Morgunblaðið - 20.01.1932, Blaðsíða 2
2
MORGUNBLAÐIÐ
•1
4
Eftirmœli.
Sveáim Jónsson
óðalsbóndi í Fagradal.
í júlí 1931 andaðist að heimili
sínu, Fagradal i Vopnafirði, bænda
öldungurinn Sveinn Jónsson, 81
árs. Banamein hans var heilablóð-
fall. Sveinn var að hlúa að grösum
í kálgarði sínum, fu'llfrískur . að
mei’kja, en hnje niður örendur á
svipstundu, við starf sitt.
Sveinn var fæddur 1851 á Breiða
bólsstaðagerði í Suðursveit i Aust-
ur-Skaftafellssýslu. Þar bjuggu for
eldrar hans, Jón og Oddný, hin
mestu atorku og sæmdarhjón. —
Sveinn var einn af 11 börnum
þeirra hjóna, er öll urðu sjerlega
vel gefin, og lifa 5 af þeim enn,
öll á gamals aldri. Sveinn ólst upp
hjá foreídrum sínum alt að ferm-
ingaraldri. Eftir það dvaldist hann
á. ýmsum stöðum þar eystra, þar
tií hann fluttist að Eydölum til
súa Magnúsar Bergssonar. Þar
lærði liann ýmislegt bóklegt, og
mun þá hugur hans hafa hneigst
að vers'lunarfræði, þvi ekki löngu
síðar sigldi hann til Danmerkur
og gekk þar á verslunarskóla. —
Samt gerðí Sveinn ekki verslunar-
i stöðu að æfistarfi sínu.Eftir að hann
kom úr siglingu, settist hann að á
Seyðisfirði og stundaði sjó á sumr-
um, en kendi börnpm á vetrum,
uns hann giftist 1883 eftirlifandi
kbnu sinni, Tngileif Jónsdóttur frá
Brimnesi við Seyðisfjörð. Fóru'þau
um Vopnafjarðar. Hann stundaði
garðrækt af liiriní mestu ;dúð.
Sveinn var meðalmaður á allan
vöxt. Toginleitur og grannleitur.
Svipurinn mikili og karlmannleg-
ur, og bar vott um sterka skapgerð
og ákveðinn vilja.
„Bæði af honum gestur geðs, og
gtrðarþokki stóð“, segir dr. Jón
Fornlelfafundir í Sviþjði.
Þorkelsson um Björn Ouðnason i landið hafi verið bygt mildð leng.
Ögri. (Vísnaltver Fornólfs bls. 13).
Þessi lýsing átti mjög vel við um
Svein. Hann var enginn heigull í
neinu. Fyrirskipanir lians voru
venjulega fáorðar en gagnorðai',
og ekki endurteknar nje breytt,
enda dugðu þar engin svör af og
til, Íieldur að h'líða. Hann var hús-
bóndi í þess orðs fullri merkingu.
En hann var lílta góður húsbóndi.
Höfðingi í lund, og vildi heist yfir-
borga öllum alt. Hann var glað-
sinna að eðlisfari, margfróður og,
stá.minnugur. Hafði því frá mörgu
að segja, og fór manna best með
kýmnisögur. Það var bæði upp-
byggilegt og skemtilegt að koma
að Fagradal, og að fá Svein sem
gest, enda var hann alls staðar
aufúsugestur.
Jég, sem þotta rita, er einn af
þeím mörgu er sakna Sveins Jóns-
sonaf i Fagradal. Islenska þjóðin á
ait af of fáa mikia menn. En það
er nú einu sinni svoriá', að þeir
verða að faUa eins og hinir. „En
skaði er eftir slílía merin“, sagði'
Haraldur hárfagri, eftir fa'l 1 Þór-
ólfe Kveldúlfss'onai'. Svpinn liafði
ferigið héimaleg fyrir sig og ætt-
ingja, og er hann sá fyrsti er
að búa á Þórarinsstöðum í sómii Jhvííir í ]ieim reit. Hann var graf-
syeit, og bjuggu þar 2 ár,. þá að
Brimnesi og bjuggu þar 19 ár, sið-
an að Fagradal 1903, og bjuggu
? þar til dánardægurs Sveins.
