Morgunblaðið - 17.11.1925, Page 3

MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLABI*.
Siíofnandi: Vllii. FIoms.
tí’t.gefandi: FJela* í RcyJcJ'vrlk.
*.lt»tJorar: Jön^ KjartanMOC,
VaítjT at.faaicon.
&UKly»lnira»tJÖrl: B. Hafbars.
^krlfatofa Auaturctmtl 8.
Slaaar: nr. 498 OB 600.
Auglýainiraakrlfat. nr. 700.
Mixailmsr: J. KJ. nr. 741.
V. St. nr. 1810.
B. Hafb. nr. 770.
Áakrlftagjald innanlanda kr. 8.00
á mánuöi.
Utanlanda kr. 2.60.
S lauaaaöiu 10 aura aint.
Zimsen 300 tn. bensín og Mjólkur-
fjelag Rvíkur ca. 60 tonn af mjöl-
og fóðurvöru. Um aðra veit Mbl.
ekki. Vörur H. B. & Co. og Jes
Zimsens voru vátrygðar hjá h.f.
Sjóvátryggingarfjel. íslands, en
vörur Mjólkurfjel. voru vátrygðar
ytra, en hvar, veit Mbl. ekki. —
Skipið sjálft mun vera vátrygt
hjá „Danske Lloyd“, er Ó. G.
Eyjólfsson hefir umboð fyrir.
erlendar símfregnir
FRÁ VESTMANNAEYJUM.
Khöfn, 15. nóv. FB.
Von um öruggan frið milli
Frakka og Spánverja annars
vegar og Abd-el-Krim hins vegar.
Símað er frá Madrid, að algert;
vapnahlje sje samið í Marokkó. Er
talið fullvíst, að Abd-elKrim semji
öruggan frið og geri ekki kröfur
U«1 fullkomið sjálfstæði, þar sem
hann veit, að Frakkar og Spán-
Vestmannaeyjar, 16. nóv. FB.
Nýir vitar.
Vitamálastjórnin hefir nýlega
lokið við að setja hjer upp tvo
vita. Annar er Urðavitinn, er sjó-
menn þráðu mjög mikið. Stendur
hann við sjó, norðaustur af Helga-
felli. Hinn vitinn var settur á
syðri hafnargarðinn. Báðir eru
vitar þessir mjög nauðsynlegir,
og ber þeim þakkir, er stuðlað
t
Jón Ólason
kaupmaður
ándaðist í gær að*heimili sínu,
Þingholtsstræti 24, hjer í bænum,
eftir stutta legu. Banamein hans
var lungnabóla.
Jón heitinn var einn af eigend-
um Skóbúðar Reykjavíkur, ungur
maður, duglegur og drengur hinn
besti.
verjar mundu þa halda afram , .
, . j- i i hafa að því, að vitar þessir voru
'Striðmu, þar til hann s.je undirok-;
iaður.
Bandaríkin gefa ítölnm eftir
mikla fúlgu af styrjaldar-
skuldunum.
Símag er frá Washington, að
Stalía hafi fengið bindandi loforð
’um, að Bandaríkin gefi þeim eftir
óU stríðslán, og ennfremur helm-
ing lána eftir stríð. Samtals lækk-
ár skuldin úr 2148 milj. dollara
niður í 436 milj. doll.
Krafa um afnám kafbáta.
Símað er frá London, að for-
avaður vátryggingafjel. Lloyd
skrifi mikla grein þess .efnis, að j
áfnema beri alla kafbáta.
settir upp.
Fjárhagsáætlun kaupstaðarins.
Fjárhagsáætlun Vestm.eyjabæj-
ar næsta ár: 265.745 kr.
Sjúkrahúsið.
Spítalinn kominn undir þak.
Fangahús reist í Eyjum.
Veglegt fangahús hefir verið
reist hjer, ásamt brunastöð.
V aralögreglan
Og
kaupgjaldsdeilur.
Gerðardómur Noregs og Svíþjóðar
Símað er frá Stokkhólmi, að
Noregur og Svíþjóð
gerðarsamning sín á milli.
Áskorun til Tryggva Þórhalls-
sonar.
„Opinberlega var játað, að til-
gangurinn með stofnun varalög-
reglunnar væri fyrst og fremst
sá, að nota hana til að skerast í
leikinn í kaupdeilum. Með öðrum
orðum. Varalögregluna áitti að
nota til þess að skera úr kaupdeil-
um með valdi.
Ekki var annað sjeð en að all-
ur íhaldsflokkurinn væri lands-
stjórninni sammála um þetta
mál“. — (Leturbreyting hjer).
Með hinum tilgreindu orðum
hlýtur Tr. Þ. að eiga við það, að
stjórnin, sem flutti málið, eða ein-
hver þingmanna, sem vildi styðja
málið, hafi lýst því yfir opinber-
lega, að tilgangurinn með stofnun
varalögreglunnar væri fyrst og
fremst sá, að nota hana til þess
að skera úr kaupdeilum með
valdi.
