Morgunblaðið - 30.10.1928, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Libbv’s mjólkin
komin aftur.
Lofiierðin viir Btiantshaf
„Zeppelin greifi” var 124 ldst á
leiðinni frá Þýskalandi til
New York.
Tafðist vegna óveðurs og skemda
á belgnum.
Her
fœst i
Herðubreið.
Sími 678.
Nýkomið:
Ntrt hvelti
í heilum sekkjum og
lausri vigt.
TIRiRflNai
I -ifraveg 63. Sími 2398
Mynd af þessum hjónum er
á öllum vörum, sem hið
hemsfræga firma
T. H. Downlng S Go.
London
framleiða. — Þaðan koma
hinir fallegustu sokkar og
bestu nssrföt sem hingað
flytjast.
Einkasali
JvMœtdmJlifiacon
Eins og sagt hefir verið frá í
skeytum flaug risa-loftfarið þýska
nýlega yfir Atlantshaf. Fararstjóri
var dr. Eckener, og er þetta önnur
i.oftferð hans vestur yfir hafið,
eins og kunnugt er, því hann
stýrði loftfari því, vestur, er
Bandaríkjamenn keyptu af Þjóð-
verjum og nefnt er nó „Los
Angeles.“
Það var kl. 8 á fímtudagsmorgun
þ. 12. okt., að loftfarið mikla
Zeppelin greifi lagði upp í Ame-
ríkuferð sína fr‘á Friedrichshafen.
! Veður var þá sæmiléga gott, en
veðurútlit ekki sem best, mátti bú-
| ast við slæmu veð'ri í hafmu.
Dr. Eekener fararstjórinn hafði
! ákveðið fyrirfram að láta hvorki
! veður nje veðurótlit hamla sjer
í frá því að leggja upp þann dag,
i því áform hans var frá öndverðu
i einmitt að sýna fram á það, að
j loftfarið kæmist leiðar sinnar
! hvemig sem viðraði.
Flogið' var fyr’st vestur á Frakk-
land, snður um Lyon og yfir Spán
, í stefnu til Azoreyja.
Um það bil, sem loftfarið lagði
ót yfir hafið fjekk það mótvind
allsnarpan, og var þá ráðgert að
það mundi þurfa að minka ferð
sína, svo það yrði um 80 klst. á
leiðinni vestnr yfir hafið.
Eins og geta má nærri, voru
allar loftskeytastöðvar tilbúnar til
þess að' segja loftförunum frá síð-
ustu veðurfregnum, og fá vitn-
eskju um loftferðina. Mátti svo
heita, að öll þýska þjóðin stæði
á öndinni út af því hvernig ferð
þessi gengi, hvernig takast mimdi
að sýna heiminum á þennan hátt
fram á hugvit, snilli og áræði Þjóð
verja.
í Ameríku var uppi fótur fit
út af atburði þessum, og
varð að sjá fyrir s.tórkostlegum
mannflutningum til Lakehurst, en
þar átti Zeppelin greifi að lenda.
Var í öndverðu búist við, að þang-
að' mundu koma a. m. k. 300.000
áhorfendur til þess að sjá þegar
loftfarið kæmi þangað. 50.000
manns var lofað að þeir mættu
koma nálægt flugvellinum, er loft-
farið kæmi, en aðrir áhorfendur
urðu að halda sig í 15—20 kíló-
metra fjarlægð.
Vegna vestanvindarins er loft-
farið fjekk í byrjun, lagði Eck-
ener leið sína sunnar, en til var
ætlast í fyrstu, en sá kr'ókur gerði
það að verkum, að leiðin varð yfir
100 þús. kílómetra, áður en komið
yrði að strönd Ameríku.
Seint á föstudagskvöldið skildi
Zeppelin greifi við Azoreyjar. —
Vestanstorminn var þá að lægja,
og fór loftfarið um 100 kílómetra
á klukkustund. Allar frjettir sem
bárust frá loftfarinu og líðan far-
þega var á oina og s-nn leið,'að
alt væri í „lukkunnar velstandi.“
Milli Azoreyja og Bermuda-
eyja hrepti loftfarið aftaka rok.
Snemma á laugardagsmorguninn
var rokið sem mest. Þá kom það
slys fyrir að vindur náði sjer í
gegnum op eitt sem opnað var, og
svifti stóru gati eða geil í belg
loftfarsins að framanverðu.
