Morgunblaðið - 21.11.1924, Side 3

MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLA8II.
Stofnandl; Vilh. Flniien.
Utgefandi: Fjelag I ReykJavIJt.
aitstjórar: J6n Kjartan**on,
ValtÝr Stefáneaon.
Atsglýsingastjðri: E. Hafberg.
Bkrlfstofa Austurstrœti B.
oiaaar. Ritstjörn nr. 498.
Afgr. og bókhald nr. 600.
AuglÝsingaskrifst. nr. 700.
öelmaslmar: J. Kj. nr. 742.
V. St. nr. 1220.
, E. Hafb. nr. 770.
• iski iftagjaid innanbæjar og ! n&-
grenni kr. 2,00 á mánuCi,
mnanlands fjæi kr. 2,50.
ílausasölu 10 aura elnt.
í hittoðfyrra. afgreiddi þingið
vera óháð Englandi. Mun morð-
runnin.
, hin svo nefndu Jarðræktarlög. Yar jtilraun þessi af slíkum rótum
þar kveðið svo á, að níkissjóður
; hlypi allmjög undir bagga með
landbúnaðinum, með jarðræktinni
| g þeim aðgerðum bænda, sem best
styð.ja hana.
| Fáar voru þær raddir, sem heyrð
ust um það leyti, er verið var að
afgreiða jarðræktarlögin, að ríkis-
sjóði væri um of íþyngt með þeiin,
þó þar væri skýlaust og takmarka-
laust ákveðið, að ríkissjóður ætti
að styrkja alla túnrækt að 14 kostn
-------- !
Frá því er kristindómurinn var
fyrst boðaður í heimiinum, hafa þeir
menn jafnan ver'ið til, er neituðu eða
reyndu að afsanna yfimáttúrlega
íæðingu Guðs sonar og upprisu háns.
Nútíðarmenn kippa sjer ‘því ekki
aðar, byggingar áburðarliúsa og Upp v;g þfl kenningu, heldnr hitt, að
safnþróa að % og ræktnn garða
að y5. Svo mikla samúð og hylli ’ taLsmenn
hefir
I,
skömmu var vikið að því!innb miki11 sk»lningur er nú
<JJer í blaðinu, að stærð túna þyrfti aimennur á nauðsyn ræktunarnm-
'að tvöfiddast hjer á landi á næstu ar- Möglunarlaust er það samþykt,
Öngþveiti landbúnaöarins að bændur Þ(’ir- sem auka vllJa tun
stafaði af skorti á ræktuðu landi. sín’ me^ njóta svo annara
bekta
nlega lítil ræktun, 20,000
tarar í viðbót, til þess að töðu-
'“Hgur yrði helmingi meiri en iianu
'er nú (12—1400 þús. hestb. í stað
b ^00 þús.), gerbreytti búnaðar-
guðfræðingar og prestar skuli gerast
hennar og telja sig þó
landbúnaðurinn lijá þjóð- '(standa sannleikans megin og eiga
rjett á að þjóna þeirri kirkju, er
fylgir gagnstæðri játningu.
1 „Dagblaðinu' ‘ norska hefir nú
dr. theol. Kr. Scielderup (háskóla-
kennari í Kri'stjaníu) krafist bjj'yt-
inga á þessu. Reyndar hefir slíkra
nndi kirkju frá rótum, eða að (ný-
fræðingar) stofni sína eigin kirkju.“
Vjer höfum enga trú á því, að þessi
nýja kirkja verði stofnuð, hvorki í
Noregi nje annarstaðar. En þessi
hreinskilnislegu ummæli dr. Sehiel-
derups verðskulda viðurkenningu. —
pað er herssandi, að sjá hann rista
í gegnum alla þokukenda orðshætti
andlegra skoðanabræðra sinna.
Hann er ekki fagur, nýi kirkju-
fáninn nor.ski; en litirnir segja vel
til um innræti mannsins, sem hóf
hann að hún. Og undir þennan fána
ættu nú trúbræður hans um allan
heim að skipa sjer.
Kristel. Dagblad.
Á. Jóh.
Orgeí- hljómleikar.
Liijf
:!efi.