Nú vill Morgunblaðið hjer með
skora á Tryggva Þórhallsson al-
þm., að hann í næsta blaði „Tím-
ans“ skýri frá því, hvar, hvenær
og af hverjum þessi játning hafi
verið gerð. Sje það á Alþingi, sem
játningin var gerð, þá tilgreini
Tr. Þ. ummælin með tilvitnun í
Alþingistíðindin. Sje það utan Al-
Stundvísin er dýrmæt dygð,
dreifir öllu slöri.
En hun verður aðeins trygð
með úri ffrá Sigurþóri.
Motorkjöpare.
Petroleums og Raaoljemotoren „FINNÖY“ av de nye typer,
utan vatninnspröyting, leverast no til laage priser:
Stor
overkraft
Lite
iljeforbruk
Lagerlevering med forbehold millomsalg tilbydast:
2 stk. 100/120 HK. 2 cyl. Finnöy raaoljemotorar.
1. stk. 200/240 HK. 4 cyl. Finnöy Do.
1 stk. 45 HK. Stasjoner Dampmaskine.
Innhent offerta fraa:
H. Filllill NHM, FiHll i HDlSial,
Generalagent, konsul J. S. Edwald, Isafjord
’ 1 52. tbl. Tímans, er út kom 14. >in£is’ á fundi eða 1 bla8i’ >á
hafi „P1-t > m‘ bi^ist ritstjórnargrein með hann fundinn e8a blaði8’
ífvrirsögninni: „ólíkar stefnur“.l Gelti Tl7&gYÍ Þórhallsson ekki
i Rithátturinn allur, sannleiksum- j ®kírt frá >essn 1 næsta bla8i Tím-
--------—---------- I hyggjan og hinar barnslegu, ein-1 ans’ er bann stimplaður frammi
földu samlíkingar, eru órælc vitni fyrir al>jó8 sem °Pinber ósann-
„Veiðibjallan“ j þess, að það er „hinn prestsvígði“ , indamaðnr> og er það þá ævarandi
strandaði 15. þ. m. á Breiðamerk- Sem skrifar. i smán fTrir íslensku þjóðina, að
ursandi. Mannbjörg varð, og
komnst skipbrotsmenn til
Tvískerja, sem er bær vestar-
lega á sandinum.
í greininni er nokkuð rætt uffl |bafa átt Jafn ^ilmótlegan mann
varalögreglu þá, er stjórnin vildi, á, sem fnlltrúa ' iöggjafarsamkomu
síðasta þingi, heimila að koma á
fót í kaupstöðum landsins. Einnig
er þar — nokkuð drýgindalega —
Símtal við Vík, 16. uóv. rætt um frumvarp það, er þeir
Símfregn frá Höfn í Horna- i Tr. Þ. og Á. Á. fluttu á þinginu,
^irði bermir, að „Veiðibjallan“ j um sáttatilraunir í vinnudeilum.
bafi strandað á Breiðamerluuy! Að vísu er ekki skýrt frá því, að
sandi þann 15. þ. m. í símfregn-! frv. þetta var þannig úr garði
inni var þess getið, að skipbrots- gert frá flutningsmönnum, að
nefnd sú í neðri deild, sem fjekk
það til meðferðar, gat víst ekki
notað eina einustu setningu úr því.
Svo bjagað og vitlaust var nú
frumvarp það.
Með línum þessum er ekki ætl-
menn væru flestir 4 Tvískerjum,
sem er bær vestarlega 4 sandin-
Ekki er annars getið en að
Mlir skipsmenn hafi bjargast. .—
■^nnfremur var þess getið, að far-
ið
vteri að reka úr skipinn, en
annars ekkert sagt, hvern farm un vor að leiðrjetta á ný marg
skipið hafi haft, og ekkert, um
sÞ’andið sjálft, hvort unt væri að
hjarga nokkru o. s. frv.
Þar sem Sagt er, að farið sje að
Jeka úr skipinu, bendir það til
>ess, að skipið sje úti í sjó. Fer
sennilega í kaf, eins og önnnr við
Sandana.
>Veiðib,jallan“ er eign .Jóns
Guðmnndssonar skipstjóra, Bakka
stig 5 h.jer í bænum. Var hann
sjálfur skipstjóri nú.
Eftir því sem Mbl. hefir heyrt, Aðalatriðið er samhand varalög-
hrakin ósannindi og blekkingar
um varalögregluna, sem enn er
japlað á í þessari nýju „gáfna-
fórn“ Tímaritstjórans; svo sem
þau ósannindi, að varalögreglan
hafi átt að vera pólitískt, vopnað
herlið o. m. fl- Þessi uppgjafa-
klerkur má tönlast á þessu eins
lengi og hann hefir löngun til, og
meðan samviska, hans lætur hann
í friði.
pessar álygar Tr. Þ. eru þó
aukaatriði í umræddri grein hans.
Var skipið hlaðið vörum hingað
íil Rvlkur. Áttu H. Benediktsson
^ Go. ca. 70 tonn af mjölvörn, Jes
reglunnar við kaupgjaldsdeilur.
Um það samband farast Tr. Þ.
orð á þessa leið:
hennar.
