Morgunblaðið - 21.03.1925, Blaðsíða 2

MORniTN^í, ARTH
..'Stf*'1 '■ r*c "*£££
ÁÍ2pji JQ*!/** ^*^^***^***!^;*1 1 ma imi »«i»iww»iéiii»ii uWMHH'awWMi
MMaimiM
mrnjzæm.-
Tilbúinn
ÁBURÐUR
Úivegum eins|og aðjunöaniörnu allar iegunöir
al tilbúnum áburði, svo semr
Moregssa Itpjetur (ca. 13% köfnunarefni).
Chilesaltp|efur (ca. 15,5% köfnunarefni).
Brennisteinssúrt ammoniak (ca. 20 /*%köfnunarefni.
Leunasaltpjetur (ca. 26% köfnunarefni).
Superfosfat 18%.
Kalí 73%.
V/erðið er að mun lægra en í fyrra. Þeir sem
panta slrax (fyrir 25. mars) og taka áburðmn a bryggju
h)er og greiða við móttöku, fá sjerstaklega óöýit verð
Bæklingur Sigurðar Sigurðssonar bunaðarmala-
stjóia, um notkun tilbúins áburðar fæst ókeypis á sktif-
stofu okkar.
ir.yndu ýrasir ekki hika við að br.jefanna, og hjeldi jafnframt á- f
verja nokkru af geymsluf'je sínu fram fjársöfnunarstarfi sínu. |
tii að kauþa fyrir ríkisskuUIa- Yextir af ríkisskuldabrjefnm |
brjef, ekki síst þegar slík brjef þeim, er Iandsspítalásjóður eign-
vœru gefin út í því skyni einu, að aðist, vrði, ásamt andvirði út-
byggja landsspítala; svo niikill dreginna skuldabrjefa, jafnóðum
hugur mun landsmiinnum yf'ir'eitt og greiðixt, lagðir i landsspítala-
vera á þv., að slík stöfnun k<»*n- sjóð, en svo varið eingöngu í
ist upp. — Reynslan mun einnig þarfir landsspítalans, honuni t-il ^
hafa sýnt, að einstakir menn, aukningar og fuílkomnunar, eftir
því sem nánar yrði ákveðið af
Túllf tliilll
eru keyptar í
snmir hverjir, hika sjer ekki við
að ávaxta fje sitt á annan hátt en xtjórn Iians, og þörfin krefur.
að geyma það í banka eða spari-
sjóði. — pað er t. d. fullyrt, að
eigi lítið af, því fje, sem varið
hefir verið til húsabvgginga síð-
M eð
^iiiiimiimimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiMiiiiiiimiiiiiiiiiimi
immimmmmimimiimmimmimiimmimimmiiiiimr^s
þessn fje, ásamt því, sem s" ^
spítalasjóði bættist á annan hátr. | Biðjið aldrei um átsúkkulaði 1
va>ri spítalannm altaf trygð nokk | Biöjið um I
m* fn'lga til að bæta úr vmsu = =
ustu árin, bæði hjer í Reykjavík því. seiri spítalann kann að þykja I Q B L £ R
og jafnvel einnig í öðrum kaup- \anbaga um í framtíðinni, til þess a 1
stöðum, sje fengið að láni hja að verða sem fullkomnastur, en
einstökum mönnum. sem Álþingi þó, af ýmsum ástæð-
Að sjálfsögðu þyrfti aðstoðar mn, ef til vill fyndist að bíða
bankanna við, ef það ráð ýrði mætti til „næsta þings“. Hins
tekið, að gefa út ríkisskuldabrjef, vegar befði spítalast.jórnin s.jálf
til að koma upp spítalabyggingu. óskertan vjett til að ráða því
Hitt tel jeg sjálfgefið, að lands- nánar, hvernig fjenu væri varið.
spítalasjóðsstjórnín liggi þar ekki Kvenþjóð landsins, sem aðal-
á liði sínu, eins og nánar skal lega stendur á bak við landsspít-
99
Gullfoss14
Enginn efast um nauðsynina á,
að koma upi> landsspítala, og það
sem allra fyrst. Eigi er heldiu1
neinn ágreiningur mn það, hvar
á landinu spítalinn eigi að vera.
Reykjav’ík er og hefir ætíð verið
talinn sjálfk.jörinn staður.
Málið er gamalt, þótt eigi lcom-
ist neinn rekspölur á það til fram-
kvæmda fyr en árið 1915, að
kvenþjóðin tók það að nokkru
leyti í sínar höndur, og stofnaði,
með samskotum og á annan hátt
til landsspítalasjóðs, í því skyni,
að flýta fyrir spítalabyggingunni
og ljetta undir með landssjóði.
Sjóður þessi var um síðustu ára-
mót orðinn fullar 250 þúsund kr.
Auk þess var minningargjafa-
sjóður fyrirhugaðs landsspítala þá
orðinn tæpar 90 þús. kr.
pesxi fjársöfnun sýnir almenn-
an áhuga landsmanna á því, að
spítalinn komist sem fyrst upp.
