Morgunblaðið - 23.04.1931, Blaðsíða 5

Fimtudaginn 23. apríl 1931.
5
jPwgttmlMww
Magriús Bjarnaraon
prófastur á Pres.sbakka
sjötugur.
Úvftegnm
allar tegundir af skipa- og húsamálningu, frá hinu alþekta
firma J. Dampney & Co., New Castle on Tyne.
H. Benedlktsson l Go.
Sími 8 (4 línur).
^IOTIÐ „SMÁRA“-SM JÖRLÍKi.
Kakstur með ROTBART-rakvjela-
blaði fullnægir kröfum hinna
kröfuhörðustu. Það er heimsins
besta rakvjelablaðið.
Notið við það slípivjelina
„OPTATUS TANK“
1 lieildsölu lijá Vald. Thaulow, Kaupmannahöfn. BiðjiS
kaupmann yðar um Rotbart-blöð og Optatus Tank.
Magnús prófastur Bjarnarson er
fæddur '23. dag aprílmánaðar 1861
að Leysingjastöðum í Þingi í Húna-
vatnssýslu. Faðir hans var Bjöm
©ddsson meðhjálpari og bóndi að
Leysingjastöðum og síðar á Hofi í
Vatnsdal, f. 1812 að Giljá í \ atns-
dal og d. 1894 að Hjaltastað í Norð
ur-Múlasýslu hjá síra Magnúsi
syni sínum. Faðir Bjöms var Odd-
ur bóndi að Marðarnúpi í Vatns-
tlal, Björnsson, bónda að Kaldrana
á Skaga í Skagafjarðarsýslu (d.
1780). Fr síra Magnús í föðurætt
10. maðiu' frá Guðbrandi Hóla-
biskupi. Móðir síra Magnúsar og'
síðari kona Björns á Leysingjastöð
um var Rannveig Ingibjörg Sig-
urðardóttir, bónda að Geithömrum
í Svínadal (A.-Húnavatnssýslu),
Sigurðssonar, og ljetst hún í hárri
elli að Prestsbakka hjá syni sínum
síra Magnúsi, en annkr sonur
þeirra Björns er Oddur prent-
smiðjustjóri á Akureyri.
Síra Magnús lærði fyrst undir
skóla lijá liinum víðkunna gáfu-
manni síra Páli Sigurðssyni á
Hjalt.abakka (síðar prest.i að Gaul-
verjabæ í Flóa, d. 1887) og seinna
hjá síra Magnúsi Andrjessyni á
Gilsbakka, er þá mun hafa verið
biskupsskrifari í Reykjavík. Gekk
hann svo í latínuskólann, og var
móðir hans með honum hjer syðra
á vetrum til þess að hlynna að
syni sínum og ljetta undir kostn-
aðinn, en hún var í hvívetna hin
mesta tápkona. Kyntist hann þá
ýmsum af bestu mönnum bæjarins,
t. d. síra Magnúsi Andrjéssyni og
rektorshjónUnum góðkunnu, Jóni
skólameistara Þorkelssyni og frú
Sigríði konu hans, er svo mörgum
námsmanninum urðu óglevmanleg
cyrir mannkosta sakir. Ur latínu-
skólanum útskrifaðist síra Magnús
4. júlí 188Ó með 1. einkunn (86
stigum), en af prestaskólanum
2 árum síðai, 24. ágúst 1887, einnig
með 1. eink. (43 stig.). Þar mun
trúarlíf hans einkum hafa mótast
af hinum þjóðkunna forstöðu-
manni skólans, IJelga lektor Hálf-
dánarsyni, föður dr. Jóns biskups.
Ári síðar fjekk síra Magnús veit-
ingu fyrir Hjaltastað í N.-Múla-
sýslu þ. ö. maí 1888 (vígður 21.
s. m.), en 25. júní 1896 var liann
skipaður prestur í Kirkjubæjar-
klaustursprestakalli á Síðu og pró-
fastur í Ve.stur-Skaftafellsprófasts
dæmi 28. janúar 1908.
Á Hjaltastað reisti síra Magnús
bú, að vísu með tvær hendur tóm-
ar, en fyrir ráðdeildar sakir og
atorku mátti hann kalla allvel efn-
um búinn, er hann fluttist þaðan
eftir 8 ár. Voru foreldrar hans
þar með lionum. og dó faðir hans
þar sem fyrr segir, en móðir
hans stóð fyrir búi hans fyrst.u
árin uns liann kvæntist ung-
frú Ingibjörgu Brynjólfsdóttur,
prest.s og alþingismanns Jónssonar
í Vestmannaeyjum (d. 1884), og
Ragnheiðar Jónsdóttur, er einnig
ðvaldist hjá honum til dauðadags.
