Morgunblaðið - 25.01.1927, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
ÍD) IhfeffllNl i ÖLSEINl ÍÉ.
Höfum fypipliggjandi s
þurkaða ávexti a Niðursoðna ávexti:
Epli,
Apricots,
Ferskjur,
Blandaða ávexti,
Gráfíkjur,
Rúsínur,
Ananas,
Apricots,
Ferskjur,
Perur,
Jarðarber,
Blandiaðir ávextir.
rjettngrein sinni í samræmi við
skoðanir yfirboða»r.a sinna í Sís
— ellegar hann með grein sinr.i
hrapi í hngskoti forkólfanna i
tölu þeirra bersyndugu, sem
dirfast að víkja frá þeirri megin
reglu að miða skoð.anig- sínar og
kenningar við vilja Jónasar frá
Hriflu og annara Sambands-
átvagla.
t
Veðrabrigði
eða hvað?
Hver á upptökin að illkvitnislegu
lofsóknunum? Hvaðan hafa komið
árásirnar á ve*rslunarstjettina ís-
-----— lensku, og hverjir hafa sýnt mest
Fyrir nokkru skrifaði einn af an vilja á því, að draga verslun-
starfsmönnum Sambands íslenskm ina úr höndum íslenskra lieild-
samvinnufjelaga, Svafar Guð- sölu kaupmanna?
mundsson, grein í Lögrjettu, er Þetta veit S. Gr. jafnvel og allur
hann nefnir „íslensk eða útlend almenningur á íslandi. Tíminn er
▼erslun?“ nú að byrja sitt 11. ár. Blaðið,
Að vísu er grein þessi eigi um- sem Samband íslenskra, samvinnu-
talsverð vegna þess, að í henni fjelaga gefur út, hefir í 10 ár
sjeu neinar nýungar eða tillögur, reynt af ítrasta megni, en litlu
sem eigi hafa komið fram áður. viti, að rægja og níða íslenski
En greinin vekur athygli vegna verslunarstjett. Og nokkuð hefir
þess hver höfundurinn er, starfs- honum orðið ágengt. Þar sem
maðu»r hjá Sís, undir Landax- kaupmenn og kaupfjelög áður
jaðri Jónasar frá Hriflu, eins og unnu í bróðetmi að því, að koma
allir starfsmenn Sís, en kemur þó versluninni í íslenskar hendur, þar
fram með skoðanir og tillögur, standa nú fjandsamlegir flokkar.
sem þar fara mjög í öfuga átt Og svo langt hefir Samb. ísi.
við starf og kenningar Tímaklík- samvinnufjel. gengið í því reip-
unnar. jtogi, að það neitar jafnaðarlega
S- G. helduæ því mjög fram, verslun og viðskiftum við inn-
að nauðsyn beritilþess, að hlynna lendar veislanir, þó þær geti
að íslenskri verslunarstjett, íslensk boðið kjör, er j.afnast á við er-
um kaupmÖMium í samkepninni við lend tilboð- Þetta er öllum vit-
erlendar verslanir og vörubjóða. anlegt.
