Morgunblaðið - 24.04.1932, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐIÐ
£
3YlorgntiHaMZ>
Útget.: H.f. Árvakur, Reykjavlk.
Rltstjðrar: Jön Kjartanason.
Valtýr Stef&naaon.
Rltstjörn og afgreiOala:
Austurstrœti 8. — Stml S00.
Auglýsingastjörl: H. Hafberg.
• Auglýsingaskrlfstofa:
'• Austurstrœtl 17. — Slnai 700.
'• Heimaslmar:
Jön KJartanason nr. 741.
• Valtýr Stefánsaon nr. 1*10.
•• E. Hafberg nr. 770.
J Áskriftagjald:
• Innanlands kr. 2.00 & m&nuOi.
'J Utanlands kr. 2.S0 & m&nuOL
• í lausasölu 10 aura elntaklO.
20 aura meO I.esbök.
■»
•eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee
*
■»
ee
Kjettlcetiskrafan.
16421 kjósandi hafa
sent Alþingi áskorun
um rjettlát kosninga-
lög.
Fyrir skömmu var þess getið
.lijer í blaðinu, að þann 16. apr.
hefðu 14569 kjósendur sent Ai-
þingí áskorun um rjettlát kosn-
ingalög. Þess var jafnframt get-
ið, a.ð: daglega bærist þinginu
nýjar áskoranir frá kjósendum
■úti um land. Á tímabilinu frá
16.—23. apríl höfðu bætst við
.áskoranir sem hjer segir:
Akranesi (viðbót) 249, Eski-
firði 169, Ólafr-firði 111, Gler-
■árþorpi 107, Akureyri 900,
Bíldudal G5, Fáskrúðsfirði 187
<Og Breiðdal 64.
Þetta ei’u samtals 1852 kjós-
«ndur, sem bætst hafa við. Alls
hafa því 16421 kjósandi sent
Alþingi áskorun um rjettlát
kosningalög. Og þar sem áskor-
.anir streyma daglega til þings-
ins, má vænta þess, að tala þessi
æigi enn eftir að hækka mikið.
Afturhaldsliðið situr þó enn
,sem fastast á rjettlætismálun-
um. En sennilega finnur það áð-
!Ui’ en lýkur, <*ið Magnús Jónsson
hafði rjett að mæla, er hann
:sagði í eldhúsræðu: Rjettlætið
cer erfiður andstæðingur!
Hormulegt slys.
Tveir bátar fóru í fiskróður frá Vík í
Mýrdal í gær. — Sjó brimar snögglega.
Skamt undan landi hreppir annar bátur-
inn mikið ólag og ganga brotsjóir yfir
hann.
Þrír menn drukkna. Sjö komast af mikið
þjakaðir.
Undanfarið íhefir verið óvenju
mikill afli við sandana í Mýrdal,
þégar á sjó hefir gefið. Uafa
menn, að vonum, notað sjer björg
pessa, og ekki að eins þeir, sem
næstir búa útræðiunun, heldur
einnig menn bnsettir austan Mýr-
dalssands. Þeir hafa brugðið sjer
vestur í Mýrdal og róið þar og oft
feng'ið góðasi lilut með sjer heim.
í gærmorgun var ládauður sjór
í Vík. Skaftfellingur var þar og
voru stærri skipin (16—18 manna
för) notuð við uppskiþunina. Tveir
smábátar (10 manua för) reru til
fiskjar. A öðrnm bátnum voru
aðallegá Víkurbviar og með hann
vanur formaður. En á hinum bátn-
um voru aðkomumenn —- austan
Tilýrdalssands. Þeir voru því ekki
eins kunnugir sjónurn í Vík.
Fiskúr var nógur og hafði bátur
Víkverja komið að snemma með
hlaðafla. Hann reri aftur. Kl. um
11 árd. fór s.j ó að brima og brim-
aði nú ört, og laust fyrir liádégi
var orðið alófært að lenda annars
stnðar en í svonefndum- Tlás'. en
svo nefnist vik vestur undir Reyn-
isfjalli. Hafði orðið að hætta að
afgreiða Skaftfelling og var hann
farinn; en róðrarbátarnir tveir
voru enn á sjó.