■s'katthorgara ríkisins, til þess að j
Næstk. sunnud. verður haldimi
:uxn hj„r 4 landi um aldur og
Með sæmilega ábyggilegum tölum
tetir það verið reiknað út, ,hve
’a-ndrnp yr-fSi miklum mun ódýr-
aia að.afla sjer allra Lieyja sinna
a rœktuðu landi, í stað þess að
þíist við rýrar slægjur úti um
íngi °g haga mikinn hluta sum-
aiíuns. Ef sama. fóðurmagn og' nú
lVst af túnum og engjum, fengist
'i’ígöngu af ræktaðri jiörð, yrði
i’i'amleiðsla fóðursins tveim miljón-
lni króna ódýrari á ári. Á liverju
masta sumri kostar lieyafli lands-
'n'dllba tveim miljónum króna lim-
f1 aiu það, sem hann líostaöi, ef
og Símons pórðarsonar. Hr. Fin
zel hefir fengið leyfi frá embætti
ibreytinga oft verið krafist áður, af organihljómleikur í Dómkirkjunni,
koma a endurbotum a eignar- og ,,.annara hálfu.En nú er það dr. Schiel- ,og stendur fyrir honum hr. Heinz
ábýlisjörð sinui. j derup, gallharður nýguðfræðingur, sem Finzel organleikarifráLuxemburg,
Þegar aýmlegt var, að ekk, tjekst gerir þessa sömu kröfn til trúbæðra me& a8stoð fiðlul Erich Húbner
nægilegt lánsfje til jarðabóta, átti sinna og það með svo ákveðnum orð-
að knýja þær á með ríkisstyrk. Og; um, sem frekast má vera. Hann
það er eindregið álit vort, að með, skrifar meðal annars á þessa leið: , .
' „Vegna hins afarerfiða sambanidte smu tjl að dve]Ja bJer um stund
milli vísindalegs háskóla og kirkju, síer td bressingar og ætlar nvi að
sem er háð játningarritum, eru margir gefa bæjarbúum kost a að heyra
nýguðfræðingar farnir að beita slæg- meða'l annars D-moll Toccata og
visku til að reifa skoðanir sínar dul- Grosses Praeludium i h-mioll eiftir
arfullum þokuhjúp. í stað þess að Baeh. Hefir Ihann haldið marga
segja hreint og beint hvað þeir meina, hljómleilka í mörgum stærri horg-
leggja þeir áherslu á það, að „í raun um pý,skaifnidS; og hefir unnið
engu móti sje hægt að verja fje
ríkissjóðs til framkvæmda í land-
inu betur — en með því móti, sem
jarðræktarlögin ákveða.
Mönnum er í fersku minni, live
landsstjórn sú, er sat að völdum
fram á síðasta þing, gerði sjer
lítið far nm, að gera þjóðinni
grein fyrir hinum raunverulega
efnahag* og fjárhagshorfnm ríkis-
sjóðs.
Óhug sló á flesta, þegar gert var
upp í fyrravetur og það kom í
ljós, að skuldir ríkissjóðs voru
'orðnar 22 miljónir. Ekkert var
Þeir sem hugsa til a8 nota
úfsagaða hluti
i jólagjafii*
geta nú fengið alt, sem að því lýtur*
áhölð öll og efni, einnig tilsniðið efni
c áteiknað eins og t, ð. hanðskakassa
spilakassa, Iampaskerma, ramma, reglu-
hikur, pappírshnífa, bakka alls konar,
vegg-»ðekorationer< o. m. m. fl. Einn-
ig liti til að Iita hlutina með, og þá
„Soliboiínið'S sem gefur bestan gijá-
ann, bækur og laus blöð með teikn-
ingum til að saga út eftir.
Alt þetta fæst i
SúkauErslun ísafoldar.
Sokkar
allskonar tegun-
dir nýkomnir i
i
fengist af túnum eingöngu mmðsyjilegra, en sjá svo
'°e góðum flæðliiengjum.
Á hverju einastá sumri ko.tar
bændur kndsins tvær miljónir
krória að hafa ekki efni á að
Ja2kta bújarðir sínar.
llvort er betra að lialda áfram
1( úingsheyskap ránbúskaparins, og
^ta tveim miljónum á ári til þess
9 landinu fari aftur, með því að
yt"ia óræktaða jörð, ellegar taka
l!1'1<tvillarlán, og borga rentur og
a b°rganir af þeim, með fjenu,
'eni sparast við heyskapinn?
:að
eirri spurningu er ekki erfit.t
svara,
övarið er á hvers manns vörum.
andbiinaðurinn þarf lán til rækt
' Hí FTl - *
' 1 nnræktin þarf að aukast lirað-
ai en raun hefir orðið á. Þekking
Jarðrækt er nú orðin útbreidd,
n°tkun verkfæra sömuleiðis. —
^ndur eru farnir að skilja, hvar
skórin,
arni
mn,
að ráðin vrði öll sú bót sem ráðin
varð á efnahagnmn.
