Morgunblaðið - 17.09.1927, Qupperneq 3

III III I»■ ..
MrrvrruTNBLAfH*>

3 ^
MORGITNBLAÐIÐ
Btofnandl: VUh. Flnatn.
öteeíandl: FJelag f Reykj&Tlk.
RltatJOrar: Jðn Kjaitanseon.
Valtýr Stef&naaon.
Augrlýalneaatjörl: B. Hafbarc.
Sltrífstofa Auaturatrætl *.
Sfaal nr. 600.
Auglýalngaakrlfat. nr. 700.
Httlmaolmar: J. KJ. nr. 74*.
V. St. nr. 12*0.
13. Hafb. nr. 770.
Áekriftagjald lnnanlanda kr. 2.00
6. mé.nut51.
Utanlands kr. 2.50.
1 lausasölu 10 aura eintaklB.
Asarikfift
stjfiaarinnar.
Lætur dómsxnálaráðherraim sósía
lista kúga sig til þess að virða
vettugi gildandi lög?
Nýtt hneykslismál.
ErlEndar símfrEgnir.
Khöfn, FB 16. sept.
Þjóðabandalagið.
Símað er frá Genf: Kjörtímabil
fulltrúa Belgíu, Tjekkó-SlóvakíU
”Og San Salvadors í ráð Þjóða-
bandalagsins, er útrunnið. Fór því
íram kosning í gær og var sam-
jþykt að þessi ríki hefði fulltrúa í
ráðinu, í stað hinna: Finnland,
(Janada og Kúba.
Beiðni Belgíu um endurkosning
fulltrúa síns í ráðið, var synjað
•;af þinginu.
Jarðskjálftar við Svartahaf.
Símað er frá Berlín: Land-
skjálftar halda áfram að norðan-
verðu við Svartahafið, einkum á
Krím. Fimmtíu menn hafa farist.
VTiirg þorp hafa lagst í eyði, en
íbúarnir í ýmsum bæjum flýja
heimili sín.
Dansmær látin.
Símað er frá París, að hin
heimsfræga dansmær Isadora Dun-
' •‘an, hafi látið lífið af völdum bif-
reiðarslyss.
(Isadora Duncan var amerísk
ikona, fædd 1880. Hún var einnig
-allkunn fyrir ritstörf sín.)
Þetta blað hefir oft sagt, að
'það mundu verða sósialistar, sem
rjeðu mestu um framkvæmdir rík-
isstjórnarinnar. Þeir hefðu líf
stjórnarinnar í hendi sjer og
mundu nota sjer þá aðstöðu til
hins ítrasta og kúga stjórnina á
allan máta.
Framsóknarstjórnin hefir nú set
ið við völd í 3 vikur tæpar. En
þótt. tíminn sje ekki langur, er
það þegar farið að koma í ljós og
það í stórum stíl, að það eru fyrst
og fremst sósialistar, sem ráða
gerðum stjórnarinnar.
Hefir áður verið skýrt frá hinni
Isvokölluðu „sparnaðarnefnd“, þar
sem stjórnin lcaupir sjer stundar-
frið hjá sósialistum með því aS
'stinga beini upp í Harald Guð-
mundsson, þm. ísíirðinga. Lætur
Á síðasta þingi, þegar varðskips-
lögin voru til umræðu, gerðu sósia ^
listar alt sem þeir gátu til þess
að koma lögunum fyrir kattarnef.
Þeir ætluðu gersamlega tryltir að
verða, þegar andróður þeirra ork-
aði engu og lögin voru samþykt.
En hvers vegna voru sósialistar
svona andvígir lögum þessum? —
Það var vegna þess, að allir starfs
menn skipanna skyldu verða sýsl-
unarmenn ríkisins. Af því leiddi
aftur það, að starfsmenn þessir
máttu ekki gera verkfall.
Þetta þótti sósialistum gersam-
lega óþolandi. Þeim þótti óþol-
andi, að mega ekki segja hásetum
varðskipanna að leggja niður
vinnu, hvernig sem á stæði. Þeir
vildu geta kallað varðskipin í
höfn um hávertíð, til þess að geta
kúgað stjórnina til þess að ganga
að þeim kröfum, er þeim þóknað-
ist að setja.
