Morgunblaðið - 10.10.1924, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLABIÐ.
Stofnandi: Vilh. Finsen.
Crtgefandi: Fjelag i Reykjavik.
Ritstjórar: Jðn KJartansson,
Valtýr Stefánsson.
Auglýslngastjðri: E. Hafberg.
Skrifstofa Austurstrœti B.
Slmar. Ritstjðrn nr. 498.
Afgr. og bðkhald nr. 500.
Augiýsingaskrifst. nr. 700.
Heimasímar: J. KJ. nr. 742.
V. St. nr. 1220.
E. Hafb. nr. 770.
Áikriftagjald inranbæjar og I n&-
grenni kr. 2.00 ó mánutli,
mnanlands fjæ. kr. 2,B0.
t lausasölu 10 aura eint.
Mont-Elank
er ákjósanlegasta ferm ngar-
gjöfiu, j afnt fy rir stólbur
sem drengi.
Blöðin lialda engu að síður að livort sem aðaltillagan eða
áfram árásinni, og þau segja full- breytingart'llagan yrði samþykt,
um liálsi, að kjer sje um stórkost- mundi stjórnin segja af sjer.
leg svik að ræða. j Atkvæðagreiðslan fór á þá leið,
pað er ekki ætlun „Morgunbl.“ að vantraustsyfirlýsingin var
Seyðisfirði, 9. okt. FB.
DánaXfregn.
Sigríður porste'nsdóttir, ekkja'.
Skafta lieitins Jósefssonar ritstj., ■
ljest iijer á mánudagsmorguainn
nú fremur en undanfarið, að feld með 359 atkvæðum gegn 198, var, 85 ára að aldri.
leggja neinn dóm á málið að svo
komnu. Bitt finst blaðinu þó eftir-
tektarvert, og það er, að það skuii
engin kæra hafa komið fram frá
síldarseljendum. Sje það álit
þeirra, að þe’r hafi verið beittir
svikum við síldarkaupin, þá eiga
þeir vitaskuld að senda sakamáb-
kæru. En meðan vjer ekki þekk-
júm hin einstöku atriði sem máli
1 skiftir, getum vjer engan dom
■ lagt á,
en breytingartillaga frjálslynda
flokksins samþykt með 364 atkv.
gegn 198.
Slys.
Á laugardaginn var datt Sig-
Fer stjómin því frá, en rýfur (urður Gunnarsson ‘frá Dverga-
þ.'ng'ið strax og efnir til nýrra
kosninga.
1 Mbl. á sunnudaginn var, birtist
fyrsta skoytið, sem hingað kom, um
væntanleg stjórnarskifti í Englandi,
út af Campellsmálinu, sem hjer
TTirm 23. ágúst s.l. barst hingað
sú fregn símleiðis að norðan, að
forstjóri síldarbræðsluverksmiðj- ... iUCiu n«iguu »>, ™,uiuuu«M
Tinnai' á Krossanesi hefði verið sam eS a iæ í a ræ a, e a ciUJ0jmi> Campell að nafni, skor
kærður m. a. fyrir það, að hafa Bannsókmn jm a ena það i i,„m„nu niin nrr Wfnr-ino-ia
notað „of stór“ mál við síldar- i
kaupin. Virtist svo sem hjer hefði
hvort hier sie um svik- er getið m Samkvæmt Því 'skeyti.>
' liefir ritstjóri að konunúnistablaði
að á
hermenn alla og herforingja, að
neita að hlýða skipunum stjórnar-
innar, ef hernum v'æri skipað, að
H'tt erum vjer sannfærðir um,
verið um sakamálskæru að ræða. | að Pólitísk árás einsömul og stór'ibæla niður iverkfall eða því um lílrt.
