Morgunblaðið - 29.05.1927, Page 8

MORGUNBLAÐIÐ
Richmond Mixture
or góð og ódýn
oðeins Kr. 1,3 5 dósin
fœst í ðllum uerslunum!
iiefir þó eklci alveg farið f'ram lijá
konum, að reilcna verði með þess-
um kostnaSi. Hitt á hann nú eftir
að skýra fyrir mönnum, á hverju
hann byggir þá staðhæfingu, að
íiskmarkaðsverSið, sem liann er að
upplýsa almenning um, hvaðan sem
honum kemur þaS, sje í sumum til-
fellum (eins o. t. d. í fíio, Buenos
Aires, Havana) miðað við eif-verS,
cn í öðrum tilfellum (t. d. Sao
Paulo, Bilbao, Barcelona) viS heild
söluverð. Og eins á hann eftir að
skýra þaS, hvers vegua liann liefir
þá ekki getiS þessa þegar í upp-
liafi þessara markaðsskrifa sinna,
því að honum er þaS vitanlega
Ijóst, að það hlýtur að valda rugl-
ingi, og gera þeim mönnum, sem
skýrslur hans eru ætlaðar, örSugt
fyfir aS átta sig, ef talað er um
cif-verS á einum staðnum, og í
sömu andránni heildsöluverð á öSr-
nm staðnum, án þess aS getið sje
um, við lxvaS er átt í hvert sinn.
Jeg gat þess áðan, að jeg teldi
dæmiS af verðinu í Sao Paulo illa
tilfundið til aS afsanna mál mitt
um kostnaðarútreikning hr. P. A.
0. Jeg verS nii að bæta því við,
aö mjer virðist það jafnvel enn
ver tilfundið til hins, sem því virS-
íst vera ætlað í þessari grein hans,
að gefa mönnum hugmyndir um
biB raunverulega verð á S. A. mark
aönum síðastliðið ár, en þaS hefSi
þá, samkv. þessu dæmi hans, átt
að liafa verið sem svarar 178 kr.
fob., eins og fyr er sagt. Annað
dæmi er ekki tilfært, og þeir sem
greinina lesa, hljóta því aS hugsa
sjer, aS þetta hafi verið hiS raun-
verulega. verð þar í álfu.
Þar er nú til að taka, að hr. P.
A. O. segir sjálfur, í október-grein
sinni í Verslunartíðindunum, að
verðið hafi einlægt verið hærra í
Sao Paulo en annarsstaðar, frá
150/130 milreis. Samkv. skýrslu
hans til stjórnarráSsins er ársinn-
fiutningurinn til þessa bæjar að-
eins ca. 2000 smál., eða % til Vs
parturinn af öllum ársinnflutn-
ingnum til Bra.silíu. Þegar af þess-
um tveim ástæðum er það vægast
talað villandi, aS taka þennan bæ
lil dæmis. En þó er ekki nóg meS
þetta, heldur telcur hr. P. A. 0.
þar að auki einmitt hœsta verðið,
sem verið hafði á áritnu, samkv
eigin umsögn lians, 150 milreis, og
reiknar fob-verffiff út eftir þv'í. Til
samanburöar má geta þess, að á
sama tíma var verSiS í Rio, sem
líka er í Brasilíu, aðeins 90 mil-
rcis, sem eftir eigin útreibningi
hans ætti að samsvara 116 kr. fob.
pr.. skpd. (162 kr. -f- 46 kr. fragt
etc.), og er þar æSi mikill munur
á eða 178 kr., eftir dæminu, sem
hann tilgreinir. Raunverulega er þó
hvorttveggja útreikningurinn rang-
ur, og verðið tilsvarar lægra fob-
verði, en hr. P. A. O. reiknast til,
J*ó ekki verSi fariS út í þaö hjer,
því þaS myndi aðeins verSa endur-
tefening á því, sem sagt er í fyrri
greinum minum. En það sem jeg
aðallega vildi benda á hjer, er
þetta, að gegn staðhæfingu minni
nm, aS niSurstaSa hans sje langt
um of há um þaS fob-verð á ís-
landi, sem tilsvari markaSsverðinu
I S. A. á síðastliðnu ári, tilfærir
Ivann dæmið af einmitt þeim staSn-
um, þar sem veröiS hefir, að Iians
eigin sögn, einlægt veriS hærra en
annarsstaðar, og ekki einungis það,
heldur tilfærir hann frá þessum
stað einmitt það verSið, sem hæst
var borgað þar.