En nú hafa sósialistar kúgað
dómsmálaráðherrann til þess að
hindra framkvæmd laganna, sem
hann hefir ekki minstu heimild til
að gera. Á sama hátt gæti dóms-
málaráðherrann lýst því yfir einu
góðan veðurdag, að hegningarlög-
in skyldu eklti koma til fram-
hún 2 af sínum eigin gæðingum
njóta góðs af, og rjettir þeim bein ’ kvæmda fyrst. um sinn, um óákveð-
ííka. J inn tíma. 'Máske fara bófar og
En síðan kunnugt varð uin 'glæpamenn á fund dómsmálaráðh.
„sparnaðarnefndina“ rangnefndu, og fá hann til þqés arna? Við
hefir annað hneykslið ltomist upp.
Og það enn alvarlegra. Dómsmála-
ráðherrann virðir vettugi gild
andi lög, og ekki verður annað
sjeð, en að það sjeu sósialistar
sem kúga hann.
hverju) er ekki að búast?
Ft á Keílavíh.
Keflavík 16. sept. FB.
Útgerð
vhefir lítil verið hjer í sumar, þó
hefir einn bátur verið með „snurre
vaad“ sumarmánuðina og hefir
aflað lieldur vel. Bátamir, sem
fóru norður til síldveiða, eru nú
komnir aftur, og hafa tveir þeirra
farið til veiða með „snurrevaad’',
og hafa þeir aflað heldur vel síð-
ustu dagana. Selja þeir aflann í
botnvörpunga.
Heyskapur
gekk ágætlega í sumar og lijer í
grend; hey urðu mikil og vel verk-
uð. Flestir, sem heyskap stunda
hjer, eru nu hættir. Þó er einn
maður nú að slá seinni slátt á
•stórri útgræðslu.
Á síðasta þingi voru samþykt
tvenn lög snertandi varðskip rík-
isins: Lög um varðskip ríkisins og
sýslunarmenn á þeim (nr. 41, 31.
maí 1927) og lög um laun skip-
herra og skipverja á varðeimskip-
um ríkisins (nr. 51, 31. maí 1927).
Bæði þessi liig hafa öðlast gildi,
hin fyrnefndu 31. maí og hin síð-
arnefndu 1. júlí s. 1. — Byrjað var nokkuð ogert, sem heimtað er í
að framkvæma lögin, en svo kem- lögum, eða verða þess valdur, að slík
ur fyrirskipun frá dómsmálaráð- framkvæmd farist. fyrir.“ Varðar
herranum um það, að lögin skuli það ráðherrann alt að 5000 kr
ekki komast í framkvæmd fyrst
um sinn, heldur alt sitja við sama
og áður.
í 5. gr. laganna um varðskip
Þetta framferði dómsmálaráð-
herra er tvímælalaust landsdóms-
sök. í 3. gr. laga nr. 2, 4. mars
1904, um ábyrgð ráðherra, segir
svo) „Og enn varðar það ráðherr-
ann ábyrgð eftir lögum þessum,
tef hann veldur því, að brotið sje
gegn öðrum lögum landsins én
stjórnarskipunarlögum þess:
b. með því að framkvæma eða
valda því, að framkvæmt sje nokk
uð það, er fer í bága við fyrir-
mæli laganna, eða með því að láta
Gengi.
sektum eða embættismissi, ef út
af þessu er brotið.
Það sætir furðu, ef Alþingi lætur
bjóða sjer annað eins og þetta? Ef
ríkisins og sýslunarmenn á þeim, .'einum ráðh. á. að haldast það upni
segir berum orðum, að „skráning
manna á skipin fyrir skráningar-
stjórum skal ekki fram fara.“ En
dómsmálaráðherrann hirðir ekki
um þetta , ákvæði laganna, fremur
en önnur, heldur fyrirskipar hann
að láta lögskrá á Óðinn nú áður
en hann sigldi til Kaupmannahafn-
ar. —- Sama ljet hann gera
á Þór, nú áður en hann fór út.
