Morgunblaðið - 23.02.1932, Side 3

M O R G TT N R L A Ð T f)
S
* Útget.: H.t. Arvakur, Reyk]«Tlk.
* kitatjörar: Jön Kjartansson.
Valtýr Stefánsson.
* Ritstjórn og afg-reiBsla:
Austurstrœtl 8. — Stasl 800.
* Ausrlýslngastjöri: B. Hafberg-
4 Ausrlýslngaskrlf stofa:
U Austurstrœtl 17. — Slasl 700.
* Xelmaslsmr:
* Jön Kjartansson nr. 74S.
* Valtýr Stef&nsaon nr. 1*10.*
E Hafberg: nr. 770.
e Askriftatf jald:
« Innanlands kr. 2.00 A mAnuöl.
Utanlands kr. 2.60 & asAnuBl.
a t lausasölu 10 aura elntaklB.
» 20 aura meB Lesbök.
*
©jalöeyrisuerslunin
Reglugerðin nýja.
Viðbótarreglugerð sú, um gjalcl-
<eyrisverslun, sem birt var hjer í
blaðinu á sunnudaginn var, hefir
slegið talsverðum óliug á kaup-
sýslumenn. Hafa ýmsir litið svo á,
■að með þessari reglugerð væri við-
skiftum í raun Og veru lokað að
miklu leyti.
Mbl. sneri sjer því til Georgs
’Ólafssonar bankastjóra, og leitaði
upplýsinga hjá honum um það,
bverra breytinga væri að vænta
með þessari nýju reglugerð.
Eftir því, sem bankastjórinn
skýrði frá, verður tilhögun gjald-
eyrisverslunar með svipuðum hætti
•og áður. Viðbótarreglugerðin er að
vísu talsvert strangari en reglu-
gerðin frá 2. okt. í haust. Er það
gert til þess, að geta haft meiri
tök á gjaldeyrinum, ef á þarf að
halda. En bankarnir munu reyna
að hliðra svo til, að sem minst
truflun hljótist af.
5tríðið.
Sókn Japana í Kína.
London, 22. febr.
United Press. FB.
Eftir mikla bardaga hafa Japan-
ar tekið Mauhang fyrir norðvestan
Tazang. Leggja Japanar mikla á-
herslu á að ná Tazang á sitt vald.
Tefla þeir fram þremur herfylkj-
am í því skyni. Japanskar flug-
vjelar varpa sprengikúlum á varn-
arstöðvar Kínverja þar. — Uyeda
befir tekið sjer aðalbækistöð í
Thienlo, til þess að stjórna árás-
inni á Tazang þaðan. — í Chapei
or fallbyssuskothríð, en fótgöngu-
iiðið heldur kyrru fyrir.
Kosningarnar í írlandi.
Dublin, 20. febr. Mótt. 21. febr.
TJnited Press. FB.
Seinustu kunn kosningaíirslit:
Fiannafailflokkurinn (lýðveldis-
flokkurinn) hefir fengið 65 þing-
sæti, stjórnarflokkurinn 49, ó-
háðir að meðtöldum bændum 17,
verkamenn 7.
Þjóðareign Bandaríkja.
New York í fehr.
United Press. FB.
Ef tekjum manna í Bandaríkj-
unpm væri skift milli allra fjöl-
skyldna í landinu fjelli $2.977 í
hlut hverrar fjölskyldu. Fjáreign
á einstakling í Bandaríkjunum
1930 var $2.677, en $2.977 1929 eða
8.9% minna. Tekjur á einstakling
voru $578, en 1929 $701, eða 16.4%
minjia.
Markaður 1 London
á silfurrefabelgjum.
Á liverju ári eru haldin mörg
uppboð á grávöru í London og
eru frægust þau uppboðin, þar sem
eingöngu eru seldir belgir af silfur-
refum. Hafa norsk refabú sent
þangað stórar skinnasendingar, en
enn þá er þó Húdsonsflóafjelagið
stærsti frambjóðandinn.
Hinn 20. jamiar s.l. hjelt grá-
vörufirmað Murlay uppboð á 2000
silfurrefabelgjum í Cannon Street
Hótel. Af þessum skinnum voru
15—20% komin frá Noregi, en
liin voru frá Kanada. Verðið á
þessum skinnum var 10—20%
lægra heldur en í október í fyrra á
skinnauppboði sem sama firma
hjelt þá. Minst var verðfallið á
skinnum af % silfurrefabelgjum,
þar næst á % silfur. (í ársritinu
„Loðdýrarækt“, sem gefið er út
af Veiði- og loðdýrafjelagi íslands,
má lesa um það livernig silfurrefir
eru flokkaðir).