Jeg læt menn um þaS sjálfa, aö
dæma um, hversu varkárlega hjer
er aS farið, og hversu líklegar slík-
ar upplýsingar sem þessar sjeu til
þess, að gefa rjettar hugmyndir um
markaösástandið.
Áður en jeg lýlc þessu máli mínu,
vildi jeg aðeins leiðrjetta nokkur
atriöi í þessari Vísis-grein hr. P.
A. O.
ÞaS er rangt, að jeg telji það ó-
dæði 5.ð láta sjer cletta í hug, aðra
sölustaði en Pyrreneaskagann og
Italíu,eða aS jeg vilji „niöurlægja
og tortryggja" S.-A.markaSiun. En
jeg tel Pyrreneaskaga og Ítalíu þá
staðina, setn oss sjeu hentastir og
jafnframt líklegri til aukinna viS-
skifta en aörir staðir. Um S.-A.-
markaðinn tel jeg nauðsynlegt, að
mönnum komi sem rjettastar og
sannastar upplýsingar. Ef þær
.skyldu veröa til að „niöurlægja
jhann og tortryggja", þá er það
vissulega ekki mín sök.
Þaö er rangt, að PortúgaLsmark-
aöurinn sje stærri en Spánarmark-
aSurinn. Ársinnflutningurinn ti!
iPortúgal mun vera eitthvað í kring
jum 40 þús. smálestir, en til Spánar
cr ársinnflutningurinn 60—70 þús.
smál. Jeg get þessa hjer, ekki vegna
þess, að þáö skifti svo miklu máli,
heldur vegna þess, að þetta er í
annað eða þriðja sinn, sem hr. P.
A. O. gefur þessar skökloi upplýs-
ingar.
Það er rangt, að jeg hafi boriö
hr. P. A. O. það á brýn, aö hann
vilji láta söluhorfurnar í S.-A.
„sýnast betri en þær raunverulega
sjeu‘. Jeg lief einmitt þveid á móti,
alstaðar í greimum mínum gengið
að því vísu, að þessar skekkjur,
sem orðiS hafa á útreikningi lians
á verölaginu, liafi sumpart komið
af atlmgaleysi hans, og sumpart, af
vantandi þekkingu, og því veriS ó
Bthughsemtí enn.
X Lesbók Mbl. 22. þ. m. kemur
enn ldjóð „úr frönskum herbúð-
um“ og k-veður þar við líkan tón
og fyr. En aftan við pistilinn
stendur svo orðsending til mín út
af athugasemd minni um þessa
pistla áður. Höf., seih kallar sig
Þ., þegar liann þarf að segja
miklir Frakka-dindlar* sem þeir
annars væru(I), að bak við Hano-
taux og lians líka stóð allur þorri
Fraklra — —“
1 Lesbók Mbl. 20. febr. skrifar
Þ. grein, sem lieitir „Signubakk-
ar“. Eru það hugleiðingar hans
sjálfs og kemst hann m. a. svo að
orði: „’Ljósborgin' París sefur
við hliðina, sefur órótt, séfur Við
illan draum, eins og hinn harð-1 h
Frölckum til syndanna eða fetta bríósta okrari, sem vaknar loks í |
fingur í ,,utanríkispólitík“ þeirra. Áivclum vitis, ]?egar iðnui er um
er Þórliallur stúdeut Þorgilsson,! S0*uaM< „Jég liefi ekki þekt neina j
er nú í nokkur ár hefir setið suð /'bistaklinga jafn nautslega þráa
ur í Frakklandi og telur sig því e- sem Parísarbúa) þegar því
mmwitt
er besti
fiðsgagnaáburðinn
í heildsöiu fyrir kaupmenn
og kaupfjelög hjá
!IU»

standa harla vel að vígi til þess
að hlutast til um þessi mál. Mjer
vorkennir hann aumum að' húka
í fásinninu lijer úti á íslandi og
fylgjast eigi betur með rás við-
burðanna suður þar, en lionum
þykir raun bera vitni. Kveðst þó
í öðru orðinu alls ekki geta vænt
mig þekkingarleysis! Það er auð-
vitað gott og blessað að vera sjálf Re-vndar saSði Íe£ nú aðeins a ,
ur á „vígstöðvunum", er um at-:Þessa ieið: >>0^ sist siiur það áj
burði þaðan skal dæma, en all- oicicnr bjer> að vera að hreykja j
dýr liefir sú vera orðið móðuv- jokkur 1 ðómarasess yfir stórfræg-j
máli Þóhalls, er liann þykist svara um menningarþjóðum (auðvitað
mjer, og nefni jeg hjer tvö dæmi: bæði Erökkum og’ öðrum), a með-
„Eigi* að síður dettur mjer ekki an við kunnum okkar eigin fóc-
j ]nlo' __ ___“ 0„.. ag um svo lítt, forráð.“ Myndi Þ.
