Morgunblaðið - 20.10.1925, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐIÐ
S \
MORGUNBLA#!©.
ðtotnandi: VUh. Fln»en.
C'í.Kefandi: Fjela* í ReykJiTtk.
3tlt«tJorar: J6n Kjartanoion,
Valt.tr Stoítaoooa.
4<*ariy*insca«tjðri: B. H»fb«r*.
dkrifotofa Au»tur»trœtl 8.
iilntar: nr. 498 og B00.
AuKiy»inKa*krlf»t.. nr. T00.
®*t«>a«lmar: J. KJ. nr. 741.
V. Bt. nr. 1110.
M. Hafb. nr. 770.
Aakriftagjald lnnanland* kr. 1.00
& mánuOl.
TJtanlanda kr. 2.B0.
S lauaaaölu 10 aura »lnt.
t
Þiiríður Þorbjarnardóttir
markgreifafrú dé Grimaldi d ’Anti-
bes et de Cagnes, dó í Brússel
(Belgíu.) liinn 5. október þ. á., eft-
ir langvinn veikindi. Hún var 33
ára að aldri.
...« #»»»■
Siðustu kirkjuhljómleikarnir
ÍÍRLENDAR SÍMFREGNIR
Khöfn, 19. okt. FB.
Frá jafnaðarmaimafundinum í
Marseille.
Símað er frá London, að sam-
kvæmt ákvféðum sósíalistastefn-
iinnar, er nýlega var baldin í Mar-
-Htille, verði skrifstofa Internatio-
*ale flutt til Zurich.
Frá Þýskalandi.
Símað er frá Berlín, að þegar
Stresemann og Luther liafi komið
heim af Locarnofundinum, hafi
• sendiherrar Bandamanna tekið á
taóti þeim á járnbrautarstöðinni.
Er þetta talinn heimssögulegur
viðburður.
Síamkonungur rekur drotninguna
frá sjer.
Shnað er frá Bangkok, að kon-
hfigurmn í Síam hafi lýst því yfir,
drotning hans sje ófær til þess
gegna stöðu sinni, og að hann
áafí rekíð hana I burtu.
Barnavinafjelagið
„Sumargjöf“.
f> æða sjera Friðriks Hallgrímsson-
ar á sunnudaginn var.
Starfsemi fjelagsins.
Veðrið var ekki sem ákjósan-
kgast á sunnudaginn var, fyrir
karnavinafjelagið. —- Lúðrasveit-
*n spilaði nokkur lög, þó rigning
^æri, Páll ísólfsson gat því miður
ckki verið þar við, því liann var
timahundinn með Telmanyi.
Rit barnavinafjelagsins var selt
'a götunum, og seldist mikið af
Því, enda höfðu yfir 30 stúlkur
boðist til að selja ritið. Kann fjti-
^agið þeim þakldr fyrir.
Sr. Friðrlk Hallgrímsson flutti
íæðu af svölum Alþingishússins.
^alaði liann um starfsemi fjelags-
iös, dagheimilið, sem fjelagið Jiafði
í sumar fyrir 50 börn, vinnustof-
hna, þar sem börnum hefir verið
^end handavinna, afskifti fjelags-
’11S af leikvelli í Vesturbænum,
Sarðyrkjukensln o. fl.
Starfið er mikið og margháttað,
^iVrir fjelag sem þetta, sagði sr.
Friðrik. Afbrot barna og unglinga
í hæ á síðari árum, henda til
^ess, að starf fjelagsins sje hið
llanðsynlegasta.
■Mlir saikjast eftir því að eiga
sem h(,st heimili, þar seTn börnin
■geti fengjð sem best nppeldi. —
íteykjavík er heimili okkar allra.
Sjera Friðrilc gat þess, að
pEn væru fjelagsmenn barnavina-
^Jelagsins altof fáir.
Þó fyrri kirkjuhljómleikarnir
yæru snjallir og yndislegir, urðu
þó hinir síðari enn fegurri og tign-
arlegri. Varð það ekki aðeins svo
fyrir hinn afbragðs snjalla leik
hr. Telmanyis, t. d. í Bacli s ,Ciac-
eona‘, g-streng „Ariunni“ og ,Alle-
gro‘ úr C-moll sónötunni, lieldur
og fyrir hinn fráhæra leik Páls
fsólfssonar í „Toccata og fuga“
Bachs.
