Morgunblaðið - 26.01.1930, Blaðsíða 3

3
MORGUNBLAÐIÐ
Stcín»ndi: Vilh Flnaen.
Otaetnndl: Fjela* I ReykjaTlln.
jRltatJórar: Jön KJartaneeon.
Valtyr Stefáneson.
A.nvltelnKaatJörl: H. Hafbers.
Skrlfatofa Auaturatraatl t.
sieei nr. tOö.
*-*SltalnB'aakrlfetofa nr. 700. ^
S**leeaaleear:
Jön KJartanaaon nr. 741.
Valtýr Btefánaaon nr. 1110.
H. Hafber* nr. 770.
iakrlftafjald:
Innanlanda kr. 1.00 & aeánnbl.
nlanda kr. 1.60 - — .
aölu 10 eura elntakltl
Erlendar sfmfregnir.
Bátur með 5 mönnum
talinn af.
(Einkaskeyti til Morgunblaðsins).
London FB 24. jan.
Menn eru óhræddir
Unite'd Press tilkynnir: Frá Ósló
«r símað: Á fundi í utanríkismála-
láðuneytinu, sem þátt tóku í sjer-
fræðingar í Suðurpólsleiðangrum,
komust menn að þeirri niðurstöðu
:að Byrd væri ekki í hættu staddur
:sem stendur. Frekari fundir verða
haldnir til þess að taka ákvarð-
anir um nauðsynlegar ráðstafanir
aðstoðar Byrd, ef þörf krefur.
"— Hvalveiðaskipin eru reiðubiiin
fii þess að senda hjálparskip í lok
febrúarmánaðar, ef ekki hefir þá
væst rir fyrir Byrd.
Lundúnaráð stefnan.
Mac Donald sat lengi á fundi i
'ðag í Downingstreet með ítölsku
flotaráðstefnufulltrúunum. Sam-
bvæmt itölskum heimildum var
Tffitt um smálestatölu ítalska her-
■skipaflotanSv í hlutfalli við smá-
lestatölu herskipaflota hinna stór-
veldanna.
Forvextir lækka.
Frá Vínarborg er símað: Aust-
nrríski þjóðbankinn hefir lækkað
íorvexti niður í 7%.
Frú Budapest er símað: Ung-
Terski þjóðbankinn hefir lækkað
forvexti um V2%, úr 7V2 niður
7%.
Hnefaleikar.
Frá New Yorlc er símað: —
Hnefaleikur fór fram í Madison
Square Garden á Manhatten á
“niilli ítalska þy n gar f lokks-hne'fa-
leikskappans Carnera og skandi-
naviska hnefaleikarans Peterson.
Keppa átti í 10 lotum, en Carnera
vann fullan sigur á Petersen í
f.vrstu lotu.
^ýjar deilur í Suður-Ameríku.
Urá R i o de Janeiro er símað:
hulgencio Moreno , sendiherra
^araguay tilkynnir, að opinbera
staðfestingu vanti á fregnir þær,
■sem hafa borist, frá Oolumba í
Tíkinu Mattogrosso, að herdeildir
frá Boliviu og herdeildir frá Para-
-guay hafi lagt til orustu nálægt
( saco, skamt frá Mennonita-ný-
lendunni. Fregnir ónákvæmar.
(Deilur voru lengi milli Paragu-
:ay 0g Bolivíu út af landamæra
bjeruðum, en sættir voru komnar
fyrir all-löngu. — Mennonitífr
■vru þeir kallaðir, sem fylgja trúar
bragðakenningum hollenska prests
ins Menno Simonis (1492—lo59),
’°g eru fjölmennir í Hollandi og
Þýskalandi allmargir. Þýsk-rúss-
uesku bændurnir, sem um var sím
að á dögunum eru Mennonitar. —
Meunonita-nýlendur eru nokkrar
“ Kanada).
Vestmannaeyjum í gær.