stökkva.upp á nef“ (áhverjum?). hafa kallað úað ótúrsnúning af
Það dugir nú reyndar ekki að sitja i mÍer) ef Je8 hefði haft hans orð ^
með fult fangið af skjölum og Þ'11111 ve& eftir. Það tjáir ekki Þór-
skilríkjum, ef menn kunna ekki að,lialli að sltrökva því upp, að jegj
hagnýta sjer þau eða vilja það síe með voflur °8' útúrsnúninga íj
jaths. minni, því að hún var full-
Um þessa orðsending Þórhalls skýr <>8 rjettmæt.; svo rjettmæt
er það eitt að segja, að hún gerir ^meira að ®e8'ja, að ýmsum þeim, j
eiginlega ekki annað en að stað- sem eil8ir eru þó Frakkavinir og
festa fullyrðingu mína í fyrri aths. blöskrað hafði orðbragð Þórhalls,
minni, er liann þó leyfir sjer að Þ°tti þar orð í tíma talað og síst
kalla órökstudda. Jeg skírskotaði ofmælt-Þ-telur Mendiiigmn heim-
þar að vísu aðeins til skrifa lians.út _að ie88.ía °rð í belg um mál- ít
sjálfs, sem bersýnilega eru þrung-!efnl annara þjóða, og geri jeg rað JC
in af óvild til Frakka; en jeg hirti f5rrir> að fair beri á rnót.i því. En ft
ekki um að tína til einstök orð hann heídur ekki íslendingsnafn-; Q
lians eða ummæli, enda mega þau 11111 hærra a lofti með slíkum skrif A
tæpast blaðtæk kallast, sum af um sem þessum. Fyrir nokkurum A
þeim. Eru lijer þá nokkur sýnis- árum var hjer í allgóðu yfirlæti Q
horn (í Lesbók 27. febr.) : „----j útlendingur nokkur, er kallaði sig A
hvað vel þeir (þ.e. Frakkar) hafa|dr- Molir- Mun enginn hjer hafa fi
Killlr-liiiiliiali
er að skifta — —“ Mega menu:
ekki vikna af „vinsemdinni* ‘ 1 \
Þ. segir, að jeg sje að tala umj
það m. a., „hvað við sjálfir sjeuni
miklir eftirbátar þeirra (þ. e.!
Frakká) í öllum greinum —----“
og telur sjer aldrei liafa komið tilj gf
hugar að efast um það. En liví og verður j
mátti það þá ekki kyrt liggja ?,
Brjóstsykursgei’ðin Nöi>
Sími 444. Smiðjustíg 11.
hefur verið ]
best
Ujeiauersluif
mín er í
fiafnarstr. 18
sími 27, heima 2127
B.J. fossöero
Karlmanns-
Hattai*
°9
Húfur
nýkomnar.
Verslunin
Egill lacobsen.
getað satt sinn dýrslega hefnar-jvið honum amast, en þó fann hann ^
þorsta.“ Svo segir hann, að livers-: Isiendingun1 flest til foráttu, er Vftf
konar sáttatilraun hafi „orðið fyr-jheim kom, og hefi jeg eklji Iieyrt.
vilja verk. En jeg skal játa það, að ir þrjóskufullri andúð og vísvit- nokkurn mann mæla bót því at-j
, , , • i o, i , .. , _ , , 111111 Frakka, þá er orðalag haiii-
ef nokkuð gæti raskað þessari skoð-Lndi rangfærslum.“ „Þvert á mótihæH hans. Þv, er nu verogmð-: ^ ^ ndi ^
un minni, þá væri þaö þessi síöasta jgr mikil stund lögð á að ala ájur: að „frjetta^Bum Þorhalls 6K að ekkert yæri hœ t a6.
grein hans, og þaö, a« liann ber hatrij ævarandi hatri til ger-:svlPar um of 1,1 siíllttl Mohrs • > - . -
þar enn blákalt fram þær upplýs- J manska kynstofnsins.“ „Stjórn-
ingar um fiskverðið í S.-A., aðjmálamenn og lýðskrumarar þykj
þessa.
