Morgunblaðið - 29.10.1931, Blaðsíða 3

t
MORGUNBLABIB
iiiiimmmiintiiimmiitimitmnnnmmmnnmttimi|
IHovgttttBb^
Útgeí.: H.f. Árvakur, Reyklavlk. 5
Ritetjörar: J6n Kjartanaeon.
Valtyr Stef&naaon.
Ritstjörn og afgreiCala:
Austurstrœti 8. — Slml 500. ^
Auglýsingastjöri: E. Hafberg.
Auglýsingaskrifstofa:
Aueturstrætl 17. — Stml 708. =
Helmasfmar:
Jön Kjartansson nr. 742.
Valtýr Stefánsson nr. 1220. £
B. Hafberg nr. 770.
Áskriftagjald:
Innanlands kr. 2.00 6. mánuVl. =
Utanlands kr. 2.50 á mánuBi. =
í lausasölu 10 aura eintaklC.
20 ura meC Leabðk. g
ininniinniiinHiininiiiiiiiiininniuiinnniiininuuinnra
Sigurinn í Bretlanöi
Kosaiogaraan Enalandi.
Stórkostlegur sigur Þióðstiórnar-
flokkanna. - Stórkostlegur ósigur
verkamannaflokksins.
Aldrei hefir neiira flokkur farið
aðrar ehis hrakfarir í kosningum
•eins og enski verkamanna flokkur-
inn núna. Enginn mun liafa biiist
við öði'u .eins htrunij hvorki hinir
b.ja i'tsýmistu íhaldsmenn, nje hin-
ir svartsýnvistu úr verkamanna-
flokknum. En. enska þjóðin hefir
hjer tekið rækilega af skarið. Hún
liefir kveðið upp dóm sinn yfir
verkalýðsfl., sem hafði farið
þannig með völd sín í landinu,
«ð 'hann var kominn vel á veg
■með að steypa breska ríkinu —
hinu auðtiga og volduga allieims-
veldi — í fjárhagslega glötun.
Yerkamannafíokkurinn v;u' stofn-
aður aldaanótaárið, og kom þá 2
mönnum á þing. Smáfærði hann
sig svo upp á skaftið, þangað til
1910, og átti þá 42 þingmenn. í
•stríðinu óx honum stórkostlega
fylgi og 1918 kom hann að 57
þingmönnum, 1922 142, 1923 191,
1929 287. Má á þessu sjá, hve
•gríðarlega hann færðist í aukana.
Og þegar hann hafði kraft til,
tók hann við völdum í Englandi,
•og hefir farið með þau þannig, að
nú reka kjósendur hann af hönd-
nm sjer svo eftirminnilega, að
hann hefir lítið eitt fleiri þing-
menn heldur en hann liafði fvrir
'20 árum.
Verkamanna.flokkurinn var bú-
inn að vinna sjer til óhelgi. Og manna
úrslit þessara kosninga sanna það
sem skáldið kvað:
— Þegar býður þjóðarsómi,
þá á Bretland eina sál.
Flokkaskifting
eftir kosníngarnar 1929:
fhaidsmenn 260
Verkamannaflokkur 287
Frjálslyndir 59
Aðrir flokkar 9
Kosningarnar núna:
fhaldsmenn
Verkamannaflokkur
Frjálslyndir
Aðrir flokkar
Mac Donald-menn
471
50
70
4
13
Bengið.
Ursiit kosninganna eru þessi:
Þjóðstjórnarflokkarnir hafa fengið 556 þingsæti.
Stjórnarandstæðingar 50 þingsæti.
Fyrstu fregnir.
London 27. okt. Mótt. 28. okt.
United Press. FB.
Kl. 21.40: Fyrstu kosningaúrstit,
að fráskildum þeim 68, sem kosnir
voru gagnsóknarlaust, voru kunn
kl. 9.20. Voru þau frá Hornsey-
kjördæmi, þar sem Wallace kapt.
íhaldsm. hlaut 41.194 atkvæði, en
Franklin verkl. 7.585. Atkvæða-
hlutfall svipað og áður.
Kl. 22.50: íhaldsmenn unnu öll
þrjú þingsætin fyrir Salford frá
verklýðnum. Fyrstu kosningaúrslit
leiða í Ijós, að fylgi íhaldsmanna
hefir stórum aukist. í Great Yar-
mouth, þar sem Arthur Harbord
var í kjöri, súuddur af Sir J. Simon
þjóðstjórnarfrjálslyndum, biðu
frjálslyndir ósigur. Harbord náði
kosningu.