Stjórn og þing hefir einnig
sýnt landsspítalamálinu nokkurn
velvildarhug, bæði í orði og á
borði, þó betur megi vissulega, ef
duga skal. Sama má að nokkru
leyti segja ‘ um bæ.jarstjórn
Reykjavikur.
En hvað er það þá, sem tefur
fyrir frekari fram'kvæmdum þessa
stórnauðsynjamáls ?
Nokkuð er því nm að kenna að
þeir menn, er f.jallað hafa um
ir.álið og mesta hafa þekkingu á
því haft, hafa ekki verið á eitt
sáttir um það, hverjar kröfur
ætti að gjöra til spítalans strax
og hann væri reistur, eða með
öðrum orðum: hve fullkominn
hann ætti að vera, og hve stór.
petta kom einnig all-Ijóst fram
á almennum fundi þeim, sem
haldinn var hjer i bænum í gær
um land'sspítalamálið.
Önnur er þó aðalástæðan, sem
sje: örðugur fjárhagur ríkissjóðs
undanfarin ár, og getuleysi hans
á því, að leggja fram af ái-legum
tekjum sínum svo mikið fje, að
nægði til að byggja spítalanu. —
Og þó að nokkuð hafi birt í lofti
nú upp á síðkastið, því er f jár-
hag ríkissjóðs snertir, er þess
naumast að vænta, að Alþingi
s.jái s.jer fairt, að þessu sinni, a>
taka inn á fjárlögin svo mik.ið
fje, ;>em þarf til þess, að spítal-
inn komist vipp, eins bráðlega og
þörfin krefur.
En þó að málið horfi svona við,
finst mjer ekki að þeir, sem eink-
um eiga hjer hlut að máli, og sem
„allra augu mæna til“ í þessu
efni, sem sje Alþingi og lands-
spítalasjóðsstjérnin, þurfi ekki að
leggja árar í bát. Enda var svo
að heyra á fundinnm í gær, að
spítalnsjóðsstjórnin myndi ek.ki
láta sitt eftir liggja. Henni væri
málið hjartfólgnara en svo.
Eina leið mætti benda á í þessu
efni, þó eigi væri á hana minst
af þeim, er til máls tóku á fund-
inum í gær. Væri eigi tiltök, að
ríkissjóður reyndi að taka lán, til
að koma upp landsspítala?
Ríkislántökur eru reyndar að
jafnaði ekki sem ákjósanlegastar,
cti engin regla er án undantekn-
ingar, og ástæður geta verið þann-
ig, að til þessa úrræðis þurfi að
grípa. Og sennilega er það eina
brautin, sem hægt er að leggja
út á að svo •komnu, eða í öllu
falli í þetta sinn, að Alþingi veiti
stjórninni heimild til, að taka
hæfilega stórt lán, til að koma
landsspítalanum upp, og gefa út
rikisskuldabrjef fyrir slíku láni,
er endurborgað væri t. d. á alt
að 30 árum.
En eru þá líkindi til, að slík
lántaka heppnaðist og að ríkis-
skuldabrjefin seldust hjer innan-
lands — því innlent ætti láaið
helst að vera — með aðgengileg-
um kjörum fyrir ríkissjóð?
Jeg hygg, a.ð óhætt s.je að svara
þessari spurningu játandi.
Svo er nvi ástatt, sem betor fer,
að safnast hefir fyrir, bæði !i.;á
bönkunum og einnig hjá sumum
stærri sparisjóðum h.jer á landi,
talsvert innláns- og sparisjóðsfje,
sem að vísu gefur eigendum, eins
og nú stendur, allgóða vexti, en
þó ekki hærri en svo, að eflaust
vikið að. alasjóð, gasti með þessu. móti fer hjeðan til Vestfjarða 27.;mars
pað er nú að miklu leyti tekið t-rygt' sjer nok'luir afskifti af því,' óg lijeðan beint til Kaupmanna-
fyrir samskot til landsspítala- að spítalinu og allur rekstnv haínar 7. apríl, kl. 6 slðdegis, í
s.jóð-ins; að minsta kosti hafa. ha.ns í framtíðiimi yrði í sem staðinn fyrir 8. apríl, vegna út-
þau farið mjög þverrandi, þó bestu lagi. Og vitanlega er það lits fyrir verkfall í Kaupmamia-
minningagjafasjóðurinn hafi að ckki einskisvert að eiga þar ha'uk höfn hjá liafnarvinnumönnum um
vs«u aukist, allálitlega. Telja rná í horni, sem kvenfólkið er, og þá miðjan apríl.
víst, að þetta myiuli breytast 1il ekki -íst í beilbrigðis- og h.júkr-
batnaðav undireins og byrjað væri: unarmálefnum.
fyrir alvöru á einhverjum fram- j Enginn efi er á því, að nýtt
kvæmdum, eða full vissa fengist fjör mundi færast í fjársafnanir ftrmir hjer og máske í Hafnar-
fyrir því, að þær dragist ekki til landsspítalans og sjúklingaj fyrrí Part apríl, til Aber-
ff
Lagarfoss“
lengur úr hömlu.