Hljómleikurinn hófst með hinn
heimsfræga fiðlu-tónverki Corelli’s
„La folia“. Þá t.óku við forleikir
við sálmana,,Ó, live mig leysast
langar“ eftir Brahms og „Grát-
andi kem jeg nú, guð minn, til
þín“, eftir Jón Leifs. Hið síðar-
nefnda. er fagurt og vel gjört; það
er með sjerkennilegnm blæ, og
væri gott að fá að heyra það aft-
ur yið næsta kirkjuhljómleik. A
öllu því sem lir. Jón Leifs semur
er sá nýtískublær í allri meðferð,
að full þörf er á því að lieyra það
oftar en einu sinni. Við nánari
kynni hygg jeg að flestir megi
finna fegurð og snilli í þessum
sálmaforleik hans.
Forkunnar fagur var „Söngur
Lodvigs XIH“, raddsettur af Cou-
perin, hreinar, fagrar miðalda tón-
línúr, jafn snildarlega leiknar
saman af Telmanyi og Páli.
Síðast kom „Allegro“ úr c-moll
sonötu Bachs; þar náði samleikur
þeirra meistaranna beggja liámarki
sínu í fimi og smekkvísi. — Þá
var lokið þessari unaðsríku stund
í kirkjunni; margúr mun hafa
farið með þeim hugarljettir, sem
kæmi hann frá dýrðlegri guðs-
þjónustu og heitri bænargjörð.
Á. Th.
Ljósvlsindin
■MiM.<vMa6WfcaawM39M«a«
taka til meðferðar verkleg, fjárhagsleg og menningaráhrif ljóssins, og benda &
fullkomna rotkunarmögule ka þess veiðmætis sem í ljósinu býr. Vjer munum
geta nánar um hvert af þessu i næstu auglýsingum vorum.
O S R A M
Hessian
og
Bindigarn
fyrirliggjandi
Simar 8'. 0 otr 949.
góð tegund yfir 30 litum.
einii Eínarsson 8 Go.
Landbúnaðarvjelasali.
Eitt af stærstu landbúnaðarvjela-firmum í Noregi óskar eftir
að komast í samband við áreiðanlegt verslunarhús, sem vildi taka
að sjer sölu á landbúnaðarvjelum, mótorum, girðingum o. s. frv.
Brjef, merkt, „Landbúnaður 345—12307“, sendist Höydahl Ohmes,
Annoncc Expedition, Oslo.
Fyrirliggjandi s
Saltpokar
góðir og ódýrir.
Siml 720.
Ailmarglr nýir f jelagsmenn bad.t-
Ust yið a sunnudaginn var. Fje-
^agsgjaldið er 2 kr. á ári. Stein-
kTiniur Arason, form. fjelagsins, á
■^ergstaðastræti 50, tekur við nýj-
llm fjMagsmönnum (sími 1341) og
mils gjaldkerjnn, frú Camilla
jarnason, Laugaveg 8 B.
Miitningarsjóður
Ingibjargar Hansen
er nú orðinn 14.400 kr.
Fátæk skólabörn fá föt.
Nokkrum árum áður en Morten
Hansen barnaskólastjóri dó, stofn-
:aði hann sjóð, er átti að bera nafn
möður hans, Ingibjargar Hansen
Stofnfje sjóðsins var 3000 kr. —
Tilgangur lians er sá, að veita
styrk til fatakaupa handa fátæk-
nra skólabörnum.
I erfSas'krá Mortens Hansen var
tekið fram, að einn tíundi af eig-
um hans, skyldi renna í sjóð
þenna. Hefir sjóðurinn nú fengið
þessa viðbót. Nemur hún 11.400
krónum. Árlega er veitt úr sjóðn-
um rúmlega lielmingur af vöxtun-
I um. Verður það nú rúml. 400 kr.
En það segir Sigurður Jonsson
. barnaskólastjóri, að sú hafi reynd-
in orðið á, að fje það, sem verið
liefir undanfariS til umráða, til
fatakaupa, hafi reynst sjerlega
di júgt, sökum þess, live verslanir
'þær, sem keypt hefir verið hjá,
hafi selt þennan fatnað handa fá-
tæku börnunum, vægu verði, óg
væri óskandi að sama raun yrði á
framvegis.
