Morgunblaðið - 08.11.1929, Blaðsíða 3

8
(tofnandl: Vllh. Flnnen.
rit*efandl: FJela» I Reykjarlh.
aitetjðrar: Jón KJartaneeon.
Valtýr Stefáneeon.
*naiyelngaetjðrl: H. Hafber*.
•krlfetofa Aueturetrætl I.
aieal nr. 600.
* u*lfalngaekrlfetofa nr. 700
^•laaaatiaar:
Jðn KJartaneeon nr. 74*.
Valtýr Stefáneeon nr. 1110.
B. Hafberg nr. 770.
ekrlftaaJald:
Innanlanda kr. Í.00 á eaánnBl
olande kr. Í.BO - ---
aölu 10 aura elntaklB
Erlendar slmfregnir.
PB. 7. nóv.
Prá London er simað:
Flugleiðin um ísland.
Kanadiska flugfjelagið (Cana-
•dian Transport -Company) semur
við breska flugfjelagið „Imperial
Airways“ um áður umgetin á-
form viðvíkjandi flugferðum milli
form viðvíkjandi flugferðum á
milli Bretlands og Canada um
’Qrænland og Island. Tillögur um
flugleiðina verða sendar flug-
málaráðuneyti Bretlands. Lagt er
til, að smíðaðar verði flugvjelar
íneð sex mótorUm. Ráðgert er, að
flugvjelar þessar geti flutt fimtíu
farþega. Flugvjelar eiga að fara
•daglega frá Englandi og Canada.
Breska stjórnin og canadiska
®tjórnin hafa látið í ljós áhuga
fyrir málinu. Yilhjálmur Stefáns-
son hefir mikinn hug á að stnðla
að því, að af framkvæmdum verði
í þessu máli. Hinsvegar álíta flug-
málasjerfræðingar canadisku stj.
áformin óframkvæmanle'g á núver-
isndi stigi flugmálanna.
Flugsljs.
Þýsk farþegaflugvj el, sem fjórir
farþegar, auk fjögurra manna á-
fmfnar lagði af stað frá London
til Berlín í gærmorgun, en lenti í
mikilli þoltu yfir Surrey-hjeraði
(í Suður-Englandi). Flugmennirn-
ir hafa þess ve'gna sennilega ætlað
að lenda, en flugvjelin rekist á
trje í lendingu. Flugvjelin steypt-
ist niður í Surreyhjeraðið og
brotnuðu vængirnir af henni. Bens
íngeymirinn sprakk og kviknaði
í flugvjelinni, sem brann að me'stu.
Einn farþeganna stökk út úr flug-
vjelinni í fallinu og bjargaðist
þannig, cn hinir farþeganna og
þannig, en hinir farþegarnir og
þrír flugmannanna fórust. Sá
fjórði þeirra, Eugen prins af
'Schammburg-Lippe, bjargaðist en
brendist hættulega.
Bæ j arst j ómarkosningar
í New York.
Frá New Yorkborg er símað:
Demokratar hafa unnið mikinn
sigur við hæjarstjómarkosningar
hjer í borg. Walker var endur-
kosinn borgarstjóri með 865 þús-
nnd atkvæðum, en frambjóðandi
i'epublicana fjekk 368 þúsund at-
kvæði. Frambjóðandi sosíalista,
Norman Thomas, fjekk 175 Jiúsund
átkvæði. Hefir það vakið mikla
eftirt.ekt, að atkvæðagreiðsla só-
sialista hefir ferfaldast síðan við
síðustu kosningar.
Fjelag ungra jafnaðarmanna
nnglýsir hjer í blaðinu árshátíð
sína, sem haldin verður annað
kvöld. Sjá augl.
kgunblaðið
Læknasamtðkin og fllbvðublaðiö.
Þeir, sem fylgst hafa með skrif-
um Alþýðublaðsins síðan það hóf
göngu sína og fram á þenna dag,
munu hafa veitt því eftirtekt, að
rauði þráðurinn í kenningum blaðs
ins öll þessi ár hefir verið: efling
stjettasamtakanna. Hefir blaðið
jafnan skýrt frá myndun slíks
fjelagsskapar með gleiðletruðum
og áberandi greinum, og látið
nokkur ve'lvalin eggjunarorð
fyigja.
Það hefir að vísu atvikast svo,
að flest þeirra stjettafjelaga, sem
Alþýðublaðið hefir barist fyrir,
hafa jafnframt verið eins konar
pólitískur biti handa auðvalds-
burgeisum Alþýðuflokksins. Þetta
liafa verið verkalýðsfjelög, sem
leiðtogarnir hafa veitt í sín póli-
tísku net.