Kl. 23.55. Gordon Campbell vara-
aðmíráll var kosinn í Burnley og
vann þar sigur á Arthur Hender-
son, núverandi foringja verka-
magn íhaldsflokksins 7.843.408
atkv., <>g verkílýðsfl. 4.227.051.
Kl. 19.11. Þjóðstjórnarfl. hafa
bætt 'við sig 230 þingsætum og
hafa umfram stjórnarandstæðinga
487 sæti, en ihaldsmenn hafa um-
fram alla aðra flokka 331 sæti.
Síðuatu fregnir,
Samkvæmt síðustu fregnum í
gærkvöldi voru úrslitin þessi:
Fylgjendur þjóðstjóroaritmar:
íhaldsmenn 471 þingsæti.
Frjálslyndir 45 —
do. (Sir. J. Simon) 25 —
Mac Donalds menn 13 —
Þjóðfernissinnar 2 — ■
'Sterlingspund
Dollar
Mörk
Frankar
Belga
Sv. frankar
Líra
Peseta
Gyllini.
Tjekkn. kr.
S. kr.
N. kr.
D. kr.
22.15
5.6734
133.21
22.59
79.05
111.69
29.64
50.41
230.55
17.10
128.84
124.79
124.79
London, 28. okt.
United Press. FB.
Kosningaúrslitin eru nú kunn í
287 kjördæmum og benda til þess,
að kosningarnar fari þannig, að
þjóðstjórnin vinni hinn glæsileg-
asta sigur. Þjóðstjórnin hefir til
þessa fengið 264 þingsæti, þar af
fengu íhaldsmenn 222, frjálslynd-
ir, er fylgja Sir John Simon, 17,
verklýðsmenn, sem fylgja MaeDon-
ald, 5, og frjálslyndir 20. Stjórn-
arandstæðingar hafa fengið 23 þing
sæti. Þjóðstjórnin hefirbættvið sig
115 þingsætum, ]>ar af hafa íhalds-
menn unnið 101 frá verklýðsfl.
Átta íhaldskonur hafa verið kosn-
ar á þing, en engin af 10 kven-
frambjóðendum verklýðsflokksins.
Atkvæðamagn verklýðsflokksins
hefir rýrnað um Í5%, þótt, kjós-
endur sjeu nú fleiri en i síðustn
allmennum kosningum. Nýi flokk-
urinn og kommúnistar hafa beðið
herfilega ósigra.
Úrslit þau, sem kunn eru, hafa
vakið mikla undrun, jafnvel þeirra
þjóðstjórnarsinna, sem bjartsýn-
voru um úrslitin.
London 28. okt.
United Press. FB.
Kl. 13.08: Klukkan eitt höfðu
þjóðstjórnarflokkarnir fengið sam-
tals þrjú hundr-uð og áttatíu þing
sæti eða öruggan þingmeirihluta.
Mac Donald endurkosinn.
Seaham: Ramsay Mae Donald
var endurkosinn með 28.978 atkv.
Covon, frambjóðandi verklýðs-
flokksins hlaut 23.027 atkv.
Allir frambjóðendur þjóðstjórn
arinnar, sem eru ráðherrar, hafa
verið endurkosnir á þing.
London, 28. okt.
United Press. FB.
Gengi sterlingspunds miðað við
•dollar 3.91. Neiv Yorlc: Gengi
■sterlingspunds $3.91.
London 28. okt.
TTnited Press. FB.
Kl. 1.08: Seinustu tölur : Stuðn-
ingsmenn ríkisstjórnarinnar hafa
fengið 130 þingsæti, þar af 110
íhaldsmenn, 12 þjóðstjórnar-frjáls
lyndir eða fylgjendur Sir John
Simon. Andstæðingar þjóðstjórn-
arinnar liafa. fengið átta þingsæti
og eru allir verklýðsmenn sem þau
skipa.
Kl. 1.30: Ríkisstjórnin 187. þar
af 158 íhaldsmenn, fjórtán þjóð-
stjórnarfhjálslyndir. Stjórnarand-
stæðingar hafa komið að 12, eru
allir verklýðsmenn. Þjóðstjórnin
hefir bætt við sig 74 þingsætum
þar af 68 þingsæti sem íhaldsmenn
hafa unnið frá verklýðnnm.