Skráningin fór fram hjá lög-
reglustjóra. Um kjör skipshafnar
segir i skipshafnarskránni, að þau
sjeu samkv. „bráðabirgðareglu-
gerð“. Ekki fylgdi þó sú bráða-
Sterlingspimd ... 22.15 birgðai'eglugj. með eintaki því af
Danskar kr. ... 121,94 skránni, sem liggur hjá skráning-
Norskar kr . . . 120.29 arstjóra, og ekki hefir sú reglu-
Sænskar kr ... 122.55 gerð sjest birt neinstaðar. Enda
Dollar 4.56 ekki hægt að afnema gildandi lög
Frankar r - . . . 18.05 með reghrgerð.
Gvllini . . . 182.91
Mörk . . . 108.46 Hvernig stendur á því, að dóms-
í Skagafirði er nú heyskap um
það bil að verða lokið. Var sagt
í símtali að norðan í gær, að
“ipretta hefði verið þar I hjeraðinu
' góðu meðallagi og nýting frá-
*bærlega góð.
málaráðherrann leyfir sjer að
virða vettugi gildandi lög?
Þeir, sem fylgst hafa með gangi
laganna um varðskipin, sem hjer
um ræðir, verða víst ekki í nein-
um vafa hverju það sætir, að slíkt
á sjer stað. Það eru sósialistar,
sem kúga dómsmálaráðherrann.
bótalaust, að þrjóskast við fram-
kvaund gildandi laga, þá er Al-
þingi erðið áhrifalaust og þjóðin
varnarlaus gagnvart yfirgangi of-
stækisfullra og óbilgjarnra ráð-
herra.
„Alþýðublafiið"
hefir síðustu dagana gert að um-
talsefni sjóðþurð, sem komið hefir
í ljós hjá gjaldkera Brunabótafje-
lags íslands. Reynir blaðið á he-
Víslegan hátt, að vekja þann grun,
úð framkvæmdarstjóri fjelagsins,
Árni Jópsson frá Múla, eða jafn-
Vel hin fráfarandi stjórn eigi sök
á sjóðþurð þessari. Auðvitað eru
þessar aðdróttanir blaðsins ekk-
ert annað en vísvitandi ósannindi,
til þess eins gerðar, að draga at-
hygli frá mútugjöfum Dana til
Alþýðuflokksleiðtoganna. Ritstjóri
„Alþýðublaðsins“ veit það vafa-
laust fullvel, að sjóðþurð þessi er
margra ára gömul og að mestu
til orðin áður en núverandi fram-
kvæmdarstjóri kom að fjelaginu.
Hann veit og vafalaust að það er
fyrir aðgerðir núverandi fram-
Ivvæmdarstjóra, að sjóðþurðin hefir
komist upp. Þá má honum enn-
fremur vera kunnugt um það, að
málið lá fyrir upplýst af fram-
kvæmdarstjóra fjelagsins, áður en
stjórnarskifti urðu. Og loks veit
hann að enginn grunur hefir fallið
á aðra starfsmenn en gjaldkerann.
Blaðið er í gær að láta undrun
sína í ljós yfir því, að iforgun-
blaðið hefir ekki minst á þetta
mál.
Oss er kunnugt um, að málið er
tennþá í höndum landsstjórnarinn
ar og bíður þar endanlegra úrslita.
Vjer höfum því litið svo á, að
ekki væri tímabært að ræða það
opiuberlega, meðan stjórnin hefir
ekki ákveðið hversu fer um það.
Dagbók.
Veðrið (í gær kl. 5): Lægðin
fyrir austan landið þokast hægt
'suður á bóginn og fer dýpkandi.
Kaldi loftstraumurinn meðfram
Austurströnd Grænlands og yfir
’íslandi, er ennþá allsterkur, en
fer að gangá niður úr þessu. Hiti
'er 3—-5 stig á Norðurlandi og 6—9
stig syðra. Rigning og kafalds-
slydda á Norður- og' Austurlandi.