Að ’ Prestsbakka á Síðu fluttust
þau hjón ásamt mæðrum sínum
árið 1896 og settust þar að. Hýsti
síra Magnús staðinn af nýju og
Iterðist liinn mesti búhöldur og um
sýslumaður um alla hluti; naut
hann þar að hinnar ágætustu hús-
freyju, er frií Ingibjörg var, og
varð heimili þeirra eitt hið prýði-
legasta í sýslunni. Varð þeim hjón-
um 4 barna auðið, er öll voru hin
mannvænlegustu: Brynjólfur og
Jóhanna dóu uppkomin, en Björn
er prestur að Borg á Mýrum og
Ragnheiður í föðurgarði. En á
Prestsbakka varð síra M. á fárra
ára fresti að sjá á bak 5 nánustu
ástvinum sínum: eiginkonu, tveim
börnum, móður og tengdamóður,
e ■ nú hvíla öll í ættarreit hans í
Bakk a val larkirk jugarði.
Magnús Bjarnarson.
Prestur hefir síra M. verið í 43
ár, þar af 35 ár á Prestsbakka, en
prófastur í 23 ár.
Jafnframt sínu prestakalli, sem
er allerfitt, hefir hann einatt gegnt
prestsverkum í prófastsdæfmi sínu
í forföllum annarra, og Sandfells-
jn’estakalli í Oræfum þjónaði hann
í 2 ár á mílli presta. Fór þangað
í hverjum mánuði, svo að aldrei
skeikaði vetur nje sumar; má það
enginn b.jóða s.jer, nema afburða-
ferðamaður og glöggur á vötn,
enda er síra. Magnúsi hvorugs
vant.
Auk þessa hefir síra Magnús
gegnt fjölmörgum vandasömum
trúnaðarstörfum í sveitarstjórn og
sýslu; mun hafa verið sýslunefnd-
armaður mestan sinn prestskapar-
tíma, og póstafgreiðslu hefir hann
haft á hendi í meira en 25 ár,* í
livívetna annálaður fyrir reglu-
semi, rjet.tsýni og samviskusemi.
Jann hefir og verið einn af frum-
lierjum bindindisstarfsemi hjer á
landi — og mættu þeir síst gleym-
ast nú, hinir ágætu og ótrauðu
bindindisfrömuðir lands vors, er af
'ilúð og skynsemd unnu að því
velferðarmáli, en aldrei vildu
stefna því út á þá glæfrabraut,
sem nú er það komið.
Heiðursmerki hefir stra M. verið
sæmdur af stjóm Þýskalands fyrir
aðstoð og aðhlynningu veitta þýsk-
um skipbrotsmönnum.
Bíra Magnús er hverjum manni
meiri á velli og liinn höfðinglegasti
ásýndum. Á yngri árum var hann
dökkur vfirlitum. en er nú alhvít-
ur orðinn fyrir hærum; er þó vel
Frainsó'knarstjórnin launaði
prófasti dyggilegt. starf með því
að taka af honum póstafgreiðsl-
una fyrirvaralaust, þvert ofan í
yfirlýstan vilja Alþingis og gegn
einróma mótmælum hjeraðsbúa.
ff'' Ritst.j.
j ern enn. Hann er tilkomumikið
prúðmenni í sjón og reynd, er
minnisstæður verður öllum,sem eit
sinn hafa sjeð hann eða haft nokk-
ur kynni af honum, og allraminnis-
stæðastur þó að vonum nánustu
ástvinum sínum. er hann í hví-
vetna hefir re.vnst hinn öruggasti
hlífiskjöldur, bjargfastur vinur,
mildur og hollráður.
Sjálfstæðismaður hefir síra M.
ætíð verið i ósviknustu merkingu
þess orðs. Sjálfur hefir hann setið
sinn garð með rausn og höfð-
ingsskap. því að bú hans hefir
ávalt staðið með miklum blóma, og
allir þangað jafnvelkomnir, æðri
sem lægri. En hann liefir og verið
þess hvetjandi í orði og verki, að
hver og einn trevsti meira. eigin
handafla heldur en að fara lána-
brasksleiðina. Hefir hann og vel
mátt þar djarft um tala, svo gæt-
inn ráðdeildarmaður, enda síst vilj
að berast meira á en efni stóðu til.
