Morgunblaðið - 19.01.1932, Blaðsíða 2
2
M 0 R G P N B L A ÐIÐ
Til skíðaiólks.
Það þarf engan spámann til að
segja fyrir um framtíð skíðaiþrótt-
arinnar á íslandi, en þó þykir
mörgum seint ganga, og eigi of
mælt þótt sagt sje, að þeir fáu
Norðmenn ,sem hjer eru, hafi mest
an veg af öllum framkvæmdum.
Orðugleikaviðbárurnar þekkjum
við öll alt of vel, og eru sumar
þeirra allskemtilegar, t. d. að
„hafa engan tíma“ og enga pen-
inga, enda þótt sami -unglingur
gangi með hendumar í buxnavös-
unum upp og niður Laugaveginn
alt kvöldið, og reyki vindilinga
fyrir sem svarar skíðaverði mán-
aðarlega.
í>að er augljóst, að fyrir skíða-
fólk Reykjavíkur er ekki hægt að
byggja á bifreiðar eingöngu, þótt
nauðsynlegar sjeu ef snjór er
horfinn af láglendi. Það sjálfsagða
fyrir okkur er að æfa skíðagör.gu
fyrst og fremst svo að hver skíða-
maður sje fær um að ganga 50—60
kílómetra, jafnvel á stuttum vetr-
ardegi,. þá er leiðin til fjallanna
oftast opin, liægt að heimsækja
Bláfjallahásljettuna, Kleyfarvatn
ng Esjuhryggi á einum degi.
Það á ekki saman nema að nafn-
ínu hvernig gengið er á skíðum og
hvernig stöfunum er beitt. Sá, sem
fengið hefir mýkt og hraða í göngu
lag sitt, getur gengið með þreföld-
um hraða og sáralítilli áreynslu.
Skíðastökk, sveifiur og vmsar ör-
yggisaðferðir j hengibratta eru
sjálfsagðar íþróttir fyrir göngu-
manninn, en hitt „að standa brekk
úr“ með uppstiltum vaxfígúm-
liætti er lítilsvert nema þá á
hressingarmótum þeirra sem hugsa.
mest um falleg föt.
Þes.si almenni sannleikur er ekki
sagður til þess að gera fólk óánægt
með litla kunnáttu, því slíkt er
hlutskifti hvers í byrjun, heldur
vifdi jeg með línum þessum vekja
skíðafólk til hugsunar um það.
hvað okkur vantar, tilfinnanlegast.
Flestir munu svara, að okkur Sunn
iendinga vanti tilfinnanlegast snjó.
ítaljr og Frakkar mundu hlæja
dátt að þeirri vitleysu, því þús-
undir skíðafólks þar um slóðir,
telur ekki eftir sjer að bera skíðin
sín tímum saman, til að fá sól-
bráðinn snjó undir fæturna.
Á B1 áfjallahásljettunni og við
Rjúpnadyngjur er samfeldur snjór
hálft árið og á Heiðinni-Há. enn
lengur. Við Bjarnavatn og á Grím-
annsfelli, er ávalt lengst vetrar
■sjijór fvrir kunnuga. eins í Hengla
dölum. Við eigum miðstöð fyrir
•skíðafólk þar sem Kolviðarhóll er.
því að óvíða er risna betri og við-
mót alúðfegra en þar. Það sem
vantar tilfir.nanlega. eru skíða-
skálax, bæði við Draugahlíðar, í
Iiengladölum og Grímannsfelli. Þá
mætti laga ,,sælu“-húsið á Mos-
fellsheiði sem millistöð.
Þau fjelög, sem að sjálfsögðu
ættu að standa fyrir þessum fram-
kvæmdum eru: Kkíðafjelagið, skát-
r:.i' og Ferðafjelag íslands. Best
væri að framkvæmdanefnd úr öll-
um þessum fjelögum starfaði i
sameiningu og safnaði öllum sjálf-
boðnum kröftum meðal íþrótta-
manna til verksins. Skíðaferðir bæj-
ai'manna vetöa kák og holtarölt
þangað til þetta er komið í fram-
kvæmd, og ems hitt að kenna fólki
að ganga á skííu*. Hver, sem að
þekkir til fjallaskála Aipafjallanna
logjNoi'cgs, mun samsinna þetta.