í gærmorgun (öllu heldur í
fyrri nótt) reru flestir bátar hjeð-
an. Veður var þá dágott, austan-
ltaldi. Veðurspáin kvöldinu áður
sagði verða mundu hæga SV átt
um nóttina, en vaxandi SA átt
þegár fram á daginn kænii. Bát-
arnir reru allir skamt austur fyrir
Eyjar. Voru sumir nýbyrjaðir að
le'ggja línu er hann brast á með
austanofviðri. Var þetta um kl. 8
um morguninn. Sneru þá allir
lieimleiðis undireins. En svo var ilr
í sjó og veður mikið, að þeir fyrstu
náðu ekki höfn fyr en um hádegi.
Voru þeir svo smám saman að tín-
ast inn þangað til kl. að ganga 8 í
gærkvöldi, en þá vanfaði þó enn
einn bátinn, „Ara“, eign Árna Sig
fússonar og Ólafs Auðunssonar.
Voru á lionum 5 meUn. Hinir bát-
arnir vissu ekkert um Ara, nema
að hann hafði orðið þeim samflota
út á mið.
„Hermóður“ lá hjer inni í höfn
og var að taka vatn o. fl. — því
að hann þarf altaf að vera að því
að birgja sig upp. Til að byrja
með komst liann ekki út úr höfn-
inni og ekki fyr en kl. V/2, er
veðrið tók að’lægja. Leitaði hann
síðan fram- á nótt og eins ,Hilmir‘,
sem var á le'ið til .Englands. „Óð-
inn“ var fyi-ir austan og var kall-
að til hans að aðstoða við leitina.
Mun hann hafa komið á vettvang
um kl. 3 í nótt og hefir verið að
leita síðan. En því miður eru litlar
líkur til þes, að sú leit beri árang-
ur.
Veðurhæð var mikil í gærmorg-
un, en þó bar hitt af hvað vont
var í sjó. Gamall og reyndur for-
maður, sem er á tr^ustum og góð-
um bát, segist aldrel á æfi sinni
liafa beitt í annan eins sjó og í
gær, og kvaðst hafa sjeð marga
sjói svo, að enginn bátur hefði
þolað þá.
Formaður á „Ara“ var Matt-
hías Gíslason, búsettur hjer. Annar
maður hjeðan Egill Gunnarsson
(Gunnlaugsson?). Báðir kvæntir
barnameínn. Hinir þrír voru að-
komumenn, Baldvin Kristinsson,
vjelarmaður frá Siglufirði, Eiríkur
Auðunsson frá Svínhaga á Bangár-
völlum og Hans Andrjesson, Fær-
eyingur.
Nii er hjer dágott veður, hægnr
sunnan, snjóje'l öðru hvoru en mik
ill snjór. Bátar, sem lögðu línur í
gær fóru t morgun að leita þeirra.
D Hmnm i úlsem ((
Sadolin & Holœblad A.S.
Kaupmannahöfn.
Stærsta málninga- og lakkverksmiðja i Norður-Evrópu.
Stofusett 1777.
Lögnð olínmálning. Viðnrkend fyrir gæði nm alt land.
Alþingi.
Neðri deild:
Þar voru fjögur mál á dagskrá.
Fvrst var frv. um lántökur rík-
issjóðs. Leitar stjórnin að nýju
heimildar til þess að taka 12 milj.
kr. lán undir öðru formi, en sams-
konar heimild, sem samþykt var í
fyrra. í frv. er gert ráð fyrir því,
að samþyktur verði lánssamningur
sá, er stjórnin hefir ge'rt við Barc-1
lays Banka í Englandi. 1 tilefni
at því gerði Magnús Guðmundsson
fyrirspurn um það til fjármálaráð-
herra, hvert væri efni þessa samn-
ings. Svaraði ráðherrann því einu
að samningurinn mundi verða lagð
ur fyrir fjárhagsnefnd, en um
vaxakjörin gat hann upplýst það,
að þau væri V/2% yfir forvexti'
Englandsbanka á hverjum tíma,
en þó e'kki nema 1% ef vextir
Englandsbanka fari yfir 6%. Ól.