Símskeytið var að ýmsu leyti með engu móti leyat.Var höfðað mál á móti ritstjóran-
. .... , , , . ,..„ 1 þetta mal hagkvæmlega fynr sely tun, og hann dæmdur; en er atti
■ol.iost, og íllt a þvi emu að atta r ^ ^ ,,
. ’ s. ,... , Cjs. .* u, * endur. Og það lilýtur aðverabygt til að taka, ljet stjormn alt malið
sig hverng malið horfði við. það . , t „ if.,11.,
. , , , ,. •*. a misskilnmgi ,að halda þvi fram, ‘aba nieur-
var sagt 1 simskeytmu að vío nns nf; Eins og menn muna, gekk Mac
M x. •«•■•« 1 -x , iiAc 1 ^öm sum bloð virðast gera, ao ö > 0
rannsokn hefði það komið 1 kos, 1 * , - Donald að frumvarpi emu í sumar
, • i íx x lof-n mal þetta, a þvi st.gi sem þao nu . , ,
að sildarmælikerm hetðu að jam-^ , , ,v. -, aS verslunarsamnmgum við bolsa-
aði tekið nál. 20 1. meira en >au or, hafi legið undir urskurði doms- stjópnina rússuesku. Átti frumvarp
hefðu átt að taka, eða um 170 malaraðherra. Urskurður doms- þet^ að koma fyrir parlamentið
lítra í stað 150 lítra. j malaráðherra getur fvrst komig til ^ næsta mánuði. íhaldsflokkurinn
af gieina, ef um sakamalshöfðun er Var eindreginn á móti samningun-
að ræða, og hlutaðeigandi lög- Um, en frjálslyndir voru ekld á
steini niður af kletti milli Vest-
dalseyrar og Oldunnar og rotaðist
til dauðs.
Bruni
Eldur kom upp í fjósinu á Eið-
um á mánudagsnóttina var. Tókst
að bjarga öllum gripum út og
slökkva eldinn, áður en f jósið var!
gerbrunnið. Er sagt, að stúlka á
Eiðum liafi þrívegis verið vakin^
um nóttina af draummanni, og
vakti hún fólkið.
Trá Danmörku
Krossanesverksmiðjan er, ein
■stærstu síldarverksmiðjum hjer á, , „
landi. Pað leit þess vegna svo út, regivistjori er i vafa, og snyr fljer emu maln Eftir þvi sem lengra hef-
„__e„rm„. ol„rQ„1o„f m,, j til dómsmálaráðherra. Domsmala- ír liðið, hafa flein og fleiri frjals-
ráðherra hefir engin afskifti haft lyndir komist á þá skoðun, að
af þessu máli. i samningur við bolsa á grundvelli
' paðsemumer deiltíþessumáli Mac Donalds væP ófær’ °" Því
. ,, TT „ , •, - ■, hafa líkurnar orðið meiri til þess,
er þetta: Hefir forstjon verk- .._______A.
smiðjunnar gerst sekur um svik
samlegt athæfi ? Atvinnumálaráð-
sem hjer væri mjög alvarlegt mál
á ferðinni, ef kæra sú, er símskeyt-
ið gat um, reyndist rjett.
„Morgunblaðið“ ákvað strax að
fá sem. sannastar frjettir af þessu
mál'. Blaðinu var kunnugt um, að
e'nmitt á samatímaog símskeytið
að stjórnin myndi falla á máli
þessu er til kæmi.
___________H________v . . Er líklegt, að þeim Mac Donald
kom, þá var atvinnumálaráðherra, 'kerra .telur kað ekkl vera> en bloð" og mönnum hans hafi nú þótt væn-
Magnús Guðmundsson, staddur in telJa hann hafa gert Það- Hvað legra, að gera þetta Campellsrnál
fyrir norðan, og hann mundi að síldarseljendur ? Ef þeir telja að tilefni fráfarar — það cf til
siálfsöoðu kvnna sier málavexti. I si" sv:kna> >a er opin ieið íyrir þá vill meira tilfinnmgamál, en viö-
Blaðið°ákvað þessvegna að reyna'að kæra> °8' verður málið rann' skiftamal við **»*, <* llvi hafi,!fri0 Sæmdur sturriddarakrossi
; ° ; ; sakað Og upplýsingar fást. lmir teklð Þann kostmn að biða Falkaorðunnar, og Berfod kap-
nð fá skyrslu raðlierrans um maliS,, ’ * ekld eftir úrskurði parlamentsins ^
eftir að hann kæmi suður. pað
heppnaðist, og hefir sú skýrsla
Frá Kuud Rasmussen.
Símskeyti hefir borist frá Knud
Rasmussen, þess efnis, að hann
sje kominn aftur til Nome í
Alaska úr ferðalagi til Norður-
Asíu. Við East Caps skoðaði hann
eina Eskimóaflokkinn, sem til er
í Síberíu, og þykist hafa komist
að raun um, að mikill skyldleiki
sje með þessum Eskimóum og
Grænlands-Eskimóunum. — Kuud
Rasmussen býst við að koma til
'laumerkur fyrir jól.
»«*• ni ! : V.'Á^Í li
Krosear.
Forstjóri flotamálaráðuneytis- ‘
ins, Rechnitzer kommandör, hefir .,
verið sæmdur stórriddarakrossi ■
því gert Jón út af örkinni, til þess
að ná tökum á þessum verka-
mannafjelagsskap.