Þó eru þeir margir, seUi hafa
litið svo á, að skoðun Alþýðu-
blaðsins væri sú, að allar stjettir
þjóðfjelagsins ættu að hafa með
sjer öflug stjettafjelög. Að vísu
hefir það ekki komið skýrt fram
— fyr en nú — hvort þessu mál-
gagni stjettasamtakanna væri vel
við sámtökin, væru þau ópólitísk.
Eins og skýrt hefir verið frá áð-
ur hjer í blaðinu, hafa læknar
landsins myndað öflug samtök til
varnar gerræði því, og ranglæti,
sem þeir hafa veTið beittir af
stjórninni í embættaveitingum. —
Þessi samtök læknanna eru ópóli-
tísk með öllu, enda standa að
þeim læknar úr öllum stjórnmála-
flolckum. Samtökin miða ein-
göngu að því, að koma á rjett-
látri veitingu embætta.
Tilhögun við veitingu læknaem-
bætta.hefir verið sú, hjer á landi,
að allar umsóknir hafa verið send-
ar í stjórnarráðið, e*n það hefir
sent umsóknirnar til landlæknis.
Hefir svo landlæknir valið úr -um-
sóknunum, og gert um það tillögu
til stjórnáfinnar, hverjum skyldi
veitt embæt’tið.
Allar fyrri stjórnir hafa talið
sjer skylt að veita læknaembættin
samkvæmt tillögu landlæknis. —
Enda fjekst á þann hátt trygging
fyrir rjettlátri veitingu.
En — nýir siðir koma með nýj-
um herrum. Þessi óskráðu lög, um
veiting læknaembætta, hurfu með
komu núverandi valdhafa.
Núverandi stjóm hjelt að vísu á-
fram að senda landlækni umsóknir
lækna til athugunar og leitaði eftir
tillögum hans. En hún ljet sem
hún sæi ekki tillögur landlæknis
— virti þær að vettugi — og veitti
jafnan þvert ofan í það, sem hann
lagði til.
Engan þarf að undra, þótt
læknastjett landsins gæti ekki til
lengdar þolað slíkt ofríki og rang-
læti. Og upp úr þe'ssu verður svo
það, að öll stjettin rís upp sem
einn maður og myndar sterk sam-
tök til varnar gerræðinu. Læknar
kjósa menn úr sínum lióp til þess
að velja á milli þeirra, sem sækja
um embætti.
Þessi samtök læknanna eru
sennilega öflugustu stjettasamtök-
in„ sem þekst hafa hjer á landi.
Skyldi maður því ætla, að nú væri
glaumur og gleði í heTbúðum
þeirra skriffinna Alþýðublaðsins.
En hvað skeður?
Nú hefir þetta sí-g'jammandi
málgagn stjettasamtakanna alt á
hornum sjer. Segir blaðið, að þessi
samtök lækna sje „þvert ofan í
gildandi lagaálcvæði", því með
þessu sje veitingavaldið tekið af
konungi! Geti af þessu leitt það,
að aðrar stjettir fari eins að og
hrifsi veitingavaldið í sínar hend-
ur — frá konungi! (Mætti ekki
bæta við: og Jónasi frá Hriflu?)
En alt er þetta bygt á misskiln-
ingi eða öðru enn verra hjá Al-
þýðublaðinu. Því að: samtök lækn-
anna er ekki brot á nokkuru laga-
ákvæði.
Þvert á móti.
Þau eru mynduð til tryggingar
því, að hin gildandi regla, um veit-
ing læknaembætta, fái að haldast.
Sarntök lækna eru því ekki brot
á lögum, heldur rjettmæt og sjálf-
sögð vamarráðstöfun gegn laga-
brotum valdhafanna.
Rvaðan eru Skrælingiar?
Álit dr. Knud Rasmussen.
Á þriðjudaginn var flutti dr.
Knud Rasmussen fyrirlestur um
Skrælingja fyrir Landfræðisfjelag-
ið danska, og benti þar á, hve
margt væri líkt með Skrælingjum
og íbúum Evrópu á ísöldinni. Það
eT sjerstaklega í Suður-Frakklandi
að fomminjar frá ísöld hafa fund-
ist, svo sem vopn og verkfæri, og
eru þau nauðalík þeim vopnum og
verkfærum, er hreindýraveiðimenn
Skrælingja nota enn í dag.
Dr. Knud Rasmussen álítur, að
það sje beint samband milli stein-
aldarbúa á Norðurlöiidum og
Skrælingja, og telur hugsanlegt,
að Skrælingjar hafi flutst frá
Suður-Frakklandi til þeirra hjer-
aða sem þeir hafa nú bygt í 12000
ár, og hafa haldið þar hinni gömlu
menningu sinni.
Fyrirlesarinn-Jauk máli sínu með
þeirri uppástungu, að stofnað yrði
til alþjóðasamvinnu um það að
rannsaká nyrstu lönd heimsins og
íbúana þar, með sjerstöku tilliti til
ísaldarinnar. Þau lönd, sem sjer-
staklega koma þar til greina, eru
Norðurlönd, Rússland, Japan,
Kína, Kanada og Newfoundland.
