Morgunblaðið - 24.02.1929, Qupperneq 5
'vV;'
•>^v' '-''j’f.:* j,
Sunnudaginii 24. febrúar 1929.
••••••••••••••••••••••••••
••••••••••••••••••••••••••
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
s:
••
••
••
••
••
••
•«
•#
••
••
••
••
••
/joio WmAL ftMtf fA
• •
ss
• •
• •
• •
• •
• •.
• «
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
• •
kanpið
OoN Medal
»• hveiti i 5 kg. poknm. ••
• •
••
Allar bestn verslan- ••
••
• u NCC|(U iuo acijn
• ••
• •
ir bæjarins selja
: Bold Medal hweitið.::
• • •
• ••
• ••
•••••••••••••••••••••••••
•••••••••••••••••••••••••
Hin dásamlega
Tatol-^handsápa
TATOL
■!' 'I.
[mýkir og“hreinsar hörundið
og gefur fallegan og bjartan
litarhátt.
Einkasalar:
I. Biyniðlfsson & Hvaian.
•••••tooooooottooooooitooo
•••••••••••••••^•••••••••«
Plasmon hafra-
mjöl 70% meira
næringargildi
en í venjulegu
haframjöli. Ráö-
lagt af læknum.
Brunatryggingar
Sfmi 254.
Sjóvátryggingar
Sími 542.
óooooooooooooooooc
Ódýrt:
Molasykur 0.35, Strausykur 0.30,
Hveiti besta teg. 0.25, Haframjöl
0.25, Hrísgjón 0.25, Rúsínur stein-
lausar 0.75, Sveskjur 0.50, Hangi-
kjöt frá 0.60, ísl. Smjör 210,
Harðfiskur 0.75.
Versl. FiUinn.
Laugaveg ^9. — Sími 1551.
Skólastjóramálið á Hkureyri.
Skólastjórinn sjálfur, Steinþór Guðmundsson, gefur
skýrslu um málið, er rjettlætir í öllum atriðum
afstöðu Morgunblaðsins til þess.
Steinþór Guðmundsson skólástj.
frá Akureyri, er staddur hjer í
bænum um þessar mundir. Kom
hann nýlega á skrifstofu Morgun-
blaðsins í þeim erindum að fá
grein tekna í blaðið, er birtist hjer
með. í upphafi greinarinnar kemst
skólastjórinn þannig að orði, að
hann „finni sig knúðan til að
krefjast rúms lijer í blaðinu“. —
Eftir þeim orðum væri hægt að
skilja j>að svo, að tregða hafi ver-
ið á jiví að fá grein Jiessa birta.
En það er fjarri því. Grein skóla-
stjórans er, eftir því sem hann
hefir sjálfur sagt, tilraun til þess
að skýra sem nákvæmast frá hin-
um margumtöluðu atburðum í
barnaskóla Akureyrar þ. 16. jan.
s. 1. í þeirri sannleiksleit hefir
skólastjóranum tekist betur en
nokkrum öðrum að sýna almenn-
ingi, hve sjerstæðar skoðanir hans
eru á uppeldi barna, og kensluað-
ferðir með frámunalega óvenjuleg-
um hætti. Eftir jíessa grein skóla-
stjórans verður sennilega óþarft
að fjölyrða um þetta mál í blöð-
um, j)ví málið skýrist nú vel. En
grein sína nefnir skólastjórinn:
Árásum svarað.
Jeg' hefi orðið þess áskynja, að
Morgunblaðið hefir látið sjer ant
um að flytja fregnir' um mig, í
sambandi við ákærur þær, sem
fram hafa komið á hendur mjer
fyrir framkomu mína við börn í
barnaskóla Akureyrar. Þar sem
fregnir þessar hafa verið mjög ein-
hliða og villandi, og gefa alt ánn-
að en rjetta liugmynd um mig í
sambandi við þetta mál, þá finn
jeg- mig knúðan til að krefjast
rúms í blaðinu til að skýra málið
frá minni hlið. Skal jeg' að mestu
lcyti halda mjer við greinargerð
!>a, sem jeg sendi skólanefndinni,
eftir að hún hafði sent mjer til
yfirlesturs bókaðar j'firheyrslur í
málinu, og gefið mjer kost and-
svara.
Ekkert atriði í greinargerð þess-
ari hefir verið vefengt af skóla-
nefnd, enda var málið þar lagt
fyi'ir af minni hálfu eftir bestu
samvísku og- undir eiðs tilboð.