Er þangað kom, boðaði Jón und-
irbúningsnefnd þessa á sinn fund.
Hvort sem samræður þeirra hafa
orðið lengri eða skemmri, þá er
það víst, að sá varð endirinn á, að
þeir verkamenn þvertóku fyrir að
gera nokkurt fjelagsbú eða banda-
lag við bolsana hjer syðra, þó þeir
kynnu að koma einhverjum sam-
tökum á sín á rnilli þar vestra.
Pá tók Jón það ráð, að re.vna
að íá aðra ti’ fylgis við sig, með
því að halda fyrirlestur, er var
upptalning á nokkrum staðhæf-
ingum Alþýðublaðsins.
Á eftir fyrirlestrinum voru al-
mennar umræður, en enginn, ekki
einn einasti fundarmanna gaf til
kynna, að hann væri máli Jóna
fylgjandi.
Prír fundarmenn andmæltu
staðhæfingum Jóns.
Svo fór um sjóferð þá.
Öllu lakar tokst þó til fyrir
Jóni í Stykkishólmi, því þar urða
cugar umræður á eftir fyrir-
’estri hanj, þar hefir engum
■þótt taka því að eyða orðum við
þenna bolsapostula.
verið birt hjer í blaðinu.
„Morgunblaðið“ hefir ekkert pmif cif/ff/f
hiandað sjer inn í þau skrif, sem S»ll!/* vy ##/#
fram hafa kom ð í blöðunum um -------
þetta mál. Hafa þungar ásakanir j
feomið fram, bæði fyr, og þó eink-
trm eftir að skýrsla ráðherrans
>kom fram. pað er álit vort, að
samningamálinu við rússnesku kom-
múnistana.
Frakkar og Rússar.
teinn riddarakrossi sömu orðu.
Scoresbysund-skipið.
Einar Mikkelsen kapteinn hefir
þ. m. sent „Nationaltidende*
______ í Símað er frá París, að búist sje símskeyt; frá Molde, þess efnis, að
i v;ð því, að Frakkar viðurkenni „Grönland“ hafi komist til Bu í!
9 okt. FB. ; ráðstjórnina rússnésku að lögum Raumsdal> eftir mj5 erfiða ferg i
pingrof i Bretlandi. bráðlega. Jafnframt er tekið fram,1
- og hafi verið dregið þaðan til ■
Stjornm segir af sje . að Fraklcar muni ekki slaka neitt Molde. Eftir að dráttarvaðurinn!
Á þriðjudagmn þotti svo milul a kröfum sínum frá fyrri tíð, og milp skipsins o<r pórs“ hafði
stóryrði og slagorð bæti ekki mál- vissa orðin fyrir því, að stjórnin ckk! gefa upp gömul rjettindi sín' sIitnað j ofviðrinu við Færeviar *
stað ne'ns í þessú máli, fremur enska mimdi rjúfa þingið, að j Rússlandi. ' ’
öðrum. | flokkarnir byrjuðu að hálda fundi
Átns blöð hafa notað þetta mál til undirbúnings kosningunum. Á
fii þess að hefja harða árás á fundi jafnaðarmannafloks’ns hjelt
Dýrtíðin í Frakklandi.
stjórn'na. Telja þau að forstjóri Ramsay Mac Donald ræðu, og franska ríldsins hafa hótað að „eti strandað
Krossanesverksmiðju hafi framið, sagði þar m. a., að enginn skyldi leggja niður vinnu, ef laun þeirra'komi
sviksamlegt athæfi, sem heyri und- halda að vörn skyldi verða af verði eklci hækkuð.
ú' hegningarlögin, og að stjórnin hálfu flokks'ns, þegar til kosninga
iilmi yfir glæpinn, með því hún kæmí, heldur sókn. j
Wi ekki fyrirskipað rannsókn í Á miðvikudag kom svo fram
tnalinu. vantraustsyfirlýsing á stjórnina,1
Á skýrslu atvinnumálaráðh., rökstudd með því, að tekin var
■sem birt var hjer í blaðinu, sjest,1 aftur ákæran á Campell ritstjóra. j
'að engin kæra hef'r komið fram í s Var það Robert Horne, fyrv. f jár-'
málinu. Símskeytið frá 23. ágúst málaráðherra, sem hafði orð fyrir
s.l., er því ekki rjett að því er tillögumönnum, og benti e'nkum á
rak „Grönland“ í miklu roki
norðaustur á bóginn. Mikkelsen
telur of hættulegt að halda áfram
Um 60^ þúsund sýslunarmenn' ferSinnij vegna þess, ag skip:ð
ef álandsvindur
og verður skipið því dregið
til Kaupmannahafnar. Mikkelsen
Innlendar frjettir.