Eftir því sem segir í norska
blaðinu „Aftenposten“ verða þess-
ar tölur þó ekki lagðar til grund-
vaöar fyrir því hvert gangverð
er á refaskinnum á Evrópumark-
aðnum í ár.
Hinn 25. jamiar ætlaði Hudsons
flóafjelagið að hafa uppboð í
London á sínum skinnum. Voru
þar 16.000 silfurrefabelgir og af
þeim voru milli 5 og 6 þúund
frá Noregi.
Þriðja firmað sem heldur upp-
boð á grávöru í London heitir
Huth. Það liafði um þetta leyti
20 þús. silfurrefabelgi á boðstól-
um og voru um 4000 þeirra frá
Noregi. Huth selur einnig á upp-
boði í New York og hafði nýskeð
selt þar og höfðu skinnin selst
fyrir 6—19% hærra verð heldur
en í desember í fyrra. Mest verð
hækkunin á Ví silfurskinnum.
Fjórða firmað í London sem
selur grávöru á uppboði, heitir
Lampson. Það hafði í lok janúar-
mánaðar um 25.000 silfurrefabelgi
á boðstólum.
Norskir refaræktendur eru farn-
ir að gefa markaðinum í London
sjerstakar gætur; og á xippboðinu
þar seinast í janúarmánuði fóru
um 20 fulltníar norskra refarækt-
armanna til þess að kynna sjer
markaðinn af eigin sjón, og með-
ferð skinnanna. Stóð „Norsk pels-
dyrblad“ fyrir för þeirra og er
búist við að hún beri þann árang-
ur að Norðmenn standi betur að
vígi en áður í samkeppni á heims-
markaðnum um grávöru og þá
sjerstaklega silfurrefaskinn, sem
mest stund er nú lögð á að fram-
(leiða.
Tardieu myndar stjórn í
Frakklandi.
París, 22. febr.
United Press. FB.
Tardieu hefir myndað stjórn og
er sjálfur forsætis- og utanríkis-
málaráðherra. Flandin verkamála-
ráðherra, Laval verslunarmálaráð-
herra og Rollin póst- 0g símamála-
ráðherra.
Forvextir lækka.
Aþenuborg 20. febr.
United Press. FB.
Forvextir hafa lækkað um
1% í 11%.
ÍTlmning George
LUashingtons.
Georg Washington
fyrsti forseti Bandaríkjanna. Þet.ta
er mynd af líkneski hans, sem
stendur í Richmond í Veiginia, þar
sem hann fæddist.
Washington, 21. febr.
United Press. FB.
Tuttugu lýðveldi í Suður-Ame-
ríku og Mið-Ameríku taka þátt í
minningarhátíðum í tilefni af 200
ára afmæli George Washington, en
hátíðahöld þessi hefjast á morgun.
— Frá öllum útvarpsstöðvum í
landinu verður útvarpað minning-
arræðum um George Washington.
Ræðunum og öðru í sambandi við
hát-íðahöldin verður einnig útvarp-
að til Evrópu og Suður-Ameríku
gegnum stuttbylgjustöðvar í
Schenectady, Philadelphia og New
York.
—-——--------------
Merkileg rððstefna.
Helmingur fulltrúanna í London,
hinn helmingurinn í Sidney —
og 21.000 km á milli.
Hinn 14. janúar s.l. var haldin
einkennileg ráðstefna. Bretar og
Ástralíumenn höfðu komið sjer
saman um það að ræða sín á milli
ýmis verslunarmál, og höfðu stjórn
ir beggja landa valið nefndir til
þessa. En þær ltomu ekki saman
á einn stað eins og venja er til,
heldur kom breska nefndin saman
á fund að ákveðinni stundu í
London, og ástralska nefndin kom
samtímis saman í Sidney í Ástra-
líu. Voru um 21.000 kílómetrar á
milli nefndanna, en það hamlaði,
því ekki að þær gæti rætt saman.
Á hvorum stað höfðu allir nefnd-
armenn heyrnartól á höfðinu og
töluðu saman þráðlaust yfir hálf-
an heiminn. Fóru þær samræður
fram alveg eins og allir hefði
setið við sama borð. Nokkrar ræð-
ur voru haldnar og auk þess köst-
uðust nefndamenn á nokkurum
orðum.