Enginn íþróttamaður hefir nasa-
sjón af unað fjallanna og sltíða-
íþróttarinnar nema hann hafi gist
fja'llaskála með opnu eldstæði, eft-
ir skíðagöngu um stjörnubjarta
nótt.
Það er sannarlega raunalegt að
sjá ungt fólk rölta um klambrað-
ar göturnar í sunnudagafötum, vit
audi vel, að sá, sem ekki hreyfir
sig ungur, verður þungfær með
tímanum. — En uppi á Bláfjöllum
er glymjandi hjarn og litsýn alt
til Langjökuls og Heklu.
Síðafjelagið hefir nú fengið vask
an skíðamann frá Noregi, sem er
fær um að kenna hinar rjettu að-
ferðir, sannarlega er þess þörf, því
að of mikið er hjer af skíðafólki,
sem ekki liefir haft tækifærj til að
fá leiðbeiningar þær, er nauðsyn-
legar eru. Það væri síst óþarfi,
þótt þrír skíðakennarar störfuðh
hjer allan veturinn (til saman-
Ijurðar má geta þess að livei't þorp
í Alpafjöllum hofir fástakennara).
Það er mikið í liúfi, að þessi fyrsta
tilraun takist. því skíðaíþróttin get
ur því að eins orðið fólki til á-
nægju, að rjett sje byrjað. Engin
•ta.ki, sem notuð eru til íþróttaiðk-
ana, eru jafn viðkvæm fyrir mis-
notkun og skíðin; misbeiting þeirra
getur orðið þess valdandi, að fíl-
sterkur karlmaður gefist upp á
20 kílómetra skíðagöngu. Síðasta
rjettingin á stallbrúninni sker úr
uro hvort máourinn stendst stökk-
ið, frekar en mikil. hugdirfð.
I Bayern er skíðaíþróttin skýldu
námsgreiu í barnaskólum víðast,
og það lítur út fyrir, að hún sje
ekki snáðunum nein pynting, Ný-
lega stökk 11 ára drengur 33 metra
á kappmóti fyrir börn, og ekki er
palgengt að drengir um fermingu
stökkvi 35—40 metra á skíðabraut-
um Alpafjalla. Það væri síst úr
vegi, að fræðslumálastjórn vor at-
hugaði hvort eigi væri tiltækilegt
að fara þá leið hjer, að æfa bariia
kennara í skíðaíþrótt og kenna
þeim að biia sig fit á skíði, því
það er ekki síður nauðsynlegt. —
Heilai' sveitir eiga ekki einum
skíðamanni á að skipa þótt líf s.je
i voða.
Yeturinn er dýrðlegur, ef mað-
ur lætur ekki inniveruna og svo-
kölluð þægindl blekkja sig. Mjer
finst að hvert nngmenni ætti að
skammast sín fyrir að Kta framan
í snmarsólina, liafi það ekki sjeð
nórðurljós glampa yfir hjarnbreið-
um beiðanna og fjallakambanna
á rjúkandi skíðaferð.
Hvað margir Reykvíkingar hafa
sjeð Þingve’R í vetrarskrúða? —
Bæði Kárastaðir og Valhöll bíða
eftir hópnm glaðværs skíðafólks
Anstur er 3-—4 tíma gangur yfir
hr-iðina og oft rífandi seglavindur
á Mosfellsheiði.
Heill á fjöllnm!
Guðm. Einarsson.
Fjárhajfsviðreisn U. S. A.
Wasbington, 16. jan.
TTnited Press. FB.
Fulltrúadeildin hefir samþykt
frumvarp Hoovers, sem fer fram á
fjárveitingar, sem nema 2 miljörð-
um dollara, til þess að reisa við at-
vinnu og viðskiftalífið. Biu'st er
við, að Hoover forseti skrifi undir
lögin í byrjun næstu viku.
Qunnlaugur Blðndal.
Blaðadómar um sýning-u hans í
París.
Hann seldi málverk á Luxem-
bourg-safnið.
París, 31. des.
Sýningu Blöndals er nú lokið, og
liafa birtst dómar um hana í öllum
helstu dagblöðunum. Enn hafa ekki
komið dómar í Hsttímaritum, en
þau koma strjált út og er ekki
hægt að búast við dómum þeirra
fyr en í janúar—febrúar.