London: Kl. 2 síðd. hafði þjóð
Fyrverandi ráðherrar verka-1 st-inrnln 3Í)0 þíngsœti, verk
lýðsflokkurinn 27, Lloyd-George
flokkurinn 2.
Samtals 556 þingsæti.
St j órnarandstæðingar
Verkamannaflokkur 50 þingsæti.
Óháðir 2 —
A nieðal frjálslyndra er Lloy*d
George talinn og þrir fylgjendur
hans, en vafasamt hvort rjett er
að telja þá fylgjendur stjómar-
innar. Ofrjett var úr sjö kjör-
dæmum.
Foringjamir ávarpa þjóðina.
I gærkvöldi sendu foringjar
flokkanna út ávarp til þjóðar-
innar.
Baldwin sagði m. a. að kosn-
ingu þessa bæri ekki fyrst og
fremst að skoða sem sigur
neins sjerstaks stjórnmálafl.,
heldur sem sigur fyiir stefnu
jjóðstjómarinnar og bresku
pjóðarinnar í heild.
Mac Donald þakkaði þjóð-
inni fyrir það, hve vel hún
íefði tekið ávarpi 'því, sem
hann hefði í nafni þjóðstjórn-
arinnar sent út fyrir kosning-
arnar.
Snowden sagði, að treysta
mætti því, að þingmeirihlutinn
nýi mundi fyllilega gæta hags-
muna verkalýðsins.
Sir Herbert Samúel sagði, að
jjóðin gæti fyllilega treyst því',
að íhaldsmenn myndu beita
sínu valdi rjettlátlega.
Henderson sagði m. a., að þótt
verkalýðsflokkurinn hefði mist
mörg þingsæti við þessar kosn-
ingar, ætti hann áreiðanlega enn
eftir að vinna glæsílega sigra.
Zeppelin kominn heim.
Friedrichshaven, 28. okt.
TTnited Press. FB.
Graf Zeppelin lenti hjer kl. 6.50
árd. Hann kom frá Brazilíu.
manna falla.
Kl. 3.11: Sir Oswald Mosley,
sem stofnaði nýjan flokk, beið ó-
sigur. Trevelyan fyrverandi menta-
máilaráðherra náði heldur ekki kosn
ingu, en Sir Herbert Samnel var
kosinn.
Kl. 4.13: Fylgisaukning íhalds-
manna vekur fádæma eftirtekt. —-
Miss Graves vann sigur á Herbert
Morrison, fyrverandi flutningamála
ráðherra, Tom Shaw fyrverandi her
málaráðherra heið einnig ósigur. 1-
haldsmenn unnu sigur á Shaw og
Morrison.
viku, mánudags- og fimtudags-
kvöld ki. 6. En ef aðsókn yrði
ntikil, þá skyldi æfingar e'onig
verða haldnar á morgnana.
Sjerstök stjórn var kosin á í'und-
inum fyrir öldungaflokkinn, og var
Andr. J. Bertelsen kosinn formað-
ur; en meðstjórnendur: Matthías
Einarsson læknir og Helgi Jónas-
son frá Brennu. En í varastjóm
voru kosnir: Gunnlaugur Eínam-
son lækitir og Halldór ITansen lækn
ir Svo nóg er af læknum í stjórn-
imti. ef eitthvað skyldi koma fytir
á æfingum. —- Þeir, sem vilja kom-
ast í flokkinn eiga að snúa sjcr
til formannsins. Kennari flokksins
er Benedikt Jakobsson fimleika-
kennari. Fyrsta fimleikaæfingin
var á mánudag. Var gaman að sjá
þessa .gömlu fimleikakappa* ganga
til leiks. Suntir þ'éirra voru reyndar
orðnir nokkuð þungir í lireýfíng-
um, enda farnir að ftina meira en
góðu hófi gegnir. Spái jeg því, að
þeir ..muiti renna“ á næstunni, og
verða hressari og hraustari en áð-
ur, og ljettari í spori.
'Það er ekkert efamál, að alHr
Tiafa mjög gott af því að iðka fím-
leika og a.ðrar liollar íþróttir, og
þá ebki síst þeir, sem hafa mihlar
innisetur. *
Hæfíleg lireyfíng er öTlum holl.