Vax reynt, úr landi að gera báts-
, mönnum aðvart. um það, að sjó
væri að brima. Um hádegi kemur
bátur Víkverja að. Hann fekk
þegar vísbendingn um, að fara í
Básinn, því annars staðar var ó-
fært að lenda. Hann fer í Básimi
og heppnast vel lendingin.
TTm 20 mínutum síðar kemur
bátur austanmanna að landi. Hon-
um er einnig bent á, að fara í
Básinn. Hann snýr því frá þar
sem hann var kominn að og ætlar
að halda vestur með fjörmini og
í Básinn. En þegár liann er skamt
á veg- kominn, kemur miltið ólag
og áðnr en varir er báturinn mitt
í brotsjóunum. Gengu brotsjóirnir
yfir bátinn og velkist liann þannig
í briminu um stund. Var fjöldi
manna í fjörunni og horfði á þess-
ar aðfarir, en gátu enga hjálp
veitt, því báturinn var ea. 150
faðma undan landi.
Tíu menn voru á bátnum. Þeir
it.ru lengi að velkjast í briminu,
en vaðbundnif menn voru í fjör-
unní og gripu þá jafnharðan og
þá rak að marbákkanum. Náðust
þannig 8 menn af tíu; einn var
að eins með lífsmarki, er hann
náðist, en andaðist skömmu síðar.
Þeir, 'sem drukknuðu vorú þess-
ir: —■
Einar G-ísli Sigurðsson bóndi í
Búlandsseli í Skaftártungu. Hann
iætur eftir . sig ekkju og mörg
börn í ómegð. Það var hann, sem
yar með lífsmarki er hann náðist,
en dó skömmu síðar.
Dagbjartur Ásmundsson béndi
og búfræðingur í Skálmabæ í
Álftaveri; á ekkju á lífi.
Gísli Runólfsson unglingspiltúr
frá Heiðarseli á Síðu..
Lík þeirra Dagbjarts og Gísla
hafði ekki rekið í gærkvöldi.
Hinir s.jö, sem komust lífs af
frá þessu slysi, voru mjög þjakaðir
er þeim var bjargað, en voru að
hressast er síðast frjettist og talið,
að þeir væru úr hættu.
Frá ísafirði.
fsafirði, FB. 22. apríl.
Tregfiski hjer að undanförnu,
<áiida ógæftir og stormasamt: —
Stærri vjelbátarnir hjeðan stnnda
veiðar við Snæféllsnes og hafa afl-
að vél, fengið um 25 smálestir
3rfir viktina.
Sýslunefndarfundur Norður-fsa-
íjarðarsýslu stóð yfir síðast liðna,
viku. Auk Venjulegra málla vav
'þetta in. a. gert: Sýslunefnd heiin-
ilað að kaupa Reykjanes, fáist það
fyrir 5000 kr. — Æt.last, er til, að
isundkensla og íþrótta.námskeið
fari þar fram í sumar, eins og und
mnfarin ár. —>- Kosnir varamenn í
landsdóm Bjarni Sigurðsson í Vig-
ur og Páll Pálsson í Þúfum. Verð-
laun úr búnaðarsjóði sýslunnar
veitt Grími Jóns,syni, Súðavík,
’Gunnari Gunnarssyni, Laugabóli,
-300 krónur, og Kristjáni Jónssvni
T Svansvik 100 kr.
Látinn er Árni Árnason fiski-
matsmaður h.jer í bæmim. Kunnur
borgari. TTaun var á sjötugsaldri.
Dýrtíðarráðstöfun, og hana ekld
Jitla, má kalla það, að ríkisstjórn
’hefir sagt npp drengnum, sem var
við lyftuna í Arnarhváli og látið
liyftuna bætta mannflntningi.
Kreuger-málín.
Amsterdam, 22. apríl.
United Press. FB.
Fjelag kauphallarbrakúna hefir
samþyktl að skipa nefnd til þess að
gæta hagsmuna þeirra fjelags-
manna. sem eru handhafar hluta-
brjefa Kreugerfjelaganna.
Ný ráðstefna.