Þetta varð til þess að loftfarið
stakst niður á trjónuna, en rjetti
sig þó bráðlega upp aftur. En kipp-
urinn sem það tók, var svo mik-
ill, að alt fór á tjá og tundur í
farþegaklefunum.
Þegar þetta vildi til sátu far-
Jmgar að morguntedrykkju. —
Borðbúnaður allur rauk út úr
höndunum á þeim, og þeir kút-
veltust innan um húsgögn þan,
sem lausleg voru, en hypjuðu sig
síðan hver sem betur gat í rúm
sín.
Beynt var nú þegar að breiða
yfir geilina, sem komið hafði á
belginn, og átti að stöðva ferðina
á meðan. Sonur dr. Eckener og
þrír menn aðrir klifruðu út á
belginn. Höfðu þeir ekki annað en
samanrympuð rúmteppi til að
breiða yfir geilina.
En er loftfarið' var stöðvað, seig
það brátt í loftinu og var því sýnt
að nauðsynlegt var að halda áfram
ferðinni, enda þótt menn þeir, sem
voru að gera við belginn, hengju
svo að segja í lausu lofti.
En þetta tókst alt bærilega. —
Loftfarið var sett á 50 km. ferð
á kluklrustund, meðan á viðgerð-
inni stóð.
Allur aragrúinn, 'sem beið í
Lakehurst, fór að verða óþolin-
móður að bíða. Von var á Zeppe-
lín þangað í síðasta lagi á sunnn-
dag. Var gerð fyrirspurn til Eck-
eners hvenær hann byggist við að
koma, en hann svaraði önuglega,
að hann hefði tíma til að svara
slíkum fyrirspurnum. En alla að-
faranótt mánudags var loftfarið á
sveimi nálægt Bermudaeyjnm og
komst ekkert áleiðis.
Seinni partinn á mánudag, þann
15. okt. lenti Zeppelin greifi á
flugvellinum við Lakehurst. —
Hafði flogið áður yfir Washing-
ton og New-York. Hvarvetna sem
loftfarið sást, gullu við fagnaðar-
ópin.
Óstjóm á móttökunum.
Er loftfarið lenti eftir 124 klst.
ferð ætlaði ekki að taka betra við.
Fyrst var nú það, að áhorfenda-
lýðurinn ruddist inn á völlinn og
fjekk lögreglan við ekkert ráðið.
En fyrir truflun þessa, er komst
á fór móttakan í handaskolnm, og
varð ekki eins góð stjórn á herliði
því, sem vera skyldi, er taka átti
við landfestum loftfar'sins.
Eckener stóð á stjórnpalli. —
Varð honum svo mikið um þetta,
að hann hastaði á heimamenn
með þeim hætti, sem Ameríku-
mönnum líkaði ekki, og ætlaði alt
að lenda í háa-rifrildi milli hans
o g forstöðumanna flugvallarins.
En þýski konsúll staðarins var
þarna staddur og miðlaði málum.
Er loftfarið var komið í fastar
skorður, tóku farþegar að búast
til að stíga á land, sem lög gera
ráð fyrir.
En þá tóku tollþjónar og eftir-
Miljónum króna hafa menn fleygt út úr landinu fyr-
ir óvandaðar vjelar.
Útvegsmenn! látið yður það til varnaðar verða og
kaupið aðeins þær vönduðustu og ábyggilegustu vjelar,
sem þjer getið fengið og sparið yður mörg hundruð króna
viðgerðakostnað.
KELVIN mótorinn uppfyllir þessar kröfur og sparar
yður margar áhyggjur. Kelvinverksmiðjan framleiðir
þrisvar sinnum fleiri skipsmótora, en nokkur önnur verk-
smiðja í heiminum.
Kelvin mótorarnir brenna gasolíu og eru mjög spar
neytnir. — Ódýrir varahlutir ávalt fyrirliggjandi.
KELVIN mótorarnir eru nú töluvert ódýrari en áður.
Aðalumboðsmaður
01. Eiatarsson.
Hverfisgötu 34. Sími 1340.
litsmemx í hnakkadrembið á þeim
svo óþyrmilega, að úr' varð önnur
rimma. Höfðu farþegar ekki búist
við því, að leita þyrfti á þeim hátt
og lágt og í farangri þeirra, eins
og tollþjónar áliti að hjer mundu
nm smyglara að ræða. En farþegar
urðu að láta sjer það lynda, að
tollskoðun yrði hin nákvæmasta.