Sigluf'rði, 9. okt. FB.
Síldarafli Norðmanna.
Samkvæmt símskeyti hingað frá
' segir góða líðan um borð.
-------x-------
*
Utbreiðsl fundur
Jóns Thoroddsen
í Ólafsvík.
(Eft'r símtali í gær).
þetta atriði snertir. Meðan ráð-jþað, að ef framkvæmd laga væri, Der=en> er tallð að Hurðmenn hafi j Út af umælum Alþ.bl. um undir-
herrann dvaldi fyrir norðan, hafði látin verða háð stjórnmálunum, 1 sumar aíla<'i 96 þúsund funnur, tektir þœr, sem Jón Thoroddsen
Wn að sjálfsögðu kynt sjer mála- ^ mundi hugtakið lög og rjettur af sild utan lan.dhölgi Vlð tsland' átti að hafa fengið vestur í ólafs-
vexti, og þó einkum þá hlið biáðlega hverfa úr sögunni. | _ _ vík, hefir Morgunbl. fengið svo-
hiálsins, hvort hjer gæti verið um! pá bar frjálslyndi flokkurinn Snemma í september var innlcndi lótandi fregnir að vestan:
L r. ! t „x d-in.i* síldaraflinn talinn vera orðmn
^iksamlegt -athæfi a ! roia. Og|fram tillogu sina um, að sk,Puð ^ tunmir spm saltaðar vorU
hann —m nK hann haf, einskis yrði sjerstök nefnd t:l þess að og 7GQQ0 ^ ^ fóru - yerk.
MorgungeisKar.
VII.
Afarfréðlegt er að veita því
eftirtekt, hvemig nokkúr óþolin-
mæði kemur fram hjá Jóhannesi
yfir því, að honum tekst ekki að
fá skrifað það, sem hann er að
reyna til að fræða um. Blektu ekki
sjálfan þig í þessu máli, segir hann.
við Bradley. Og síðan segir hann
honuai, að hann muni lifa á hverri
stjörnunni eftir aðra. Er það til
mikils hróss fyrir Bradley, að
takast skyldi að koma þessu fram,
■því að þetta er höfuðfróðleikur.
En þó kann Bradley ekki að meta
þetta betur en svo, að hann biður
Jóhannes að segja sjer (s. 282),
hvort líf sje á öðrum stjöruum og
mannabygð. pað er eftirtektar-
vert hvemig Jóhannes svarar.
Víst veistu, segir hann, að það
eru til aðrar stjörnur eins og
þessi. Á þessari jörð fer lífið einn
kafla af leið sinni, á öðrum jörð-
um aðra. kafla. Síðan minnir hann
Bradley á það sem hann hefir sagt
konum áður, að hann muni, eftir
dauðann, lif a. áfram á blárri
stjörnu, og vandar um við hann
blíðlega, alveg eins og góður kenn-
ari sem verður dálítið óþolinmóð-
ur, þegar hann finnur, að eitthvað
er ekki vitað, sem er mjög áríð-
andi og hann hafði gert sjer mikið
far um að kenna: I have told you
my child, segir hann, jeg hefi sagt
þjer (þetta) barnið mitt.
Fyrir nokkru var það ákvcðið,
að verkamannafjelag yrði stofnað
þar vestra, og var kosin nefnd til
aaUn segir,
0rðið var sem benti t:l þess, að rannsaka Campells-málið, og var smiðjurnar. Var þetta um þaS levti,
“°rstjóri verksmiðjunnar hafijhún borin fram sem breytingartill. sem Norðmonn voru að hætta veið- þess að undirbúa það mál. Er lík-
^erst sekur um sviksamlegt at-Jvið vantraustsyfirlýsinguna. Sun. Síðan hefir aflast talsvert í1 ]egt að bolsar hjer syðra hafi haft
^®fi. ' Mac Donald lýsti þá yfir því, rcknet, eins cg knnnugt er. 1 eitthvert veður af þessu, og hafi
vm.
Bókin Towards the Stars, er
eitthvert merkilegasta tákn tím-
anna, sem mjer er kunnugt nm.
Hún sýnir, að þó að langt muni
þykja sumum, sem mjög eru
þreytt'r orðnir, þá er sigurinn f
nánd.Bráðum fer að verða ómögu-
legt að komast hjá því, að skilja
það, að samband við framliðna