Morgunblaðið - 31.10.1924, Page 2

M 0 R GLI5N B LAftl #
Ljótt er ef satt er. En þess má
gc!a, að ráðstjórnin rússneska hefir
jharðneita'ð því; að Zinoviev hafi skrif-
;a(' brjefið og hrfdur því fram, að'
það sje falsað. Og hefir hún krafist
þe-:s, að enska stjórnin baeðist fyrir- ;
gefningar á rekistefnu þeirri, sem
|orðið hefir útaf málinu. !
pað er álit manna, að enska stjórn-
n muni vita með vissu, hvort brjef
þítta er „ekta“ eða ekki. En hún
ihefir ekfci viljað láta neitt ákveðið
uppi um það.
Fff
i
ÍfilÍÉli
ff l a
liillil lillii
11«
(Pyrirslripanir 3. Internationale til
enskra kommúnista.
í símskeytum isíðustu
brjef eitt, undirskrifað
formanni framkvæmjdanefndar 3. Int-
ernationale verið gert að umræðuefni,
og efni þess mjög notað í kosninga-
baráttunni ensku.
„Daily Mail“ tókst að ná í brjef
þctta og birti það á laugardaginn var.
Og með því, að það mun vera tíð-
neíndasta plaggið úr kosningabarátt-
unni, þykir rjett að birta aðalefni
þess. Sýnir það áform rússneskra
kommúnista og orðheldni ráðstjórnar-
ánnar í Moskva, sem hafði hátíðlega
lofað ,því, að hætta öllum undirróðri
í Bretlandi, er Mac Donald viður-
kerfli ráðstjórnina. Ráðstjórniri hefir
að vísu borið það fram, að brjef þetta
sje falsað og að Zinoviev hafi aldrei
skrifað það, en allar líkur eru til
þess, að sú staðhæfing hafi ekki við
rök að styðjast. Brjefið er dagsett 15.
september og stílað til A. Mac Manus,
sem er fullt.rúi breskra kommúnista
í framkvæmdauefnd 3. Internationale
í Moskva. Yar hann í Moskva þegar
brjefið var dagsett en kom til London
18. þ. in. til þess að taka þátt í
kosningabaráttunni. Eer hjer á eftir
efni brjefsins:
,',Kæru fjelagar: — pað líður óðum
að því, að eöska þingið fari að ræða
samning þann, sem Bretastjórn og
ráðstjórnin hafa gert með sjer, og
þingið á að lögfesta. Hinn ákafi róð-
ur, sem borgarastjettin enska hefir
hafið á máli þessu, sýnir að meiri
hluti hennar og afturhaldsmennimir
eru á móti samningnum í þeim til-
gangi að afstýra samkomulagi, er
hnýtir fastar saman öreigana í hinum
tvoimur ríkjum.
Öreigamir ensku, sem sögðu úr-
slitaorðið, þegar samningagerðin var
komin í voða, og neyddi stjórn Mac
Donalds til þess að gera samninginn,
verða að leggjast með öllum sínum
inætti gegn öllum tilraunum enska
auðvaldsins til þess, að fá þingið til
þess að fella samninginn.
Pað er óh jákværnilegt að koma
þreyfingu á enska öreigalýðinn, láta
alLan þann her enskra öreiga taka
þátt- í hreyfingunni, sem á einu von
sína um bætt kjör undir því að ráð-
stjómin fái lán til þess að koma lagi
á fjárhagsmál sín og undir því, að
við.skifti þjóðanna komist í lag. Pað
er undirstöðuskilyrði, að sá hluti
verkamannaflokksins, sem er samn- ^
ingnum fylgjandi, leggi fastar að
stjórninni og þingmönnum, til þess
að fá samningnum framgengt.
Takið vel eftir leiðtogum verka-
mannaflokksins, því vel getnr venð,
i mannastjórnarinnar er ljeleg eftir-
, mynd af stjórnarstefnu Curzon.Hefjið
Í'úppljóst'ranaherferS gegn utanríkis-
pólitík Mae Donald.