í 6. bekk barnaskólans á Akur-
eyri eru í vetur nokkrir liávaða-
samir drengir, sem iðulega voru
semir til að gegna áminningum
kennaranna. í kringum þá vildi
hávaði og skvaldur oft breiðast út
í kenslustundum, einkum meðal
drengjanna, svo að truflun varð að
fyrir eftirt.ekt barnanna í heild
sinni. Fyrir framan stofudyi"
voru áflog og ryskingar mjög tíð-
i. atburðir, hvenær sem kennari
vjelc sjer eitthvað frá þeim. Eftir
nýárið ágerðust þessi ærsl. Stóð
])á yfir undirbúningur undir bæj-
arstjórnarkosningar í bænum, og
drengirnir ljetu það óspart í ljósi,
að Jjeir hefðu ákveðna afstöðu í
stjórnmálunum, og jókst hávaða-
semi þeirra við þessar umræður. 1
kenslustundunum þaggaði jeg alt
slíkt skraf tafarlaust niður, en
milli kenslustundanna ljöt jeg það
óátalið.
Að morgni })ess 16. jan. var
stjórnmálaskraf drengjanna venju
fremur hávaðasamt, enda hafði
pólitískur fundur venð haldinn
kvöldið áður, og kosningar rjett
fyrir' dyrum. í byrjun kenslustund-
arinnar þaggaði jeg þó niður um-
ræðurnar, en eftirköst þeirra hjeld-
ust, og komu fram í óvenju miklu
skvaldri og losi lijá krökkunum.
Átaldi jeg' þetta hvað eftir annað
og í tvö síðustu sltiftin mjög harð-
lega. Yar jeg þá byrjaður á að
útskýra fyrir drengnum Hreiðari
J ónssyni tugabrotahugtakið og
meðferð tugabrota. — Drengnum
gekk erfiðlega að skilja viðfangs-
efnið, og hafði jeg því heitið á
bórnin að trufla hann ekki, enda
var fullkomin ró á komin, þegar
Guðbrandur Hlíðar alt í einu og
fyrh'varalaust vindur sjer upp
raeð kemiaraborðinu gluggamegin
og tekur til að ldappa Hreiðari og
ávarpa hann. Jeg var þá í miklum
ákafa að þreifa eftir leiðum til að
gera barninm viðfangsefni sitt
skiljanlegt. Kom því truflun þessi
afar flatt upp á mig.
Heyrt hefi jeg það haft eftir
sumum börnum í bekknum, að
þau hafi álitið Guðbrand vera að
herma eftir mjer með ávavpi sínu
td Hreiðar.s Við nákvæma yfírveg-
un finst mjer ekld ósennil rg- að
svo hafi verið. En á því aagnabliki
duttu mjer ekki eftirhermur í hug,
enda er jeg ekki spjehræddnr mað
ur og mundi efalaust ekki liafa
fundið mig meira móðgaðan af
smávægilegum eftirhermum en af
þeirri truflun á starfi mínu, sem
jeg varð þarna fyrir, eftir þær
áminningar, sem á undan voru
gengnar.
ATið kennarar skólans höfum
nokkrum sinnum í vetur átt tal
um líkamlegar refsingar. Kom
fram sú skoðun hjá okltur, að ekki
væri alveg óhugsaiidi að beita
þeim, jjegar mikið lægi við. Man
jeg sjerstaklega, að einum kennar-
anna fjellu orð á J)á ieið, að liann
hefði ekki á móti })ví að slá ó-
stýriláta stráka, þegar úr hófi
keyrði, og önnur ráð ekki dygðu.
En hann vildi ekki gera það, nema
fleiri kennarar gerðu samtök um
að gera það sama. Þetta samtal
flaug mjer í hug, meðan jeg horfði
orðlaus á Guðbrand vera að klappa
fjelaga sínum utan. Það stóð ekki
nema augnablik. Drengurinn sneri
sjer við, og jég afrjeð að láta
hann finna til þess, að mjer hefði
verið full alvara með undangengn-
um áminningum.
Tilraun mín til að rjetta drengn-
um löðrung yfir kennaraborðið
mistókst að’mestu. Sá jeg í hendi
mjer, að ef jeg ljeti við svo búið
standa, mundu drengimir aðeins
hælast um yfir mishepnaðri at-
lögu. Jeg var þá orðinn staðráð-
inn í Jdví, að láta Jjessa ráðningu
verða hávaðaseggjum bekkjarins
eftirininnilega. Jeg tók því dreng-
inn strax steinbítstaki, ýtti hon-
um snúðugt á undan mjer eftir
gólfinu og ætlaði með hann í sæti
sitt. Á leiðinni sló jeg til hans
með vinstri henainni oftar en einn
sinni.
Þegar kom inn á milli borðanna,
í náiid við sæti hans, kom einhver
hindrnn fyrir, sem jeg gerði mjer
ekki grein fyrir af hverju stafaði.
Taldi jeg líklegast, að hann hefði
rekist á borðin annarsvegar, grip-
ið í þau, eða jafnvel brugðið hönd-
unum*á gólfið, eins og hann sjálf-
ur segir frá, því hann gekk hálf-
boginn undan taki minu.