Sýningin var opin í hálfan mán-
uð við óvenju góða aðsókn. Var
hún í hinum alþekta sýningarsal
Billiet í Rue La Boétie, og seldust
8 málverk af um 20, og er það
óvenjulegt um frumsýningar mál-
ara hjer. Á meðal hinna seldu
mynda, var ein, sem hið hetms-
fj æga Hstasafn „Musée National du
Luxembourg“ keypti. Er það safn
eitt hið þektasta í heimi, liefir ein-
göngu að geyma nútímalistaverk
frá upptökum impressionismans.
Forstjóri safnsins, Monsieur Dezar
rois rjeði sjálfur kaupunum á mál-
verkinu og ætlar hann að skrifa
nm Blöndal í eitt þektasta listtíma
rit Frakka.
Málverkið er frá höfninni í
Reykjavík, og er þess hvar vetna
g-etið í blaðadómum fyrir hina
einkennilegu „ístænií£ liti þess.
Dómar frönsku blaðanna um list
sýningar eru aldrei 'iangir.
PARIS-MIDI skrifar um sýning-
una:
„Gimnlaugur Blöndal kemur frá
íslandi. Það er ekki fyrsta för
lians að heiman, en það er fyrsta
sýning hans hjer. Síðan fór hann
heim, að jeg lielcl til að hugsa sig
um.Hann gleymdi Rue La Boétie*)
og vinstri árbakkanum**) og öllu
því málaraandrúmslofti, sem hann
lifði í hjer. Nú er hann kominn
aftur til Frakklands og málar jafn
snildarlega hina votviðrasömu nátt
úru Bretagne og væri hann að
mála náttúru heimalands síns. —
París á honum líka þalckir skilcl-
ar, því hún veit að hann getur,
þegar því er að skifta, dregið upp
ai henni lifandi og sannar myndir.
L’AVENIR: Listdómarinn Réne
Jean, sem fylgir sýningu G. Bl.
úr hlaði, lýsir í skýrum og yfir-
læti.slausum orðum myndnm þessa
listamanns af ísl. jöklum, fjöllum
og sjó: Þær eru að mínu ábti
einkennilegar fyrir það, hve þær
eru næstum gagnsæar, djúpar, ó-
efniskenclar. En þær eru líka hið
besta, sem hann sýnir. í andlits-
myndum***) hans gætir hinna
sömu áhrifa náttúrunnar og jafn-
vel nakinmyndir lians bera með
sjer blæþyt og tæra liti hins ís-
lenska loftslags.
LA SEMAINE DE PAKIS: —
— Blöndal sýnir okkur ópalbtað
norðurhafið við ísland. Hann fer
meistaralega með hina björtu tæru
liti lands síns og fer hlýjum hönd-
um Ijóssins um einföld og tignar-
leg form. b.
*) Þar sem sýning Blöndals var
haldm.
**) Montparnasse, þar sem flest-
ir listamenn Parísar halda sig.
***) Meðal þeirra stór mynd af
Einari Benedikssyni.
..........-n1 ■■■' . '' ■' ■ ýf
rnansjúríuöeilan.
Kínuerjar leita til Pjóðabanöalagsins .
Tokio, 16. jan.
Unitecl Press. FB.
Litvinoff liefir lagt það til, að
Rússar og Japanar geri með sjer
samning, sem útiloki styrjaldará-
rásir annarar þjóðarinnar á hina.
Stakk Litvinoff upp á samnings-
gerð Jjessari, ]>egar Yoshisawa var
staddur í Moskva. Troyanowsky,
sendiherra Rússa í Tokio, hefir far-
ið á fund Inukai forsætisráðherra,
til Jiess að ræða við hann um málið
og leita álits hans. — Samkvæmt
opinberum lieimildum er japanska
stjórnin þeirrar skoðunar, nð málið 1
krefjist langrar og ítarlegrar rann-
scknar, og ógerlegt sje að spá
nokkru um það að svo stöddu,
hvort Japanar fallast á tillöguna,
eða ekki.
Tokio, 16. jan.
United Press. FB.