Þagnar loforð.
Er hingað var komið sögunni
þóttust blaðamenn mega taka til
sinna ráða, og leita frjetta hjá
farþegum og fararstjórum.
En þá varð ekki mikið úr því.
Eckener foringi fararinnar hafði
skrifað undir samning við ýms
blöð um það, að segja engum
nema þeim, neinar frjettir af ferð-
inni, fyr en eftir viku, frá því að
loftfarið kom til Ameríku. Urðu
farþegar allir að gangast undir
þagnarloforð.En fyrirfríðindi þessi
til handa blöðunum keyptu blöðin
far fyrir farþegana fyrir geypi-
verð. Er mælt að eigendur loftfars-
ins hafi fengið hátt upp í eina
miíjón marka fyrir ferðina. Loft-
farið mun hafa kostað rúmlega 4
miljónir marka.
Mikil óánægja reis út af þess-
um frjettasamningum, er Eckener
liafði gert, og talið að hann hafi
fyrir þá orðið sjer til minkunar. ,
lohannes Veidon.
Fyrirlestur og hljómleikar
í Nýja Bíó, 28. þ. m.
Jeg hafði að vísu búist við miklu
af Yelden, er jeg tel meðal gáfnð-
ustu manna, sem jeg hefi kynst,
og einna harðduglegastan. Það
kom mjer þó á óvart, er hann
flutti fyrirlestur á íslensku — ný-
kominn hingað — og það all-sköru
lega. Skildist hvert orð fyrirhafn-
arlaust. (Hitt var mjer kunnugt
um, að hann ritar íslensku við-
stöðulítið). Erindið var um Tjekko
slóvaka, sjálfstæðisbaráttu þeirra,
þjóðerniseinkenni og menningu, og
flutt vegna þess, að nú (28. okt.)
vax- 10 ára sjálfstæðisafmæli þjóð-
aririnar. Voru skuggamyndir sýnd-
ar til skýringar. Fyrirlestrinum
var tekið afbrigða vel.
Að erindinu loknu hófust hljóm-
leilcar. Var fyrst leikinn þjóðsöng-
ur Tjekkóslóvaka, þá fánasöngur-
inn og nokkur þjóðlög, en að síð-
ustu strokkvartett í F-dúr, op. 96,
eftir Anton Dvorák. Er það býsna
fögur tónsmíð, full af skáldlegum
hugsunum, frumleg og iðandi af
lífi. — Kvartettleikararnir voru:
Velden (með 1. fiðlu), Þórarinn
Gnðmundsson (með 2. fiðlu), Gte-
org Takács (með lágfiðln) og
Aicel Wold (með knjefiðlu). Það
er ekki einu sinni á færi afburða-
Iístamanna að flvtja kvartetta óað-
finnanlega eftir skamma samæf-
ingú. Til þess þarf langa sam-
vinnu, jafnvel árum saman. Því
var mesta furða, hversn vel tókst
flutningurinn tá strokkvartett
Dvoráks, (allmiklu betur en þjóð-
lögin). Var sú frammistaéa öllum
hlutaðeigendum til sóma og mik-
illar þakkar verð. Aðalheiðurinn
á Velden skilið og er ekki höggvið
nærri neinum, þó að það sje sagt.
Hljóðfallið örugga mun mega
þakka honum fyrst og fremst —
„kammermusik' ‘ -stílinn — yfir-
leitt listaræna svipinn á samleikn-
um! Enda var fiðluleikur hans og
forusta svo sem búast mátti við
af snjöllum og ágætlega mentuðnm
tónlistamanni. — Strokkvartett-
inum var tekið með miklum fögn-
uði, og munu menn óska þess al-
ment, fá að heyra hann aftur —
og rneira af því tægi.
Sigf. E.
Chamberlain f rí sknr
Frá San Francisko er símað, að
utanríkisráðherra Breta, Chamber-
lain, er verið hefir þar vestra
mánaðartíma, sje nú fariim heim-
leiðis. Sje hann nú svo heill heilsu,
að hann geti tekið við fyrri störf-
um sínum, er hann kemur heim.