Veðurútlit í Reykjavík í dag:
íNorðaustlæg stinnings gola. Úr-
komulaust. Hætt við næturfrosti.
Messur á morgun: í Dómkirkj-
unni klukkan 11, sjera Bjarni
Jónsson (Altarisganga); klukkan
5, sjera Friðrik Hallgrímsson.
í Fríkirkjunni klukkan 5 eftir
hádegi, sjera Haraldur Níelsson.
í Landakotskirkju: hámessa kl.
9 fyrir hádegi og kl. 6 e. h., guðs-
þjónusta með prjedikun.
Spítalakirkjan í Hafnarfirði: há-
messa kl. 9 fyrir hádegi, og kl.
6 e. h. guðsþjónusta með prje-
dikun.
Guðsþjónusta í húsi K.F.IJ.M.
sunnudagskvöld klnkkan Sþá (sr.
Bjarni Jónsson).
Um Laufásprestakall urðu tveir
umsækjendur. Hefir hjer í blað-
inu verið getið um sjera Ásmund
Gíslason á Ilálsi. Hinn umsækj-
andinn er sjera Þorvarður G. Þor-
mar á Hofteigi.
Nýja smíðakerfið, „Herbergið
mitt“, sem notað er mikið við
smíðakenslu í barna- og unglinga-
skólum í Danmörku, er til sýnis í
smíðasal Barnaskólans í dag, kl.
3—7 og á morgun klukkan 1—6.
Þetta er fyrsta kerfið af þessari
tegund, sem komið hefir hingað til
lands. Öllum, sem vilja, er heimilt
að sjá það, og er aðgangur ókeypis
Knattspyrnumót 3 flokks. Kapp-
leikurinn á fimtudagipn fór á þá
lund, að Víkingur vann Fram, með
1 :() og Knattspyrnufjelag Reykja-
víkur vann Val 1:0. K. R. hafði
því unnið öll fjelögin og hlaut því
hinn nýja verðlaunabikar, sem um
var kept. Gaf knattspyrnuráðið
þann bikar. K. R. vann haustbik-
arinn í þessum flokki í fyrra.
Blindbylur var á Vesúfjörðum í
fyrradag. Ætlaði „Þórólfur“, einn
Kveldúlfstogarinn, suður frá Hest-
'evri, en va.rð að hætta við vegna
stórhríðar. Hann kom inn síðast
ineð 1000 tunnur. Þá voru og þrír
Kveldúlfstogararnir á veiðum á
Tricotine
samfestingar og
undirkjólar.
Simi 800.
5ítni 27
heima 2127
IHálnlng
Agætar
íslenskar gulrófur frá Hv anHft»ri
í Borgarfirði fyrir aðeins kr. fi.Of-
pokinn (50 kg.)
Sendið pantanir sem fyrst.
Kaupfjelag Rorgfirðinga
Laugavegi 20 A. Sími 514.
fief fyrirliggiandi:
Rúgmjöl,
Hveiti fl. teg.,
Bygg og hafra,
Mais og maismjöl,
Hænsnafóður „Kraft“,
Bankabygg,
Kartöflur, danskar.
C* Behrens
Sími 21.
Atvinna.
Sá sem getur lagt 'fram 5006
ltrónur í peningum, getur orðið
meðeigandi í nýlenduvöruverslun
og trygt sjer þar með framtíðar-
atvinnu. Verslunin ei- á ágætxím
stað í Reykjavík. Þeir sem vilja
sinna þessu, sendi tilboð í lokuðu
umslagi til A. S. 1., merkt „Versl-
un“, fyrir 25. þ. xn.
<o> *>} <o> <o> <o>
If
eru
komnar.
Verslun
Egill lacobsen.
Húnaflóa, þegar þylurinn skall á,
en leituðu inn á Steingrímsfjöri,
og lágu þar veðurteptir í fyrradag.
í gær frjettist ekki um veðrið, e*
búist var við, að það værí slæxnt.
Kveldúlfstogarnir eru allir efi
hætta veiðum.