Svav stjórnarinnar við orðsend-
ingu Stimsons, utanríkismálaráð-
Iierra Bandaríkjanna,' hefir verið af
hent Mr. Forbes, sendilierra Banda
ríkjanna. Orðsendingin kvað bera
það með sjer, að stjórnin sje fús
til hógværra umræðna um deiln-
málin. I orðsendingunni er tekið
fram, að Japanar hallist að sömu
stefnu og áður viðvíkjandi Kína
og rjettindum erlendra þjóða þar.
Nanking 17. janúar.
United Press. FB.
Opinberlega tilkynt, að Kína
ætli að fara fram á það, er fram-
1 kvæmdaráð Þjóðabandalagsins
kemur saman 25. janúar, að 16.
grein sáttmála bandalagsins, vergi
létin koma til framkvæmda í Man-
sjúríudeilunni, þ. e. að ráðið ár
kveði að beita valcli. Ennfretnur
liefir Nankingstjórnin ákveðið að
fara fram á það, að stórveldin
skrifi undir samning á þessu ári
ti! öryggis rjettindum Kína.
Einkennilegt gripasafn. í Róm
liefir verið komið á fót safni pín-
ingaráhalda, aftökuáhalda og morð
vopna, sem notuð liafa verið alt
frá tímnm Borgianna og fram á
vora daga. Á því safni er járnbúr
það, sem sjest hjer á myndinni.
Það var fyrrum, ef prestur var
dæmdur til datiða, að enginn böð-
ujI ‘ fekst til Jiess að frajnkvæma
danðadóminn. Var presturinn ]iá
settur í járnbúr þetta og það síðan
hengt upp á háan turn eða borg-
armúr og látið hanga ]>ar Jiangáð
tiil hinn dauðadæmdi sálaðist úv
liungri og kulda. í þessu jámbúri
or enn hauskúpan af seinasta prest
inum, sem ljet þar líf sitt.
ÖfriSarskuldirnar.
Beaverbrook lávarður krefst
þess að Bandaríkin slái af
skuldakröfu sinni.
Rjett fyrir áramótin birti Beav-
erbrook lávarður brennandi áskor-
un til kjósenda í Englandi, út af
hemaðarskuldnm Bret.a. — Hann
krefst þess, að sá mikli meiri hluti
þjóðarinnar, sem stenclur að balci
þjóðstjórnarinnar, láti ótvírætt <
ljós vilja sinn á skuldamálimi,
svo að stjómin neyðist til þe&s
að berjast fyrir stéfnn kjósend-
anna.
Breska Jijóðiji berst nú fyrir
lífi si'nu segir hann. Og vjer sknl-
um þegar kannast við það, að
vjer getum eklci greitt Bandaríkj-
unum 50 miljón Sterlingspunda á
ári, en því nema nú vextir og
afbórganir af hemaðarskuldum
síðan pundið fjell. Og hann skor-
ar á Jijóðina að rísa upp sem einh
maður og heimta það að Banda-
ríkin slái af slmldakröfu sinni. —
Bendir hann jafnframt á það hvern
ig önnur ríki hafi komist að
samningum um hemaðarskuldir
sínar. Með fundahöldum og blaða-
greinum ætlar hann að hamra á
þessu máli, þangað til að þjóðin
sjer það, að svo búið má ekki
lengur standa og heimtar nýja
samninga við Bandarlkin.
Fiskveiðar Breta.
London 18. jan.
United Press. FB.
Landbúnaðar og fiskveiðaráðu-
neytið hefir tUkynt, að fiskveiðar
Breta hafi árið 1931 numið alls
19.789.480 vættum. sem að verð-
mæti voru £ 15.868.022. Til sam-
anburðar skal getið, að fiskveiðar
Breta námu árið 1930 21.877.361
vætt og var verðmæti aflans það
ár talið £ 18.321.076.
Fiskur innfluttur af erlendum
þjóðum nam 1931 2.957.442 vætt-
mn, en 1930 3.418.471 vætt.
XIV.
Búskapur.
5á, sem þetta ritar hjelt einu
sinni ræðu á sveitasamkomn fyrir
minni íslands — og „lofaði landið
mjög‘ ‘.
Bóndi einn, sem hlýddi á, og
þótti nóg nm lofið, komst svo að
orði við sessunaut sinn, að ræð-
unni lokinni:
„Hann ættj að búa sjálfur á
einhverjum f j. . • ■ kotra.... og
verða heylaus og aVlslaus — já,
og taðlaus!