Yar ],á ekki nema eölilegt, að
menn vantreystu því, að jarðabóta-
styrkur sá, sem jarðræktarlögin á-
kveða, kæmi til úthlutunar jafn
víðtækur og í upphafi var gert ráð
fyrir. En þingið fann til skyldu
sinnar, að reyna að ráða á ein-
hvem veg fram úr því, að ljetta
undir með jarðræktirmi.
Ráðið, sem síðasta þing fann,
va-r stofnun
landbúnaifarlánadeildar viö
Landsb ankann.
N’ðurl.
og veru
sarna
sje það nú öldungis hið
sjer 'nafn sem fyrsta flokks organ-
ems og 'kirkian heldur fram í . ., . __ „ , „ *
., . ? * . , , lerkari. Hann er iastur starrsmao-
jtitningum sinum. Peir voru vist . . , ,v
, , . . . . , ur horgannnar Luxemburg við
margir, ’sem i kirkjuerjunum siðustu _ ., .
væntu að fá ákveðna skýring þess, ()PÍ11 óeru hljomleika, sem (haldnir
hvað nýja guðfra'ðin hefir til brunns ei'u þflr í sönghöll bæjarins. par
(að bera. En það er sjaldgæft, að guð- er stort ,,konsert-orgeð“, og lei’kur
fræðingar gefi einarðleg svör. Jeg hann á það. Geta má þess að inn-
liygg, að almenningur sjeu litlu nær“ gangur verður með lægra móti,
(eftir þá deilu.) eða kr. 1.75, enda er hljómleikur-
petta eru skír orð og greinileg. iun ekki fyrst og fremst hugsaður
Kn dr. Schielderup lætnr ekki þar g(?m gróðafyrirtæki.
staðar numið. Hann heldur áfram: i
„Jeg h.ygg, að dr. Hallesby hafi
verið skarpskygnari en andstæðingar ---------©-
hans, er hann hjelt því fast fram frá
upphafi kirkjuerjanna og til enda, '
að iþegar öll kurl kæmu til grafar,1 P|áPIT|{íl/)Q|l|||3
þá fælist í nýju guðfræðinni alveg rjOl IHulUu|JWll
nýr kristindómur. Og að þessi nýja
guðfræði á ekki nveira gengi að fagna Pað hefir löngum
en raun er á orðin, stafar að mínu hrettna hjá
áliti
H.
Rjúpur
íláðar og tilbónar til að
steikjast, á I kr. stykkið.
Pöntunum fyrir sunnuðaginn
veitt móttaka.
Mataibúðin
Laugaveg 42. Sími 812.
Ef þjer sjáið
hm
an kreppir. Þeir vita, að mó-
r og mýrarnar við túnfótinn
lrta að breytast á tún á næstu
'^uni.
landbnna®arins llm k'ns"
1,1 jarðræktar eru nú orðmir
ský,
beirra
i’rar og ákveðnar, rjettmæti
sv° viðurkent, að þing o.r
,ií7 blýtur að gera sitt ítrasta
>,Ss að þeim verði sint.
liafa
sí-
. A álþmffi.
1 tpá því árið 1916,
í°r landbúnaðarins verið
tyj ■ 1''Mang.sefjþ Alþingis. Af um-
. 1 ollu: eru m. a. sprottin
trey^fna.^an^alng:in sein menn
J fy a 1 blll> en (úcki eru komin
^Wmd.
ía,stl'blr rÚtSÍetÍ var um lmð, að
^rabankinn kæmist á fót á
Uiokk .gat kingið eldd með
1 m°ti leitt mál þetta hjá sjer.
Erl. simfregnir
Khöfn, 20. nóv. PB.
Seipel-ráðuneitið farið frá.
Frá Vínarhorg er símað, að
Seipel-ráðuneitið sje nú farið frá
að fullu og öllu. Hafði verið gerð
tilraun til þess að mynda nýtt
ráðuneyti upp úr því. |
Finska ráðuneytið fer frá.
Prá Helsingfors er símað, að
Ingmanráðuneytið hafi beiðst
lausnar.
Morðtdlraun við breskan landstj.
Frá London er símað, að reynt
hafi vhrið að myrða Sir Stoek (?)
yfirhershöfðingja egyptska hers-
ins og landstjóra i Sudan, sem er
undir bresk-egj'ptdkri vernd. —
Stjórnmálaerjur hafa verið mikl-
ar út af því, hverir skyldu fram-
vegis lliafa yfirráðin þar í landi.