Bannið
- hjer o£ annars-
staðar.
Með athygli lásu menn grein-
ina, sem birtist hjer nýl. um bann-
ið í Finnlandi, um hinar sorglegu
afleiðingar, sem sú löggjöf hefir
haft þar.
Margt misjafnt er um vínbann-
ið sagt, og því er ekki að leyna,
að eigi er jafn gott að lienda reið-
ur á því öllu. Heimildirnar eru
svo misjafnar.
En þarna hafa læknarnir orðið.
Getur nokkur maður ímyndað sjer
að læknar, að heilt fjelag lækna,
dirfist að fara hjer með rangt mál
— að þeir vilji taka á sig þá á-
bvrgð, að lýsa ástandinu ver, en
ástæða er til ? Fáir hafa betri að-
stöðu en einmitt læknarnir til þess
að vita hið sanna í málinu.
Enginn fslendingur getur lesið
um malið, svo hann beri eigi sam-
an 1 huganum ástandið hjer og
í Finnlandi, eftir því sem lækna-
f jelagið í Vasa lvsir ástandinu þar.
Sem betnr fer, er það eigi orðið
alveg eins ískyggilegt hjer. En
mörg atriði koma mjög vel heim
við reynslu vora.
Er það ekki sama sagan hjer og
þar, um hin auknu og bætandi á-
lirif bindindishreyfingarinnar, áð-
ur en bannið kom. Gömlu karl-
arnir fengu sjer neðan í því, er
þeir fóru í kaupstaðinn, en sjald-
an milli ferða. Yngri kynslóðin
var nndir áhrifum ungmennafje-
lagsskapar og bindindisfjelaga. —
Kvenfólk og unglingar brögðuðn
ekki vín, svo teljandi væri.
En hvernig er það nú orðið
sumstaðar? Hafa menn drenglund
til þess að kannast við ástandið
hjer, eins og það er í rann og
veru? Sjá menn að hverju stefnir
í þeim sveitum, þar sem bestar
eru samgöngurnar ? Er eigi hægt
að renna grun í, að alt stefni að
því sama og í Finnlandi, samkv.
lýsingu læknanna? Hve margar
leynikrær eru nú hjer í höfuð-
staðnum ?
Hver hefir tölu á þeim?
Þegar minst er á að bannið sje
óhafandi, segja bindindismennirn-
ir, eins og satt er, að það er á-
byrgðarliluti að gefa alt, frjálst —
nú, þegar bannið er búið að espa
fjölda manns til þess að drekka
óhóflega, alt sem hönd á festir.
En það er þeirra, sem heimtuðu
bannið', að finna ráðið út úr ó-
göngunum.
Hingað til hefir það brunnið
við, að bannmenn hafi ekki viljað
kannast við hvernig komið væri,
hafi eigi viljað kannast við hinn
vaxandi drykkjualdarbrag í land-
inu. Nú eru þeir að vísu farnir að
kannast við, að drykkjuskapur-
inn fari vaxandi, og kenna Spán-
arvínnnnm nm. En gæta þeir þá
að því, þeir góðn bannmenn, að
sú „afsöknn“ er ljeleg. pví þarf
drykkjuskapur að fara vaxandi,
þegar aðeins eru leyfð ljett vín?
Drykkjnskapurinn minkaði óð-
fluga áður en bannið kom og alt
vín var frjálst. Fari hann nú vax-
andi, og sje hann meiri nú en með
an alt var frjálst — og bendir
margt til þess að svo sje, sbr.
Skeiðarjettir 0. fl. — þá er líka
auðvelt að skýra orsakir þess. Það
eru hin lítt siðbætandi áhrif banns
ins, sem gera þetta að terkum.
I Bannið hefir espað fólkið til
drykkjnskapar, og því er hin
góð tegund 1 yfir 30 litum.
Kr. 8,50 pr. »/s kg.
&
Gd.
OOOOOOOOOOOOOOOPOð
— =
5 H
Biðjið um
I DOWS I
| g
öooooooooooooooooo
Reykjarpípur
yfir 200 teg. nýkomnar.
Stórkostleg verðlækkun.
Landstjarnan.
sorglega reynsla með Spánarvín-
in.
Áður kendu bindíndisf jelögin
mönnnm að fara með brennivín.
Nú hefir hannið gert það að verk-
um, að margir — altof margir •—
drekka ljett vín sjer til óbóta.
Það er sorgleg reynsla. En hún
ætti að verða lærdómsrík, einkum
fyrir þá menn, sem hafa verið
fylgjandi vínbanni.

Kaupgjaldsdeilan.
Sjómenn í Hafnarfirði neita sam-
komulagstillöunni.
Fundur var í Sjómannafjelagi
Hafnarfjarðar í gærkvöldi. Veður
var mjög vont og þess vegna
fremur fáment á fundi. Sigurjón
Ólafsson, Jón Bach og fleiri úr
samninganefndinni mættu á fund-
inum og mæltu með samkomulags-
tillögunni, en svo fór, að við atkv.-
greiðsluna sögðu 102 nei, en að-
o
ems
ja-