Morgunblaðið - 28.04.1928, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
Stofnandi: Vilh. Finsen.
'Utgefandi: Fjeíag í Reykjavík.
Ritstjórar: J6n Kjartansson.
Valtýr Stefánsson.
Auglýsingastjóri: E. Hafberg.
Skrifstofa Austurstræti 8.
Simi nr. 500.
Auglýsingaskrifstofa nr. 700.
Heimasímar:
Jón Kjartansson nr. 742.
Valtýr Stefánsson nr. 1220.
E. Hafberg; nr. 770.
Aakriftagjald:
Innanlands kr. 2.00 á mánuQl.
Utanlands kr. 2.50 - ---
1 lausasölu 10 aura eintakib.
Erlendar símfregnir.
Kosin var fimm manna nefnd
tl' þess að athug'a möguleikana
fyrir því að koma upp sláturhús-
byggingu á ísafirði og kveðja síð-
an saman fund í því skyni.
Búnaðarþingsfulltrúi sambands- (
ins var kosinn Kristinn Guðlaugs-1
son, varafulltrúi Jón Fjalldal.
Norðanstormur og fannkoma
i
undanfarið. Fytst farið á sjó í dag.
Reitingsafli.
Khöfn, FB 27. apríl.
Wrangel látinn.
Frá Bryssel er símað: Wrangel
hershöfðingi, foringi andbolsjevika
er látinn.
(Peter Nikolajevits Wrangel var
f. 1878. Ætt hans var upprunalega
sænsk. Wrangel tók þátt í ófriðn-
um á milli Rússl. og Japana sem
sjálfboðaliði. Gat sjer mikinn orðs-
tír í heimsstyrjöldinni og hafði
þá á hendi yfirstjórn kósakkaher-
fylkis. Hann barðist síðar gegn
Bolsjevikum, fyrst undir Denikin,
en þegar Denikin beið herfilegan
■ósigur í mars 1920, varð Wrangel
hershöfðingi „hvíta“ hersins og
kom sltipulagi á hann að nýju suð-
ur á Krím. Hóf hann sókn að nýju
norður á bóginn, en varð að hörfa
suður á Krím aftur og bjóst þar t,il
varnaf, en rauði herinn braust í
gegnum herlínur hans þar. Nokk-
ur hluti hers Wrangels komst und-
an á flótta og var fluttur á frakk-
neskum og rússneskum skipum til
Konstantinopel).
Eldgos og jarðskjálftar á. Balkan.
Korinth hrunin í rústir.
Frá Aþenuborg er símað : Eldgos
hafa komið í sundinu við Mesolon-
gion. Landskjálftar lögðu Korinth
alge'rlega í eyði í gær. Töluvert
tjón hefir orðið í Þrakíu og Adría-
nópel.
(Mesolongion er bær við Patras-
flóann, 8.000 íbúar).
Frá Sofía er símað -. Sámkvæmt
opinberru skýrslu hrundu tíu þús-
und hús í landskálftunum í Búlg-
aríu. Tvö hundruð þúsund menn
eru heimilislausir. Eignatjónið
áætlað hálfur þriðji miljarð leva.
Frá París er símað: Frakkneslc
•og ítölsk herskip hafa verið send
til Korinth til hjálpar hinum bág-
stöddu.
/
Frönsku kosningarnar.
Frá París er símað: Samkomulag
um samvinnu á milli sósíalista og
róttæku flokkanna hefir komist á
í flestum kjördæmum við kosning-
afnar á sunnudaginn kemur. Er
þess vegna hætt við, að sigurinn,
sem Poincaré vann síðastliðinn
ísunnudag, leiði ekki til úrslitasig-
urs í kosningunum.
Frá Kína.
Frá Bhanghai er símað: Þjóðern-
issinnar hafa tekið Tsinamfu, höf-
uðstað Shantunghjeraðs.
Að mtan.
ísafirði, FB. 27. apfíl.
Aðalfundur Búnaðarsambands
Westfjarða var haldinn lijer 22.—
24. apríl, 21 fulltrúi mætti, en alls
•eru í sambandinu 27 búnaðarfje-
lög.
Samþykt var áskorun til búnað'-
arþings um að framvegis verði að
«ins einn búnaðarmálastjóri, sömu-
leiðis að Búnaðafþing kjósi alla
‘Stjórn Búnaðarfjelagsins.
Ábyrgðarleysi
stjðrnarinaar.
Kjörorðið er: Ekkert að spara!
Fermi&gargiafir
Handa drengjum
stúíkum.
Stærst úrval
í bænum.
Leðurvörtadeild
Hljjóðfærahúasins.
Nýjap álögur!
I.
Æfinlega hefir það verið talin
einhver helgasta skylda þeirrar
stjórnar, sem með völdin hefir far-
ið í landinu, að hafa vakandi auga
á fjármálum þjóðarinnar; sjá um
að þar ríki gætni og ráðdeildar-
semi á öllum sviðum. Sú stjófn,
sem vanrækir þessa skyldu, hefir
brotið svo stórkostlega af sjer, að
hún á ekki að fá að sitja stundinni
lengur við völd.