Eru margir Egyptalandshúar þeirr
ar skoðunar, að Sudau ætti að
]sameinast Egyptalandi og að
sem er.
þótt við j einhverstaðar getið bókar, sem
jafnaðarmönnum hjer yðnr kynlli «ð leika hugur á að
fyrst og fremst af því, að for- heima, að þeir væru litlir spekingar eignast — þá skuluð þjer minn-
vígismenn hemiar hafa ekki viijað á fjármálasviðinu, fremur en annai*s- j ast þess um leið, að ekkert er
kannast hreinskilnislega við ]>essi staðar. pó hefir ékki staðið á þeim auðveldara en að ná í hana, 6j-©
sannindi.“ ílð gjálfra um þessi mál, eints og bókin annars fáanleg. Ráðið er
Til þeirra, er halda því áfram, að önnur. En þekkingin hefir verið tak- STOna einfalt: Skrjfið hjá yður
hjer isje ekki um annað en skýringa- irörkuð. nafn bókarinnar og höfuudarnafn-
mismun að ræða, segir í greininni: I Nokkrum sinnum hefir Alþýðubl. Qg leggig mi5;mn iim til okkar_
„Niðurstaða nýju guðfræðinnar er (— málgagn Bolsa og jafnaðarmanna,
ekki aðeins bygð á óljósum endur- fjargviðrast mjög yfir þvi, að ríkia- *®p munum annast itwegun
skýringum hiima göanlu trúfræðilegu stjórnin láti sig það einhverju skifta, pað ep alveg sama ’hvort búkin
setninga, og verður því ekki sett sem jhvernig ráðstafað er þeim hluta af er ’lítil eða stór, dýr eða ódýr,
ný bót á gamalt fat. f raun og vern fje landsmanna, sem er nndir umsjón jhvort um er að ræða eitt eintak
reiðir hún til rothöggs að öllu því bæjar- og isveitarstjórna. pykir þeim e5a fleiri. Vjer önnumst greiS-
yfirnáttúrlega í kristindóminum, er það hart, Bolsum og jafnaðarmönnum, 1(.ga ^ með ánægju útvegun
sett hefir verið í kerfi kirkjutrúar- þar seir. svo illa hefir tekist, að þeir hverrar fáanlegrar bókar! hvaðan
linnar, og eins og nýjavíniðisprengirhún 'hafa náð fullmiMum völdum í bæjar-
hina gömln belgi. Ef byggja á kristi- og isveit-arf jelagi, að þeir fái ekki
lega safnaðartrú á þessum grundvelli, óáreittir að ráðstafa fje landsmanna,
þá verður það alveg ný bygging, sem eftir eigin geðþótta.
reisa verður frá rótum.“#) i Pessir fjármálaspekingar! hafaenn-
pess vegna finist dr. Schielderup þá ekki lært að skilja það, að það er i
ekki vera nema, um tvent að velja: ;engu síður áríðandi í viðreisnarstarf-
„Annað hvort að endurbæta núver- inu, að koma rekstri bæjar- og sveit-
------------ 'arfjelaga á öruggan grundvöll, heldur
, Dr. Schielderup skorar á trúbræður <en rekstri sjálfs ríkissjóðsins. Og
■sína, nýguðfræðingan’a, að gera þessa það er broslegt að sjá Alþýðublaðið
sjálfsögðu játningn, svo að allur heim- hnnan daginn vera að bölsótast yfir ðidjíð Ultl bflstfl viðbitidI
ur viti hvað þeir vilja: „Látum oss lággengi hinnar íslensku krónu, en
■ægja það afdráttarlaust: Yjer getum 'hinn daginn fjargviðrast vfir því, að
ekki lengur játað trú á guðdóm Jesn. 'Bólsar og jafnaðarmenn í bæjarstjórn
Guðssynir fæðaist ekki í heiminn, jReykjaVíkur fái ekki óáreittir að
vofki í líking Jesú, Búdda nje vráðstafa fje bæjarmanna eftir eigin
Kri'shna. pað er ekkert annað en and- geðþótta, án nokkurs tillits til þess,
legí hugarflug mannteins, sem gerir hvoi-t rekstur bæjarins ber sig betur
hinar miklu trúarhetjur að guðuir..“ (eða ver.
(„Dagbladet“ 20. sept. ’24.) j En þessi skrif blaðsins eru í fullu
Á. Jóh. samraami við alt annað úr þeirri álfc.
UtH SWf Hi.
Konur!
„Smára,‘-smjöflíkið