! Miðstjórn 3. Internationale er íus
til að fá yður í hendur hin miklu
i -ögn, sem hún hefir og snerta drotn-
daga, hefir !l unarstéfnu Breta í Indlaridi og Aust
af Zinoviev
nr-Asíu. Eu hvað sem því líður þá
neytið alira krafta í baráttunni fyrir
samþykt rússnesku samninganna.........
Aður en gripið er til vopna, verður
að hefja baráttu gegn þeirri til-
hneigingu meiribluta. enskra verka-
manna, að vilja ganga að málamiðlun
og gegn trúnni á þróun og friðsair-
dega útrýming auðvaldsins. Fyrst þeg-
.ar þet-ta er gert, er mögulegt að ætla
i að vopnauppreisn komi að notum.
í írlandá og nýlendunum liggur
nálið öðruvísi fyrir: þar eru þjóð-
ernismálin í fyrirrúmi og þau gefa
of góða von um framgang til þess að
við eyðum tíma í að undirbúa verka-
rnannastjettina þar.
En jafnvel í Englandi eins og í
iiðruir. löiþinm, þar sem verkamenn
eru þroskaðir í stjórnmálum, eru við-
burðirnir sjálfir fljótari að umbreyta
verkamönnum heldur en undirróður-
inn. T. d. verkfallshreyfing, kúgnn af
stjórnarinnar hálfu o. s. frv.
Af síðustu skýrslu yðar er aug-
ljóst, að uudirróðurinn í hernum er
■ máttlaus og litlu betri í flotanum...
pað væri æ'skilegt að hafa fasta
flokka í öllum herdeildum, sjerstak-
lega þeim sem eru á helstu setuliðs-
slöðrunum, ’ og einnig meðal þess
verkafólks, sem vlnnur að hergagna-
gerð og við hergagnabúrin. Vjer ósk-
om J>ess, að hins síðarnefnda sje
vel gætt.
Með aðstoð hinna síðarnefndu er
ávalt hægt, þá er stríð vofir yfir, að
ónýta öll áform borgaranna í fæð-
ingunni og snúa d rot nu n arstyr jöld
upp í sjettastyrjöld. Við eigum að
vera á verði, nú freka,r en nokkurntíma
íður.....,
Hermáladeild breska kommúnista-
Jí'lokksins vantar ennþá sjerfræðdnga-
imenn, sem geta orðið stjómenldur
breska rauða hersins í framtíðinni.
Tími er til þess kominn, að þjer
hugsið fyrir stofnun slíks flokks sem
ísamt foringjum kommúnistaflokksins
gætu orðið lífið og sálin í flokknum
ef til baráttu kæmi.
Athugið vandlega „hermennina“ og
veljið úr þeim áhugasama og duglega
menn; gefiS gaum þeim, sem hafa
farið úr herþjónustu en hafa fengið
mentun í hernaði og hafa jafnaðar-
mannaskoðanir. Náið þeim inn í kom-
únistaflokkinn, ef þeir óska að
þjóna málstað öreiganna og vilja
framvegis stjórna þjóðarher fremnr
en blindnm vjelaher í þjónustn borg-
aranna....“
Ymi'slegt er fleira sagt í brjefi
þessu, en þetta eru aðalatriðin. Er
brjefið í raun rjettríi bein hva.tning
Niðurl. |
Ungfrú Trotter, sú er stendur fyrir
kventrúboði í Norður-Afríku og er ■
náfntoguð hetja ! því starfi, hyggur:
eigi veita af 100,01)0 kvennatrúboð- i
nm handa þeim 100 miljónum kvenna :
og barna Múliamedinga, sem lítið sem!
okkert hefir verið sint alt til þessa. I
pað er því hinn mesti misskilning-1
: ur, er menn halda að minni þörf sje {
á kristniboðum nú en alt til þessa. \
Tugir þúsunda þurfa að gefa sig við j
Múhainedingum einum, fram yfir það
sem er.
Fundurinn áleit, að í Sýríu og
Palestínu væru nógu margir kristni-;
boðar, ef þeim væri haganlega skift
niður. j
I
pað er hægt að kristna Múhamedinga.