Það sje blátt áfram hættulegt, efj Sís hefir því blátt áfram unnið
íslensk verslunarstjett missi það að því, að koma versluninni í
sjálfstæði, þau tök á versluninn.i erlendar hendur, meira en nauð-
hjer, er hún hafði í ófiriðarlokiu. synlegt var, meira en verið hefði
Með löggjöf, hagkvæmri stjórn ef Tíminn hefði eigi leitt þann
bankamáLa, og aukinni verslunar fruntaskap inn í verslunina, og
mentun eigi að styðja að því, að viðskiftin, sem veikt hefir að-
hin íslenska verslunarstjett geti stöðu vora til erlendrar verslunar
staðist hina erlendu samkepni. — Þetta hlýtur S- G. að vita, jafnt
Þetta er aðal inntakið í grein og allir landsmenn, sem hafa op-
S. G. in ,augun.
Sítingur þar mjög í stúf við S. G. talar um hættu, sem
kenningar og hagsmunamál Hriflu vofir yfir firá erlendum fjesýslu-
Jónasær, þegar S- G- heldur því mönnum, sem sækjast hjer eftir
fram, að nauðsyn beri til þess, j viðskiftum. En ætti það þó að
að skólunum tveim sje slegið(vera leiðin út úr ógöngunum, að
saman, Verslunarskólanum og hm fjelaus verslunarfjelög, sem lafa
um svonefnda Samvinnuskóla. Er á lánstrausti og samábyrgð, söls-
þá mjög tekið að dofna yfir ugu undir sig öll innlend við-
Jónasi skólastjóra, ef h,ann þolir skifti og hliðruðu sjer jafnframt
það bótalaust, að starfsmaður hjá því, að versla við innlendær
Sambandsins haldi því fr.am, að verslanir.
Frn
Ástríðnr Jónsdðttir
skólinn hans sje „ekki þess megn-
Sammála er allur landslýður S.
ugur að veita nemendum sínum G- um það, ,að verslunin ætti að
haldgóða verslunærmentun, hann Vera sem mest á innlendum
sje með öðrum orðum óþörf höndum, og er aldrei um of kostað
stofnun, sem með engu móti svari kapps um, að koma því svo fyr-
tilgangi sínum.
ir. Stefna sú mun og sigra ger
sjer í aðra átt.
Sjeu starfsmenn
Sambar.ds-
Þrásinnis hefir verið á þetta samlega, að hafa versluna»rskól -
bent hjer í blaðinu. Þegar starfs- ann einn. En þegar S. G. kvartar
menn Sambandsins rísa upp og yfjr ofsóknum frá kaupmönnum
segja hið sama, munu fátr vera a hendur kaupfjelögum, er veiki
orðnir eftir, sem eru á öðru máli. aðstöðu innlendrar verslunar, þá
Á einum stað í grein S-G. gætor færi betur á því, ,að hann sneri
nokkurra»r mótsagnar, eða aðgæslu
leysis, sem vert er að benda á.
Hann bendir á hættuna af því ^ jns komnir að þeirri niðurstöðu,
og tjónið er af því hlýst, að millx- ag þjóðarheillum vorum sje best
.ríkjaverslunin sje í höndum út- borgið, með því að kaupmenn og
lendinga, en getur þess um leið, kaupfjelög vinni sameiginlega að
að „kaupmenn þessa lands sjái|því, að koma versluninni á inn-
ekki annað veglegra verkefni, en lentla,r hendur, þá kveður sann-
ónotast við jafn sjálfsögðum fyr- arlega við ann,an tón en þann,
irtækjum og samvinnufjelögin sem hæstur hefir verið í Tíma-
Telur hann slíkt mjög lítt bumbunni undanfarin ár.
eru
afsakanlegt.
En maður líttu þjer nær! -
Leikur mörgum því forvitni á
að vita. hvort. S- G. tali í Lög-
25. sept. 1926 andaðist frú Ást-
ríðu»r Jónsdóttir, ekkja Magnúsar
kaupmanns Jochumssonar á ísa-
firði. Hún var fædd 7. ágúst 1849,
á Sveinseyri f Dýrafirði, en þar
bjuggu foreldrar hennar, Jón Há-
konarson og Þorbjörg Ólafsdótt-
ir alLan sinn langa búskap.
Jón, faðir Ástríðar, var soniu'
sjera Hákonar prófasts Jónsson-
ar að Eyri í Skutulsfirði, er and-
aðist 17. febr. 1817, og Helgu
Árnadóttur, Magnússonar af Hóls-
ætt úr Bolungarvík. Annar sonur
þeirra Hákonar prófasts og frú
Helgu var sjera Magnús, prestm-
að Stað í Steingrímsfirði, fríð-
leiks- og atgervismaður, um tíma
ritstjóri Skímis og hagmæltur vel,
svo sem botninn í vísunni til
Bergs Thorbergs, síðar landshöfð-
ingj,a, ber vott um: „til himinsins
æ þitt hefjist B.“ o. s. firv. Helgn
Árnadóttir átti síðar sjera Bjarna
GísLason að Söndurn, og eignaðist
með honum, meðal annara bama,
Hákon, síðar kaupmann í Bíldu-
dal. Jón Hákomrson var fæddu»r
9. jan. 1817, en dó 3. des- 1889.