Þau landsvæði, sem sjerstaklega
þyrfti að rannsaka, era: Græn-
land, hjeruðin austan við Hudson-
flóa, Alaska, Labradorströnd, Sac-
halin og norðurströnd Síberíu.
Rasmussen ætlar að leggja fyrir
utanríkisráðuneýtið tillögur um al-
þjóðasamvinnu um þetta og skip-
un framkvremdanefndar, með full-
trúum frá öllum þeim ríkjum, sem
að framan eru nefnd.
(Sendiherrafrjett).
Frank Fredericksson, flugmaður
hefir tekið að sjer fyrirliðastarf
hockey-fjelagsins Pittsburgh Pi-
rates. — Mun hann nú vera kom-
inn til Pittsburgh með fjölskyldu
sfna. (FP>). ' r '
Nýkomiðs
Snjóhliiar úr gnmmí,
háar með loðkanti, ileiri
tegnndir, mjög ódýrar.
Snjóhiífar, svartar, öklaháar frá 34 til 40, kosta aSeim
kr. 7.00. — Ótal tegundir Snjóstígvjela úr ullar og baðm-
ullar „Jersey“ ýmsir litir og lag. Verð frá 8.50.
Helsingborgar-Skóhlífar eru bestar fást í öllum stærðum.
Lárus G. lúðvígsson, Skóverslun.
Danssýning.
Það er engin fnrða, þó að ungfrú
Hanson geti dansað vel. Amma
liennar var alspönsk að móðurætt
— eru mörg ástaræfintýri Spán-
verja anðkend fyrir dansana enn
þann dag í dag. En ungfrúin hefir
þar að auki lært vel og margvís-
legt í nýtísku skólunum, er það
fjörauki fyrir Reykvíkinga að sjá
hina ungn og ljettu hreyfingu
dansméyjunnar. Dansskólar hjeT í
bæ eru nauðsynlegir vegna skamm
degisi'nfc og nauðsynlegir fyrir
hinar ungu hnátur, sem eru að
læra að dansa — sem eiga að upp-
byggja landið með gleði sem þrosk
aðar húsmæður, er stundir líða.
Æskilcgt væri, að ungir drengir
lærðu þessa list. Því með vaxandi
kvenþroska ná dansstúlkur yfir-
tökunum á meUningunni. Er þá
hættan mest fyrir þær, að þimgu
störfin leggist þeim einnig á
lierðar — og er það varla eftir-
sóknarvert fyrir karlmennma
(hvers vegna ekki).
Litla Ása Hansón dansaði einnig
mjög yndislega; hún verður áreið-
anléga listakona með jafnöldrum
sínum.
Jóh. S. Kjarval.
Dagbðk.
□ Edda 592911126 — Inns
St.\ M.\
□ Edda 592911128 — H .\ &
V.\ St.\
Miðar hjá S.\ M.\ ogBr.\ Ros-
enberg, meðan húsrúm leyfir, þó
ekki lengur en til langardags-
kvölds.
I.O.O.F. 1 = 1111188*/* — 0.
Veðrið (fimtudagskvöld kl. 5).
Djúp lægðarmiðja (735 mm.) fyrir
suðaustan fsland hréyfist, norð-
austur yfir Færeyjar en önnur.
la'gðarmiðja (725 mm.) yfir Græn-
einangrnnarplötur
einangra 25 sinnum meira
en múr, 13 sinnum meira en
múrsteinn, 7 sinnum meira
en pússning, 3 sinnum meira
en trje, 1,6 meira en Hera-
klith, jafnmikið og kork. Þð
verður reyndin sú, að CELO-
TEX einangrar hlutfallslega
betur en öll þessi efni, vegna
þess að Celotex-plöturnar
eru mörgum sinnum stærri
og af því leiðir, að samsetn-
ingarnar verða færri, en það
þýðir langtum betri einangr-
un í reyndinni. Þess vegna
er um að gera að nota
CELOTEX fyrir alla þá, sem
vilja spara 25—30% af eldi-
við', og um leið láta sjer líða
vel í húsum sínum. CELO-
TEX hefir 5 yfirburði fram
yfir öll önnur efni.
1. Timburhús verða sterk-
ari.
2. Alt bergmál í húsum
með CELOTEX er úti-
lokað.
3. CELOTEX-hús eru kald-
ari á sumrin og heitari
á vetrum.
4. Öll hús, sem eru sæmi-
lega einangruð með Celo
tex þurfa 2/5 minni hita-
leiðslur en önnur hús.
5. PELOTEX-hús varð-
veita heilsu íbúanna.
Notið því eingöngu CELO-
'TEX í hús yðar.
Einkasali í Reykjavík:
Verslnam „Brynja“
Laugaveg 29. Sími 1160.