Þarna skildi með okkur. Jeg
hjelt aftur upp að töflu og hjelt
áfram útskýringarstarfi mínu, eins
og ekkert hefði í skorist. Fyrst
að J)ví loknu sneri jeg mjer að
bekknum og talaði til hans nokk-
ur orð. Ljet jeg í ljósi hrygð mina
yfir því að hafa þurft að grípa
til þessara ráða, lýsti því og yfir,
að þó Guðhrandui' hefði í þetta
sinn orðið valdur að því sem gerst
hafði, og feugið ráðninguna, þá
áliti jeg hann engan vegiim hafa
verðskuldað það fremur sumum
öðrum í bekknum. Yonaði jeg, að
allir, sem fyndu til einhverrar
sektar lijá sjer, ljetu sjer víti hans
að varnaði verða.
Jeg kendi líka í bekknum næsta
tíma á eftir. í þeim tíma var full
komin kyrð, námsáhugi meiri og
eftirtekt betri meðal barnanna en
verið hafði nokkurn tíma áður
Jeg varð lieldur ekki var við neinn
ótta eða æsing meðal þeirra. Börn
in báru glaðlega og frjálsmannlega
fram það, sem þau vissu í náms
gieininni. Síðari hluta tímans tók
Guðbrandur Hlíðar fullan þátt
því, ásamt hinum börnunum. Gat
j< g því ekki annað en ályktað, að
alt væri fallið í ljúfa löð, og að
ráðningin hefði haft tilætluð áhrif.
Alt frekara umtal um þennan at-
burð taldi jeg því ekki einungis ó-
Jiarft, heldur einnig, að það mundi
aðeins draga úr þeim áhrifum, sem
fengin voru. Varð jeg svo einkis
var um Jietta mál allan þann dag.
En síðar komst jeg að því, að
þann dag og daginn eftir var ó-
hemju æsing um allan bæinn út
af þessum atburði. enda voru póli-
tískar æsingar þar þá í algleym-
ingi, og þessum hvalreka óspart
blandað inn í þær æsingar.
Hjer sleppi jeg því að lýsa með-
ferð skólanefndar á málinu, að
öðru ieyti en J)ví, sem kunnugt er
orðið, að yfirheyrsla fór frarn yfir
börnum bekkjarins, og að J)ví er
nefndinni segist- frá, bar fram
burðum þeirra mætavel saman. En
allverulegur munur reyndist verða
á þessum framburði og hinni upp-
haflegu kæru. Sparkið var alger-
ltga liorfið úr sögunni, og lýsingin
öll á viðureigniniu skaplegrl og
eðlik-gi’i. Aftur á móti bur börn-
unum ekki saman við minn fram-
burð í tveimur atriðum. Þau höfðu
bersýnilega alls ekki veitt viður-
eigninni eftirtekt frá byrjun, og
mundu ekkert eftir steinbítstak-
inu. Aftur á móti sögðu þau míg-
hafa klemt höfuð drengsins milli
fóta mjer, sem jeg er viss um, að
jeg gerði ekki. Enda er lýsing
barnanna á þessu atriði í algerðri
mótsögn við það, sem í kærunni
stóð.
Jeg mótmælti því strax og jeg
mótmæli því enn, að jeg hafi mis-
þyrmt barninu Guðbrandi Hlíðar.
Til hans sló jeg með vinstri heudi,
því hægri hendin var föst á hálsi
hans, og það var langur vegur frá
I bæjarkeyrsln
hefir B. S. E. 5 og 7 manna-dross-
íur. — Stndebaker ern bíla besfrr,
Hvergi ódýrari bæjarkeyrsla e£
hjá B. S. B.
Ferðir til Vífilsstaða og Hafn-
arfjarðar með Studebakerdroto-
íum, alla daga, á hverjum klukku-
tíma. — Ferðir austur í Fljótahllt
þegar veður og færð leyfir.
BHrelðastöA Reykjavikor.
Afgreiðslusímar 715 og 716.
ÞTOttapottar inoxid.
io. hvítumaiL
do. svartir
Eldav]elar, sv. og emaiL
Otnar sv. og email,
Skipsofnar
fyrirliggjandi
C. Behrens, sími 21.
Takið það
nógu
snemma.
BiBiO ekU mtð eO
taka Fersói, þangaO tQ
bér ermO orðia latimm
Kyrmhm og tahmr
t Ifflmia og raU4.
M< I .OÖvatB og irBl.iKI.M. I
ea ct fliðtna eflisljóWka.
BfriiO þvi alnks I dag aO ncAa Paraðl.
kaniIielduT þana Iflshraft aa fllwaiiwa þtftaai
Fer.61 B. er heppflagrg. tydr þd aa kdl
aMUingarörOugleik%.
Variat tfliiflUagia
Fsat hiá hdnOalakmaa. tgtsötaia tg ,
KfSt.
Saltkjðt f tnuunm og lausri
vigt, vernlega ieitt.
Von oy Brekkustfg 1.
Morgunblaðið
fæst á eftirgreindum stöðum,
utan afgreiðslunnar í Aust-
urstræti 8:
Laugaveg 12,
Laugaveg 44,
Vesturgötu 29,
Bræðraborgarstíg 29,
Baldursgötu 11,
Eskihlíð.