Morgunblaðið - 20.09.1927, Side 8
8
MORGUNBLAÐIÐ
Talið berst að ferð þeirra
norður.
— Á Akureyri var okkur tek-
ið prýðisvel og þar kyntumst
við úrvalsfólki, bæði þar sem
við vorum til húsa og víðar.
Við fórum skemtiför austur í
Vaglaskóg og riðu ýmsir góðir
!)æjarbúar þangað með okkur.
Hvorugt okkar hafði stigið á
hestbak áður, en förin gekk á-
gætlega og verður okkur til ó-
gleymanlegrar ánægju.
í Siglufirði dvöldum við lengi
og höfðum þar margar sýning-
ar og jafnan fyrir fullu húsi.
Var fólkið okkur fjarska þakk-
látt fyrir skemtanirnar. par
skemtum við okkur við að horfa
á síldarstúlkurnar kverka og
salta, og er aðdáanlegt að sjá
handbrögð þeirra. Oft fór jeg
út á fjörðinn á handfæri og
hafði mikla ánægju af því að
veiða þar.
— Hvernig varð fjárhagsleg-
ur árangur norðurferðarinnar?
— Hann varð enginn, því að
alt fór í kostnað. En hvað gerir
það til? Við fórum ekki í þessa
ferð til þess að græða fje. petta
var sumarleyfið okkar og betra
sumarleyfi gætum við ekki hugs
að okkur, svo að árangur ferð-
arinnar er meiri en við höfðum
búist við og ferðin verður okk-
ur ógleymanleg..
-— Hvað hafið þjer sjeð
merkilegast lijer á landi, frá y'ð-
ar sjónarmiði?
Solimann hugsar sig ekki um
citt augnablik.
— pað er tvent. Miðnætur-
sólin. Hana sáum við á Siglu-
firði um borð í Nova. pá var
kl. 2 um nóttina. Jeg hefi al-
drei sjeð jafn dýrlega sjón. Oft
hefi jeg verið á ferð nyrst
í Noregi, en aldrei fengið að
sjá miðnætursólina. Nú gafst
nijer þetta dásamlega tækifæri
til þess. Himininn var heiður
og veðrið kyrt. En sólin sjálf,
hátt á lofti um miðja nótt. og
litskrúðið á loftinu — — nei,
mig brestur alveg orð til að lýsa
því.
Hitt, sem jeg hefi sjeð merki-
Iegast hjer, var myndasýning,
sem Loftur Guðmundsson hafði
í glugga verslunar Egill Jacob- l
sen. Mjer er sagt, að Loftur sje j
viðvaningur í listinni, en hvað l
um það: Jeg hefi sjeð bestu
ljósmyndasýningar víðsvegar
um heim. Jeg hefi jafnan gert
mjer far um það, hvar sem jeg
hefi komið, að skoða sýningar
ljósmjýndara, því að við þurfum
að vita á hverjum stað, hvar við
getum fengið bestar myndir til
auglýsinga fyrir okkur.. En það
segi jeg yður satt, að hvergi hefi
jeg sjeð jafn góðar myndir,
eins og þær, sem Loftur sýndi.
Hann er listamaður í sinni grein
- hvort sem þið kallið hann
,,amateyr“ eða eitthvað annað.
Breylingar
á íslandsdeild íjjálp ræð ishersin.s.
I Eftir nána yfirvegun, hefir al-
þ j óð a-a ðaistöð H j álpræðiskersins
ákveðið, að íslenska deildin, sem
að undanförnu hefir lotið aðal-
stöðvunum í Danmörku, skuli nú
i hverfa undir Stóra-Bretland, og
verður Islandsdeildin því framveg-
is í beinu sambandi við meginstöð
Hjálpræðishersins í Skotlandi. Yf-
irstjórnandi þessa umdæmis verður
George Langdon ofursti. Heimilis-
fang skotsku stöðvanna er: I.
Hope Street, Glasgow, Scotland. —
En aðalstöðin á fslandi verður sem
áður í Kirkjustræti '2, Reykjavík.
‘ fslandkfrá míðjum desember 192d,
j-en við því star.fi tekur Árnil .Jó-
j lxannesson adjutant.