Og menn hjer á landi gera alt of
lítið að því, að temja líkama sinn
og lierða. \ síðari ámm hefir ank-
ist skilningur á njtisemi líkams-
íþrótta, og margir eni byrjaðir að
temja sjer „þennan nýja sið“,
sem betnr fer. Og þeim mun fjölga
eftir því, sem þjóðin mannast bet- .
nr á þessu sviði.
Fimleikaöl dungur.
ðldungaflokkur I.
•ktal
Dagbók.
David Lloyd George var endur
liosinn með 17.101 atkvæði.
íhaldsframbjóðandinn, Gourlay, t
hlaut 11.714 atkv.
Sir Jóhn Simon var endurkos-
inn á þing.
London, 28. okt.
United Press. FB.
Kl. 14.50: Þjóðstjórnarflokkarn-
ir hafa fengið 415 sæti, Verlclýðs-
flokkurinn 32 sæti, Llovd George
3 sæti. "Winston Churchill var
endurkosinn. Kl. 2 var atkvæða-
Fyrir nokkrum ;árum stofnaði í-
þróttafjel. Reykjavíkur sjerstakan
fimleikaflokk fyrir eldri menn. Yar
flokkur þessi oftast kallaður „Old-
Boys“-flokkurinn. í honum voru
margir gamlir og reyndir fimleika-
menn, sem tamið höfðu sjer fim-
leika í æsku, og fram eftir aldrin-
um. Vegna liúsnæðisleysis, meðal
annars, varð þessi öldungaflokkur
að hætta störfum. En þar sem fje-
lagið liefír nú eignast nýtt fím-
leikahixs, liafa noklcrir af þessum
gömlu áhugamönnum beitt sjer
fvrir endurreisn flokksins, og er
Andr. J. Bertelsen heildsali, sá sem
er stofnaði í. R„ þar fremstuT í
flokk.i.
Síðastl. sunnudag var fundur
haldinn í fimleikahúsi í. R. við
Túngötu. Voru þar mættir margir
af þessnm „gömlu fimleikagörp
um“ fjelagsins, og voru þeir ein-
liuga um það, að endurreisa öld
ungaflokkinn. Var ákveðið að fim
leikaæfmgar skvldi vera tvisvar í
Veðrið í gær: Nú er stilt veður :
um alt land og úrkomulaust, nema
nyrst á Vestfjörðum og Halamið-
um, er lítils háttar snjómugga og
dimt í lofti. Á NA-landi er 4—5
stiga frost, en 1—2 st. frost vést-
an lands. Suðvestur af Reykjanesi
er lægð á hreyfingu norðaustur
eftir. Mun hún valda vaxandi SA
átt og þíðviðri á S- og V-landi
á morgun.
Veðurútlit í Revkjavík í dag:
Vaxandi SA-átt, verður sennilega
hvast með slyddu og síðan rign-
ingu, þegar á daginn líður.
Jarðarför Kristínar Guðmunds-
dóttur fer fram í dag frá Dóm-
kirkjumti. Undanfarin missiri hafði
hún átt við þungbæra vanlieilsu að
stríða. Fjölmargir Reykvík ingar
minnast Kristínar Guðmundsdótt-
nr með hlýjuni huga, fyrir um-
önnun þá, sem hún sífelt var boð-
in og búin að veita öllnm þeira,
sem á vegi hennar voru. Ung kom
hún á heimili frú Ástu Hallgríms-
son hjer í bænum. og var sem
öunur hönd hennar alla þá tíð, er
kraftar entust. Á htiuu fjölrtxenna
og glaðværa heimili í Tempftara-
snndi var Kristín um áratugi,
sístarfandi, síglöð og með óþrjót-
andi umhyggjusemi fvrir öllum.
þeim fjölda manna. sem þar bar
að gaxði og þar áttu athvarf. —
Trygglvndi hennar var með af-
brigðum og trúmenska í smáu sem
stóru. Þeir sem kxmtust mannkost-
um hennar, gleyma henni ekki.
V.
Guðspekifjelagið. Rvíkurstúkan.
Fnndnr á föstudag 30. þ. m. kl.
8Vó síðd. Efni: Magnús Gíslason
segir frá rtiningarsögustöðum Gyð-
ingalands.