Hefir þó jafnan verið ósýtinn til
útláta.
Síra Magnús er klerkur góður
á gömlum grundvelli, kirkjunnar, :
en hann hefir þó ekki lokað aug- I
um nje eyrum fyrir eðlilegum og
öfgalausum breytingum, er þar
uifa orðið og hlotið að verða, og
aldrei gert sjer far um að áfellast
þá. er eitthvað kunna að liafa
skrikað út af rjetttrúnaðarbraut-
inni, heldur metið hitt meira, að
prjedika sjálfur ómengaðan mann-
kærleika, innan kirkju og utan.
Mun hann ekki síst hafa notið sín
í tækifærisræðum sínum, því að
hann er maður tilfinningaríkur,
þótt kunnað hafi hann hóf ú skapi
sínu allra manna best. Fvrir altari
er hann stórum klerklegur, enda
raddmaður ágætur. Hann er
fróður maður og fræðandi í
viðræðum og hefir jafnan
látið sjer mjög ant um að geta
nert sjer og öðrum glögga grein
fyrir viðburðum nútímans, þótt
annríki hans og embættisskyldur
hafi sjaldnast leyft honum að gefa
sig svo að bóklestri sem hann þó
hefði kosið. Og undravert má það
heita, hve hinn mikli og einlægi
alvörumaður getur verið glaður og
reifur í kunningja hóp og vart á
honum að sjá alt það mótdræga,
er á vegi hans hefir orðið. Hann
hefir áreiðanlega ekki ætlað öðrum
að bera þær byrðar, sem á hans
herðar hafa verið lagðar; um þær
hefir liann jafnan verið fáorðari
heldur en um vandkvæði náung-
ans.
Ekki er þess að dyljast, að noklt
uð þótti síra Magnús strangur
og siðavandur í Síðuhjeraði fyrst
í stað. Var það hvorttveggja, að
kröfur hans í þeim efnum munu
hafa stungið allmjög í stúf við
þa.ð, sem áður var þar um Móðir,
og að almenningur hefir ef til
vill þóttst hnjóta um sittlivað það
: háttum hans, er stafað hefir af
ólíkum venjum í fjarlægu bygðar-
lagi. En þar varð þó eigi sagt, að
hann prjedikaði eitt á stólnum, en
gengi svo iit og gerði alt annað,
því að sannfæring og sannleiksást
hjeldust jafnan í hendur í orðum
hans og gerðum. Og svo óbrigðul
hefir skvldurækni ( hans verið í
smáu og stóru, að enginn myndi
nú treystast il að bera lionum það
á brýn, að liann vildinokkuru sinni
vamm sitt vita í einu nje neinu.
Hann hefir og þá höfuðkosti ágæt-
ismanna, að A’era í senn stórbrot-
iun og þó umburðarlyndur breysk-
um bræðrum sínum; mun hann
sjálfur svo kalla, að hins síðara
hafi þó meira gætt með aldri og
rcynslu. Þeir, sem ef til vill hafa
talið síra Magnús stórbokka, er of
mikið veður gerði úr einhverju
lítilræðinu, hafa líka smám saman
og afdráttarlaust orðið að kannast
við, ]iað fvrir sjálfum sjer og öðr-
um, að hann liafi þá ekki síður
verið vandanum vaxinn, er í hans
hlut hefir fallið um dagana; hann
liefir staðið af sjer hvern stór-
sjóinn, er að honum steðjaði, og
hann hefir gert það með því þreki
og karlmensku, sem mikilmennum
einum er ætlanda. Hann hefir þar,
sem annars staðar, Arerið fögur
fyrirmynd meðbræðrum sínum og
samlöndum. Er þar miklu og giftu-
drjúgu dagsverki lokið, er hinn
aldraði kirkjuhöfðingi lætur nú af
prestsskap eftir 43 ára stórfelt
Skyr.
Öllum ber saman um að skyr
það, er við búum til, sje ljúffeng-
ara en annað skyr sem hjer er á
boðstólum. Takið það þess vegna
Iram, að skyrið eigi að vera frá
Mjólkurfjelagi Reykjavíkur.
Það fæst daglega nýtt í öllum
okkar mjólkurbúðum.
Hljólknrfjelay Keykja?íknr.
slarf í kristinni kirkju og þjóðfje-
lagi sínu. Er hjeraðinu að honum
liin mesta eftirsjá og sjónarsviftir,
og má eftirmaður hans það ATita,
hver sem liann verður, að í för síra
Magnúsar á Prestsbakka fer eng-
inn meðahnaður.
P-