Loks má þess geta, að ýmsa hef-
menn, ,sem þær lesa, hljóta að fá þájast af því að kasta skit 4 pjóð- ir allmj°" furðað á afstöðu Morg-
hugmynd, að það hafi veriö sem verja við livert tækifæri sem'unblaðsins 1 Þessn máli og þá ekki
, segja um þá annað og betra. Og-
; hálfsagður sannleikur getur stapp*
;að nærri lygi. Jeg hefi með fallri
1 sanngirni bent á óviðeigandi fram*
~ - -______ 1 „ícf ** *. ,, » komu og ósæmilegan rithátt Frökk
svarai' freldega 60 kr, pr. Apd býSse... J FrallkIandi „er til fanyta klamo er
kœrra en þ.í ver5 - he.ma rf sMlabókum a£ þe»u tw.; W fyfaa atha mmm a dogunum.l ^ ,5kum ,eti„.
fjekkst á sama tíma. Þessar „«PP-J Omögulegt að lýsa í stuttu mah, 1 ai gatst þvi þo að mmsta k°sti , Annag n- meh>a hefi . ekki
lýsingar“, sem eru sannanlega frek hversu djöfulleg tilraun þær eru fæi'i á að sýna, hvort það (stjórn-j ‘ ‘ "
lega villandi og skakkar, þykist _ tii ag Spina sáttum og sá hatri arblaðið) teldi sjer sæmandi að S
hann þurfa að gefa nú, með þeim 'j hjörtu unglinganna.11 o. s. frv.; láta skrifa svo um erlenda þjóð
ummælum, að þaö sje ”af því að Kennir h.jer ekki kala til Fraklca ? °S °kkur vinveitta, sem Þ. hefir
$.-A. málið, sem stendur, er á dag- Eða er kærleikurinn í þessum bún-'gert. Og ekld hefir blaðiau þótt
skrá hjerJeg skal játa, að mjer ingi — og þyrfti sannleikurinn,faka þvl nn> að gefa m.Ier k°st á
virðist þetta bregSa nokkuö nýju (ef honum væri til að dreifa) endi að llta a orðsendmg Þórhalls til
Ijósi yfir alt þetta mál, og nú, þeg- lega að vera svona klæddur? |min> aðnr -'ii hún var pren:uð. En i
ar ekki getur lengur verið athuga- ■ Ekki þykist Þ. hafa talað um' .Ieg mnn nr þessu láta mig það
Páll Sveinsson.
Súningar
Listmnafjelagsins
leysi til aö dreifa, fer að verða fátt „frönsku þjóðina í heild sinni, Ftlu skifta, hvað þeim Þóvhalli ^.^ fjelag.sins sjer eigi leið th
um aðrar skýringar en þá, sem heldur um ýms atriði í utanríkis- °g „utanríkisráðherra“ Morgun- , egs ^ halda , eim áfram
, 1 * ^ t • T ' l "W , , , / / /—M . • 1 1 / 1.1 ,, r, . m r t 1, / La, rd* /“> 1T" 111 X- ,, ,, w.
fyrst um sinn.
hann leggur mjer í munn, og til- pólitík Frakka“. Stingur það þó blaðsins þóknast að skrifa um( —
færö er hjer að ofan. ónotalega í stúf við orð hans sjálfs Frakka og afskifti mín af þessu
AS ööru leyti bíð jeg nú þess, að í niðurlagi pistilsins, er hann tal- niáli. Jeg oska einskis fremur, en
br. P. A. 0. birti frekari athuga- ar um ósanngjarna kröfu utan- að menn beri saman athugas>.mdiv 1 1 ur hmni 7. alm. listsýnmgu
semdir sínar, þegar hann hefir feng ríkisráðlierra Hanotoux. Orðin eru mínar og öll þessi skrif Þórhalls, hafa 1 ýmsum blöðum komið fiam
ið nægilegt „tóm til að góma aöal- m. a. þessi: „Þeim (þ. e. þeim, sem ásamt „svari“ lians til mín. Enda
þræðina“ í hinum miklu málaleng- hafa kynt sjer blöð og bókmentir), þótt meira eða minna kynni að
ingum mínum, er hann nefnir svo. hefir hlotið að skiljast, hversu vera satt af því, sem hann segir
Barcelona, 19. apríl 1927.
Chirmm Egilson.
* Þetta orð á væntanlega að
sýna hvorttveggja í senn, vinarþel
Leturbreytingar allar mínar. JÞórhalIs til Frakka og kurteis-
P. Sv. í legan rithátt hans.
umræður og athuganir um þessar
sýningar alment, og hafa sjerstak-
lega komið fram raddir um, f.ð
það sje stjórn fjelagsins að kenna,
hve lítilfjörleg hin nú yfirstand-
andi sýning virðist vera, þar ser»
hún hefir slept öllum dóm og tek-
ið það sem borist hefir.