Nokkrir hafa þegar tekið kristni
og margir munn framvegis taka.
kristni. Mörg dæmi þess voru talin
á fundinum í Jerúsalem, bygð á
sjálfsreynslu. Kristniboðar frá Ind-
landi hinu hollenska og Abyssiníu
sögðu frá; að þúsundir Múhamedinga !
liefðu verið skírðir þay. par að auki j
eru alstaðar margir kristnir á laun.
pað er því sem næst alstaðar frið-
sainlegur játningarkristindómur, sexn'
nú er boðaður í stað þess að rífa nið- j
ur trú hinna, eins og áður var gert.'
Reglan er þetta: „Varastu allar þrátt- ;
anir og árásir á kenningu Múha-
meds, prjedikaðu Krist krossfestan
og þann ánangur af krossi hans, sem
þú befir sjálfur reynt.
Kristniboðinn á að leitast við, í
( anda kærleikans, að finna það í' trú
Múhameds, sem snert getur kristna
trú og leitt getur til þess að Múha-
medingar játi kristna trú, veiti Kristi
viðtöku. Vjer eigum ekki að pr,je-
dika vanmætti íslamis, heldur kraft
Krists e. s. frv.“
Islam hefir snemma áhrif á börnin.
Vegna þess verður að byrja á börn-
nrmm
Kristilegt nppeldi og fræðsla er besta
vopnið gegn Islam. Kristniboðsskóla
er !þörf; jafnvel þar sem stjórn lands-
ins hefir stofnað kristna skóla. Mikið
kapp þarf að leggja á að efla kristn-
ar bókmentir. Læknatrúboð er sömu-
leiðis hin ágætasta útbreiðsluaðferð. :
pað er ínjög nauðsynlegt að efla
hag og rjettindi manna, því að Islam
hefir hvorttveggja í sjer: trú og hag
manna. peir, sem Mstni taka, verða
að eiga aðgang að skynsamlegu sam- !
fjelági, sem fullnægir bróðernisþrá
þeii-ra,.' Fjelagsstarf verðnr því að
fylgja boðun fagnaðarerindisins. —
FupHnrinn í Jerúsalem tók sjerstak-
lega til meðferðar umbætnr á fram-
færslu barna, á hjúskap bturira
(bnrnagiftingu), barnastörf o. m. fl. ;
Bæði útlendir og 'innlendir kristni-
boðar þarfnast meiri mentunar, bæði |
að því er málið snertir og það, sem 1
anðkennir Isíam-trúna. Kristniboðs-1
fjelögin mega ekki reiða sig nin of á
nmlendar kirkjur í Austurlöndum. I
Dr. John Matt átti tal við höfuð-
biskupa hinna austurlensku kirkjufje-
Inga og spurði þá um stefnuskrá •
þeirra, að því er Múhamedinga snerti. !
En enginn þeinra hafði neina stefnn- i
skrá. A þeim er því lít'ið að bygg-ja, i
neina að hægt sje að fá þá til að j
hef'ja skipulegt starf. Kristilegt ál-
heimsfjelag stúdenta hefir unnið eigi
alllítið í þá átt. Og bæði í Brumana
og t Jerúsalem var kröftuglega skor-
að á austrænar kirkjur að talca til
starfa. Nú er hiagkvæínur tími kominn
til samstarfs í kristniboðinu meðal
M úbamedinga.
Whatley erkibiskup sa.gði: „Ef trú
mín er villa,, þá hlýt jeg að hafa trú-
skifti; ef hún er sönn, þá hlýt jeg að
útbreiða bana“. I þeim efnum er
enginn meðalvegur. Um þetta og ann-
áð, sem óumflýjanlega fylgir því varð
fundurinn í Jerúsalem samdóma {
fjiildamörgum atriðum. Er þar nánara
lýst kröfunum, sem gerðar voru til
kristniboðsfjelaganna og kristníboð-
anna m. fl.
B. J. íslenskaði.
Kunsien at
sære
ónjissaiidi bók fyrir hás-
mæður og hejmasætur, er
komin úr, aftur og fæst í
iMi 1! tmism.