Thors ljet undrun sína í ljós yfir
því að ríkissjóður hefði orðið að
sæta slíkum afarkjörum, þar sem
sjer væri kunnugt um, að
prívat firma liefði átt þess kost að
fá viðskiftalán um svipað leyti
fýrir 5% án nokkurrar veðsetn-
ingar.
Um eyðing refa urðu miklar um-
ræður. Var frv. stj. sem samið er
at milliþingan. í landbúnaðarm.
talið af ýmsum þingm. mjög ábóta
vant. Meðal þeirra, se'm bentu á
galla frv. voru Pjetur, Hákon,
Bened. Sve'insson og Magnús Guð-
mundsson.
Hin málin voru Skeiðaáveitan og
fr amlenging á dýrtíðaruppbót em-
S ttismanna.
Öllum var málunuin vísað til n.
að loknum umr.
„Úr bygðarsögu
11
Svo heitir ritgerð, sem nú er
iiýprentuð i Vöku (bls. 319—369),
eftir próf. Ólaf Lárusson. Ritgerð
þessi er að vonum vel samin og
athyglisverð að mörgu leýti. Leið-
rjettir höf. að nokkru levti, áður
fram komnar öfgar og misskilning,
bæði um fjölda innflytjenda, stærð
og tölu býbi og bújarða, ásamt
nafnabreytingum þeirra, um og
eftir landnámstíma. Brúað hefir
hann með skýrum og föstum rök
um yfir þverbresti þá, er margir
höf. hafa brotið á milli gullaldar
og grjótaldarsögu þ.jóðarinnar, og
skóglenda og sltriðsanda tímabila á
landi voru.
Höf. sljettar vel og' jafnar mis-
fellurnar yfirle'itt. En þó finnst
mjer hann brjóta óþarflega mikið
ofan af þe.im mikla mismun, sem
altaf hlýtur að vera á rányrkju,
útibeit og kornrækt, í skjóli góðra
sleóga — efit jarðvegs hvíld og
jurtagróðurs um þúsundir ára —
og' á skjóli sviftu berangri, með
maig'-kröfsuðum börðum ; ' ásamt
gereyðing fegurstu og bestu bygð-
anna í mörgum sveitum, sumum
að liálfu leyti og meira.
Þar sem höf. telur Biskupstung-
ui með sveitum austan fjalls, er
„engin eða nálega engin spjöll hafi
hlotið af uppblæstri“, þá mun
hann ekki vita, að mikið land er
blásið efst í þeirri sveit, og að
mikil hætta vofir yfir forna höfð-
ingjasetrinu Haukadal og allri
sveitinni ofanverðri, ef ekki verð-
ur bráðlega eitthvað gert til þess
að hindra það.
Höf. sýnir það rjett, og rækilega,
liversu jörðum var skift og bvlin
LODGE
Mótorkerti
Þessi kerti þykja nn best í alla bila
og rafkveikjnmðtora, samkvæmt reynsln
siðasta árs.
Öiafnr Einarsson,
vjelfræðingnr.
Hverfisgötn 34, sími 1340.
InGyclopædia Britannlca.
14. útgáfa, er nýkomin út.
Merkasta alfræðiorðalbók heimsins.
Til sýnis í Skemmifglugga Haraldar þessa dagana.
Aðalumboð á íslandi
Bókaverslnn Sigfnsar Eymnndssonar.
Fyrirliggjandi s
Niðnrsoðið kindakjðt i 'l, og '|2 dósnm.
Eggert Kristjánsson S Co.
Hafnarstræti 15.
ATHDBIB
að með Schluter dieselvjelinni kostar olfa fyrfr hverja fram-
leidda kilóvattstund aðeins 7—8 aura.
H. F. RAFMAGN.
Hafnarslræti 18. Sími 1005.
Sttllllai
Hlíiarstígvél
í afár stóru úrvali.
Varðið hvargi æ gra.
Hvannbergsbræður.