Þegar ráðstefna þessi var hald-
in var í London kaldur og hrá-
slagalegur vetrarmorgunn, en suð-
ur í Sidney var steikjandi hiti
og þó komið undir kvöld -
Goðafoss kom hingað á sunnu-
daginn frá iitlöndum. Farþegar
voru Kristinn Einarsson, Ásgrímur
Sigfússon frkvstj. og frú, Ástvald-
ur Eydal og Markham Cook.
islensk þjóðlög.
„Já, láttu gamminn geisa fram“.
Maður er nefndur Lodewyckx,
prófessor frá Melbourne, í Ástralíu.
Hann mun íslendingum, eða að
minsta kosti Reykvíkingum, þegar
vera að góðu kunnur, því hann
liefir, svo sem.kunnugt er dvalið
þar í borginni um eins árs skeið.
— Þ. 18. jan. s.l. flutti Lodewyckx
prófessor, stuttan fyrirlestur um
íslensk þjóðlög, í útvarpið í Köln.
Fór prófessorinn fyrst nokkrum
mjög vingjarnlegum orðum um ís-
lenska menningu að fornu og nýju.
Lagði hann sjerstaklega áherslu á,
að íslendingar hefðu varðveitt hina
fornu tungu sína 0g þjóðerni um
liðnar aldir fram til þessa dags. í
íslenskum þjóðlögum kæmi fram
norrænt sjereðli og hin nýrri
þeirra sameinuðu fagurlega sjer-
kennileik þjóðarinnar og nýtísku
hljómlist. Ljet hann síðan lieyra 5
íslensk þjóðlög á grammófón. Á
undan hverju lagi flutti prófessor-
inn ágæta þýska þýðingu íslenska
textans. Enn fremur las hann á
íslensku nokkur kvæðanna og var
framburðurinn aðdáanlega góður,
hreinn og hljómfagur. — Fyrst
kom lag eftir Árna Thorsteinson:
„Kirkjuhvoll“, þá lag eftir Bjarna
Þorsteinsson: ,,’Systkinin“, þá lag
eftir Jón Laxdal: „Sólskríkjan“,
þá lag eftir Sigvalda Kaldalóns:
„Heimir“ og loks „Áfram“ eftir
Árna Thorsteinsson.
,,Já, láttu gamminn geisa fram,
í gegn um lífsms öldur;
þótt upp þær stundum hef ji hramm
ei hræðstu þeirra gnöldur.
Þessa kennningu sagði Lodewy-
ckx prófessor eiga erindi til allra
þjóða, ekki síst nú á þessum erfiðu
tímum.
Múnster, þ. 18. jan. 1932.
Jón Gíslason.
Dagbók.
Veðrið (mánudagskvöld kl. 5):
Sama góðviðrið helst enn hjer í
landi, og er kenga breytingu að
sjá fyrst um sinn. — Vindur er
SV—V-lægur, víðast hægur. —
Hiti frá 6—10 stig. — Vestan
(lands er þokuloft og lítils hátt-
ar rigning. Hæðin nær enn frá
Bretlandseyjum norðvestur yfir Is-
land. Um Jan Mayen er lægð á
A-leið, og mun hún heldur herða á
V-áttinni norðan lands. Við S-
Grænland er önnur lægð á hreyf-
ingu N-eftir.
Veðurxitlit í Rvík í dag: SV-
kaldi. Þokuloft og dálítil rigning.
f fyrrakvöld voru tveir menn af
Jslandi staddir á götu sunnan við
Verkamennaskýlið. Voru þeir ölv-
aðir og höfðu allhátt. Vestan göt-
una kornu einhverjir bæjarmenn
og munu hinir dönsku hafa slegist
xxpp á þá og lenti í handalögmáli.
Skifti það engum togum, að annar
sá danski lá á götunni og hreyfði
sig ekki. Var þá kallað í lögregl-
una. Tók hxxn manninn og fór með
hann upp á varðstofu. Var hann
með sár á höfði og var læknir feng-
inn tii þess að gera við það, og
síðan var farið með manninn xim
borð í skipið. — Sú saga gekk um
bæinn í gær að hann hefði dauð-
rotast, en það er uppspuni einn,
eins og sjest á þessari frásögn.
Múrarafjelag Reykjavíkur held-
ur aðalfund sinn í Varðarhúsinu
annað kvöld kl. 8.