Gróð samvinna milli spítalasjóðs-
stjórnarinnar og þings og ríkis- með byggingu spítalans.
stjórnar í þessu máli, er ómiss-
andi, og ætti að vera sjálfsögð.
•Sp'ítalasjóðsstjórnin hefir ákveðn-
þar, ef bráðlega er undið að því. deen, Grimsby og Hull.
frá Alþ. hálfu, að hefjast handa j
Hins
ff
21
vegar má búast við, að áhngimi.: fpr hjeðan L apríl j strandferð
dofni og breytist smámsaman í
óánægju, ef frekari dráttur verð-
ar skyldur í þessu efni. Fjeð er j ur á framkvæmdum, en þegar er
gefið og safnað í s.jóðinn í því ■ orðinn.
skyni einu, að því sje varið til
hins væntanlega landsspítala, bæði
til byggingar, og á þann hátt.
sem heppilegast þykir spítalanum
til eflingar. Stjórn sjóðsins her
þá fyrst og fremst skylda til að
sjá um, að ekkert af fje sjóðsins
f;,ri forgörðum, eða sje varið
öðruvísi en stofnað er til; en liun
má hins vegar eigi vera of fast-
Byrjunarfyrirkomulag spítalans
þurfa menn fyrst af öl'lu að koma
sjer saman um. peir, sem þar um
eiga.að dæma og þar hafd ráðin,
þurfa skjótlega að kornast að
fastri niðurstöðu um það, hvar
draga eigi takmörkin i þessu efni»
milli þess annars vegar, sem frek- j
ast er æskilegt ,og hinsvegar þess. j
sem óhjákvæmilegt er og bráð
aiistur og norður um land. Kem-
ur hingað aftur 15. apríl. Fer
hjeðan aftur 18. apríl, vestur og
norður um land.
Holakaup
heppHeg i
Heildverslun
heldin á sjóðinn, þegar til fram-; nauðsynlegast.
kvæmda á að koma.
Færi nú svo, að þingið taiki það
ráð, að gefa stjórninni, segjum nú
þegar á þessu þingi, heimild til
að gefa út og selja ríkisskulda-
brjef, til að koma upp landsspít-
ala, væri, að mjer finst, eigi ó-
sanngjarnt, að ætlast til þess af
spitalastjórninni, að hún Ijeti
eitthvað af sparisjóðnum af
hendi ra'kna, þó eigi væri meira
en alt að 50 þús. kr., sem óendur-
kræfan styrk til spítalabyggingar-
innar, en sem þó mætti binda ein-
hverjum skilyrðum, t. d. um af-
nota- eða umráðarjett að herbergi
eða herbergjum í spítalabygging-
unni. Ennfremur ætti spítalasjóðs-
stjórnin að skuldbinda sig til, að
kaupa alt að 200 þús. kr. í ríkis-
skuldabrjefum þeim, er stjórnin
gæfi út. En vitanlega yrði ekkert
af fje þessu int. af hendi, fyr en
byrjað væri á undirbúningi spít-
alabyggingarinnar, og fullkomin
vissa fengin fyrir því, að henni
yrði haldið áfram og lokið. Mætti
jafnvel verja einhverju af minn-
ingargjafasj. til rlkisskuldabrjefa
kaupa með sömu skilmálum. Sjálf-
gefið finst mjer það einnig, að
sp’ítalasjóðsstjórnin ynni að því,
að greiða fyrir sölu ríkisskulda-)
En hverja leið, sem tiltækileg-
ast þykir að fara í þessu máli,
vona jeg, að allir sjeu samdóma.
um, að málinu eigi að halda fyr-
ir utan alla pólitíska flokka-
drætti. Háttv. alþingismenn hafa
nóg annað um að kíta, þó þessu
nauðsynjamáli sje ekki blandað
inn í flokkadeilurnar.
Reykjavík, 16. mars 1925. .
Sighvatur Bjarnason.
DRENHJAPATA-seheviotin góðu,
og FRAKKaEPNIN bléu. —
Nýkomin.
GljÐM- B. VIKAR,
Laugaveg 5.
i
Rúllustativ
komin aftur
Hopluf Claumen.
Simi 38.
Bernburgs í Nýja Bíó í gærkvoldi SSi&jawi11m111..u.ili—majggB
voru sæmilega sóttir, þótt betm
mætti reyndar verið hafa. Áheyr-,
endur ljetu óspart í ljósi ánægjn
sína og kölluðu sumt, fram aJ’tur- Fyr Íl*5ÍOOjdVTIClÍ B
Rödd þ'eirra Símonar og Arna.
hljómaði vel í salnum og tengu
þeir sinn skerf óskertan af við-}
urkenningu áheyrencIa- pótt sal-
urinn í Nýja Bíó sje rúmgóður.
þá hefði hann samt orðið oflit.il 1 ®a,w* Fötur*
ef allir 'hefðu komið, sem ein- •
hverntíma á þessum 25 árum hafa !
hlustað á Bernbnrg sjer til fróð-
leiks og ánægju. H.
Allskenar
Email. vöihii*
Galv. Balat*«
RflWnaiih
Simi 720.