ok irentaýnia-
hora tll aýnla A nbrlfntofnnnl. —
------------Stmt 48.-------------
fljótlega snúið frá algildri reglu.
Annars er þessi framkoma dóms-,
valdsins hjer gagnvart brotum á
ifiskiveiðalögunum alveg óþolandi, því
það dregur svo úr árvekni og dugn-
aði foringja gæsluskipanna þegar lit-
ið er þannig á af dómsvaldinu, að
brotið sje svo smávægilegt,, aö varla
taki að telja það, og séktin varla
hærri en kolaeyðsla varðskipsins að
fylgja hinum seka til hafnar, til að
imæta sem ákærandi.
Hinum dönsku foringjum varðskip-
anna hefir oft verið álasað fyrir
ódugnað; en mig skyldi ékki farða
þó rekja mætti nokkuð af þeim
ónytjungsskap til okkar dómgæslu
ÍÁsælni 0 g yfirgang Norðmanna
hefi jeg bent á áður, og því ekki
ástæða til að endurtaka það; en
kærumál síldarbræðslunuar í Krossa-
nesi eru full sönnun þess, hve Norð-
menn ávalt svívirða okkur og okkar
(lög, þar sem norskur stórþingsmaður
telur það virðingu sinni^ samhoðið
að svíkja mæli og vog á íslandi; og
eftir því viðtali, sem blaðið Dagur á
Akureyri birtir eftir atvinnumála-
ráðherra, þá finst lionum það ekki
isjerlega athugavert.
Nýlega birtu flest dagblöðin hjer nln', . , m
pistil frá Patreksfirði athugasemda- Sokum fjarveru mmnar hefir þe
laust, þar sem þess er farið á leit svar eMa komlS fyr’
Reykjavík, 26. ágúst 1924.
að norskum hvalveiðamanni sje
leyft að setjast hjer að og stunda
Kr. Bergssoö-