Genf, 22. apríl.
TJnited Press. FB.
Samkvæmt áreiðanlegum heim-
ildum hefir árangurinn af við-
ræðum MacDonalds, Tardieu,
Rtimsons, Briinings og Grandi orð-
ið sá, að efna til ráðstefnu í
Lausanne. Hefst hiin þ. 16. júní.
Théunis, fyrvérandi forsæt.isráð-
lierra í Bélgíu.verður forseti henn-
ar. —
írar afnema hollustueiðinn.
Dublin. 22. apríl.
TTnited Press. FB.
Samkvæmt frumvarpi. sem birt
liefir verið, verður hollustueiður-
iiin afnuminn, en 'ekki hróflað við
þeim ákvæðum, að yfir fríríkinu
s.je konungnrinn, Dai) Ereann og
senatið.
Kosningabarátta Hitlers.
Berlin, 22. apríl.
United Press. FB.
Kosingabarátta Hitlersinna náði
hámarki í gær, er Hitler lijelt
ræðu í viðurvist 16.000 Berlínar-
búa, en áður hafði hann farið borg
úr borg til þess að halda kosninga
ræður og farið hratt yfir. Hvatti
hann Þjóðver.ja til þess að Iiefjast
hand'a um að draga sjálfa sig upp
úr ófærunni, en hvernig kömið
væri, væri núverandi váldhöfum
að keima.
Ritstjóri „Manchester
Guardian“ drukknar.
Windermere, 22. apríl.
ITnited Press. h’B.
Edward Scott. fjörutíu og átta
ára gamall, ritstjóri Manchester
Guardian, drukknaði í Dinghy í
gær. Var Iiánn ásamt syni simnn,
Iiichard, að róa á skemtibáti. en
bátnmn hvolfdi. Sonur hans.náði
haldi á bátnum og gat lialdið sjer
á floti, uns hjálp barst. — Scott-
tók við ritstjórn Mancliester
Guardian, sem er talið áhrifamesta
Uað Englands, að Times einu uud-
anteknu, snemma á árinu, en þá
var faðir hans, O. P. Scott, nýlega
látinn.
Hássliórnarkennari.
Kennarastaðan við húsmæðradeild Kvennaskólans í Reykjavik er
laus frá byrjun næsta skólaárs (þ. e. 15. sept. n. k.)
Umsækjendur, með fullkomnu kenslukonuprófi, og helst nokkri verk-
legri æfingu, sendi umsóknir sinar ásamt prófskirteini og meðmælum, ef fyrir
hendi eru, til undirritaðrar forstöðukonu Kvennaskólans, fyrir miðjan júli n.h.
IngíbjBpg H. Bjarnason.
Kosningar
í Pýskalanði.
UUichmann.
if A. Wich-
í dag’ fara fram þingkosning-
ar í Prússlandi, Bayern, Wurt-
temberg, Anholt og Hambprg.
Kjörtímabilið í hinum fjórum
ríkjum var út runnið, en í Ham-1
borg var það rjett að eins að;
byrja. En þingið þar (eða „Bur-!
gerschaft“) var þannig skipað, j
að engin mál gátu náð fram að!
ganga. Þess vegna var það rofið !
og efnt til nýrra kosninga.
í prússneska þinginu hafa 450 j
menn átt sæti, einn fyrir hverja
40 þús. íbúa. En nú hefir stjórn- I
in gert þá breytingu á við þessar j
kosningar, að ekki skuli þing-;
menn fleiri en einn fyrir hverja j Mynd þessi er
50.000 kjósendur. Er búist við mann, þýska verslunarfræðingu-
því, að þetta hafi þau áhrif, þótt um, sem hingað er kominn frá
kjósendum hafi fjölgað allmjög „Deutsch-Nationaler Handlungs
frá seinustu kosningum, að þing- j gehilfen Verband“ til þess að
menn verði ekki nema 380. En ' leiðbéina verslunarmannaf jelag
frambjóðendur eru um 7000. , inu ,,Merkúr“ um starfsemi þess
í Bayern er tala þingmanna á- og skipulag í framtíðinni.