Þorbjörg, móðir Ástríðar, var af
góðum dýrfirskum bændaættum,
fædd 16. ágúst 1823, og gefin Jóni
26. apríl 1845, en dó 3. des. 1902.
Þau Jón og Þorbjörg áttu fjölda
barn.a, alt efnisfólk, en nú eru ein
3 á lífi: Elinborg, Þórdís og Ól-
afur. Þó b.juggu gömlu h.jónin alt-
af góðu búi. Átti Jón bóndi jafn-
an inni í Þingeyrarverslun við
áramót. Út af þessu hafði þó bor-
ið einu sinni. Jón hafði komist að
raun um það á gamlá»rsdag, að
hann myndi skulda versluninni
nokkrar krónur, enda færði hann
verslunarstjóranum borgunina sjálf
ur .samdægurs. Var þó veður svo
ilt, að hann komst með naumind-
um óskemdur heim aftur að kvöldi.
Ástríður ólst upp með foreldr-
um sínum, v,ar síðan um tíma með
Hákoni föðurbróður sínum og síð-
ar með Wendel ve»rslunarstjóra,
sem látinn er fyrir nokkrum ár-
um. Hún fluttist til ísafjarðar
skömmu eftir 1880. Varð ráðs-
kona hjá Magnúsi kaupm. Joeh-
umssyni og síðan þriðja og síðasta
kona þess mæta manns. Hún vár
4 ár ráðskona á sjúkrahúsinu á
ísafirði, frá 1898—1902. — Síðan
dvöldust þau hjónin eitt ár með
Einari kaupmanni Guðmundssyni
í Hag.anesvík og konu hans, frú
Dagbjörtu, dóttur Magnúsa»r. —
Síðar fluttust þau Magnús og Ást-
ríður til Kristjáns verslunarstjóra
Ásgeirssonar, er átt hafði Þor-
björgu, systurdótt.u»r Ástríðar og
fósturdóttur þeirra Magnúsar,
og þar Ijest Magnús 15. rnars
1904. Árið 1907 fluttist Ástríður
með Kristjáni og Þorbjörgu vest-
ur til Flateyrar og v,ar hjá þeim
til dauðadags. Þau góðu hjón,
Kristján og Þorbjörg, báru þann-
ig gæfu til þess að geta goldið
báðum fósturforeldrunum gott
fóstur.
Ástríður var hin mesta gæða-
og myndarkona, enda ba*- heiður
svipur og fyrirmannleg framganga
ótvíræðan vott þess. — Hún v.«r
ágæt heimilismóðir, stjómsöm og
nærgætin, ekki síst við böm og
sjúka, og matmóðir með afbrigð-
um. Munu fáar konur hafa tekið
henni fram um venjulega matar-
gerð.
Hún hafði á uppvaxtaré»i’unum
ekki numið meira til bókar en þá
gerðist á góðum bændaheimilum.
En hún var fróðleiksgjöm og
hafði sjálf aukið þekkingu sína
drjúgum. Hún var sjerstaklega
ættfróð og skrifaði skemtilegri
brjef en margt skólagengið fólk,
enda átti hún til að vera kíirin.
Ástríður átti ekki börn, en fóst-
urböm voru jafnan á heimili
þeirra Magnúsa»r, og munu þau öll
Ijúka upp einum munni um það,
■nð fáir muni hafa átt betra fóátri
að fagna. Og hrúað gæti jeg því,
að hinn mikli og mannvænlegi
barnahópur þeirra Þorbjargar og
Kristjáns muni lengi ömmusystur
sín.a. Og svo munu aðrir gera, sem
]>ektu Ástríði, bæði vandamenn og
vandalausitr.