Ritfregn.
Ágrip af setningafræði og
greinarmerkjafræði eftir Frey-
stein Gunnarsson. Rvík 1925,
112, VI bls.
1-löf. bókar þessarar er góðkunn-
ur fyrir ýmsar ágætar þýðingar í
bundnu máli og óbundnu (t. d.
sögur Jóns Sveinssonar). Er hann
óvenju smekkvís á mál, vel að
sjer í íslenskri tnngu og vand-
virkur. Honum var því vel treyst-
andi til að semja handhæga kenslu
bók í setningafræði fyrir skóla
vora, enda hefir hann leyst starf
þetta prýðilega af hendi. Setninga
fræði Jakobs Smára er að vísu
gott rit, en er samin á yísindaleg-
um grundvelli, of stór og óhentug
til kénslu í skólum. Flestir munu
rata á rjettar . beygingar í málinu,
len um orðavalið sjálft fer eftir
smekkvísi manna. Hitt er miklu
algengara , að setningaskipunin
sjálf sje gölluð, >ó að vitanlega
sumir fari of langt, er liyggja, að
setningaskipun 13. aldar íslensku
eigi ein að skera úr um, hvað sje
fagurt mál og vandað á vorum
dögum. Þá mætti skera alla ís-
lenska nútíðarrithðfunda niðúr við
trog. Bók höf. er skift. í tvent:
Setningafræði og greinamerkja-
fræði. Eru margir í vafa um, hvar
setja eigi greinarmerki í setningu
og er greinarmerkja-fræði höf., er
tekur yfir nær 50 hls., sú fyrst.a,
er birt.ist um mál vort, því a,ð
kensluhækur í íslensku hafa hin
að til aðeins haft örfáar atlraga-
semdir um greinarmerkjasetning.
Ritstjórum blaða, og tímarita nran
1 vera manna kunnugast um, hve
greinamerkjasetningu er áhóta-
vant í handritum, er þeim berast,
S i m «r
24 ▼eralimia,
23 Foolfl«n,
27 Foasbflrg,
Klapptrstljt 89.
Kúbein,
Hamrar og Axir.
Til sölu.
30 tonna mótorbátur, raflýstur, í
ágætu standi, með sterkri vjel. —
Fylgt geta margar lóðir, netakap-
all o. fl. Upplýsingar gefur
Hafnarfirði. Sími 47.
og geta menn nú við lestnr bókar ^
þessarar gengið úr slkugga um ýms
vafa-atriði. Framsetning höf. í hók
þessari er öll Ijós og skipuleg og
nokkur nýyrði, er höf. notar, mega
teljast til bóta. Setningafræðin er
lítarleg og segir frá öllum helstu
afbrigðum í máli voru og bendir
um leið á, hvað varast beri. Er
það og kostur við kensluhók þessa,
að kaflanum um setningarhluta er
tvískift, þannig, að í fyrra, hlutan-
um er skýrt frá öllum aðalatrið-
um um meginhluta setningar og
'aðra setningarhluta, en í þeim síð-
ara er skýrt ítarlega frá ölluni
orðflokkum frumlags, viðlags o. s.
frv., og má því miða notkun bók-
arinnar við mismunandi þroska
nemanda. Bók þessa má telja eink-
arhentuga til kenslu í mentaskóla,
gagnfræðaskóla og öllnm unglinga
skólum landsins, enda bætir hún
íúr brýnni þörf.
A. J.
Hvergi á landinu
jafnmikið úrval
af Peysum og hJA
okkur, verðið frð
kr. 5,00 pr. stk.
Vöruhúsið.
==ss=^=ss=
óskast um tíma á sjúkrahúsið í
Vestmannaeyjum. Umsóknir send-
ist fyrir 20. nóv. n. k. til formanns
Fjelags ísl. hjúkrunarkvenna, Sig-
ríðar Eiríkss, Lækjargötu 8.
Til leigu
Eitt eða fcvö samliggjandi hér-
bergi með nokkrum húsgögnufn,
miðstöðvarhitun, raflýsingu og-
ræstingu.
Lysthafendur sendi nöfn sín k
A. S. í., merkt „Húsnæði“.