kvéðin með lögum 128, og í þeim Aður en Wichmann fer hjeð-
lögum er tekið fram, hve marga an, ætlar hann að hjálpa til að
þingmenn Niederbayern, Ober- koma hjer á æfingafirmum fyr-
pfals, Schwaben, Unterfranken o. ii sendisveina. Eru æfingafirrnu
s frv. eigi að hafa. Verður af þessi þannig, að þar geta sendi-
þessu kosningamisrjetti. I Mittel- sveinar og aðrir ungir verslun-
Iranken koma 31.000 kjósendur á armenn lært alt það, er fyrk’
hvern þingmann, en í Nieder- kemur daglega i verslun og við-
bayern ekki nema 23.000 kjós- skiítum.
endur. I þinginu í Wurtemberg, ______ t ______
sitja 80 þingmenn, í þinginu í
Anholt 36. Þar í landi eru 350.000
íbúar, og koma því ekki nema 10
þús. í b ú ar á hvern þingmann.
— Við seinustu kosningar þar
greiddu um 200 þús. atkvæði, svo
að hverjir 5000 kjósendur velja
einn þingmann. Eitt atkvæði í
Anhalt hefir því 10 sinnum meira
Verslunarskóli fslands
Eins og mönnum er kunnugt,
þá hafa forgöngumenn verslnto-
arstjettarinnar hjer gengist fy*-
ir því á síðastliðnu hausti, hí
safna fje og: festa kaup á húsl ár
gildi héldur en eitt atkvæði
Prússlandi.
I Hamborg fóru kosningar
fram í september s. 1. Kosnir voru
46 jafnaðarmenn, 43 Hitlers-
menn, 35 kommúnistar, 14 úr rík-
isflokknum, 9 þjóðernissinnar, 7
þjóðflokksmenn og þrír aðrir
flokkar fengu sína 2 þingmenn-
ina hver.
Tollhækkun í Englandi.
, samt stórri lóð, fyrir skóla stjeft-
London, 22. apríl.
United Press. FB.
Fjánnálaráðuneytið ltefir til-
kvnt. ;rð 10% verðtoITur hafi verið
lngður til viðbótar á innflúttar
iðnaðarvörur og er því verðtollur-
arinnar. Þar sem um svo stóra
eign er að ræða. þá gefur aC
skilja, að rnikla peninga barf til
þess að kaupa eig’u þessa. en <sem
i ætti að vera mjög auðveltj, ef
stjettin væri samtaka urn það öH,
að leggja fram skerf, hver ottir
efnum og ástæðum.
Til að byrja með verður því
hagað þartnig, að hver fær niuta-
brjef fyrir framlagi síiiu, en þúg-
ar hafa ýmsir gefið húsbygginj*
arsjóði skólans sinn hluta, og
er þess fullviss, að innan fárta
ára eignast skólinn húsið að fuöu
— og að því ber að keppa. pvi að
skólinn þarf á öllu húsinu að
halda sem fyrst.
Nú. vill svo til, að einmitt þeg-
ar skólinn er að ljúka störl’u«\
mn á slíkum vörum nú 20%. Yerð
tollur á nokkrum vörutegundum ; eftir sitt fyrsta starfsár
hefir verið hækkaður um 15% og. um nýju húskynnum, þá. eign
á vissum óhófsvörmn um 25%—| elstu nemendur skólans 25 ám
30%. en á hálfunnið stál er lagð- kandidatsafmæli. og þar sem sksól
ur tollur sem nemur 33%%.
• inn er nú í stærra og betra hús--
j næði en hann hefir áður haft,
i þá skil jeg varla í öðru en að
i eldri nemendur skólans hefthi
! gaman af að heimsæk.ia hann við
skólaárs nú
Cangi látinn.
Genf. 23. apríl.
TTuited Press. FB.
Látinn er af hjartaslagi .TTm- uppsögn þessa
berto Oangi aðmíráll, sem var ann- mánaðamótin, sjá hið nýja lí,ua-
ai höfuðsmaður Norðurpólsleið- næði og kynnast um leið þeim
ongurs Abi-uzzi hertoga árið 1900. breytingum, sem orðið hafú frá.