ðiðjid um isesfa wiðbitid í
„Smára“-smjöflíkið
Kosfamjóikin
Heilbrigðisfrleftir
vikuna 19. til 25. október.
að þeir finnist framarlega í fylkingu s til þess, að nndirbúa borgarastyrjöld
borgaranna. Utanríkispólitík verka-, { Englandi.
leyalr alla prentun rel og aam-
tlaltuc&rDlega af hend) »eB læKSta
verfll. — Hoflr beatn eambðnd í
ullvkonar papptr len tll eru. —
Hennar etvazandl tteng:! er feeztl
Baællkvarðtnn á, hlnar mtklu vln-
Bastdir er hön heftr unnltJ *)er wieí
drelBanletk t vlBaklftum o*r llpurrl
o» fljfitrt afgretBclu.
Pniiylira., xamligrl oa BrrRfafnle*
&vrw ftl •fxli ft ilirtfitiiliiMl, —
—-------- — — a«Mi eu. . •-
Mænusóttin * hefir livergi gert
vart við sig þessa viku, svo að
mjer sje kumragt. Hygg jeg að
sá faraldur sje nú um garð geng-
inn. Hefir reyndin orðið sö.a
hjer, sem í öðrum löndum, að
mæ.nusóttin er, þegar því er að
skilfta, jafnvel háslkalegust á
sumrum.
Mislmgamir voru ekki eins og
við læknar ihjeldum komnir á
hæsta stig í Reykjavík fyrri vik-
una. pessa viku — 19. til 25. okt.
óber —- siáu læknar 139 nýja sjúk-
linga. Margir af þeim ihafa orðið
mjög veik'r. Einn ungur maður
hefir dáið — var reyndar veikl-
aður fyrir. En þetta mun áreið-
anlega vera eina dauðsfal'lið, því
að hjeraðslafeiirinn ih-efir grensl-
ast nákvæmlega eftir gang:; veik-
innar og veit ekki af öðru að
segja en því, sem hjer er talið.
AnnarstaSar af landinu hafa mjer
ekki borist neinar nýjar mislinga-
frjettir, nema úr Hafnarfjarðar-
hjeraðh Sóttin hefir borist upp i
Kjós, og þar er nvlátinn ungnr
maður, og mislingar valfalaust.
dauðamein hans.
Taugaveiki hefir ekki gert frek-
ar vart við sig í Revkjavíknr-
hjeraði. Aftur á móti fundu lækn-
ar þar þrjá nýja sjúkl'nga með
barnaveiki, þó ekki alvarlega. —
Ennfremur Jhefir töluvert borið á
kvefsótt, eins og gerist og gengur
á haustin.
G. B.
HTTT OG ÞETTA.
Góðar tekjur.
Dempsey, hnefaleikarinn heims-
er nseringarmest.
<3t2>
Eína Ií fsá.byL-gðarfjelagið er daaska.
ríkið ábyrgist.
Ódýr iðgjöld. HAr „Wliua"
Tryggingar í íakuskmn krówuin.
Uiuboðsmaður f'yrir ítdsmA:
O. P. Slðndal
Stýrimannæstíg 2. Beyfciavík.
irægi, hefir á 6 síðustu huefaleikum
unnið sjer um lþj viiljón dollara.
Ungfrúin: pú átt ekfci að vaða
svona inn í stofu, Karl, J>egar þú
veist, að jcg ;sit ínni og er að tala við
kasrastann.
Karl litli; Já — en jeg veð ekki
i»n frænka — jeg hefi staðið hálfan
jklukkutíma og kíkt í gegnum skrá-
argatið.
A6 spara!
Kona kemur í búð og biður um
þitamælir.
Búðarmaðurinn: Yiljið þjer fá
Reaumur eða Celciua hitaraælir?
Konan: Hvaða mtuiur er á þeimt
Búðarmaðurinn: Vatnið síður við
80 gráður á Reaumur, en við 100
giáður á Celcius.
Konan: Látið mig þá hafa Reau-
innr. pað veitir sanirarlega ekki af
að spara eins og ha>gt er nú, þeg»r
raÍBoagnið cr svona dvrí.