X'afalaust munu margir viriir
I Hjálpræðishersins heima á Fróni
! harma. burtför adjutant Jolinsens
j og konu hans, sem svo lengi hafa
( starfað með trúmensku og góðum
j ára-ngri í þjónustu Hersins á ís-
landi. En þeir verða og væntanlega
margir, sein fagna komu hins nvja
leiðtoga, ekki síst sökum þess, að
; hann er íslendingur, og af þeim
ástæðum a-tti hvorki vanþekking
á máli, hát.tum nje hugsunarhætti
þjóðarinnar að leggja stehia á
'starfsbraut hans á íslandi.
Hjálpræðisherinn mun íramveg-
ás starfa á sama grundvelli og áð-
ur. Hann mun halda ósleitilega
áfram að kenna sömu sannindin og
áður, boða mönnum 'sama tak-
marltalausa hjálpræðið og vinna
sömu líknarstörfin af samskonar
áliuga einS og að undanförnu.
Hermenn vorir munu að sjálf-
sögðu taka framangreíndum breyt
ingum með fullkominni undirgefni,
vitandi það, að margra ára reynsla
stjórnenda Hjálpræðishersins hefir
kent ]ieim að fylgja ætíð þeirri
starfstilhögun, sem líklegust þykir
til að bera bestan og mestan ár-
angur og reynast sigursælUSt hinu
dýrlega niálefni drottins.
Kaupmánnahöfn í ágiíst 1927.
R. Gundersen,
kommandörlautenant.
Ný pólför að ári.
Nobile ætlar að rannsaka svæðið
milli norðurpólsins og Alaska.
mék.
Gundersen,
yfirmaður „Hersins“ í Danmörku.
Breytinguj þessari verður vænt-
anlega vel tekið á fslandi og gild-
ir hún frá og' með 1. október n.k.
Samkvæmt þessari nýju ráðstöfun
flytur adjutant Kristian Johnsen
til Danmerkur, hann hefir Yerið
settur leiðtogi Hjálpræðishersins á
Eftir að Nobile kom úr för sinni
yfir norðurpólinn í fyrra með
/Roald Amundsen, hefir það öðru
hvoru heyrst, að hann mundi ætla
sje'r að takast nýja pólför á hend-
ur. —
'Nú er þessi för ráðin, og' ætlar
Nobile að fara hana næsta vor.
Þegar Nobilo skýrði frá pólfÖr,
þeirra Amundsens, í hópi helsta
stóriðjuhölda og vísindamanna í
Milano, spurði einn þeirra -hann
hvort hann mundi fús á að fara
nýja pólför undir ítölskum fána
og algerlega fyrir ítalskt fje. Svar-
aði Nobilc þegar, og kvað sjer
ekkert kærara, því hann hefði
sjerstakan áhuga á að rannsaka
svæðið kringum pólinn, og ekki
síst vegna þess, að hin pólförin
hefði orðið árangurslítil hvað vís-
indalegar uppgötvanir snerti.
Nú er undirbúningur undir
þessa för liafinn með fullum
krafti. Konunglega landfræðisfje-
Jagið ítalska og bærinn Milano
'kosta förina. En Mussolini ætlar
iað leggja til loftskipið „Nr. 4“
og á það að lieita ,,ltalía“.
I>að verða aðeins ítalir, sem
förina fara, og verða með í lienni
margir og víðkunnir vísindamenn,
m. a. Eredia veðurfræðingur. En
Nobile verður aðalforingi farar-|
innar, og hefir alla stjórn á hendi. I
Hvað? - Hveruig?
Bú n aða rmál astj óri Met úsa lein
Stefánsson hefir verið all-rúmfrek-
ur í „Tímanum“ í sumar. Hefir '
honum aðallegá orðið tíðrætt uin
hvað gera þurfi hjer á landi, land-
búnaðinum til viðreisnar.
Það þarf, segir liann, að auka
töðuuppskerii túnanna; ]>að þarf
að Iiirða betur búfjáráburðinn ; ]iað
þarf að hækká ársnyt kúnna; það
þarf að fjölga býlum í landinu,
það þarf að ræsa fram jörðina o.
ís. frv.
I Já, það er margt, sem þarf að
'gera, en það vita bændur flestir
I mætavel.