Núverandi stjórn hefir viljað
fara nýjar, óþektar leiðir í þessu,
sem flestu öðru. Margt hefir
stjófnin misjafnt aðhafst síðan
hún settist við stýrið, en ekkert
kemur til þess að hafa eins alvar-
legar afleiðingar eins og eyðslu- og
óhófsstefna sú, sem stjórhin líefir.
markað á öllum sviðum.
Þetta blað hefir áður sagt frá
afgreiðslu fjárlaganna, fölsuðu
fjárlögunum með bitlingunum
mörgu. Einnig hefir verið sagt frá
hinum stórfeldu útgjöldum utan
fjárlaga, sem stjórnin fór fram á,
og þingliðið samþykti. Þessi út-
gjöld nema nolckuð á fjórðu mil-
jón. Loks hefir nýverið verið sagt
frá emhætta- og starfsmannabákni
stjórnarinnar, Nemuf sú eyðsla
stjórnarinnar um 100 þúsund kr.
á ári.
Ekkert að spara! Þetta virðist
vera kjörorð stjórnarinnar á öll-
um sviðum. Hennar eina áhugamál
virðist vera að sóa og éyða í þetta
eða hitt, þarft og óþarft. Þegar svo
fjárhirslan er tæmd, verður kraf-
an: Nýjar álögur!
Þrautpíndir skattgreiðendur
verða enn á ný að opna pyngjur
sínar og láta sinn síðasta eyri í
skatt, svo að stjórnin geti haldið
áfram að eyða. í fjárlögunnm eru
35 persónustyrkif, að upphæð um
50 þús. kr. Engan þenna bitling
var hægt að spara! Forsætisráð-
herrann liafði 16 þfis. kr. árslaun,
og ókeypis hfisnæði. Eyðslustjórn-
inni þóttu þetta of lág laun, og
þessvegna var við hann hætt 6 þús.
kr.! Hann hefir þá 22 þúsund kr.
í laun, og ókeypis húsnæði. Það
þurfti að köma ýmsurn vildarvin-
um stjómarinnar á spenann — rík-
issjóð. Var því gripið til þess úr-
ræðis, að flæma embættismenn úr
stöðum sínum, til * þess að hægt
væri að setja stjórnargæðingana
inn. Þeir, af stjórnargæðingunum,
sem ekki komast nú þegar í em-
bætti, fá ríflega bitlinga úr ríkis-
sjóði.
Þannig er haldið áfram. iNýtt
pmbætti í gær, annað í dag, og það
þriðja á morgun. Ekkert er um það
spurt, hvað þetta kostar. Skatt-
greiðendumif borga bmsann.
II.
Til þess eitthvað að hafa upp í
eyðsluhít stjórnarinnar, var þing-
peðunum falið að leggja nýjar
drápsklyfjar á þjóðina. — Iíafði
stjórnarliðið fjögur skattafrum-
vörp á prjónunum á þingi í vetur.
Skulu þau hjer talin, svo að kjós-
endur eigi hægara með að átta sig
á þeiin.
Verðtollur (flm. Ingvar Pálma-
son). Þar var farið fram á stór-
felda hækkun. — Vörureiltningar
þeir, sem stimplaðir hafa verið með
10% skyldu stimplast með 15%,
en glysvarningur með 30%, í stað
20%. íhaldsmehn í Ed. reyndu að
koma lægri öokknum niður í
12%%, en stjórnin og lið hennar
lagðist á móti. Var frv. samþ.
óbreytt og lögin látin koma til
framkvæmda stráx. Aætlað er að
áiögnr þessar nemi um 500 þús. kr.
Vörutollur (flm. í. P.). Tollur
á salti skyldi hækkaður úr 1 kr. ^
á smálest upp í kr. 1.50, á kolum j
úr 1 kr. upp í 3 kx.; nýr tollur j
skyldi lagður á kornvöru, 60 aur.;
pr. 100 kg., og á kjöt- og síldar-
tnmiur, 2 kr. pr. 100 kg. Áttu álög- _
ur þessar að nema um 426 þús. kr.
Sú breyting varð á frv. þessu
í meðförum þingsins, að hækkun
salttollsins var feld, sömuleiðis var
feldur niður tollur af kornvöru og
kolatollurinn var færður niður í
2 kr. (úr 3 kr.). Þessar ívilnanir
fengust fyrir atbeina íhaldsmanna.
Vörutollshækkunin, eins og hún
mi er, mun nema nál. 250 þús. kr.
Lögin koníu strax til framkvæmda.
Hækkun tekju- og eignaskatts
um 25% (flm. Hjeðinn Valdimars-
son). Þetta var vafalaust' ranglát-
asta skattafrumvarpið, sem lagt
var fyrir þingið. Méðaltekjnr af
telcju- og eignaskatti síðustu 6 ár-
in hafa orðið 1137 þús. kr. Álög-'
urnar vegna 25% hækkunar á
skattinum hefðu því numið um 284 8 síðd. til Leith (um Vestm.-
þús. kr. En Nd. ljetti ofurlítið á .
byrðinni, því hún undanskildi þá| e-^ai Thoishavn).
frá hækkun þessari, sem hafa inn-
an við 4000 þús. kr. árstekjur. _ j 1 dkynnmgar um vörur komi
Álögurnar af skattahækkun þess-1
api'munu nema um 200 þús. kr.