Trúlofnn. Síðastliðinn sunnudag
opinberuðu trxilofun sína xingfrú
Magnea Kristjánsdóttir, Laugaveg
49 og Kristján Bjarnason stýri-
maður á Gullfoss.
U. M. F. Velvakandi heldur fund
i kvöld kl. 9, á Laugaveg 1.
Bethanía. Biblíulestur í kvöld
kl. 8. Ailir velkomnir.
Kristileg samkoma á Njálsgötu
1, kl. 8 í kvöld. Allir velkomnir.
Sjómannakveðjur. FB. 21. febr.
Erum á útleið. Bestu kveðjur til
ættingja og vina.
Skipverjar á Sindra.
Barnasýning Ármanns á sunnu-
dáginn tókst prýðilega og voru
áhorfendur svo margir sem húsið
rúmaði. 1 skjaldarglímu drengja
bar Sigurður Hallbjörnsson sigur
af hólmi og hafði 7 vinninga. 1. feg
urðarglímuverðlaun hlaut Sæmund
ur Gíslason. — Fimleikaflokkar
drengjanna og telpnanna vöktu al-
menna aðdáun, og eins danssýning
barnanna, sem Rigmor Hanson
stjómaði. Yfirleitt voru áhorfend-
ur ánægðir með skemtunina og er
það að vonum því að gleðilegt er
það þegar æskan sýnir jafn mikla
leikni í íþróttum og þarna kom í
ljós.
Frá Alþingi. Stuttir fundir voru
í báðum deildum í gær. í Ed. var
eitt mál til 1. umr. og var vísað til
nefndar. í Nd. var „ömmufrum-
varp“ dómsmálaráðherrans til 1.
umr. Reiknaðist Ól. Thors svo til,
að þetta væri 5 ára afmæli ,ömmu‘.
— Á undanförnum þingum hefðu
flokksmenn ráðherrans ekki viljað
líta við þessu frumvarpi. Og það
sýnir best ábyrgðarleysi stjórnar-
innar, að hún skuli á þeim alvar-
legu tímum, sem nú standa yfir,
vera að burðast með þetta frnm-
varp, sem öllum ber saman um, að
er helber hjegómi.
Hjálpræðisherinn. Opinber sam-
koma í kvöld kl. 8. Kapt. Axel
Olsen stjórnar. Allir velkomnir!
(Kærleiksbandið fyrir börn kl.
6V2). Færeysk samkoma annað
kvöld kl. 9.
Til Hallgrímskirkju í Saurbæ:
Áheit frá gamalli konu 10 kr. —
Möð þökkum meðtekið. — Einar
Thorlacius.
Mötuneyti safnaðanna. í gær var
xxthlutað máltíðvxm til 101 fullorð-
ins og 67 barna.
Stjóm K. R. Varaformaður K.
R., Erlendur Pjetursson, hefir nú
tekið við formannsstöðunni í fje-
laginu samkv. ósk stjórnarinnar 0g
hins nýkosna formanns, Guðmund-
ar ÓlafssOnar, sem hefir sagt af
sjer vegna dóms í. S. í. gagnvart
K. R. á 2. fl. haustmótinxi. Verka-
skifting stjórnarinnar er því þann-
ig nú: Sigurður Halldórsson vara-
formaður, Carl Schram gjaldkeri,
Björgvin Schram fjehirðir, Elísa-
bet ísleifsdóttir skrásetjari, Torfi
Þórðarson ritari, Magnxxs Guð-
björnsson áhaldavörður, kom hann
í stjórnina sem fj’rsti varaformað-
ur. f þessari viku verðxxr kosið í
allar íþróttanefndir fjelagsins, sam
kvæmt hinum nýju lögxim fjelags-
ins. S.
Prestskosning. Nýlega fór fram
prestskosning að Breiðabólstað á
Skógarströnd. Kosinn var Bergur
Björnsson frá Miklabæ, settur
prestur þar, með öllxim greiddxxm
atkvæðum, 62. Kosningin lögmæt.
Árni Friðriksson magister hefir
nýlega gefið út skýrslu um fiski-
rannsóknir Fiskifjelagsins 1931.- Er
skýrslan mjög ítarleg og fróðleg,
og skemtileg aflestrar fvrir alla
þá, sem eitthvað koma nálægt fiski
veiðum, eða einhvern áhuga hafa
um þau efni. Árni er frábær af-
kastamaðxxr við rannsóknastörf sín.