I Búnaðarfrömuðir okkar liafa nú
í fleiri tugi ára, bæði í ræðum og
ritum. brýnt fyrir bændur hvað
þeir þurfa að gera, og það væri
[því beint vantraust á hæfileika
iþeirra að álykta, að þeim vau-i það
.ekki Ijóst í öllum aðal-atriðum. —
Það er því að fara aftur í tímann,
'að halda þvílíku hjali áfram.
En það er annað, sem bændur
Iijer á landi ekki vita, en þurfa
lað fá fræðslu um og það er hvemig
‘■eiga Jæssar hugsjónir að fram-
kvæmast ? Hvernig eiga bændur
að hirða búfjáráburðinn svo, að
Iseiii minst tapist af verðmætumj
\efnum? Hvernig á að ræsa fram
jörðina svo' hún verði hæfilega
]mr! Hvemig á að auka töðufeng
túnanna, með sem minstum kostn-
\aði? Hvemig á að fóðra ltýrnar,
svo að þær gefi som mesta mjólk
tfyrir hverja einingu fóðurs?
Hvemig? —' Það er það, sem bænd-
Ur stöðugt þurfa að fá fræðslu
um.
M. St. liefir frá 1920 veitt Gróðr-
arstöðinni í Reykjavík forstöðu.
ÍEn hún hefir verið og er önnur
laðal-tilraunastöð þessa lands. —
Hann virðist því standa manna
best að vígi, til þess að svara þess-
um mörgn spumingum.Enginn einv
og liann ætti að geta lient bændum
Inýjar aðferðir, til þess að nálgast
þær fögru hugsjónir sem hann tal-
ar um. Engum eins og honum ætti
að vera jafn ljúft og skylt að
Öræða bændur um þá litlu búnað-
arreynslu sem við eigum. Ett
fhonum virðist ekki vera eiginlegt
að tala eða skrifa um þá hluti,-
neina sem minst, að minsta kosti
sneiðir hann lijá því í hinum.
mörgu og löngu búnaðargreinum
í „bændablaðinu.“
Islenskir bændur þurfa fræðslu.
og uppörvun, en sú fræðsla og upp
örfun verður að vera bygð á föst-
um grundvelli. Sú fræðsla þarf að
þj’ggjast á innlendri búnaðarþekk-
ingu, á nýjum aðferðum. Þegar
það verður þá getur M. St. fyrst
Ivænst þess að sjá hugsjónir sínar-
\og annara rætast, en ekki fyr.
Sveitamaður.
v
Frakbar og Rnssar.
Khöfn FB. 18 .sept.
Símað er frá París, að ákveðið
hafi verið á ráðuneytisfundi að
slít.a ekki fyrst um sinn stjó,-1-
málasambandi Frakklands v'ð
Rússland. Frakkneska stjórnm
kveðst vera reiðubúin til þess að
halda áfram (samniiigatilraiuniin
uin frakknesk-rússneskan öryggis
samning. Ok’unnugt hvoi't ákviirð-
un hefir vefúð teldn viðvík.puidi
heimsendingu Rakovskis. Þó búast
menn við sendiherraskiftum. Full-
yrt er, að liægri ráðherrarnir hafi
viljað slíta stjórnmálasambandinu.
en orðið að láta undan vegna mót,-
'spyrnu vinstri-ráðherraiina.
Gamalt og nýtt
kallar dómsmálaráðherrami lang-
loku eína, er hann skrifar í Tím-
ann, og' er mest sjálfhól sem að
vanda lætur. Hann ætlast til þess
að tímamót verði talin er hann
komst til valda.
Má að ýmsu leyti til sanns vegar
færa. Það er nýtt í stjórnmálasögu
landsins að dómsmálaráðherra
1) virði gildandi lög að vettugir
2) skrifi slefsögur í blöð,
3) ' þakki sjer ýms framfaramáþ
sem( ótal mcnn aðrir hafa starfað
að, og sje svo blindur í sjálfhólinu,.
að liann fari með vísvitandi ósann-
indi.
Yerður vikið að grein hans síða.r
Vor um haust.
ur, þá var það með herkjum að hann hafði nú vald á sjer.