Stimpilgjald af farseðlum (flm.
Hannes Jónsson). Farseðlar allir,
hvort heldur ferðin væri með
' slröndmn frani eða milli landa, og
hvaða erinda sem farið væri,
i skyldu stimplast með 10%. Far-
| gjöld alls munu nema um 700 þús.
kr., og hefðu því álögur þessar
numið um 70 þús. kr. En það mun
hafa oi’ðið einhver óeining innan
stjórnariiðsins út af frv. þessu, svo
það dagaði uppi.
Hreins vörur
••••••••••••••••••••••
••••••••••••••••••••••
s« Dpcnning
AlexmdHne
fer þriðjudaginn 1. maí kl. 6
síðd. til ísafjarðiar, Siglu-
fjarðar og Akureyrar. Það-
an aftur sömu leið til Reykja
víkur.
Farþegar sæki farseðla ídag
og á mánudag. — Tilkynn-
ingar um vörur komi á mánu
dag.
B.8. Botnla
fer mi'ðvikudaginn 2. maí kl.
ÍM&ÞAÐ BESTA ER ÆTifi ODYPAST 5HE
Burrell & Co., Ltd., nonaoB.
Stofnað 1852 búa til ágætustu máln
ingu á hús og skip, trje og málm.
Afgreiða til kaupmanna og mál-
arameistara beint frá London, eða
at heildsfilnbirgSnm hjá
G. M. Bjfirnsson,
Innflntningsversiun og umboSssala
SkólavörSustíg 25, Reykjavík.
Sv. lónsson k Go.
Kirkjustræti 8b. Sími 420
Útsalan heldur
áfram.
Alt veggfóður selt með
hálfvirði.
Hafa þá verið talin tekjuauka-
frv. stjórnarliðsins, er fyrir þing-
inu lágu. Ef þau liefðu öll náð
fram að ganga, hefðu hinar nýju
álögur á þjóðina numið um 1.280
þús. kr. Eii fyrir atbeina thalds-
manna tókst að koma álögum þess
um töluvert niður, eða niður í nál.
950 þús. kr. Þar frá má draga um
200 þús. kr., niðurfelling gengis-
viðaukans á ltaffi- og sykurtolli.
Var það í þessu máli, sem sósialist-
ar kúguðu Framsóknarmenn til
þess að greiða atkvæði (með nafna
kalli) þvert ofan í það sem þeir
höfðu gert fáeinum dögum áður.
Hinar nýju álögúr nema þá um
750 þús. kr. Sjö hundruð og fim-
tíu þús. kr. verða skattgreiðendur
nú að greiða fram yfir það, sem
þeir hafa greitt síðustu árin. Sjö
hundruð og fimtíu þús. kr. fær
stjórnin í hendúr, til þess að sóa
sem fyrst. — Farþegar sæki
farseðla á þriðjudag.
C. Ziiusen.
í alskonar bitlinga og bruðl.
Fyrir kosningarnar s.l. sumav
var kjósendum lofað því statt
og stöðugt, að það skyldi verða
lækkuð útgjöldin, svo að hæ*gt
yrði að ljetta á, skattabyrðinni.
Hvernig liefir stjórnin og lið
hennar efnt þessi loforð?
Dagbók.
Veðrið (í gær kl. 5) : Ný lægð að
nálgast suðvestan úr hafi. Er því
útlit fyrir að hvessi á suðaustan á
morgun. Lægðin, sem vai- við S-
land á fimtudagskvöldið, er lcom-
in austur fyrir land og hefir aftur
brugðið til norðanáttar með lít-
ilsháttar snjókomu í útsveitum
norðan lands.
Veðurútlit í dag: Suðvestan
stinningskaldi og rigning.
Messað á morgun: í Dómkirkj
uiiöf klukkan 11, sjera Bjaírúi
Jónsson (ferming). Engin síðdegis-
messa.
í Fríkirkjunni í Reykjavík kl.
12 sjera Árni Sigurðsson (Ferm-
ing-)
í Aðventkirkjunni klukkan 8 sd.
O. J. Olsen.
B. S. R.
hefir fastar ferðir alla daga aust-
ur í Fljótshlíð og alla daga aS
austan. Til Vífilsstaða kl. 12, kl.
3 og kl. 8. Til Hafnarfjarðar á
hverjum klukkutíma frá kl. 10 f.
h. til kl. 11 e. h.
Afgreiðslusímar 715 og 716.
Bifrelðastöð Reykjauíkur.
Riehmond
HKixtssra
er góð og ódýr.
Dósin kostar 1.35.
Fœst allstaðar.
Norsk egg
A 15 aura.
Matarverslun
Tómasar Jónssonar.
Sími 212.
■ m
(frá Sandvikurrjómabúi),
ódýrt I heilum kvartelum.
Matarversl.
Tómasar Jónssonar,
Sími 212.
Kaupið Morgunblaðið.