Sveinn sái. var frábærlega fjöl-
gefinn maður. Hann var bæði ljóða
skáld og tónskáld, og kendi mörg_
um ðrgelspil Einnig tók hanti heim
til sín unglinga á vetrum og kendi
þ ®m donsku og reikning. A Brim-
nesi gerði hann út, til sjávar og
stundaði formensku sjálfur. En
síðari ár hans þar, kom fiskleysi
hið mesta, svo hann, sem aðrir út-
gerðarmenn þá, varð fyrir stórtapi
efnalega. Þegar svo var komið hag
Sveins, ]>á flutti hann að Fagra-
dal, og keypti þá jörð stuttu síðar
og varpey.ju (B.jarnarey) er iiggur
undir Fagradal. Aður átti Hofs-
lurkja í Vopnafirði eign þessa, sem
öll var í því kaldakoli, er Sveinn
kom þangað, að þar stóð ekki
steinn yfir steini. T. d. gaf þá varp
ey.jan af sjer 11 pund af dun a
ávi, en nú 75—80 pund. „Skiftir
um hver á heldur“ segir gamalt
máltæki.Sveinn bygði upp öll hús í
Fagradal, svo að nú eru ])ar reisu-
leg húsakynni öli. ‘Hann ræktaði
túnið út, nm meira en helming, og
langt kominn með að sljetta það
alt. „Húsbóndinn gerir garðinn
frægan“. Það sánnaðist á Sveini.
En kona lians studdi hann i -starfi
hans, með ráði og dáð-. Hún er ein
af mestu hnsmæðrum þessarar sveit
ar, enda sambúð þeirra hjóna hin
ágætasta. Þeim varð þriggja barna
auðið, sem öll eru á lífi- Andrjes
bóndi í Fagradal, Oddný kona
Kristjáns Víum einnig i Fagradal,
og Kristb.jörg kona Þórhalls Sig-
tryggssonar kaupfje'agsstjóra á
Djúpavogi. Auk eigin barna ólu
þau upp 4 fósturbörn, og reyndust,
þeim sem eigin hörnum. Þrátt fyr-
' • v- t:1ln : r v- ■'
•Svtdnn sál. rfnuðu,stu bæud
inn að fjölmenni viðstöddu, þótt á
annatíma væri.
21. nóvember 1931.
Olafui' Sæmundsson,
Vindfelli.
Hundrað miij. tekiuhalli.
Það þykir nú augljóst, að tekju-
haili stjómarinnar í Ottawa á
þessu ári vei'ði að minsta kosti
hnndrað nííljónir dollara. Ér þó
ekki þar með talið það, sem
stjórnin verður að leggja járn-
brautunum, og eitthvað fleira. —
Með því öllu meðtöldu, verður
tekjuhallinn væntanlega eitthvað
um $ 217.000.000. Þrátt fyrir al’la
tollhækkunina; hafa stjórnartekj-
urnar. á þeim átta mánuðum, sem
liðnir vom af árinu 30. nóvember,;
lækkað um $38.000,000 frá ])VÍ í
fyrra. Miðað við þetta má gera
ráð fyrir, að tekjumar á fjárhags-
árinu x-erði $ 341,000.000. Þetta er
$ 02.000.000 minria heldur en Mr.
Bennett gerði ráð fyrir að tekj-
urnar myndu verða með hans háu
tollum .Að jámbrautunum und-
anskildum er búist við að tekj-
urmir vei'ði $340.000.000, en út-
gjöhlin $ 440.(4)0.000.
„LögbV.
Svíþjóð hefir verið bygð mikið
lengur en menn höfðu áður
giskað á.
í Svíþjóð liafa, á árinu sem leið
fundist ýmissar steinaldarminjar
sem benda ótvírætt til þess, að
ur en menn höfðu áður ætlað.
Það er aðallega á þremur stöð-
um, hjá Gottskár, Ráö og Varberg
að þessar fomleifai' hafa fundist
og staðirnir verið rannsakaðir ná-
kvæmlega. Og gripirnir eru, að
sögn dr. Nils Niklasson, þjóð-
minjavarðar, sumir að minsta kosti
10 þúsund ára gamlir, ef til vill
mikið eldri.
í Gottskár fanst fjöldi muna og
eru þeir sýnilega eldri heldur en
munir ])eir, sem fundust á hinum
stöðunum. Eru það aðallega mun-
ir úr hrafntinnu og em sumir
>eirra svo fákænlega smíðaðir að
það þarf augu úr fornfræðingi til
xess að sjá að þetta sje verltfæi'i,
gerð af mannaliöhdiim, en ekki
aðeins flísar og bmt, sem nátt-
úran sjálf hefir gert.