Hertoginn tók eftir þessn og virti manninn betur fyrir
sjer. Að sumu leyti gatst honum vel að manninum, en aé
sumu leyti illa. En hann sá fljótt, að liann varð að vera
kurteisarj við hann, ef ekki átti' ilt að hljótast af. Hami
benti Garnaehe því að setjast til horðs með sjer.
— Gerið svo vel að borða með mjer, mælti hann ,njög
kurteislega. Jeg býst við, að úr því að þjer eruð hingað
kominn til að finna mig, þá þurfið þjer eitthvað við mig
að tala. Við skulum tala saman á meðan við snæðum. Mjer
þykir líka altaf leiðinlegt að sitja einn til borðs.
Garnaehe hafði farið sneiiima á fætnr og riðið langan
veg. Reykurinn af rjettunum hafði og æst upp sult í hon-
um. Og úr því að þeir Florimond áttu að vera samherjar,
þá var ekki rjett að þeir byrjuðu á því aðj rífast.
Hantí hneigði sig því og kvaðst taka boðinn með þökk-
um. Hann lagði svo frá sjer hatt sinn, svipu og yfirhöfn,
spretti af sjer sverðinu og settist svo við borðið.
Meðan þeir sátu að snæðingi skýrði Gamache Flon-
mond frá för sinni frá París og viðskií'tum sínum og Tres«-
ans og þeirra í Condillac. Hann lýsti því nákvæmlega hvern-
ig hertogáynjan og Maríus liefði farið með sig, en hann*
átti hágt með að koma orðum að því hvers vegna hann hefði
horfið aftur í dulargerfi til þess að gerast þjónn Yalerie.
Betur tókst honum að lýsa viðburðunum kvöldið áður og
hvernig hann komst á hraut frá CondiIIac. Florimond
Mustaði á með mestu athygli, en er Garnache hafði lok-
ið sögu sinni brosti hertoginn.
— Af' brjefinu, sem jeg fjekk í Milan, sá jeg að eitt-
hvað þessu líkt mundi vera á ferðum, mælti hann og Garn-
ache hnykti við hvað hann gat talað kæruleysislega um
þetta. .Teg' bjóst við því, að hin fagra stjúpmóðir mín æt!-
aði að gera mjer einhvern grikk als hún Ijefc mig ekki vita
um dauða föður míns. En satt að segja kom mjer ekki til
hugar, að það væri nándar nærri eins slæmt og þjer hafið
lýst því. pjer hafið komið ágætlega — afbragðs vel fram
í þessu máli. Mjer virðist jafnvel að þjer hafið haft meira
fyrir því að bjarga jungfrú Vauvray heldur en drotningin
gat ætlast til af yður.
Og 'svo brosti hann einkeunilega. Gamache hallaðist
aftur á bak í stólnum og starði á hann.
— Jeg er alveg sem þrumulostinn út) af því hvað þjcr
takið þessu kæruleysislega, mælti hann að lokum.
Hinn hló.
— Vegna þess, hvað þjer hafið komist í hann krapp-
an, þá lítið þjer eingöngu á hina alvarlegu hlið málsins.
Fyrirgefið, að við mjer blasir hin broslega hlið þess.
— Hin hroalega hlið málsins! endurtók Garnache og
það var eins og augun ætluðu út úr höfðinu á honum. Og
svo rauk hann npp eins og hvirfilbylui'. Ilann lamdi hnýttum
knefanum í borðið, eins og hann var vanur, þegar hann
reiddist.
— Par la mort Dieul, herra minn, þjer sjáið aðeins hina;
lilægilegu hlið málsins? En hvað segið þjer þá um veslings
stúlkuna, sem or innilokuð þarna og verðnr að þola allai'
kvalir vegna þess að hvín vill ekki bregða heiti sínu við
yður ?
Florimond varð þegar alvarlegur.
— Verið þjer rólegur, herra minn, mælti hann og rjetti
npp höndina aðvarandi. Jeg hcfi víst sært yður á einhvern
hátt. En það er ýmislegt £ þessu máli, sem jeg skil ekki tit
hlítar enn. pjer segið að Valerie verði að þola. þjáningar
vegna þess, að hún vilji ekki bregða heiti sínn við mig. Hvað
eigið þjer við með því?
—* pau hafa hana í fangelsi vegna þess, að þau krefjast
þess að hún giftist Maríusi, mælti Garnache og reyndi a$
sitja á sjer.