Gamall heimilismaður.
Fyrirliggjandi
i heildsölu.
I '
Kolaskóflur,
Saltskóflúr,
Vatnsfðtur.
j
Veiðaríæraversl.
„6 E T S1 R“
Enn þá einu sinni
hefir verð á hinum vel-
þektu
TENNESSEE
nærfötum lækkað:
frá 5.65 niður í 4.50. pr.stk-
eða aðeins 9 kr. settið.
Verslun
IÍ!i llill II
Heilbrigðisf r j ett h*.
(vikuna 16.—22. jan.)
KEYKJAVÍK.
Kikhóstinn fe»r mjög hægt. 11
ný tilfelli á 6 heimilum. Engin
dauðsföll. Síðast var getið um
taugaveiki á einu heimili. Henn-
ar hefir ekki frekar orðið vart:.
Dálítið um kvef í börnum. Mjög
lítið um inflúensu. Yfirleitt er nú
hei'lsufa,r í bænum óvenju got.t
— segir hjeraðslæknir.
SUÐURLAND.
Gat síðast uin kikhósta í Galt-
arholti og á heimili í Borgar-
nesi og svo í Fornahv.ammi. —
í Borgamesi engin ný tilfelli, en
læknir heldiw að veikin muni haf3,
komist frá Galtarholti á einhmrja
béei í nágrenni. Hans ekki vitjað
þangað. — Hvergi annars staðar
verður enn va*rt við kikhóstann
á Suðurlandi, jafnvel ekki í Hafn
arfirði. — Slæðingur af inflú-
ensu víðast hvar enn þá. Veit
ekki um Vestmannaeyjar; sam-
band náðist ekki í morgun. —
Yfirleitt gott lieilsufa*- á Suður-
landi.
VESTURLAND.
Inflúensan á ísafirði rjenar og
heilsufar er yfirleitt gott.
NORÐURLAND.
Kikhóstinn í Blönduóshjeraði:
2 ný heimili, samtals 5 sjúkling-
ar. í Skagafirði hefi»r veikin ekki
breiðst út, nje heldur í Hofsós-
hjemði, svo vitanlegt sje. — í
öðrum hjeruðum er hún ekki.
Engin ný tilfelli af taugaveiki á
Sauðárkróki, þeim fa»raldri lokið.
Tveir af sjúklingunum allveildr
enn. 1 Blönduóshjeraði. hefir lækn
ir fundið barn með lamanir eftir
mænusótt, hafði ba*rnið veikst í
„Rið ísl, kvenfjelag"
heldur afmælisfagnað miðviku'
daginn 26. jan. kl. 81/* hjá Theó-
dóru Sveinsdóttur, Kirkjutorgi 4.
Fjelagskonur vitji aðgöngumiða í
Bernhöftsbakari.
fyrir kl. 4 á þriðjudag.
Lýsi
ilskonar, einkum meðalalýsi,
verður keypt hæsta verði
fob. hvar sem er á landinu.
Sýnishorn og verð óskast
sent á skrifstofu vora.
H.f. Sletpnir.
Súkkulaði „Konsum“
Sýkkulaði „Husholdning:“
Súkkulaði „Ergo“
Niðurs. mjólk „Dancow“
Ostur Gouda 30%
Ostur Eidam 20%,
fyrirliggjandi.
6. lehrens
Sími 21. — Hafnarstræti 21.
Smuri ba*aud
fyrsta flokks- Tekið móti pöntaa-
um til kl- 6 daglega.
Kjötbúðin, Vesturgötu 17,
Sími 1987.
Kjötbúðin, Ingólfshvoli.
* Sími 147.
Virðingarfylst.
M. F. Frederiksen,
htaust er leið- í Sauðárkrókshjer-
aði sá læknir einnig nýlega 1 til"
felli af þeirri veiki. Yfirleitt lát*
norðlenskir lækna»r mjög vel *f
heilsufarinu.
Af Austurlandi hafa ekki bor-
ist neinar nýjar frjettir.
24. jan. ’27.
G- B.