Hjá Frándefors í Dalsland var
í sumar verið að brjóta grjót og
fundu menn þar þá þrjá spjóts-
odda, gerða úr hrafntinnu af mikl-
um hagleik, og eru þeir ævagamlir.
1 Bohusljeni rákust menn á ýmsa
fomgripi frá járnöld í sumar. —
Vegagerðarmenn fundu hjá Hog-
slátt tíu fommannahauga, s.em
sokknir voru í jörð. í fæstum
þeirra var mikið að finna. Þó hitt-
ust í sumum haugunum stein-
krukkur, að vísu brottnar, en þó
svo, að hægt var að setja þær
saman og vantaði ekkert brotið.
Hjá Svenneby fundust fjórir
fommannahaugar, gerðir af mold
og grjóti. í einum af þessum haug-
um fundust fagrir munir úr
hronee, með skrautlegu útfhiri, en
])að mátti sjá á þeim, að þeir
höfðu verið bornir á bál með eig-
andanum.
Hjá Askum ,þar sem byrjað var
að grafa skipaskurð, rákust menn
líka á foma hauga, sem sokknir
voru í jörð, en fátt fanst. þar.
Það er eftirtektarvert, að allir
þessir haugar, sem fundist hafa,
hafa verið gerðir á sljettum grund-
um, en ekki á hólum eða hæðum.
Hafa þeir þess vegna sokkið í jörð
og geymst þegar stundir liðu.
---------------
Fríkirkjan í Reykjavík: Gjafir:
Móttekið af Söfnunarnefndinni frá
ymsiim safnaðarmeðHmur krónur
937.08. Móttekið af dagblaðinu
Vísi frá glímumanni 2 kr. Mótt.
frá J. B. 5 kr. Frá Eiríki 5 kr. Frá
Ónefndum 5 kr. Frá Ónefndri 5
ki. Frá Þ. S. 25 kr. AIls krónur
984.08. Þökk s.je gefendum, Ásm.
Gestsson.
Gengi sterlingspunds.
London 19. jan.
United Press. FB.
Gengi sterlingspunds í gær, er
viðskifti hófust 3,49 miðað við doll
á", en 3.47%, er viðskiftum lauk.
Newyork: Gengi sterlingspunds
$ 3.47—$ 3.37 7/8.
Fyrirligg jandi s
Sagðgrjðn
Besta
ráðstðfira gegn kreppnnni
er að nota
m
m
m
m
Kristalsápu,
Handsápur,
Þvottaduft,
SkóáburÖ,
Kerti,
Vagnáburð,
Stangasápu
Raksápu
Ræstiduft
Gólfáburð
Fægilög
Ðaðlyf
Góð édý 09 innlend framleiðsla.
íslendingar!
Hafið þér athugað með
sjálfum yður, hvað það
er, að vera sannur ís-
lendingur, og hva.ð er að
vera það ekki? Háfið þér
veitt því eftirtekt, að t. d.
Norðmenn hér á landi
kaupa eingöngu norskar,
Danir einungis danskar,
Englendingar einvörð-
ungu enskar tóbaksvör-
ur? —
Því ættuð þér þá að kaupa annáð en íslenzkan
kaffibæti, sem er fyllilega jafn-góður erlendum tegund-
um. — Fálkakaffibætirinn (í bláu umbúðunum) kostar
að eins 55 aura stöngin.
Heildsölubirgðir hjá HJALTA BJÖRNSSYNI & CO.
Símar 720—295.
Allir
Vetrarfrakkar
XV.
Á Breiðafirði.
K ona, einföld, sem uppi var í
Breiðafjarðareyjum fyrir síðustu
aldamót, hafði eitt sinn 'lént í
skipstapa og komust allir ]ífs af
nema einn, er Jón hjet.
Mörgum árum seinna komst hún
þannig að orði: — Nú eru allir
dauðir, sem drukknuðu, þegar jesr
dmkknaði, nema Jón heitinn, sem
dó. —
En þá vorn allir dánir, nema
hún, sem í skipstapannm lentu.
verða nú seldir með miklum
afföllum. — Þar á meðal
einn flokkur af frökkum á
aðeins 35.00 stykkið og
annar flokkur á aðeins
49 krónur stykkið.
Um 50 stykki af frökkum eru
í hvorum flokki.
Allar Kvenvetrarkáour seldar fyrir
AFAR LÁGT VERÐ!
Cdmjhn